De grafiek die laat zien dat het nu warmer op aarde is dan de afgelopen duizend jaar, is een statistisch verzinsel. Dat stellen de Canadese wetenschappers Stephen McIntyre en Ross McKitrick. Een verbijsterende conclusie want de betreffende grafiek is een van de belangrijkste pijlers onder het Kyoto-protocol. De Canadezen publiceren hun resultaten in het gezaghebbende tijdschrift Geophysical Research Letters. In Natuurwetenschap & Techniek van deze maand doen ze hun bevindingen uitgebreid uit de doeken.
McIntyre en McKitrick hebben gepoogd een beroemde studie van de Amerikanen Michael Mann, Raymond Bradley en Malcolm Hughes uit 1998 te reproduceren. Mann publiceerde toen wat later de hockeystick-grafiek is gaan heten, een temperatuurreconstructie van het noordelijk halfrond over de afgelopen duizend jaar.
Vanaf het jaar 1000 neemt de temperatuur geleidelijk af om vervolgens vanaf 1900 sterk te stijgen. De suggestie is enorm: het wereldwijde klimaat zat in een dalende trend maar onder invloed van de mens is die trend wreed verstoord en omgezet in een sterke stijging.
De hockeystick-grafiek kreeg in 2001 een prominente plek in de Summary for Policymakers van het laatste rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). Op deze samenvatting van het IPCC baseren overheden hun klimaatbeleid en dus hun beslissing om al dan niet aan Kyoto mee te doen.
De grafiek van Mann, Bradley en Hughes is voornamelijk gebaseerd op klimaatindicatoren zoals jaarringen van bomen en ijskernen. McIntyre en McKitrick ontdekten dat Mann, Bradley en Hughes (al dan niet bewust) een cruciale fout gemaakt hebben bij het bewerken van hun data. Die fout heeft tot gevolg dat bomen die een sterke stijging van de temperatuur laten zien in de 20e eeuw aanzienlijk zwaarder meetellen in de statistische analyse dan bomen waarvoor dit niet geldt. De statistische methode van Mann stuurt dus aan op de hockeystick-grafiek!
Als McIntyre en McKitrick de data van Mann op een correcte manier bewerken krijgen ze een 15e eeuw die warmer is dan het eind van de 20e eeuw. Veel conclusies trekken de Canadezen hier echter niet uit, omdat ze grote twijfels hebben over de betrouwbaarheid van de data van Mann.
Het ‘recherchewerk’ van McIntyre en McKitrick, die zelf geen klimaatonderzoekers zijn, laat zien hoe gepolitiseerd het klimaatonderzoek op dit moment is. Klimaatonderzoeker Rob van Dorland van het KNMI, die tevens lead author is bij het IPCC, erkent dat het imago van het IPCC hiermee een enorme deuk oploopt.
Lees het volledige artikel in Natuurwetenschap & Techniek van februari. Het blad ligt vanaf zaterdag 29 januari in de kiosk.
en een verdere link met vragen aan Michael Mann.
http://www.libertarian.nl/NL/archives/cat_broeikaseffect.php
voor verdere litteratuur over het Kyotoprotocol.