Olieprijs gisteren naar record van $ 75,40 per barrel
Dat er een tekort aan olie gaat komen, wordt al decennialang voorspeld. In de meeste voorspellingen treedt dit tekort op over 20 of 30 jaar, steeds doorschuivend. Deze week was er een voorspelling dat het tekort al in 2010 zou optreden.
Het olietekort verhaal is voor overheden een geweldige reden om zich met olie en energie te bemoeien.
Maar er is geen olietekort!
Olie is! De hoeveelheid bekende en onbekende olie op de wereld IS er gewoon. Niet tekort en niet teveel. Wat er wel tekort zal komen, is olie tegen een (te) lage prijs. Benzine van 45 cent per liter bestaat zelfs al helemaal niet meer!
Zonder overheidsbemoeienissen zou er door het vrije marktmechanisme, door vraag en aanbod, een prijs ontstaan waaraan iedereen zich wel moet aanpassen. Als het moeilijker wordt om olie boven de grond te krijgen, of het verbruik stijgt, dan gaat de prijs omhoog. Dit stimuleert dan weer zoeken naar goedkopere methodes en goedkopere alternatieven.
Door verboden, belastingen, accijnzen, quota, subsidies enz. wordt het natuurlijke verloop kunstmatig verstoord. Alles wordt zo complex dat het niet meer te overzien is. Nieuwe regelingen worden noodzakelijk geacht en de verstoring neemt alleen maar toe. Totdat er paniek komt, en ze er zelfs oorlogen voor gaan voeren.
helemaal mee eens, laat de marktprijs maar stijgen, dan krijgen de mileufreaks hun zin (alternatieven zoals zon e.d. worden dan goedkoper in vergelijking met olie). dus aan iedereen die het mileu een warm hart toedraagt: stoken die olie.
de onzichtbare hand zal er uiteindelijk voor zorgen dat we dat eeuwige gezeik van de mileulobby over zon, wind kern en gas niet meer hoeven aan te horen.
Je laatste alinea lijkt me een topic op zichzelf waard. Onze socialistische vrienden wijzen er altijd met graagte op dat de vrije markt niet ’transparant’ zou zijn. Dit zou één van de oorzaken van het hier al eerder ter sprake gekomen ‘marktfalen’ zijn. Ze beseffen echter blijkbaar niet dat door het ingrijpen van de overheid de markt nog veel en veel troebeler wordt. Niemand weet meer wat een liter olie nou eigenlijk precies kost. Niemand weet meer wat een woning nou precies kost. Niemand weet meer wat een blindedarm-operatie kost. Enzovoorts.
Er zal ooit wel een eind aan de olie komen maar dat kwam er ook aan hout waarna steenkool werd ontdekt. Na de steenkool kwam de olie en na de olie komt…? Prijswerking is hier inderdaad zeer belangrijk. Jammer dat de overheid het wederom verpest door miljarden subsidie in onrendabele windprojecten te storten i.p.v. de markt zijn werk te laten doen. Zodra de winstgevendheid er is, is het probleem opgelost. Daarbij loopt de overheid alleen maar lastig in de weg.
Geologisch en technologisch geloof ik wel degelijk in peak-oil m.b.t. traditionele goedkoop winbare bronnen.
En daarbij is niet zozeer de omvang van de inderdaad nog aanzienlijke reserves van belang alswel de snelheid waarmee die ontgonnen kunnen worden.
Vele nieuwe velden heeft men recentelijk niet ontdekt en bij oudere velden neemt de druk af en daarmee het tempo waarin de nog aanwezige olie -zelfs al is dat nog behoorlijk veel- uit de grond komt.
Of je e.e.a. vervolgens als tekort gaat bestempelen is natuurlijk subjectief, immers het prijsmechanisme zorgt gewoon voor een nieuw evenwicht, zij het bij een hogere prijs en dat vinden vele mensen niet leuk … op enkele vooruitziende beleggers die jaren geleden bv. aandelen Suncor en Cameco kochten, na dan.
En daarmee zijn we tevens bij een tweede punt: hogere prijzen maken voorheen onrendabele alternatieven nu ineens wel interessant waardoor o.a. uit tarsands (Suncor) en shale deposits (Nevtah) olie gewonnen zal worden en ook meer gebruik zal worden gemaakt van alternatieve energiebronnen zoals coal (Peabody) of uranium (Cameco).
En uiteraard zijn er dan nog "schone" alternatieven zoals zonne- en windenergie, ethanol etc.
Als dat t.z.t. op voldoende grote schaal op de markt komt, is ook minder (traditionele) olie nodig waardoor de vraag ernaar kan afnemen en de prijs weer kan dalen.
Kortom: in peak-oil geloof ik wel maar ik maak niet de ideologisch getinte vertaalslag naar de classificatie "tekort" omdat het prijsmechanisme maar gewoon zijn werking moet doen.
Op middellange termijn verwacht ik wel degelijk hogere olieprijzen (die enkele jaren later weer kunnen terugvallen), maar ik ben wel de laatste om daar nou rouwig om te zijn.
Groeten,
Michielsens
Er is genoeg , de VS en Rusland alleen al houden giga voorraden achter de hand,we stoken die van de arabieren op en daarna worden ze helemaal kaal geplukt, want dan moeten ze olie bij ons kopen en die is dan 10x zo duur als nu, voor die lui dan.
Niets aan de hand, kwestie van lange adem.
[4] Biofuels geloof ik ook wel in, en we hebben nog kolen. Ook zonne-energie verwacht ik veel van in de toekomst. Die panelen weet men steeds goedkoper te produceren. Dit men de waterstof als opslagmedium kun we ver komen.
PS: Maar even off topic, de goudprijs. Die blijft aardig stabiel? Toch?
[4] [6]
Hubbert’s peak oil theorie blijkt te kloppen voor de Texas olievelden. Ook de Noordzee olieproductie blijkt inmiddels gepiekt te hebben. Nieuwe velden zullen geen soelaas kunnen brengen, olie-exploratie voldoet immers aan de Shell afroomcurve (grootste velden worden het eerste gevonden, kleinste en minst economische blijven tot het laatst over).
Dit blijkt ook uit het feit dat meer proefboringen niet meer olie opleveren, integendeel hoe meer we boren, hoe minder we vinden. Het tekort tussen de nieuwe vondsten en het verbruik wordt daardoor alleen maar groter.
Alternatieve bronnen zoals die teerzanden zijn geen serieus alternatief (het maakt nogal wat uit of je productie-apparatuur 30.000 vaten per dag haalt uit een MO bron, of slechts 2 vaten per dag uit teerzand).
We gebruiken olie als energiebron voornamelijk om op te rijden, vliegen en varen. Je kan olie uit kolen maken (zoals de Zuid-Afrikanen doen, 2 ton kolen geeft 1 ton olie) maar dat is peperduur. Ook alternatieve brandstoffen zoals ethanol (E85 als vervanging van benzine, bijv. gemaakt uit suikerriet, of bieten) en biodiesel (bijv. gemaakt uit koolzaad, of nog beter micro-algen met een 6 keer zo grote opbrengst per hectare), zijn voor wat betreft de productiekosten nu nog veel duurder dan gewone benzine en diesel.
Stap je van de olietechnologie af en kijk je naar alternatieven, zoals elektrische auto’s (met accu’s, met brandstofcellen, of met rechtstreekse koppeling aan het elektriciteitsnet) dan ben je er nog niet. Die elektriciteit moet tenslotte ergens vandaan komen (m.n. kolencentrales, kerncentrales, zonnestroom, wind- en waterkracht). Ook de opslag van elektriciteit (in accu’s, omzetting in waterstofgas, via oppompen van water in grote bassins) is niet zo eenvoudig en efficiënt als de opslag van olie in tanks.
Er is veel te zeggen voor een waterstofeconomie (vooral nu de TU Delft het opslagprobleem heeft opgelost: in ijskristallen, een tank van 175 kg brengt je auto dan 500 km ver). Rijden, vliegen, varen, en microwarmtekrachtcentrales in iedere woning voor verwarming en decentrale stroomopwekking, allemaal op waterstofgas. Maar je hebt er wel een compleet nieuwe infrastructuur voor nodig en ook het ketenrendement (elektriciteit-waterstofgas-elektriciteit-beweging) is beduidend slechter dan bij olie. Goedkoper dan olie zal het dus nooit worden.
[6] Ja denk daarbij bv. aan XsunX of Energy Conversion Devices voor spelers op dat gebied.
Wat goud betreft: er is ergens wel een link met olie doch het voert te ver daar nu verder op in te gaan.
Over goud heb ik hier overigens wel vaker gepost. Met een advanced search van Google kan je dat zeker terugvinden als je als zoektermen goud en mijn naam ingeeft met vrijspreker.nl als domeinnaam.
Succes ermee.
Sorry dat ik geen tijd heb om verder op je vraag in te gaan.
Groeten,
Michielsens
[7] Peter,
In grote lijnen ben ik het met je verhaal eens. Traditionele olieproductie is aan het peaken en alternatieven zijn te kleinschalig om uitkomst te bieden.
Echter a.g.v. peak oil worden voorheen economisch niet interessante alternatieven ineens wel economisch interessant.
En dat niet slechts louter door de hoge prijs van het alternatief (nl. olie) doch eveneens door technologische voortgang.
Zo is Suncor er de afgelopen 2 decennia bv. in geslaagd de productiekosten voor een vat olie uit tarsands al tot ca. $17 te drukken.
Je ziet nu ook andere spelers zoals Shell Canada en Chevron zich op tarsands richten. Voorlopig zijn die nog niet zo geavanceerd maar toch is het ook voor hen (met een kost van ca. $30) al interessant nu de olieprijs op $75 staat. Dus beginnen ze eraan en gaandeweg zullen ook zij vorderingen maken.
En dit scenario zal zich naar verwachting eveneens afspelen bij andere procede’s zoals de winning van shale oil of liquefaction van coal waar Sasol -die Zuid-Afrikanen waar jij aan refereerde- erg ver in staat net als bv. het Amerikaanse Headwaters.
En voor overige technologieen verwacht ik iets dergelijks: de hoge olieprijs maakt het doen van research thans zoveel aantrekkelijker dat meerdere partijen zich er gaan op richten waardoor een doorbraak niet lang kan uitblijven.
Een cynicus kan weliswaar opmerken dat men al meer dan 30 jaar bezig is met zonnetechnologie maar dat de resultaten uitblijven, maar in de huidge omstandigheden (d.w.z. hoge olieprijs) wordt er per jaar misschien wel meer onderzoek naar gedaan dan in de jaren ’80 en ’90 samen omdat je toen hoogstens intellectueel kon scoren (als academicus) maar niet commercieel waardoor niet al te veel bedrijven serieus op zoek waren.
Thans is die situatie wel anders. Heel wat venture capital geld gaat nu naar alternative energy. Dat zie ik overigens van dichtbij.
Mijn verwachting is dus dat er heel wat nieuwe oplossingen uit nood geboren zullen worden en ofschoon ik peak oil onderschrijf (en er al aardig heb op weten in te spelen), denk ik dat over een aantal jaren het energieplaatje er veel gunstiger zal uitzien en de prijs van traditionele olie zelfs weer kan dalen (*) bij verminderde vraag omdat heel wat energiebehoefte gedekt werd uit alternatieven die t.z.t. volop ontwikkeld zullen zijn.
Uiteraard heb ik geen kristallen bol, dus zeker weten doe ik dat niet.
Groeten,
Michielsens
(*) na eerst nog gestegen te zijn. Pin me niet vast op een voorspelling maar ik sluit een kortstondige piek van $200 per vat niet uit. Daarna kan de olieprijs dan fors dalen naar de $100-$120 range. Veel hoger dan vandaag is dat overigens niet als je bedenkt dat een dollar t.z.t. nog aanzienlijk minder waard zal zijn.
Ik hoor nog de paniek reacties uit het Haagse toen de prijs per barrel door de $ 50 en door de $ 60 barriere schoot.
Inmiddels is de prijs weer ruim 40% gestegen (t.a.v. $ 50) en je hoort niemand meer. Alleen die vis (Zalm) zit ’s avonds achter zijn glaasje wijn te gniffelen. Geld stroomt binnen.
Nog even het volgende. Ik heb de oli-crisis in NL ook nog meegemaakt (jaren 70?).
[9]
Het klopt wel dat je die nieuwe technologieën goedkoper kunt krijgen door ze verder te ontwikkelen en ze in massa te produceren, maar onder de olieprijs zoals we die gewend waren krijg je ze nooit.
Een goed voorbeeld zijn de huidige productiekosten van elektriciteit uit fossiele brandstof, die liggen rond de 1,5 cent per kWh (een grootverbruiker als de NS betaalt 18,5 cent/kWh, maar daarvan is 10 cent voor de fiscus, 4 cent voor de distributiebedrijven, 3 cent voor de netwerkexploitanten, en slechts 1,5 cent voor de productiebedrijven). In Nederland kost elektriciteit uit zonnepanelen voor een netgekoppeld systeem zonder buffer (goedkoopste oplossing) nu ca. 40 cent per kWh. De stroom uit een autonoom systeem (met accu’s) is nog veel duurder, ca. 2,75 euro per kWh.
Door massaproductie kan die prijs een factor 4 omlaag. En met nieuwe typen hoogrendement zonnecellen nog eens een factor 2. Dat betekent, dat zonnestroom in Nederland uiteindelijk 5 cent/kWh kan gaan kosten (productiekosten) voor een netgekoppeld systeem, en 34 cent/kWh voor een autonoom systeem. Aangezien we bij grootschalige toepassing van zonnestroom niet zonder de opslag van elektriciteit kunnen (een voorziening die alleen autonome systemen bieden) is die laatste prijs meer realistisch.
Dat is echter bijna 23 keer duurder dan we nu gewend zijn. Zet je zonnecentrales in Zuid-Portugal (aangesloten op het EU koppelnet) dan zakken de kWh-prijzen nog een factor 1,5. En zet je ze in de Sahara dan haal je uiteindelijk een factor 2. Maar dat is altijd nog een 10 keer hogere prijs dan we nu hebben.
De voordelen van zonnestroom zijn dat je het decentraal kan toepassen (dat geeft mensen veel meer vrijheid dan nu), dat een investering in zonnestroom gedurende 25 jaar een constante energieprijs oplevert (terwijl fossiele stroom de komende jaren flink duurder zal worden) en dat het de enige energiebron is die vrijwel onbeperkt kan worden opgeschaald (een oppervlak ter grootte van Frankrijk kan het hele huidige wereldenergieverbruik dekken, een oppervlak ter grootte van de VS zelfs 10 keer het huidige verbruik).
Vooral dat laatste punt is van belang omdat de verwachting (op basis van de groei van de wereldbevolking en de economische ontwikkeling in de derde wereld) is dat tegen 2050 het wereldenergieverbruik zal zijn verdubbeld, en tegen 2100 zal zijn verviervoudigd.
[1] Zo is dat!
[11]
Energiebronnen kennen twee typische beperkingen: 1.er is een economische grens (als de prijs van de alternatieve bron niet gelijk of lager is dan de huidige energieprijs wordt de bron niet benut) en 2. er is een energetische grens (de hele keten om een bepaalde hoeveelheid energie op te wekken kost meer energie dan hij oplevert). Dat laatste speelt o.a. een rol bij het winnen van uranium uit zeewater om langer toe te kunnen met conventionele kernenergie.
En wat die andere alternatieven betreft: bio-ethanol en biodiesel haal je met ongeveer 60 vaten per hectare per jaar van het land. Je kan op de achterkant van een bierviltje uitrekenen dat je niet genoeg landbouwgrond hebt om zo het alsmaar groeiende wagenpark in de wereld aan de praat te houden.
Ook windenergie en waterkracht zullen zelfs bij grootschalige toepassing qua capaciteit te kort schieten (qua prijs komen ze wel enigszins in de buurt).
En kernenergie haalt de huidige lage prijzen niet als je de kosten voor langjarige afvalopslag en ontmanteling van oude centrales meeneemt.
Verder kan je kernenergie niet goed opschalen. Je zou ruim 20.000 centrales van 1200 MW nodig hebben om in ons huidige energieverbruik te voorzien (we hebben nu slechts 440 centrales wereldwijd). De nieuwe veilige pebble bed reactoren zijn, om ze intrinsiek veilig te maken, veel kleiner (110 MW) zodat je er daar dan nog 10 keer zoveel van nodig hebt. Op iedere straathoek staat er dan een.
Als die centrales zo veilig zijn dat er maar 1 keer in de 500.000 jaar een grote ramp á la Chernobyl mee kan gebeuren, dan is het bij zo’n groot aantal dus gemiddeld iedere 3 jaar een keer raak.
Daar komt nog bij dat we te weinig uraniumerts hebben voor zoveel reactoren en we dan uranium uit zeewater zullen moeten gaan halen. Dat is een duur proces dat ook nog eens energie vreet. Met snelle kweekreactoren á la Kalkar (nu een pretpark) kunnen we 100 keer langer toe met onze uraniumvoorraad, maar die zijn weer stukken duurder en gevaarlijker.
En kernfusie komt waarschijnlijk te laat. Als het echt werkt is de eerste echte centrale pas rond 2040 operationeel. Als we dan de rest van de eeuw ze versneld bouwen staan er tegen 2100 waarschijnlijk een paar duizend. Dat is dan 50 keer te weinig. Ook is de wereld lithium-voorraad maar beperkt (essentieel element voor de huidige kernfusiereactoren).
Dus eerst raakt de olie op en daarna het gas. Uiteindelijk zal er niets anders op zitten dan al onze kolen op te stoken. Gelukkig is eind vorig jaar voor de Noorse kust het grootste kolenveld ooit gevonden (ruim 3000 miljard ton, de wereldreserves tot dan toe waren slechts 900 miljard ton). Daarmee kunnen we waarschijnlijk nog wel een eeuw toe.
Daarna rest ons alleen nog maar de veel duurdere stroom uit kernenergie (voor de basislast) en zonne-energie (beide in combinatie met een waterstofeconomie).
Ga dus maar vast sparen om de energienota te kunnen betalen ! 😉
[11] Peter,
Ik denk dat je je een beetje vergaloppeert wanneer je zegt "onder de olieprijs zoals we die gewend waren krijg je ze nooit"
Om te beginnen wie zijn ‘we’ en ‘je’? Er zijn olieprijs (buiten belastingen) verschillen tussen bijvoorbeeld Nederland en Saoedi-Arabië en er zijn olieprijsverschillen tussen gisteren en de dag daarvoor of vorige jaar. Je ‘we’ moet in tijd en ruimte gedefinieerd worden om zinvol te zijn. En voor het ‘je’ geldt eigenlijk hetzelfde.
Maar afgezien daarvan ben ik vooral erg onder de indruk van de profetische gave waar je over moet beschikken als je nu al weet wat dat de prijs van iets ‘nooit’ onder een bepaald niveau zal dalen. Ik kan de cijfers die je gebruikt in verband met de huidige en toekomstige prijsvorming van energie niet betwisten. Daar heb ik niet de juiste kennis voor. Maar de logische geldigheid van je stelling kan ik wel aanvechten.
Ik denk namelijk dat je de toekomstige vraag niet in je redenering opneemt. Stel bijvoorbeeld dat er een milieugoeroe opstaat die zo’n charisma ten toon spreidt dat nagenoeg de hele wereld door hem wordt beïnvloed (zo erg dat men bijvoorbeeld met een nieuwe tijdrekening begint…) en als gevolg daarvan wordt het ‘bon ton’ om uitsluitend nog gebruik te maken van hernieuwbare energie (ik weet niet of dit een juiste term is maar laat dat nu even terzijde). Als gevolg van deze mentaliteitswijziging komt er een beweging op gang waarin het vrijwilligerswerk in de hernieuwbare energie-industrie algemeen als een morele plicht wordt ervaren (let op, ik betwist dat het een morele plicht IS), dan krijgen we theoretisch een marktprijs die aan productiekantzijde naar nul neigt.
Ik wil toegeven dat ik zelf niet geloof dat een dergelijk scenario ooit echt tot stand zal komen, maar daar gaat het niet om. De point is dat Popper heeft aangetoond dat het historicisme een dwaalfilosofie is en dat uit zich onder meer hierin dat een eeuwig geldige uitspraak over een marktprijs onmogelijk is.
[14]
LFOD,
Ontwikkelingen in het verleden zijn idd geen garantie voor de toekomst. 😉
Ik heb je het prijsvoorbeeld voor Nederland gegeven. Als bij de huidige olieprijzen de productiekosten van elektriciteit rond de 1,5 cent per kWh liggen zal bij een verdubbeling van de olieprijs die kostprijs nog geen 3 cent per kWh worden. Alle alternatieve bronnen (kernenergie incluis) liggen daarboven.
Je hebt gelijk, dat niemand in de toekomst kan kijken, maar je moet wel uitgaan van de meest waarschijnlijke ontwikkeling. Je geeft zelf al aan dat je scenario waarin alles gratis wordt heel onwaarschijnlijk is.
Ik verwijs voor capaciteits- en prijsontwikkelingen naar de voortreffelijke scenario’s van Shell die er in het verleden ook nooit veel naast zaten.
[13] Peter,
Je hebt inderdaad gelijk maar gaat m.i. uit van een te statisch wereldbeeld.
Mijn inschatting is dat juist omdat de nood hoog is (en de prijs van olie – het "oude alternatief") er meer R&D gedaan zal worden naar nieuwe technieken.
Zowel Sasol als Suncor zijn voorbeelden van het almaar verder verfijnen van technologie met prijsdrukkend effect tot gevolg.
Maar tot op heden was de nood niet hoog, immers er was voldoende makkelijke winbare conventionele olie aan een lage prijs. Als nu a.g.v. de marktomstandigheden R&D uitgaven met een factor 10 versnellen, dan komen er vroeg of laat heus wel doorbraken op een of meerdere terreinen.
Althans dat is mijn inschatting. Dat doet verder niets af aan de juistheid van je betoog over de actuele stand van zaken en je goed gedocumenteerde cijfermateriaal en analyse.
Groeten,
Michielsens
[16]
Je hebt gelijk, dat er door de hoge olieprijzen opeens veel meer geld beschikbaar komt voor de ontwikkeling van alternatieven. En je weet van tevoren idd nooit wat dat oplevert. 😉
Nieuwe technieken ontwikkelen, ze invoeren en een substantiële bijdrage laten leveren kost echter veel tijd. En die tijd hebben we niet. We zitten bovendien met de tegenstrijdigheid dat technologie die werkelijk een impact kan maken, zoals kernfusie, zo ingewikkeld en duur is dat de ontwikkeling heel erg lang duurt. Eenvoudiger technieken, zoals windenergie, kunnen wel snel ingevoerd worden maar zullen altijd marginaal (10%) blijven.
Natuurlijk zullen we de komende jaren voor onze energievoorziening afhankelijk blijven van een mix van technologieën, waarin olie en andere fossiele brandstoffen de hoofdmoot blijven uitmaken. Als bepaalde bronnen opraken (olie, gas) verschuift het aandeel van de verschillende andere bronnen. Die zullen dan idd versneld worden ontwikkeld. Verbeteringen bij bestaande technieken zullen maken dat we nog wat langer toe kunnen met onze huidige bronnen. Zo zal je de komende jaren een enorm aanbod zien van flexfuel auto’s (kunnen op verschillende soorten brandstof rijden, nu alleen nog van Saab, Volvo en Ford). Ook hybride auto’s (elektrisch+benzine en elektrisch+diesel) zullen heel populair gaan worden (Toyota, Honda en Ford zijn hier erg druk mee).
Op die manier zal het brandstofverbruik per gereden km bijna gehalveerd kunnen worden. Maar net zoals de enorme verbeteringen in fuel efficiency bij conventionele auto’s van de afgelopen jaren vrijwel geheel te niet zijn gedaan door extra gewicht (grotere auto’s, nieuwe veiligheidsvoorzieningen e.d.), net zo zal die halvering van het verbruik per km te niet worden gedaan door de enorme groei van het autoverkeer (denk bijv. aan al die Chinezen die gaan autorijden).
Energiebesparing (ook in huis en bij de industrie) mbv nieuwe technieken zal zeker 25% tot wel 50% kunnen winnen. Maar aangezien de wereldbevolking de komende eeuw verdubbelt en het gemiddelde energieverbruik ook (totaal dus 4 x), kijken we zelfs bij 50% besparing aan tegen een verdubbeling van het huidige verbruik.
Het is dus geen gloom en doomverhaal, het is gewoon de realiteit. Er zit een enorme energiecrisis aan te komen en we zouden er goed aan doen ons daarop in te stellen.
We hebben meer tijd nodig en die krijgen we het makkelijkst door nu gewoon een paar tandjes terug te schakelen met ons energieverbruik (ga fietsen, lopen, neem te trap, ga vlak bij je werk wonen, ga thuiswerken, koop geen diepvries, koop energiezuinige producten, zet het raam open ipv de airco aan, enz.).
Geen mens (enkele milieufreaks daargelaten) doet dit uit eigen beweging zolang hij zijn huidige levensstijl nog kan betalen. De markt ‘koopt’ ons die noodzakelijke extra tijd NIET. Als je de markt zijn werk laat doen zitten we net zo makkelijk in een energiecrisis als in een beurscrash.
Daarom ontkom je niet aan overheidsdwang om dergelijke problemen het hoofd te bieden. Jammer, maar waar. 🙁
[17]
Voor de ware vrijheidsdenker (optimist in hart en nieren) die het hele peak oil verhaal volslagen onzin vind is hier nog een uitstekend blog om op te discussiëren:
http://peakoildebunked.blog…
"Crisis ? What crisis ?"
~ Supertramp
[13] "Daarna rest ons alleen nog maar de veel duurdere stroom uit kernenergie (voor de basislast) en zonne-energie (beide in combinatie met een waterstofeconomie)."
En kernfusie zal over honderd jaar dus ook wel goed draaien.
Verder kan je nog denken aan fotosynthese systemen die waterstof produceren:
http://www.chemphys.lu.se/k…
En H2 producerende cyanobacteriën.
http://www.energycooperatio…
Die je ook nog kunt ombouwen: http://gcep.stanford.edu/re…
Voordeel van die kunstmatige biologische systemen is dat je ook nog organische moleculen kunt produceren uit atmosferisch CO2. En da’s ook nodig, want met het wegvallen van de aardolie, valt ook een kunststof bron weg.
Huub
[17] Ja en neen.
Op korte termijn zal er inderdaad sprake zijn van een energiecrisis omdat er te weinig geinvesteerd werd in alternatieven voor traditionele olie en e.e.a. nu eenmaal een hoop tijd vergt.
Maar olie is er genoeg. Zelfs traditionele olie maar zeker als je tarsands en shale oil meerekent.
Het enige punt is dat voor alleer dat op substantiele schaal ontgonnen wordt en dus in voldoende tempo op de markt komt, we makkelijk 10 jaar verder zijn.
Maar nu eindelijk zie je a.g.v. de huidige hoge olieprijs die e.e.a. wel rendabel maakt dat -na Suncor- ook andere bedrijven zich op tarsands gaan storten.
Eer alle installaties van bv. Shell Canada en Chevron gebouwd en fully operational zijn, dat duurt nog wel 5 a 10 jaar.
Maar op een bepaald moment is het zover en dan komen er ineens dagelijks zovele extra vaten op de markt (ook uit shale oil en CTL) dat de olieprijs dan weer fors kan terugzakken. Bv. van $200 terug naar ca. $120 per vat. Gecorrigeerd voor algehele prijsstijgingen is dat dan (in ca. 2015) amper duurder dan vandaag.
Dus een crisis voor de deur daar ben ik het mee eens (of waarom dacht je dat ik me qua beleggingen zo focus op upstream oil en gas companies in safe territory zoals Suncor en Enerplus uit Canada?).
Maar ofschoon ik dus nog heel wat ruimte zie voor verdere prijsstijgingen de komende jaren, denk ik dat je zo ergens tussen 2010 en 2015 maar weer beter uit olie stapt omdat t.z.t. de prijs wel eens fors zou kunnen terugvallen.
Hoewel ik natuurlijk hoop van niet 😉
Groeten,
Michielsens
[19]
<i>“En kernfusie zal over honderd jaar dus ook wel goed draaien.”</i>
Voorlopig draait er al 50 jaar niets. En als het wél zou werken kunnen we zelfs met een crash-programma om de rest van de eeuw nieuwe centrales bij te bouwen slechts 20% van de wereldenergiebehoefte in het jaar 2100 met kernfusie dekken. Daarbij is onze wereldreserve aan lithium beperkt. Als je het enorme verbruik in Li-ion accu’s voor hybride en brandstofcel-auto’s meerekend zijn we binnen 75 jaar door de voorraad heen. Kernfusie volgens het ITER systeem kan je dan verder vergeten.
Verder liggen de omzettingsrendementen van fotosynthese rond de 1%. Dat is 15 keer lager dan bij gewone zonnecellen (en zelfs 30 tot 60 keer lager dan bij hoogrendement zonnecellen). Je hebt dus gigantisch veel meer paneeloppervlak nodig. De prijs van die waterstof uit fotosynthese is dus navenant duurder.
Van die H2 producerende bacteriën weet ik niets. Ik maak mij echter sterk dat die een hoger rendement halen dan bij de thermische splitsing van water (in kerncentrales of met parabool-zonnecollectoren). Ook een moderne elektrolyse installatie haalt al 60%.
Als je er plastic van wil maken lijkt het me prima, maar voor energie lijkt het me niets. 😉
[20]
Sorry Michielsen, maar je wilt toch niet beweren, dat binnen 10 jaar er installaties voor olie uit alternatieve bronnen (tarsands, shale oil, etc) kunnen worden gebouwd die de capaciteit van traditionele bronnen evenaren ?
De olie-industrie heeft er sinds 1859 notabene een halve eeuw over gedaan om ook maar een beetje productie te bereiken. En nog veel langer om olie echt mee te laten tellen.
[22] Neen, dat heb ik ook nooit beweerd en is ook niet nodig.
Conventionele olie is nl. nog lang niet op. De reserves zijn nog steeds enorm. Het enig probleem is dat releatief weinig nieuwe velden gevonden worden en oudere minder hard leggepompt kunnen worden. Er is dus nog wel voldoende conventionele olie alleen komt ze minder snel uit de grond. Maar minder snel is niet hetzelfde als helemaal niet.
Die terugval -althans onder een scenario waarin niets extras gebeurd- zal enerzijds worden opgevangen door tarsands, shale oil en coal liquefaction maar aanderzijds ook door nieuwe technologien los te laten op de oudere olievelden teneinde die beter te kunnen leeghalen. Nu worden velden vaan verlaten wanneer er nog 30% in zit, simpelweg omdat je het er niet (economisch) kan uithalen.
Teneerste is bij een hogere olieprijs al veel meer "economisch" maar ten tweede richten bedrijven als Rentech zich nu op het beter recoveren van olie uit de conventionele velden.
Als dat t.z.t. algemeen gebruikte technologie gaat worden dan zal de productiedaling na de peak van conventionele olie dus minder stijl zijn.
Het te vullen tekort is dan al een stuk kleiner en als je daar de optelsom van oil sands, tar sands en vloeibaar gemaakte coal op loslaat, dan komen we dus al een heel eind.
Bovendien kan nucleaire energie gecombineerd met batterijen auto’s laten rijden op wat anders dan olie.
In zijn eentje zal kernenergie de rol niet helemaal overnemen maar dat is ook niet nodig. Alle beetjes helpen.
Dus in combinatie met de bovengenoemde alternatieven en een beter beheer van bestaande olievelden die dadelijk voor 90% zullen kunnen worden leeggezogen i.p.v. amper 70% … komen we wel een heel eind. Zeker als je daar nog wat zonne en windenergie bij optelt.
Ja, het zullen randfenomenen blijven maar zoals gezegd: alle beetjes helpen en … prices are set at the margin.
Zoals gezegd is er a.g.v. de jarenlange lage olieprijs te weinig geinvesteerd. Nu echter is men met een inhaalslag bezig (op zowat alle energie-gerelateerde fronten). Maar eer alle extra capaciteit (op meerdere fronten) volledig online is, zijn we een jaartje of 10 verder.
Vandaar dus dat ik verwacht dat de komende paar jaar de olieprijs eerst nog flink kan oplopen. Maar als op een bepaald moment ineens tamelijk abrubt volop meer olie (traditionele plus andere) op de markt komt (en eveneens ook meer zonne- wind- en kernenergie geproduceerd wordt), verwacht ik dus wel een terugval van de olieprijs. Wellicht niet tot het huidige niveau, maar in elk geval een terugval na een piekprijs.
In wezen gebeurt hier nl. niets anders dan om de zoveel tijd nu eenmaal gebeurt met commodities.
Stijgende prijzen leidt tot veel investeringen die met jaren vertraging pas operationeel zijn en dan plots tot overcapaciteit leiden waardoor de grondstofprijzen weer dalen waardoor niemand nog investeert en dit uiteindelijk leidt tot een tekort aan de grondstof waardoor de prijs weer stijgt enz.
De reden voor deze grote cycli ligt vooral in de grote tijd tussen de (geaggregeerde individuele) investeringsbeslissingen en de oplevering van de installaties.
Dat is zo met koper, met zilver, met lood, met zink, met olie, met gas, met uranium, …
Nu is het niet anders.
Het wordt pas anders als olie (en gas en uranium) echt opraakt. Maar dat is nog lang niet aan de orde, zeker niet als je de tarsands en de shale oil in het totale plaatje betrekt.
Maar ooit… ja ooit zal het plaatje er anders uitzien. Ik mag dus hopen dat ten tijde van mijn achterkleinkinderen er een zodanige doorbraak is in zonne-energie dat die wel in de totale wereldenergiebehoefte kan voorzien, want ja … over 100 a 200 jaar zal olie misschien eindelijk echt op zijn en dan eindigt de cycliciteit waar ik nu nog schouderophalend kan over doen.
Groeten,
Michielsens
[23]
De cijfers kloppen gewoon niet. 😉
We hebben tot nu toe 873 Gigabarrels geproduceerd en er zitten nog 928 Gb aan bewezen reserves in de grond. Volgens de Shell afroomcurve kunnen we in totaal ook nog 149 Gb nieuwe olie vinden (we vinden daarvan jaarlijks ca. 6 Gb). Als we alles opmaken hebben we dus 1950 Gb verstookt. De huidige jaarproductie is 22 Gb. We hebben dan nog voor (928+149)/22= 49 jaar olie. Het verbruik groeit echter met gemiddeld 1,5% per jaar. De reserves zijn dan binnen 30 jaar op.
De alternatieve oliebronnen die je noemt moeten dan 34 Gb per jaar kunnen leveren. Dat is een productie die nu, na anderhalve eeuw (!), zelfs vanuit de traditionele bronnen, waarbij je alleen maar de kraan hoefde open te draaien, nog nooit is gehaald. Hoe wil je dat dan in 30 jaar tijd met compleet nieuwe technologie bereiken ?
Ook als je het olieverbruik constant kan houden en de extra vraag met de andere energiebronnen invult, zoals je suggereerde, kom je na 2050 (als de huidige olie vrijwel op is) niet meer uit en zitten we in een energiecrisis die zowat een eeuw gaat duren*:
2005: olie 37%, kolen 27%, gas 24%, kernenergie 6%, renewables 6% (samen 100%)
2050: olie 37%, kolen 68%, gas 63%, kernenergie 16% (kernfusie 0%), renewables 16% (samen 200%)
2100: olie 10%, kolen 150%, gas 50%, kernenergie 70% (kernfusie 20%), renewables 50% (samen 330%= 70% tekort)
2150: olie 1%, kolen 200%, gas 5%, kernenergie 50% (kernfusie 50%), renewables 130% (samen 386%= 14% tekort)
2200: olie 0%, kolen 5%, gas 0%, kernenergie 130% (kernfusie 130%), renewables 340% (samen 475%= 75% overschot)
*) Tegen 2050 zal de wereldenergiebehoefte zijn verdubbeld en tegen 2100 zijn verviervoudigd (blijft daarna vrijwel stabiel). Bij constant olieverbruik betekent dit dat we dan onze huidige productie van de overige bronnen moeten opvoeren met gemiddeld 260 % tegen 2050 (ca. 2,2% per jaar). Dat is misschien nog te doen. Maar als na 2050 de traditionele olie wegvalt (en we het met een kleinere jaarproductie uit de alternatieve oliebronnen moeten doen) zijn de rapen gaar.
Zoals Madame de Pompadour ooit zei :
"apres nous la déluge" 🙂
Groetz,
Cincinnatus (die verwacht in 2050 wormenvoer te zijn)
[24] Ja, ach … als de voorspelling zoveel waard is als destijds die van de club van Rome …
Bedenk gewoon dat wie alleen in termen van hout dacht, ook verrast werd door olie.
Wie weet wat we allemaal gaan vinden als de R&D uitgaven nu -a.g.v. de hoge olieprijs- enorm opgeschroefd worden.
In principe is alle organisch materiaal uit koolwaterstoffen opgebouwd. Dus behalve granen kunnen we wellicht ook lijken gaan verbranden. Op grote schaal zelfs a.g.v. de vergrijzing van de babyboomers. De vorige generatie zoud zo dus wel eens onze ultieme energiebron kunnen zijn in speciale nieuwe crematoria 😉
Verder bestaat een crisis niet. Alleen uitdagingen en opportuniteiten.
Als je e.e.a. ziet aankomen en je anticipeert erop dan kan je er munt uit slaan en als je dan rijk genoeg bent, behoor je tot degenen die de almaar schaarsere brandstof of andere energie wel nog kunnen betalen.
Door nu bv. te beleggen in olie, gas en uranium upstream company’s kan je profiteren van de almaar stijgende energieprijzen en daardoor heb je dan geld om in 2050 nog wel met de auto rond te rijden terwijl je buurman de zijne maar in de garage laat staan.
De crisis is voor de blinden, de opportuniteit voor de alerten.
Groeten,
Michielsens
Crisis? What crisis?
[21] “Daarbij is onze wereldreserve aan lithium beperkt. Als je het enorme verbruik in Li-ion accu’s voor hybride en brandstofcel-auto’s meerekend zijn we binnen 75 jaar door de voorraad heen. Kernfusie volgens het ITER systeem kan je dan verder vergeten.”
Je zult een handvol lithium moeten reserveren voor fusie, da’s wel handig ja. Waarom niet op termijn alle Li-batterijen vervangen door brandstofcellen met lokale waterstof productie?
“Verder liggen de omzettingsrendementen van fotosynthese rond de 1%. Dat is 15 keer lager dan bij gewone zonnecellen (en zelfs 30 tot 60 keer lager dan bij hoogrendement zonnecellen). Je hebt dus gigantisch veel meer paneeloppervlak nodig. De prijs van die waterstof uit fotosynthese is dus navenant duurder.”
Wel meer oppervlakte, maar niet 60* zoveel, eerder 16* zoveel. Je kweekt die bacteriën in drie dimensies. Maar je hebt gelijk, het rendement moet omhoog natuurlijk.
Rendement van fotosynthese is max 20%. Planten halen maar 6%, omdat die nog wat anders te doen hebben dan water splitsen.
Artificiële systemen (vertimmerde bacteriën of celvrije systemen) kunnen veel meer halen, zolang je maar geen energie verliest met de aanmaak van organische moleculen. Interessant: http://www.gbev.org/news_00…
Niettemin heb je die organische moleculen ook nodig; niet voor energie opslag inderdaad, maar als bouwstenen voor plastics (nu 12% van het aardolie verbruik)
Er is nog 100 jaar te gaan, tijd genoeg. Het gaat hard, 100 jaar geleden bestond biochemie niet, nu kun je er een kilometers dik boek mee vullen.
Huub
[25]
Cincinatus,
Ik geloof nooit dat De Pompadour zo slecht was in Frans. 😉
Het is le déluge (masculin).
PS
Ik ben in ieder geval van plan in 2050 nog auto te rijden. Daar ben ik nog jong genoeg voor.
[28] Peter,
1 Ding staat toch wel vast :
een middeleeuws horig boertje die een doctor scholasticus hoorde uitweiden over het geslacht van engelen kan niet minder in verbazing omslaande bewondering gekoesterd hebben dan ik gevoel voor jou na jouw uiteenzetting over "le" déluge….
Groetz,
Cincinnatus
Voor de mensen die het peak oil verhaal goed hebben gelezen, zal het toch duidelijk zijn dat het marktmechanisme (verantwoordelijk voor peakoil) nu juist GEEN oplossing biedt, aangezien de energievoorziening nl. nogal zeer inelastisch is.
Je kunt niet, op het moment dat de prijzen exploderen (en daarvoor is maar een klein verschil tussen vraag en aanbod voor nodig) opeens een andere brandstof ontwikkelen.
Dat betekent ofwel, dat als je de gevolgen van peak oil (nl. de volledig ineenstorting van het kapitalisme) zou willen voorkomen, je al ruim voor die tijd een vervanging hebt.
Alternatieven zijn er genoeg voor handen. Alleen die zijn pas toepasbaar NADAT de olie prijzen fors zijn gestegen. En dan is het te laat, omdat de ontwikkel tijd te lang is.
Comments are closed.