Vanuit de EU zelf, (EU-Observer) komt een interessante vroege nabeschouwing door Bruno Kaufmann, President van The Initiative & Referendum Institute – Europe’s Direct Democracy Think Tank and Co-Editor of the “Guidebook to Direct Democracy – 2005 Edition.

Gegevens waaruit ook de Nederlandse Anti_EU kunnen leren en rekening mee houden. Hier volgt een uittreksel:

Het is zonder twijfel dat de Spanjaarden vooral een groot “Gracias”hebben uitgesproken. Geen enkel ander land heeft zoveel geld van de EU-belastingbetalers ontvangen als Spanje sinds zijn toetreding 19 jaar geleden in 1986. [red: iets dat nog los staat van de grondwet zelf!]

Het schijnt dat er bij de Spanjaarden ook positief gedacht wordt over “the first transnational citizens’ initiative, which gives one million people across the continent the right to propose a new European Law”.

[red: Vanwege het probleem om een miljoen handtekeningen te verzamelen, lijkt me dat nogal overdreven.]

Meer dan de helft stemde niet. Onder andere omdat ze er niet genoeg van wisten. Ook waren er velen die vonden dat de druk van boven af te groot was.

Men was verbaasd over het hoge aantal ja-stemmen in Baskenland en Catalonië, delen die toch al van Madrid weg wilden!

Wel blijkt dat:

1. Opkomst is niet belangrijk als er maar een Ja-stem uitkomt!!

2. Voor een referendum moet je voldoende tijd uittrekken. De politici forceren de zaak te snel, net zoals nu ook dreigt in Frankrijk en Nederland.

3. De burgers horen serieus genomen te worden.

De politici hebben de burgers onderschat door het inschakelen van voetballers om de constitutie voor te lezen, maar die bleken bij de eerste de beste vraag geen idee te hebben waar ze het over hadden!

4. De EU-Grondwet is maar een kleine stap naar moderne democratie. Het volk moet meer inspraak krijgen.

[red: dit lijkt een vrome wens als je eenmaal je kop in de lus gestoken hebt]

5.Het Spaans referendum is niet alleen een les voor Spanje, maar voor heel Europa.

Het is beter om het volk te laten beslissen via een referendum dan alleen besluiten te nemen in het Parlement.

Wel, nog veel om na te denken voor het Nederlands Referendum