KRO-Netwerk zond hedenavond een interessant programma uit over de Zweedse heilstaat: al 70 jaar lang het absolute ideale sociaaldemocratische rolmodel. Over twee maanden zijn er verkiezingen. Wat zijn de werkelijke resultaten van 70 jaar sociaaldemocratie ?

Prijskaartje
De geestelijke ouders van de Zweedse verzorgingsstaat was het economenechtpaar Alva en Gunnar Myrdal. Zij legden eind jaren dertig de basis voor de uitgebreide collectieve voorzieningen. Nu hebben de Zweden gratis gezondheidszorg, gratis onderwijs en royale uitkeringen bij ziekte of werkloosheid. Daar hangt natuurlijk wel een prijskaartje aan: Zweden betalen de meeste belasting ter wereld.

Andere kant
Maar er is een keerzijde. De vakbonden en de Zweedse ombudsman krijgen steeds vaker klachten over bedrijven die moeilijk doen over het zwangerschapsverlof. Vrouwen zijn door het lange verlof onaantrekkelijk voor bedrijven. Onder moeders is het werkloosheidscijfer twee keer zo hoog als onder kinderloze vrouwen. (Maar volgens de Zweedse Mythe bestaan er geen kinderloze vrouwen, laat staan werkloze moeders, SN)

Bedrijfsleven
Vrouwen die werken, doen dat in de publieke sector. In het bedrijfsleven werken veel minder vrouwen. Vrouwen met een hoge functie als manager of directeur zijn zeldzaam. Ook krijgen ze gemiddeld 8 tot 15 procent minder salaris dan mannen met dezelfde baan.

Werkloosheid: 20%, zieke moeders, morele verloedering, verborgen armoede
Het Zweedse model blijkt een mythe te zijn. De riante sociale voorzieningen zijn niet langer vol te houden zeggen critici. Een op de vijf Zweden werkt niet en het ziekteverzuim is enorm hoog. Jonge moeders melden zich steeds vaker ziek, het is te verleidelijk geworden om misbruik van het systeem te maken. Een gezin kan zelfs niet van één inkomen rondkomen.

Conclusie:
De uitvinders van dit staatsmodel, het echtpaar Myrdal, stelden het zo: “als de sociaaldemocratie in Zweden niet werkt, dan werkt het nergens.”

Verkiezingen
Dit najaar zijn er verkiezingen en de Zweden, of ze willen of niet, staan ingrijpende hervormingen te wachten.

Zie:
www.netwerk.tv/index.jsp?p=…

Uitzending:
www.netwerk.tv/index.jsp?p=…

24 REACTIES

  1. Add:
    1,5% van de hogere functies in de private sector wordt in Zweden bezet door een vrouw. In de VS waar men geen gesubsidieerde kinderopvang en riante zangerschapsverlof heeft is dit percentage 11%.

  2. Ja, Zweden lijkt wel een soort kwadratisch Nederland of Belgie en is dus principieel om te kotsen.

    Wel even 1 positieve nuance: de overheidsdiensten werken er naar verluidt bijzonder efficient.
    Zo hoorde ik het verhaal -uit eerste hand- van een wat ouder Belgische echtpaar dat in de jaren ’70 een jaartje in dat land gewoond heeft en in de jaren 80 vijf jaar in Nederland.
    Enkele jaren geleden, bereikte de man zijn gezegende leeftijd en wat bleek?

    Hij werd automatisch via de Zweedse Ambassade in Belgie gecontacteerd omdat hij recht had op 1/40e van een pensioen en werd gevraagd waar hij wilde dat dit bedrag gestort zou worden.
    Dat inspireerde hem om ook in Nederland even te na te gaan hoe het zat.
    Ja, hij bleek wel recht te hebben op ca. 5/40e van een AOW maar als hij zelf geen initiatief had genomen, had er geen haan naar gekraaid en had hij alle centen waar hij recht op had aan zijn neus zien voorbijgaan.

    Goed, dat is natuurlijk slechts een enkele anecdote, maar o.b.v. zowel dit als andere verhalen, heb ik wel de indruk dat de ambtenaren in Zweden hun werk wel goed uitvoeren.

    Ik ben weliswaar tegen allerhande collectieve regelingen zoals AOW etc. maar gegeven dat ze er zijn, is de efficiente administratieve afhandeling en de klantvriendelijkheid in Zweden bijna van commercieel niveau.

    Goed, dat neemt natuurlijk niet weg dat het hele stelsel beter op de schop kan en mensen zich toch maar beter zelf kunnen verzekeren, maar ik wilde slechts aangeven dat ofschoon Zweden een nog groter beslag legt op haar burgers, men niet kan concluderen dat de dienstverlening in een nog "socialere" staat dan ook navenant lineair slechter is.

    Groeten,
    M

  3. [2]
    M.,
    "ik wilde slechts aangeven dat ofschoon Zweden een nog groter beslag legt op haar burgers, men niet kan concluderen dat de dienstverlening in een nog "socialere" staat dan ook navenant lineair slechter is."

    Zou dat te maken kunnen hebben met de kleinschaligheid en relatieve geslotenheid van hun systeem ?

    Groet,
    SpyNose

  4. Welke policus noemden ook al weer dit model ALS GROTE Voorbeeld? Was dat niet onze zelfbenoemdne grote roerganger Wouter Boslim?

  5. Bekijk dit vehaal eens vanuit een ander perspectief. (voor het gemak houd ik het erg versimpeld)

    Wat zijn de major industrieen in zweden ?
    – Hout
    – Meubels
    – Defensie spullen (tanks,vliegtuigen etc)
    – Autos (saab,volvo,scania)

    Er zijn ongeveer 9 miljoen Zweden.
    Door technologische vooruitgange is de productie van al deze zaken gestegen en het aantal mensen wat nodig is is minder geworden. Dus ze maken nu 1000meubels per maand met 10 personen ipv 800 met 20 personen.

    Met andere woorden Zweden het meer productie dus kunnen ook meer mensen vrij pakken als ze kinderen hebben.

    Iedereen moet eens af van het idee dat je maar moet blijven werken. Doordat zweden veel van de industrie nog in overheids handen heeft kunnen ze de inkomsten ook mooi verdelen en is dit ook allemaal mogenlijk. Idd als deze industrie geprivatiseerd word dan is het einde oefening want dan vertrek de helft naar lage loon landen of huren de bedrijven alleen nog maar polen in.

  6. Want als dit systeem zo slecht is en de zweden allemaal "lui" thuis op de bank zitten waarom is de staatsschuld dan %tueel lager daar ?

  7. [5] [6]
    Je hebt volkomen gelijk Reading.

    Zweden is ons voorland. De Zweedse groei is een BAANLOZE groei. Dat gaan we in de VS, Japan en hier ook nog volop krijgen.

    Die automatiseringstrend is al aan de gang sinds het begin van de Industriële Revolutie. Over 200 jaar staan er overal volautomatische fabrieken en kantoren. Niemand zou dan meer hoeven werken, mits we allemaal een aandeel in die productie-infrastructuur hebben waaruit we ons levensonderhoud kunnen financieren.

    De Zweden hebben dit centrale probleem al opgelost. Nu wij nog. 😉

  8. Spynose: Alhoewel ik ver mee ga in je betoog toch een opmerking. "Een gezin kan zelfs niet van één inkomen rondkomen."

    Zijn er nog landen waar dat wel kan? VS?

    Peter de Jong: ‘Die automatiseringstrend is al aan de gang sinds het begin van de Industriële Revolutie. Over 200 jaar staan er overal volautomatische fabrieken en kantoren. Niemand zou dan meer hoeven werken, mits we allemaal een aandeel in die productie-infrastructuur hebben waaruit we ons levensonderhoud kunnen financieren.’

    Wat een lulkoekverhaal van de 1e orde! Exact dezelfde woorden, maar dan ook 100% exact dezelfde woorden, werden mij op 8 jarige leeftijd voorgehouden door een oom van me die daarbij voorspelde dat IK nooit meer zou hoeven te werken. Want al die automatisering en robots… Ik ben nu 50.

    En dat komt mijn beste omdat ‘de mens’ gebukt gaat onder een van nature meegegeven competitiedrang. De mens wil altijd meer, nog beter, groter, EN duurder. En wat dat laatste betreft meen ik dat we zo langzamerhand allemaal wel in de handen kunnen wrijven. ‘Paradise is right here, HALLELUYA!’

  9. [8]

    Pastoor Kluytmans:

    De mens gaat niet "gebukt" onder een competitiedrang. Dit is zelfs goed.
    De mens gaat gebukt onder het huidige monetaire systeem, oftewel banken.

    stel je de vraag eens : waarom word alles duurder?

    In het voorbeeld van zweden. Van wie zijn die bomen wat daar staan?, van wie is de kennis van het maken van vliegtuigen. Van wie is het ijzer wat daar uit de grond komt. Precies, van alle zweden en niet van een bedrijf of een persoon.

    Hout word niet duurder. Hoe kan iets duurder worden als de productie per tijdeenheid groter word en de mensarbeidsinbreng lager word ?

    Hoe kan het dat op land schaal de nationale schuld stijgt terwijl de productiviteit stijgt?

    Voor zweden is het natuurlijk wel een stuk makkelijker dan voor NL. Met 9miljoen mensen en zon voorraad hout, ijzer en kennis is het natuurlijk heel makkelijk. Om het simpel te houden
    Zweden produceert 2miljoen houten balken. ze hebben voor hun eigen bevolking 500.000 balken nodig de rest word verkocht aan andere landen.
    zelfde met ijzer erts. Dat geld wat dit opleverd kunnen de mensen van leven.
    En inderdaad omdat steeds meer geautomatiseerd word hoeven steeds minder uren per persoon gewerkt te worden.

    En kijk naar zweden omdat mensen minder hoeven te werken hebben ze meer tijd voor hun kids, om bij te leren etc. Daarom is in zweden ook nog veel eigen technologische industrie.

    zoals ik al zei. In de meeste landen zijn de grondstoffen in "bezit" van bedrijven. Daar verwijnt het geld meteen in de zakken van een of ander persoon.

  10. [8]

    Je suggestie dat we tot in het oneindige door kunnen groeien is kolder. 😉

    Investeringen voor productiviteitsverhoging moeten immers gelijke tred houden met de groei van de binnenlandse afzetmarkt bij volledige werkgelegenheid. In langzaam groeiende economieën als de onze leidt verdergaande automatisering en de daaruit volgende grote toename in productiviteit per medewerker alleen maar tot uitstoot van arbeidsplaatsen en een krimp van de binnenlandse afzetmarkt. Daarom gaat nu vrijwel al het investeringskapitaal naar de snel groeiende economieën in ontwikkelingslanden en niet meer naar de reeds ontwikkelde economieën.

    Maar als over een aantal jaren die ook op ons niveau zijn gekomen, dan zal de wereldwijde economische groei steeds verder afremmen tot er een evenwicht ontstaat tussen de afzetmarkt en het niveau van automatisering waarbij nog volledige werkgelegenheid mogelijk is.

    Het vele investeringskapitaal zal dan nergens meer heen kunnen. Immers, zou men doorgaan met automatiseren en innoveren, dan leidt dit tot uitstoot van arbeid en een krimp van de afzetmarkt.

    Pas wanneer de eigendomsverhoudingen verschuiven en veel meer mensen hun bestaan kunnen bekostigen uit hun bezit ipv uit hun arbeid, dan is verdere groei weer mogelijk. Die trend is overigens al ingezet, want steeds meer mensen zijn de afgelopen jaren aandeelhouder geworden.

  11. [10]

    "volledige werkgelegenheid"
    Dit denken komt voort uit het huidige systeem.

    om het heel kort door de bocht te stellen:
    Waarom zou er nog gewerkt moeten worden als de automatische fabrieken alle producten produceren die aan onze behoeftes voldoen ?

    Omdat we momenteel geketend zitten aan het huidige monetaire systeem waarin iedereen moet werken om de inflatie weg te poetsen en om de rente te betalen.
    Rente en Inflatie zijn 2 niet bestaande zaken die in leven gehouden worden door de banken.

    Lees het volgende artikel eens :

    http://www.michaeljournal.o

    Dat legt het hele systeem op een goede manier uit en komt ookmet een mogenlijk ander systeem.

  12. [9] De mens gaat niet "gebukt" onder een competitiedrang. Dit is zelfs goed.
    De mens gaat gebukt onder het huidige monetaire systeem, oftewel banken.

    Natuurlijk ben ik dit met je eens. ’t Was ook bedoelt als uitdagertje. Alhoewel ik je verdere betoog onderschrijf laat je echter een belangrijk antwoord onbeantwoord. T.w.: Het simpel drukken van geld.

    http://www.vrijheidsstrijde

  13. [11] Inflatie ontstaat door regeringen die meer uitgeven dan goed voor ze is. Metname aan verzorgingsstaat-arrangementen. Reading makes a country great? Zorg eerst eens dat je zelf als individu iets zinnigs gaat lezen, bijvoorbeeld over economie. Tip van Willem: http://www.mises.org. Sterkte

  14. [13]
    Bedankt voor je link Willem. Ik zal die zeker door gaan spitten. Ik wil ook niet beweren dat ik alle wijsheid heb 🙂
    Ik ben me de laatste paar weken in de materie aant verdiepen en kom steeds meer te weten.

    Maar om terug te komen op je reply.
    Ik ben het eens met je stelling dat te veel uitgeven niet goed is. Maar om bij zweden te blijven. Daar let de overheid ook heel strak op het geld en daarom is er een begrotings overschot EN een goed verzorgings stelsel

    Nogmaals als je productie overschot genoeg oplevert hoeven je mensen ook minder te werken.

  15. ‘K heb de uitzending gezien en verbaasde me dat het dan toch mogelijk was op een publieke omroep om niet-linkse programma’s te maken

  16. [3] "Zou dat te maken kunnen hebben met de kleinschaligheid en relatieve geslotenheid van hun systeem ?"

    Ik weet het niet. Maar zij hebben toch 8 mln inwoners. De helft van Nederland en op 20% na, zoveel als Belgie.

    Echt kleinschalig zijn ze m.i. niet (zeker niet qua oppervlakte overigens).

    Maar van een goeie vriend die er ooit werkte, hoorde ik dat in het kleine Luxemburg de dienstverlening juist notoir slecht was.
    Al bij al niet zo inefficient maar vooral richting buitenlanders bijzonder stug en onvriendelijk.
    De Zweden daarentegen zijn soms wat zwaarmoedig qua volksaard maar schijnen niet bijzonder negatief te doen tegen buitenlandse "klanten".

    Groeten,
    M

  17. Overigens, Belgie is ook een ramp. Ik kom vanwege m’n werk bijna dagelijks in het oosten en als ik dan met Vlamingen praat over de politieke situatie in hun land dan krijg ik algauw een beeld dat het best te vergelijken is met Wesley Mouch (uit Atlas Shrugged) in het kwadraat.
    Bijvoorbeeld: Als er Vlaanderen een aantal kilometers aan weg aangelegd moet worden, moet dat in Walonie ook gebeuren. Ookal heeft die weg daar geen enkel nut. Alles moet eerlijk verdeeld worden, tot op het onredelijke af. Het halve Ardennengebied is onderhand al volgeasfalteerd met wegen waar geen auto op rijdt.
    Het meeste geld in Belgie wordt gegenereerd in de Antwerpse haven, maar Walonie zuigt als een soort mega-parasiet alles weer op.
    Walonie is een zwaar deprimerend economisch kerkhof vol verwaarlooste gebouwen en een hoge werkeloosheid. Walonie kent enorm hoge uitkeringen, dus vandaar al die werkeloosheid. Een broeinest van socialistische plunderaars die zich omhoogwerken in de Belgische politiek.
    De grens met Frankrijk is een zwaar crimineel gebied. Ik vroeg me af waarom ik in Lille telkens bij het uitstappen van de trein opgewacht werdt door zwaar bewapende militaire politie? Maar dat is vanwege treinovervallen en berovingen in het grensgebied.
    Zo zie je maar weer: socialisme zuigt

  18. Niemand zegt dat Zweden een slecht voorbeeld is van efficientie. Zoals die Zweden het geregeld hebben is het toch wel één van de productiefste slavenstaten!

    [14] En "(…) als je productie overschot genoeg oplevert hoeven je mensen ook minder te werken." als bonus erbij!

  19. [19]

    Hoe bedoel je slaven staat ?
    Ik ben een paar keer voor mn werk in zweden geweest en ik kan je vertellen dat die mensen er relaxter bij zitten dan wij.

  20. [8]
    Pastoor Kluytmans,
    Gezien vanuit de Nederlandse situatie lijkt dat een bedreiging. Wie een huis wil kopen, moet tegenwoordig een beroep doen op familiekapitaal.
    SpyNose

  21. [17] M.
    Dat verhaal over Luxemburg kan ik uit eigen ervaring beamen. Nederlanders worden vaak als misdadig uitschot behandeld. Ze worden vaak gezien als losgeslagen drugstraficanten van god los. De jongere generatie -van agrarische afkomst- opgeklommen tot potverterende Europese bureaucraten, begrijpen geen lor van hun eigen ontwikkeling. Sommigen lijken nog erger dan veel Brusselaren. Over de situatie in de Europese Hoofdstad Kirchberg kan ik -bij gelegenheid- enkele bizarre verhalen vertellen.
    SpyNose

Comments are closed.