‘An inconvenient truth’ – ‘Een storende waarheid’ – is de naam van de film over het broeikaseffect die wordet gepromoot door de voormalige presidentskandidaat van de Verenigde Staten, Al Gore. ‘An inconvenient truth’ is een uitstekende naam, niet voor het broeikaseffect maar wel voor de verpesting van wetenschap door vooringenomen rekenarij in dienst van een politiek correcte ‘pensée unique’. Want alle integere wetenschappers zullen u vertellen dat wij het klimaat niet kunnen voorpsellen en daarom ook niet kunnen beheersen. Evenmin kunnen wij de gevolgen van klimaatveranderingen voorspellen noch beheersen. Dat is niet het gevolg van gebrek aan kennis, dat is een intrinsieke eigenschap van complexe systemen.

In de jaren 60 geloofden we dat we door steeds krachtiger computers steeds betere weersvoorspellingen konden maken, wel een maand vooruit. Toen kwam Lorenz, die in een simpel model met drie parameters iets compleet onvoorspelbaars deed groeien: de chaostheorie was geboren. Naarmate onze kennis toenam, daalde onze pretentie. In de jaren 80 hoopten we op betrouwbare weerberichten over de komende 14 dagen, in de jaren 90 waren dat er nog 10, in de 21ste eeuw zijn we blij met 5. We kunnen theoretisch 7 aan met uiterst krachtige machines en uiterst precieze metingen, maar de zeer hoge kosten zijn de baten niet waard.

Onvoorspelbaarheid ontstaat omdat metingen een eindige precisie hebben en in complexe systemen groeien zeer kleine afwijkingen razendsnel uit tot zeer grote fouten. De opwarming van het klimaat is onmiskenbaar, de oorzaken zijn meervoudig, de gevolgen zijn onberekenbaar. Naast de oneindige reeks potentiële tegenvallers in ‘An inconvenient truth’ is er een oneindige reeks potentiële meevallers in de film die de sceptische wetenschapper nooit zou willen maken. Neemt de waterspiegel toe door klimaatverandering? Dat kan je meten en het gebeurt niet. Ook sneeuwt het meer dan voorzien op de Zuidpool. Natuurlijk neemt de biodiversiteit niet af door het broekaseffect. Dat kan je meten en hoe warmer het is, hoe meer soorten. De hoofdoorzaak van voorkoombare ziektes in de 21ste eeuw is armoede en slecht beleid, en dat geldt ook voor malaria. In Nederland, in de zeer koude hongerwinter in 1945, waren er 45.000 aangegeven gevallen van het in toen in Nederland endemische malaria. Natuurlijk is het broeikaseffect niet negatief in noordelijke rijke economieën. Dat kan je meten. Wordt uw portemonnee lichter van een warme winter met minder stookkosten? Vindt u het echt zo vreselijk als we in België het klimaat terugkrijgen uit de vroege middeleeuwen, vergelijkbaar met Lyon uit de 20ste eeuw? Je kan exact dezelfde film maken, ‘A convenient truth’ over de weldaden van opwarming. Die zou op exact hetzelfde gebaseerd zijn: bevooroordeelde rekenpartijen.

De wereld is ‘in flux’. de toekomst is onvoorspelbaar en onmaakbaar. Dat is altijd zo geweest en zal altijd zo blijven. Wie het anders zegt, liegt. Dat is de kern van complexe systemen, of het nu over klimaat, gedrag of samenleving gaat. Gelukkig maar, de nachtmerrie dat een bureaucratie uw gedrag zou kunnen voorspellen, maakt van Orwells ‘1984’ een hilarische billenkletser. Zelfs uw linkerhelft is niet gelijk aan uw rechterhelft: minieme variatie werd uitvergroot tijdens uw groei.

In de jaren 60 wou de meteorologie het klimaat beïnvloeden door wolken op de juiste tijd en plaats te laten uitregenen, stormen te bombarderen. In de 21ste eeuw is de meteoroloog bescheiden: hij raadt zonneschermen aan bij zon en regenschermen bij regen, voor de komende vier dagen. Maar de burger wil zekerheid en wordt op zijn wenken bediend door een wanstaltig opzwellende bureaucratie.

Zo is er wel degelijk ‘an inconvenient truth’. Door de opeenvolging van goedkope horrorfilms, op scenario van een weinig scrupuleuze wetenschap in dienst van de angstbureaucratie, krijgt de burger steeds minder last van pijnlijke feiten. Tijdens het hoogtepunt van de Spaanse griep in 1918 kelderde de Europese levensverwachting tot 50 jaar, een vreselijke catastrophe. In de 21ste eeuw haalt heel Zwart-Afrika die levensverwachting niet.

Droom maar lekker bang, mijnheer de voormalig toekomstige president.

Dit ingezonden opiniestuk las ik in de Tijd en is van de hand van Dr. Luc Bonneux. De auteur, een epidemioloog verbonden aan het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg, is misschien geen libertariër, maar zijn standpunten leunen zo dicht bij de libertarische benadering van de klimatokul, dat ik het integraal voor u overnam.

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

11 REACTIES

  1. Prima stuk. De studie op het gebied van het verschijnsel van de om zich heen grijpende pseudo-wetenschap is een wetenschap op zichzelf.

  2. Das precies wat Gore in de film doet, aangeven dat de aarde en het weerklimaat een complex systeem is waarvan wij verandering kunnen merken maar niet weten waarheen die het systeem leiden. Evenzo vraagt hij aandacht voor de these dat die bewegingen autononoom lijken en dat de ivloed van de mens mogelijk is terug te vinden in de extremiteiten die thans meetbaar zijn en -zover wij weten – niet eerder voorkwamen.

  3. [2] interessant, maar welke extremiteiten meten we precies en hoe weten wij dat die niet eerder zijn voorgekomen? Volgens het KNMI is het de warmste herfst in 300 jaar maar er wordt pas knap gemeten vanaf zoiets als 1860, hoe kan dat dan ?

  4. Het is inderdaad een ONAFWENDBAAR gevaar
    dat ons lage land voor een groot deel onder water komt te staan.
    Maar het grootste gevaar voor dit land
    zijn de dummies die dit niet willen zien

  5. [4] Als het zo onafwendbaar is, dan hoeven wij dit soort milieupropaganda niet meer aan te horen, kunnen we alle milieuheffingen en regelgeving overboord te gooien en simpelweg ons in Noord-Duitsland/Frankrijk vestigen. Scheelt heel wat tijd, moeite en geld. Het frappante van al die onheilsprofeten is juist dat het eeuwig ‘5 voor 12’ blijft. Mits wij verstandig worden en goed naar hen luisteren dan hebben we nog een kans…

  6. [3] Er is een hulpwetenschap van de geschiedenis die zich bezig houdt met het reconstrueren van algemene (en ik zeg wel: algemene) klimatologische omstandigheden in het verleden. Dat het de warmste herfst in driehonderd jaar is, kan ik goed geloven, maar dan moeten ze er wel bijvertellen dat de Kleine IJstijd van daarvoor herfsten met zich meebracht die kouder waren dan tweeduizend jaar geleden.

    Om eerlijk te zijn, zie je al middeleeuwse groene fasco’s ijveren voor meer industrie omdat het te koud is?

  7. [6] er zijn pas redelijk betrouwbare metingen van zeg de afgelopen 150 jaar, de andere 150 jaar worden dan afgeleid van die comperatieve klimaat "wetenschappen" zoals het bestuderen van jaarringen van bomen etc. en dat over een tijdvak van 150 jaar en dat heeft net zoveel waarde als het bestuderen van vogelingewanden. En verder was het 300 jaar geleden kennelijk ook al zo warm.

  8. [3] Sinds wanneer heeft een overheidsdienst zich laten weerhouden van het uitgeven van een artikel door een gebrek aan feiten?

  9. Het morele en sociale klimaat wordt al verziekt door de progressieve goegemeente. Dus als een verbetering van ‘het andere’ klimaat zich aandient, kunnen ze natuurlijk niet achterblijven dat óok te verstieren.

    Middelands zeeklimaat is here to stay 🙂

  10. Aad schreef
    mits wij verstandig worden en luisteren hebben wij nog een kans….
    Het gebruikte woordje "mits" onderstreept mijn zienswijze….!

Comments are closed.