Een van de meest vreemde verwijten die je als libertariër in discussies nogal eens toegeworpen krijgt is dat je dogmatisch bent. Over het algemeen gebeurt dat meestal naar aanleiding van het verwerpen van een dogma van de andere discussiant.
Het verwijt is vreemd omdat het libertarisme nu bij uitstek een ideologie is die bedoeld is te voorkomen dat de ene mens de andere zijn dogma’s oplegt; iedereen is vrij dogma’s te koesteren, maar heeft niet het recht deze bij anderen door de strot te duwen.
De beschuldiging van dogmatisme volgt vaak op een poging tot bewijs uit het ongerijmde; de andere discussiant trekt uit de libertarische principes een conclusie die hij als absurd beschouwd, en zodoende als weerlegging van die libertarische principes moet dienen. De verrassing is groot als de libertariër de absurd gedachte conclusie accepteert; als iemand zelfs voor zo’n argument niet zwicht, moet er wel sprake zijn van dogmatisme!
De reden dat de niet-libertariër bovengenoemde conclusie als absurd beschouwd is natuurlijk omdat deze conclusie niet rijmt met één van zijn eigen standpunten. De niet-libertariër denkt dat dat standpunt universeel is, en dat er niet aan getornd kan worden. Een dergelijk standpunt wordt ook wel dogma genoemd.
De libertariër is niet gebonden aan het dogma van discussiepartner en kan dus de ‘absurde’ conclusie wel accepteren.
Het vervelende (maar soms ook het leuke) van een bewijs uit het ongerijmde is dat je er mee aan kunt tonen dat twee standpunten niet verenigbaar zijn, maar dat je daarmee nog niet weet welke van de twee verworpen moet worden. In mijn optiek pleit voor het libertarisme dat het aan de ene kant consequent is, en dat bewijs uit het ongerijmde met alleen gebruik van libertarische standpunten dus niet mogelijk is, terwijl het aan de andere kant verenigbaar is met standpunten die de meeste mensen toch al hebben (alleen niet zo consequent uitgewerkt).
Bewijs uit het ongerijmde is een methode die gebruikt wordt in "logisch redeneren". In het geval van windmolens staat het in de eerste plaats buiten kijf dat deze energie voorziening werkt zonder luchtvervuiling en zonder productie van CO2.
Kijk je verder, dan blijkt dat als je in de totale levensduur van een windmolen, drie liter benzine aan energie kunt produceren, het alsnog vier liter benzine kost om een windmolen te maken.
Dat is dan ook de reden waarom ik een hekel heb aan logisch redeneren; je hebt altijd inhoud nodig om de discussie te verrijken. De inhoud volgendt, maakt het niet meer uit of iets een dogma of een mantra is. Het is in ieder geval géén axioma en dat is dus al een stap in de goede richting.
Redeneren mbv logica is puur theoretisch en levert nog wel eens een onzindiscussie op, bijvoorbeeld of het mogelijk is dat de SGP een grote regeerpartij kan worden. Het kan wel, maar het zal nooit gebeuren. En dat het nooit gebeurt hebben theoretici een hekel aan, want via de theorie kunnen ze wél hun gelijk halen…
Heel goed artikel Martin, je beschrijft een zeer herkenbare situatie.
het aantrekkelijke aan libertarisme is nu juist het ontbreken van een ideologie.
althans, zo interpreteer ik het toch.
collectivisten hangen ideologieen aan en willen die opleggen aan anderen omdat dat volgens hen het beste is voor ‘het algemeen belang’ of ‘de maatschappij’ or whatever.
Geen ideologie is ook een ideologie, anders pas je niet in het referentiekader van degenen die een ideologie (al dan niet impliciet) aanhangen. Het is een beetje als het transcendente Idee van God van Kant. Reli-ideologen zullen daar toch iets in zien van: Ja, zie je nou wel, zelfs de meest radicale verlichte heeft een god nodig!
Een en ander begint bij de opvoeding. Ik denk dat zo 99,9% van de kinderen op de wereld opgroeien met godsdienstONvrijheid en ideologieONvrijheid. Van degenen die je op de wereld geworpen hebben moet je het maar hebben…
Comments are closed.