Vandaag, de dag twee jaar nadat hij vermoord werd, wordt er weer extra veel over Pim gesproken en geschreven. Hij is trouwens helemaal niet uit het nieuws geweest. Het aantal malen dat hij wordt geciteerd of naar hem wordt verwezen, is veel groter dan van welke politicus dan ook.
De vraag die ons het meest gesteld wordt, is of Pim een libertariër was.
We hebben daar vroeger al over geschreven, en het antwoord is een duidelijk nee. Pim was daarvoor te veel pragmatist. Ook al had hij wel veel libertarische ideeën.
Daarom vraag ik me nog steeds af of hij misschien libertariër had kunnen worden. Pim was zeker niet dom en zou zeker op een aantal punten tot de conclusie gekomen zijn dat pragmatisme op de lange duur niet werkt. Een aanwijzing daarvoor is al het uit elkaar vallen van de LPF die ook te veel pragmatische personen aan boord had.
We zullen nooit weten wat er gebeurd zou zijn als Pim niet vermoord was. Maar omdat hij goed aanvoelde wat er in de maatschappij leefde, was er een kans dat hij de groeiende tendens naar het libertarisme ook onderkend zou hebben. En dan zou door de logica en de moraliteit van dat libertarisme er misschien een heel goede ontwikkeling op gang gekomen kunnen zijn.
Jammer, deze droom over Pim zal een droom blijven. En toch heeft hij aangetoond dat één juiste man op het juiste moment enorme veranderingen teweeg kan brengen. Dat is stof genoeg voor een nieuwe droom.
De vraag moet niet zo zeer zijn "Was Dr. W.S.P. Fortuyn Libertariër", maar "Welke onderliggende filosofie dreef hem?" Wie zijn werk "De verweesde samenleving" gelezen heeft, weet dat de periode van de "verlichting" door hem als ideologisch fundament gezien werd. Dr. Fortuyn formuleert het zo:"De menselijke geest verlicht de duisternis en verlost ons van onze angsten en onvolkomenheden." Dat Dr. Fortuyn op buitenstanders overkwam als een pragmaticus, ligt daaran dat de media de populistische kant van hem onevenredig vaak in beeld brachten en zijn talrijke publicaties (monografieën)niet aangehaald werden; zijn slechtste boek,tegelijk fungerend als verkiezingsprogramma, "De puinhopen van 8 jaar paars", dat hij n.b. onder druk van de verkiezingen in ultrakorte tijd heeft uitgegeven komt natuurlijk als niet voldoende zijnde onderbouwd en niet wetenschappelijk verantwoord over. De buitenwereld kent alleen die kant van Dr. Fortuyn die de media belicht heeft; de hardwerkende intellectueel, die met inzichten worstelde, gierig naar input hunkerde, alle gelegenheid benutte om zich verder in zijn vakgebied te verdiepen zou te confronterend voor de zittende politici geweest zijn; Wat ervoor spreekt dat Dr. Fortuyn wel degelijk aspecten van het libertarisme ontdekt had, zijn: een geminimaliseerde overheid en een tot 6 kernministeries verkleind kabinet; daarnaast heeft hij zich telkens uitgesproken voor het terugbrengen naar de menselijke maat; dit bedoelde hij voor diverse terreinen: maar zeker ook voor het bestuurlijke systeem op gemeentelijk niveau. Hij was zeer enthousiast over het stadstatensysteem (Hansesteden). Dat Dr. Fortuyn last but not least een aanhanger van het vrij ondernemerschap was, is algemeen bekend. Waar enigzins mogelijk wilde hij bovendien de taken die de overheid slecht behartigt vrijgeven voor de particuliere markt; men denke aan vrijwillige ww/wao verzekeringen.
Helaas zal hij ons nooit meer kunnen vertellen hoe hij het land na het (pragmatische) puinruimen intellectueel bestuurd zou hebben. Hij maakte zich grote zorgen om de samenleving en wilde de burgers weerbaar en zelfredzaam maken; dat noem ik libertarisch.
Ik heb het boek "Zonder Ambtenaren" gelezen van Pim Fortuyn en ik deel de mening van Mevr. De Jong. Veel libertariers zijn nog steeds op zoek naar de mogelijkheid om eindelijk een libertarische samenleving in Nederland of een deel daarvan te scheppen. Ik geloof wel dat Pim Fortuyn een van die politici was die het liberalisme toch een warm hart toe droeg en dit ook ten dele had waargemaakt. Hij wilde evenals Klassiek-Liberalen een kleine staat met kernministeries. Dit had gemakkelijk verwezenlijkt kunnen worden onder zijn bestuur. Ook wilde hij de decentralisatie en devolutie doorvoeren in alle gelederen van de maatschappij en stond hij (terecht) zeer kritisch richting EU. Natuurlijk kon Fortuyn niet geheel libertarisch zijn, want in deze coalitiepolitiek is het een zaak van compromissen sluiten en de meeste stemmen winnen, iets dat jammer genoeg noodzakelijk is. Maar als eenmaal het momentum van de verandering zich had verankerd, dan zou de Nederlandse samenleving er toch anders en in mijn opinie als klassiek-liberaal er beter hebben uitgezien.
Comments are closed.