De vorige week waarschuwden Paul Cliteur en Afshin Elliot in de NRC dat de Tweede Kamer deze week een belangrijke beslissing gaat nemen over de NL Grondwet.
Het gaat er om of normale wetten door de rechter getoetst mogen worden aan de Grondwet.
Dat mag nu NIET.
Als je 10 mensen vraagt of wetten aan de grondwet moeten voldoen, krijg je acht keer een verbaasd gezicht: “Hoe kun je zo’n stomme vraag stellen? Natuurlijk is dat zo!” Maar mooi niet zo.
Dit komt door een bepaling die in 1848 is opgenomen. Dit om de macht van het Parlement boven de grondwet te stellen. Het gevolg is, dat de grondwet als iets onbelangrijks geworden is. Er wordt op school nauwelijks in onderwezen, en bijna niemand weet wat er in staat. Je hebt er immers niets aan.
Het gekke is overigens dat wetten wel getoetst mogen worden aan internationale verdragen! De EU krijgt daardoor al meer macht dan de NL grondwet!
Femke Halsema van Groenlinks heeft nu een wetsvoorstel ingediend, om dat te veranderen; de rechter moet wel aan de grondwet kunnen toetsen. Ook Groenlinks doet wel eens iets goeds!
Het zou een zeer positieve stap zijn als het parlement nu deze logische verandering zou aanvaarden.
Uiteraard los van eventueel andere gewenste veranderingen in die Grondwet.
De Nederlandse grondwet legt, enkele uitzonderingen daargelaten, bijna geen beperkingen op aan de wetgever. Het is meer een referentiedocument voor als de normale wetten geen (eenduidig) antwoord geven.
Gezien de aard van het beestje zal die bepaling uit 1848 destijds niet wereldschokkend zijn geweest, evenmin als het voorstel van Groenlinks dat nu is.
In die zin vind ik het niet erg dat bepaalde Europese Verdragen belangrijker zijn dan de Nederlandse grondwet; De Europese Conventie over de Rechten van de Mens heeft bijvoorbeeld wat bepalingen over privacy die best roet in het eten van meneer Donner zouden kunnen gooien.
OVERBODIGE ACTIE VAN GROEN-LINKS ?
De Grondwetgever heeft bij het opstellen van de Grondwet van 1848 bedacht, dat formele wetten zijn gemaakt door de wetgever en dus niet kunnen worden getoetst door een -ongekozen- rechter. De Grondwet kent trouwens aan internationale verdragsbepalingen in ruime mate rechtstreekse toepasselijkheid toe. Dat is nog niet zo slecht.
Bijvoorbeeld:
-1. Universele Verklaring van de Rechten van de mens (1948)
-2. Internationale Verdragen van New York 1966, inz. burgerrechten, politieke, economische, sociale en culturele rechten;
-3. Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de mens (Verdrag van Rome) van 1950, geratificeerd in 1954;
-4. Europees Sociaal Handvest van 1961, geratificeerd in 1980.
De Grondwet heeft trouwens meestal een abstract karakter en draagt de uitwerking van abstracte bepalingen veelal aan de formele wetgever op.
Belangrijk is de vraag, in hoeverre de grondrechten van de burger door toetsingsrecht zouden worden versterkt of dat zijn rechtspositie t.o.v. de staat of de Unie zou worden verbeterd.
Daarnaast zou de vraag moeten spelen, in hoeverre internationale verdragen de grondrechten versterken. Nevenschikking van internationale verdragen aan de Grondwet zou echter de grondrechten van de individuele burger kunnen aantasten.
Wie de Nederlandse grondwet leest komt al snel tot de conclusie dat alle zg alle grondrechten die daar geneoemd worden alleen gelden onder voorbehoud!
Achter ieder grondrecht staat, voor zo ver het niet tegen het algemeen belang is, of woorden van die strekking.
De Nederlandse grondwet is van geen enkele waarde
[3]
DOORGEEFLUIKJE OF T-RECHTER
Inderdaad Henri, de Nederlandse Grondwet lijkt eigenlijk waarachtig veel op een doorgeefluikje (of misschien liever t-rechter) tussen Europees Recht en Internationaal Recht enerzijds en Nationaal Recht anderzijds.
Comments are closed.