Staatssecretaris Melanie Schultz van Haegen van Verkeer ligt onder vuur. Zij heeft namelijk de dienstregeling van de NS goedgekeurd, buiten de Tweede Kamer om. Vreemd – ik dacht toch dat de NS geprivatiseerd was. Althans, dat moet ik altijd horen zodra er iets mis is met het spoor, dus ging ik er maar van uit dat het waar was. Maar nu kom ik er achter dat de NS goedkeuring van de politiek nodig heeft voor haar dienstregeling. Is dat nou privatisering?
Natuurlijk is de ‘privatisering’ van de NS puur formeel. In de praktijk is het 100% eigendom van de staat. Daarmee is het nog geen staatsbedrijf volgens de officiële definitie, maar wel in de praktijk.
Waarschijnlijk (hopelijk) trap ik voor veel vaste VS-lezers hiermee een open deur in, maar er zijn hele volkstammen die van mening zijn dat de ‘privatisering’ van de NS een slechte zaak is geweest, en dat je daar aan kunt zien dat privatiseringen (en liberaliseringen) ook slecht uit kunnen pakken.
Even wat beter op je feitjes letten.
Een privatisering (zeker een formele) is het door de staat verkopen van een bedrijf aan derden (investeerders).
De NS is in de praktijk wel verzelfstandigd. Overigens niet formeel, daarvoor moet je eerst staatsbedrijf zijn geweest, en dat is de NS nooit geweest.
De voormalige NS (en de meeste bedrijven die daaruit voortkwamen, zoals NS Reizigers) is zowel in theorie als in de praktijk een nutsbedrijf. Altijd al zo geweest.
[1]Ik heb het opgezocht, je hebt gelijk.
Het doet natuurlijk niets af aan m’n stukje. Integendeel, het hele verhaal over de ‘privatisering’ van de NS is nog grotere onzin dan ik hierboven beschreef.
Nee, tis ook allemaal onzin.
De reden waarom de NS toestemming van de overheid nodig heeft staat hier overigens los van.
De overheid verleent concessies voor openbaar vervoer (en is eigenaar van het spoor, via Prorail), en dus stelt de overheid de voorwaarden.
Dat geldt ook voor particuliere OV-instellingen.
What’s in a name?
Als een bedrijf
– in handen is van de overheid
– een (quasi) monopolie heeft
– gebruik maakt van overheidsinfrastructuur
– geen alternatief heeft voor vorig punt
– goedkeuring behoeft voor operationele zaken (zoals dienstregeling)
dan mag je het met juridische spitsvondigheden noemen wat je wil, maar mijn conclusie staat vast dat het de facto een overheidsbedrijf is.
Hoe je ’t ook wendt of keert.
Privatisering? Hahaha, laat me niet lachen.
De NS kan je met enige fantasie best een staatsbedrijf noemen (al zijn er duidelijke verschillen, zo maakt de NS bijv. gewoon winst), maar ga niet roepen dat de NS geprivatiseerd is. Dat heeft er namelijk he-le-maal niets mee te maken.
Comments are closed.