Het mandaat van de overheid is om burgers te beschermen. Beschermen tegen geweld van medeburgers.
Veel discussies gaan over inhoud van dit mandaat van de overheid, over hoe ver de overheid mag gaan in het sturen en beïnvloeden van allerlei zaken op bestuurlijk gebied, ruimtelijke ordening, infrastructuur en financiën en economie.
Het Libertarisch antwoord op deze vragen is duidelijk. NIET!

Om uit deze discussie te komen moeten we de discussie duidelijk vorm geven. We moeten het als Libertariërs hebben over het mandaat an sich niet over de invulling maar over het bereik er van. Bijvoorbeeld niet over de mate van overheidsinvloed op de economie, maar over de vraag of die invloed er eigenlijk wel moet zijn!

Ik wil hier een idee vorm geven en argumenten uitproberen om analoog aan de scheiding van kerk en staat zoals die in de Verlichting heeft plaatsgevonden en die godsdienstvrijheid formeel vorm gaf, ook een scheiding van economie en staat door te voeren. Dit om werkelijk individuele vrijheid te verkrijgen.

Laten om de analogie duidelijk te maken eerst kijken naar de scheiding van kerk en staat. In Nederland bestaat die formeel sinds 1795. Toen werd in de Bataafsche Republiek de scheiding van kerk en staat door de Fransen afgedwongen. Deze scheiding houdt in dat de staat zich niet mag bemoeien met de religieuze activiteiten van burgers. Het mandaat van de Staat overlapt dus niet uit dat van de kerk (Een voordeel van kerken is natuurlijk dat deelname -anders dan bij een staat- vrij is). Tenzij de iemand tijdens zijn activiteiten voor de kerk een wet breekt, heeft de staat zich niet te bemoeien met dat wat er in de kerk gebeurt.
De particuliere ideologie waarmee iemand zijn leven in wil richten of dat nou boeddhisme, hindoeïsme, de islam, katholicisme, een vorm van protestantisme of wat mij betreft de scientology of hare krishna is, dient volledig buiten de invloedssfeer van de staat te vallen.

Wat ik voor ogen heb is een zelfde scheiding als tussen kerk en staat, maar nu tussen economie en staat. De particuliere methode waarmee iemand een inkomen wil verwerven of zijn productie middelen wil inzetten of dat nou loondienst, een eenmanszaak, een maatschap, ascetisch kluizenaarsschap, beleggen, speculeren of gewoon gokken is, dient volledig buiten de invloedssfeer van de staat te vallen.

Ik heb dit voor ogen omdat de maatschappij waarin wij nu leven aan de randjes begint te rafelen. Steeds meer jongeren voorzien dat ze terecht komen in een uitkering omdat de jeugdwerkeloosheid toeneemt. Steeds meer gezinnen komen in de knel omdat, om hun vaste lasten (grotendeels aan de staat te betalen) te betalen beide ouders moeten werken, maar de crèches zijn door overheidsingrijpen bizar duur geworden. Ook zien we kunstmatig in stand gehouden arbeidsplaatsen die bezet blijven door de medewerker met de meeste dienstjaren, waardoor jongeren op de arbeidsmarkt vanwege dit overheidsbeleid slecht aan de bak komen.
Dit beschouwend komt mij de volgende opmerking van R.A. Heinlein voor de geest:
“All societies are based on rules to protect pregnant women and small children. All else is surplusage, excrescence, adornment or folly which can -and must- be dumped in emergency to preserve this prime function. As racial survival is the only universal morality, no other basic is possible. Attempts to formulate a ‘perfect’ society on any other foundation that ‘Women and children first!’ is not only witless, it is automatically genocidal. Nevertheless, starry eyed idealists -all of them male- have endlessly and no doubt, will keep trying.”
De verzorgingsstaat is gebaseerd op afgedwongen solidariteit en is een kunstmatig concept dat, zoals in Heinlein’s opmerking hierboven is bedacht door ‘Starry eyed idealists.’
Het is ook inherent instabiel en zal uiteindelijk vanzelf falen.

De verzorgingsstaat, met alle overheidsinvloed op het privé leven van burgers die daar bij hoort begint dus te falen. Maar waarom dan een scheiding van economie en staat als oplossing?
Daarvoor moeten we kijken naar waar de economie om draait. ‘De economie’ zoals we die gewend zijn van het journaal en uit de kranten wordt meestal beschouwd als zijnde zaken als de AEX, Wall Street, Shell en Unilever, maar vooral de wisselkoers tussen de Euro en de US Dollar zoals bepaald door de Europese Centrale Bank en de staatsbesteding cq. Schuld.
Dit is een onjuiste kijk op de economie. De economie bestaat vooral uit gezinnen die zich een inkomen verschaffen -hopelijk uit betaalde arbeid of uit een onderneming- en die daarmee eten, kleren en onderdak kopen. Elke andere definitie van economie leidt onmiddellijk tot massale uitsterving van de menselijke soort. De beurs bevat misschien meer Euro’s dan de collectieve huishoudbudgetten van Nederland, zonder die huishoudbudgetten faalt de beurs. De staatsschuld is waarschijnlijk enorm, maar wanneer de gezinnen van Nederland ophouden te werken voor hun geld en ook geen geld meer uitgeven
kan de BV Nederland opgedoekt worden.

Juist omdat overheidsinvloed op de economie de eindgebruikers van de economie zo schaden moet deze invloed stoppen. De maatschappij en de economie delen de zelfde bouwsteen: vaders, moeders, kinderen. Wanneer deze groep begint te leiden onder de negatieve invloed van overheidsbeleid, tast het economisch beleid dus de wortels van de maatschappij aan.
Deze vaststelling is wat betreft het religieuze leven van de burgers al lang gemeengoed.
Laten we er voor zorgen dat ze dat ook wordt voor de scheiding van economie en staat.

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

11 REACTIES

  1. Ik heb nooit geen mandaat gegeven en mocht ik dat bij onachtzaamheid gedaan hebben dan trek ik dat hierbij in.

  4. Krijn in het slot zeg je "De staatsschuld is waarschijnlijk enorm, maar wanneer de gezinnen van Nederland ophouden te werken voor hun geld en ook geen geld meer uitgeven
    kan de BV Nederland opgedoekt worden.
    " Dat de Nederlander voor ‘geld’ werkt; is dat voor jou een belangrijk criterium of is hierin ook vrijheid denkbaar?

  6. [4] Ik begrijp je opmerking (denk ik). Indien de staat en de economie worden losgekoppeld vervalt automatisch de wetmatigheid dat er slechts met geld betaalt kan worden, toch? Zo heeft de staat vastgelegd dat we nu met de Euro zitten. Een heel goed stuk van Krijn maar ook ik ben benieuwd naar zijn antwoord.

  7. [6] Met de opmerking dat wanneer Nederlanders ophouden te werken voor hun geld de BV Nederland opgedoekt kan worden bedoel ik het volgende: Omdat de Staat alleen denkt in termen van geld, is zij zeer kwetsbaar voor burgerlijke ongehoorzaamheid a ‘ la Atlas Shrugged. Wanneer Nederlanders hun toegevoegde waarde aan de formele economie onttrekken en een schaduw economie opzetten (dat is niet simpel zwart werken, maar een werkelijke schaduw kolom opzetten) zal de staat hierdoor macht verliezen. Een tweede, paralelle denktrant is doordat de Staat alleen rekent in termen van geld en haar wetten watbetreft sociaal economische activiteit hierop gebaseerd heeft, kan zij zaken die niet in geld gevat zijn nooit raken. Zoals je al zegt, wanneer je de wetmatigheid doorbreekt dat toegevoegde waarde alleen in geld uit is te drukken onttrek je macht aan de staat. En da’s alleen maar goed.

  8. [7]Ik snap niet goed wat je nou eigenlijk voorstelt. Een schaduweconomie zonder geld? Of iets anders?

  9. [8] Ik niks voor stel voor, ik stel vast. Ik stel vast dat het huidige macro economisch stelsel, met de bijbehorende verzorgingsstaat en collectieve financiering van allerlei van overheidswege verstrekte goederen en diensten faalt. De enorme druk die de financiering van dit alles legt op de inkomens van particulieren begint aan de verkeerde kant van de Laffer curve te raken ( http://en.wikipedia.org/wik…).
    Het economisch stelsel, gebaseerd op herverdelingbetrekt de fondsen voor de overheid voornamelijk uit directe belastingen, accijnsen, heffingen etcetera. In absolute getallen wordt het grootste deel hiervan betrokken uit winsten en omzetten en heffingen (en wat dies meer zij) van ondernemingen. Een relatief klein deel wordt geheven bij particulieren. Het probleem is dat de meeste pijn ligt bij die particulieren. Die kunnen lang niet altijd creatieve regelingen laten treffen door slimme advocaten en financieel adviseurs. Helemaal niet nu de belastingdienst een heleboel zaken die eerder via een aangifte verliepen alvast voor die particulieren doet.

    Wanneer we kijken naar de Laffer curve en de effecten van de sociale zekerheids val zien we dat wanneer een groot gedeelte van de beroepsbevolking merkt dat het blijven toevoegen van waarde aan de economie (door loondienst of uit onderneming) geen winst oplevert voor haar gezin, het logisch gezien (vanuit hun perspectief) beter is om buiten de formele economie om te gaan werken, of om een uitkering te ‘ nemen.’ Betaalde arbeid heeft namelijk voor betrokkene zelf GEEN toegevoegde waarde.

    Wanneer dit effect groter wordt kan een schaduw economie met ‘zwart’ geld of zelfs zonder geld ontstaan. Kijk naar de hele sector Klusjesmannen en Huishoudsters, maar ook yoga scholen, tweede hands autohandelaren en wat dies meer zij. het effect van het onttrekken van toegevoegde waarde aan de formele economie waarom de staat haar cijfers en budget baseert is enorm.

  10. [9] Dank voor je prima antwoord Krijn. Ik kan me hier volledig in vinden!

  11. De scheiding van staat en economie is wezenlijk voor de totstandkoming van een vrije vreedzame samenleving. Dit idee is o.a. in 1919 al beschreven door Richard Steiner in zijn boek: "Die Kernpunkte der sozialen Frage in den Lebensnotwendigkeiten der Gegenwart und der Zukunft, die Dreigliederung des sozialen Organismus".

    http://www.driegeleding.org/

    Je hoeft geen antroposoof te zijn om te beseffen, dat Steiner hier een wezenlijk principe van de menselijke samenleving aan de orde stelde.

    http://www.anthroposophy.co…

Comments are closed.