Er is weer een nieuwe oorlog bijgekomen: het spellingsoproer. Op 1 augustus 2006 moet de nieuwe spelling van kracht worden. Die is al jarenlang in voorbereiding. Maar volgens een TNS-NIPO-enquete moeten de Nederlanders er niets van hebben.
Sinds 1980 valt de officiële spelling onder het “Verdrag inzake de Nederlandse Taalunie”.
Volgens artikel 2 van dat verdrag heeft de Taalunie tot doel: “de integratie van Nederland en de Nederlandse gemeenschap in België op het gebied van de Nederlandse taal en letteren in de ruimste zin”.
Integratie
In hoeverre draagt de nieuwe spelling bij aan die integratie ? Je zou zeggen, dat de Taalunie zijn taak in pais en vree zou moeten uitoefenen en volbrengen. Maar dat schijnt volgens die enquete en gezien het brede maatschappelijke oproer geen haalbare kaart meer te zijn.
Laten we de site van de Taalunie er eens op naslaan. Daar lezen we:
“De taalgebruiker centraal
In deze samenwerking tussen de overheden staan in alle activiteiten de belangen van de taalgebruiker voorop. Iedereen die Nederlands spreekt, moet met zijn of haar taal in zo veel mogelijk taalsituaties terecht kunnen. De Taalunie wil ervoor zorgen dat alle Nederlandssprekenden hun taal op een doeltreffende en creatieve manier kunnen gebruiken.”
Daar lijkt op het eerste gezicht niet veel van terecht gekomen te zijn. Maar wie controleert de Taalunie ?
‘Tja, helaas’, zegt het LPF-Kamerlid Margot Kraneveldt. ‘het parlement is er lang geleden mee akkoord gegaan, dat over die hele spellingherziening in het parlement nooit meer gepraat hoeft te worden.’
Hoe heeft het zover kunnen komen ? Nogmaals de site van de Taalunie:
“In 1971 ontwierp de Commissie een tweede advies. Hierin stelde zij aan beide regeringen voor om over te gaan tot de stichting van een Nederlands-Belgische Academie voor de Nederlandse taal. Dit voorstel hield een drastische beperking van het actieterrein in: van cultuur in het algemeen tot de Nederlandse taal en letteren.
Het advies leidde tot concrete resultaten nadat een volgende werkgroep, aan het einde van 1976, een nieuwe tekst had geredigeerd: ‘Ontwerp voor een Nederlandse Taalunie’.
In 1980 besloten het Koninkrijk der Nederlanden en het Koninkrijk België om gestalte te geven aan de samenwerking op het gebied van het Nederlandse taal en letteren. Het Verdrag inzake de Nederlandse Taalunie werd gesloten en de Nederlandse Taalunie werd ingesteld. Het verdrag werd ondertekend door de Nederlandse Staten-Generaal en de Vlaamse Raad. In april 1984 werden de vier organen van de Taalunie operationeel en konden de eerste uitvoerende activiteiten beginnen.”
Kijk, nu wordt het allemaal een stuk duidelijker: sinds 1980 ging de politiek zich daadwerkelijk met de Nederlandse Taal bemoeien. Een terrein, waar de politiek net zoveel te zoeken heeft als een meikever op de noordpool.
Met andere woorden: de politiek brengt een verdrag tot stand, deelt een bevoegdheid uit aan een monolitisch bestuursorgaan, onttrekt het aan parlementaire controle en kijkt er verder niet meer naar om. Dat kan dus nooit goed gaan.
Moraal
Laat de politiek zich nu maar uitsluitend houden bij haar eigenlijke taak: verdediging van de territoriale grenzen en beveiliging van de burger. Van culturele zaken heeft een politicus net zoveel verstand als een schaamluis van een meesterwerk.
Verdere bronnen:
www.volkskrant.nl/binnenlan…
www.nu.nl/news/646538/10/Ru…
Het is wel gek dat een Engelse leerling heel goed een Engelse tekst uit de Middeleeuwen kan lezen, terwijl het voor een Nederlandse leerling een schier onmogelijke taak is, omdat er zoveel veranderd is dankzij veelvuldig ingrijpen van de overheid. Laat de taal nu eens met rust, want het is een vorm van communicatie dat door de volkeren wordt gebezigd en niet per staatsdecreet kan worden vastgesteld.
Zo’n taalunie in denk ik niets anders dan een subsidiespons waar politieke vrienden worden weggezet a 200K per jaar. Laat ik nou denken dat talen evolueren op straat en in het menselijk verkeer, en niet in de stoffige vergader- en studiekamers van een clubje beroepsvergaderaars.
[1] Hier een stukje Chaucer (Middelengels), wat toch echt niet lekker weg zal lezen voor een Engelse leerling:
Ther is, right at the west syde of ytaille,
Doun at the roote of vesulus the colde,
A lusty playn, habundant of vitaille,
Where many a tour and toun thou mayst biholde,
That founded were in tyme of fadres olde,
And many another delitable sighte,
And saluces this noble contree highte.
A markys whilom lord was of that lond,
As were his worthy eldres hym bifore;
And obeisant, ay redy to his hond,
Were alle his liges, bothe lasse and moore.
Thus in delit he lyveth, and hath doon yoore,
Biloved and drad, thurgh favour of fortune,
Bothe of his lordes and of his commune.
Dat onze gouden klassieken van later datum (Vondel, Hooft, Huygens etc.) niet gelezen worden, heeft meer met het onderwijs en cultuur te maken, denk ik, dan met de oude spelling. Couperus wordt al nauwelijks meer gelezen. Maar afgezien daarvan, het nut van het met gemak lezen van Middeleeuwse teksten is niet zo groot dat je alleen daarom van spellingshervormingen moet afzien. De geïnteresseerde komt met een goed notenapparaat een heel eind en vaak zijn er overzettingen naar moderne taal/spelling beschikbaar.
Spellingshervormingen zijn gewenst wanneer daadwerkelijk taalgebruik en de afgesproken transcriptie ervan uiteen gaan lopen. De naamvalsuitgangen verdwenen in de gesproken taal en dus verdwenen deze later ook in de spelling.
Het bezwaar tegen deze spellingshervorming is niet dat er geen behoefte zou zijn aan verandering, maar dat het prutswerk is en nog altijd vol met inconsequenties en politiek geïnspireerde regels.
voorbeeld: ‘koninginnENsoep’, maar ‘koninginnEdag’, omdat Beatrix not amused was.
nog een voorbeeld: voor de exclusieve uitzonderingswoorden ‘lievevrouwebeestje’ en ‘hellevuur’ heeft zonder twijfel de katholieke kerk aan de lijn gehangen
Dat heet achterkamertjes/vriendjespolitiek.
[1] En slecht is het als een taal (of cultuur) om de haverklap in een nieuw jasje gedwongen moet worden. Nederlanders gaan in het algemeen al niet erg zorgvuldig om met hun geschiedenis en tradities, het wordt alleen maar erger als ze nu ook al geen raad meer mogen weten met hun taal.
[2] Die Taalunie is inderdaad volgeladen met ‘deskundigen’, beleidsmedewerkes en politici. Nergens ook maar een echte literator te bekennen. Complete geldverspilling die slechts leidt tot een berg treurig-groene boekkies.
Dit is echt en inderdaad een gevolg van het politiseren van een taal.
Je kan dan ook verwachten dat zulke politici best een eigen agenda hebben hiermee.
Zoals:
-Het vereenvoudigen van de spelling om allochtonen ter wille te zijn.
-Het verbreden van de kloof tussen Zuid- en Noord-Nederlanders om Belgicistische redenen.
[1] [3]
Idd Wim, Tofuburger; mooie voorbeelden van politieke en religieuze intrige. Het geeft aan, hoe totalitair hun karakter is: niets wordt aan de vrije ontplooiing van de mens overgelaten.
[4] Inderdaad opvallend Vincent.
[5] 100% verpolitieking, Bud.
Kijken we verder: Het Adviesorgaan, De Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren, kent geen enkele literator.
http://taalunieversum.org/t…
Daaronder hangen dan allerlei Commissies en Platforms, waarmee die Raad "samenwerkt":
-Nederlands-Vlaams Platform voor het Nederlands in taal- en spraaktechnologie (TST-Platform)
-Taaladviesoverleg
-Commissie Terminologie
-NL-TERM
-Werkgroep Spelling
-Commissie Lexicografische Vertaalvoorzieningen (CLVV)
-Overleg Regionale Woordenboeken (REWO)
-Werkgroep Buitenlandse Aardrijkskundige Namen
-Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen (EFNIL)
-Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL)
-Stichting Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS)
http://taalunieversum.org/t…
En om een indruk te krijgen, hoe het allemaal verder in elkaar steekt, kijken we even naar de samenstelling van het TST-platform:
Leden:
-Nederlandse Taalunie
-Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen
-Ministerie van Economische Zaken
-Nederlandse Organisatie voor wetenschappelijk Onderzoek (NWO)
-Senter
-Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap/Administratie Wetenschap en Innovatie
-Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT-Vlaanderen)
-Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO-Vlaanderen)
http://taalunieversum.org/t…
Dan begrijpen we weer, hoe de politiek met de samenleving omgaat:
Van Dale voelt de bui al hangen: die mag straks alleen politiek correcte woorden in zijn Woordenboek opnemen.
Litterair Nederland m.m. idem dito.
Zullen we straks begrippen als "Entartete Kunst" moeten schrappen ?
Groet, Harry
[6] Ik weet niet of ‘lul, [lul’len]’ van de Taalunie nog mag worden opgenomen (het goed Nederlandse ‘halal’ mag wel), en zeker niet of dan ook het gezegde: ‘links lullen, rechts zakken vullen’ er achteraan mag. Maar de (enig juiste) variant ‘links lullen, links zakken vullen’* maakt bij die club -naar wij kunnen vermoeden- wel heel weinig kans:)
* http://www.meervrijheid.nl/…
[7]
Vincent,
In de Woordenlijst Nederlandse Taal officiele spelling 2005 (het Groene Boekje) vinden we onder "lul":
lul, de[m.], lul·len, lul·le·tje
lul-de-be·han·ger, de[m.]
lul·han·nes, de[m.], lul·han·ne·sen
lul·koek, de[m.]
lul·len, ww., lul·de, ge·luld
lul·le·pot, de[m.], lul·le·pot·ten
lul·le·praat, de[m.]
lul·lig, bnw., lul·li·ge
lul·lig·heid, de[v.], lul·lig·he·den
lul·lo, de[m.], lul·lo’s
http://woordenlijst.org/zoe…
en onder "halal":
ha·lal, (toegestaan), bnw
"ha lul" of "halul" vind ik niet als zodanig in die woordenlijst.
Groet,
Harry
[8] Beste Harry, indrukwekkend lijstje toch. Dus halalkoek, halallepot, halalo, halaldebehanger is nog niet scrabble-waardig?
[9]
Vincent,
Op dit moment niet, nee. Maar gezien de waslijst van politieke commissies en platforms mogen we voor de toekomst niets uitsluiten. Ze lopen immers tientallen jaren achter.
Zoals o.a. blijkt uit:
"halamiet", i.e.
een roetzwarte nomadische tweevoeter, die zich onderscheidt door 4 gewrichten in elk van zijn ledematen en die voorkomt in een woestijnachtige wereld in een binair sterrenstelsel, zoals in
http://www.littley.com/aife…
of:
een aloud probaat desinfectiemiddel tegen MKZ en zo, zoals in
http://www.vaartips.nl/tiph…
wat ze in hun oneindige wijsheid ook niet kennen.
Ergo:
De of het "halamiet" is geen Nederlands
Er bestaat geen "halamiet", dus bestaan er ook geen "halamieten"
De / het "halamiet" zal zonder wettelijke toestemming niet mogen worden ontdekt, laat staan ge-importeerd.
"Dynamiet" kennen ze wel, dus daar zit schot in.
Groet,
Harry
Comments are closed.