LibertariĆ«rs willen nog wel eens naar Zwitserland wijzen als een land dat een voorbeeld zou moeten zijn voor (o.a.) Nederland. Misschien komt er binnenkort een ander voorbeeld bij, namelijk Noorwegen. Wat Noorwegen sowieso al voor heeft op Nederland is dat het geen lid is van de EU, maar het ziet er naar uit dat daarnaast het politieke klimaat ook wel eens een stuk beter zou kunnen worden dan in Nederland. In Noorwegen is namelijk een partij opgestaan die haar inspiratie haalt bij John Locke, Adam Smith, James Mill, John Stuart Mill, Frederic Bastiat, Friedrich August Hayek, Ludwig von Mises, Ayn Rand, Murray Rothbard en Hans-Hermann Hoppe. Zo bijzonder lijkt dat niet, we hebben immers in Nederland ook zo’n partij, maar de Noorse Fremskrittsparti (vooruitgangspartij) was bij de laatste verkiezingen de tweede partij van Noorwegen, en staat volgens peilingen op het punt om de grootste partij te worden.
Dan vraag ik mij af hoe het komt dat een dergelijke partij het in Noorwegen wel kan halen en hier niet. Zijn Noren slimmer of heeft de overheid daar inmiddels een nog waardelozere reputatie dan in NL? Waar ligt het aan dat een groot deel van de Noren openstaat voor een soort libertarische partij en de gemiddelde Nederlander niet?
[1] Het is inderdaad heel vreemd dat vrijheid in Nederland niet gewaardeerd wordt. Van de verruiming van de winkeltijden heeft D66 nauwelijks geprofiteerd terwijl de winkels ’s avonds vol zijn. tegelijkertijd wordt inperking van vrijheden gemakkelijk geaccepteerd. Misschien toch onze volksaard? In WOII wisten we ons ook te plooien.
[2]
Voor zover ik weet is Noorwegen een land met een vrij welvarende homogene bevolking. Zodra de Noren merken dat ze door meer overheid aan welvaart inboeten zullen ze zich makkelijker verzetten omdat ze een volk zijn en dezelfde belangen hebben bij de welvaart die een vrije markt voorbrengt.
In Nederland hebben we een grote allochtone bevolking die het economisch slecht doet en moet integreren. Dat zijn bij uitstek taken op basis waarvan de overheid haar bestaan kan rechtvaardigen.
Voor links is hier overheid nodig om de integratie te bevorderen, inkomens verdelen etc. en voor rechts is overheid nodig om de immigratie juist te stoppen.
Zodoende is vrijheid hier op dit moment een weinig populair alternatief.
Zomaar een gedachte.
Die homogene bevolking lijkt mij belangrijk. Wellicht hebben de noren meer vertrouwen in zichzelf als samenleving. Zoals bekend zijn de Nederlanders over het algemeen behoorlijk bang en willen ze daarom een alom aanwezige overheid.
De Fremskrittsparti trekt vooral kiezers aan die niet zo libertarisch zijn als de partij zelf doet voorkomen. Eerder zijn het kiezers die te vergelijken zijn met "ons" LPF/Wilders electoraat. Voor een *echte* vrije markt zijn ze niet snel te vinden.
Overigens is de Noorse bevolking niet zo homogeen. Behalve een behoorlijk aantal niet-westerse immigranten is er ook nog een flinke niet-Noorse autochtone groep, namelijk de Samen (Lappen)
Een belangrijk verschil met Nederland is dat Noorwegen de opbrengsten van de aardolie niet verjubelt, maar voor een groot deel in reserve houdt om de komende vergrijzing te betalen. De belastingen liggen overigens nog behoorlijk hoog.
Uiteindelijk is Noorwegen een land dat past in de Scandinavische cultuur, die ook een specifieke politieke/sociale component heeft: weinig polariseren, een grote verzorgingsstaat, een paranoide drugs en alcoholbeleid, maar het is ook een cultuur waar homo’s en vrouwen al gelijke rechten hadden toen Nederland nog op een "islamitisch" niveau verkeerde op dat gebied.
Inderdaad, zoals te lezen is in hetzelfde blog:
"As I think you understand, the practical policies of the Progress Party are far from being consistently libertarian, although they are more free market oriented than all other major parties in Norway"
Het is natuurlijk mooi dat ze aangeven de *intentie*te hebben libertarisch te zijn. Ik ben alleen bang dat als ze *echt* een libertarisch programma voorstaan, dat het grootste deel van hun electoraat, dat toch een "eigen volk eerst" collectivisme wil, naar een andere partij gaat.
Comments are closed.