Als ik met vrienden spreek over politiek, de staat van de wereld of zoiets abstracts als de toekomst van Nederland, dan placht men nog wel eens obligaat te zeggen van: je lult wel lekker, maar je biedt toch ook geen echte oplossing. Of beter nog: Maar dat is toch anarchisme?!
Je hebt toch echt een overheid nodig om … .
Op de puntjes kan je zaken invullen als landsverdediging, economie en steun aan de ‘zwakkeren’ en nog een waaier aan andere onderwerpen die op dat moment en voor die persoon belangrijk zijn.
Mijn vrienden zijn dan ook utilitaristisch*) in hun denken. Dat is niet zo gek, want in principe is iedereen in Nederland zo opgevoed en wordt ons land al tijden als zodanig bestuurd. Dat wil zeggen, bestuurd met de dictatuur van de meerderheid.
Het opgevoed zijn onder de dictatuur van de meerderheid zorgde er ook voor dat ik tot voor kort niet echt een antwoord had op die als een beschuldiging klinkende indeling van mijn persoon bij de an-archisten. Sowieso, ik een an-archist? Kom op zeg. Ik heb geen dreadlocks op mijn kop, loop niet gekleed als een pipo de clown op zwart zaad en woon niet in een stuk vastgoed wat niet van mijzelf is en waar ik ook lekker geen huur voor betaal. Ook heb ik niets met commu- danwel soosjalisme. Dat wil zeggen, niets anders dan een enorme hekel aan die zaken. En een ieder die zichzelf soosjalist noemt verliest bij mij stante pede zoveel bonuspunten, dat deze mens dan toch wel een héle aardige persoonlijkheid moet bezitten om niet door mij genegeerd [metafoor] te gaan worden.
Oke, ik ben dus bepaald geen soosjalist en zeker geen communist. Hoe komt het dan in godesnaam dat ik door deze en gene bij het anarchisme ingedeeld wordt? En ben ik daar blij mee?
Nou en of ik daar blij mee ben. De term anarchist wordt in dit soort van discussies voornamelijk gebruikt om een persoon weg te zetten in de hoek van het onhaalbare ideaal of als een iemand die nooit volwassen geworden is. Prachtig, voor mij is dat een bevestiging van een bepaalde onafhankelijkheid tegenover de immer aanwezige druk van de utilitaristen op de mens. In de praktijk van alledag kan ik niet om ze heen, die slag hebben zij (voorlopig) gewonnen. De lichten op mijn fiets doen het ondanks dat het ding het grootste deel van de tijd in de stad gebruikt wordt. Ik heb mij aangemeld voor huur- en gezondheidstoeslagen, en gekregen. Alle staatsverplichtingen mbt. het mogen uitoefenen van mijn vrije (?) beroep zijn in de smiezen en ik betaal mijn belastingen braaf (overigens is het verdomde jammer dat dat nu juist tegenwoordig via geautomatiseerde berekeningen en de electronische snelweg moet gebeuren. Nu kan ik niet meer zo eenvoudig mijn standaard 1 euro teveel overmaken.) Maar mijn ethische kader, datgene waartegen ik die dagelijkse praktijk op ‘goed’ en ‘fout’ af kan wegen, hebben ze niet te pakken gekregen.
Het is maar goed dat wij niet allemaal in pvda-ers veranderd zijn. Opmerkelijk ook, want wat doen zij daar hun best voor zeg. Wat zouden onze bestuurders het bijzonder aangenaam vinden als er nu eens niet meer gevraagd zou worden naar het bestaansrecht van dit en de verantwoordelijkheid van dat. Deze bestuurders, met alle ministers van staat voorop, zouden dan eens flink ‘door kunnen pakken’ met het vestigen van een nieuwe aristocratie in dit land. Maar nee hoor, dan zijn er altijd weer mensen die ergens tegen zijn. En dat is goed. Autoriteit moet ten alle tijden overal verantwoording over af kunnen leggen. Kan zij dat niet of niet afdoende, dan dient zij bestreden te worden.
Met de Franse revolutie zijn de horigen ontwaakt. Maar deze revolte is nog lang niet ten einde. Een kleine opleving aan het einde van de 19e en begin van de 20e eeuw bracht verdere hoop. Maar daar bleef het bij. En de toekomst? Wel die toekomst is onze toekomst. Niet die van de utilitaristen. Dat laten zij zelf al duidelijk blijken door een steeds restrictievere maatschappij na te streven. Een uiteindelijk onhoudbare situatie.
‘Het doel heiligt de middelen’, een uitspraak die toegeschreven wordt aan de heer Machiavelli, is toch wel de grondslag voor de huidige politieke lichamen in deze wereld. De grondslag voor het utilitarisme. Alleen hebben de politieke wormen deze uitspraak al doende om weten te vormen via ‘de middelen bepalen het doel’ tot ‘de middelen zijn het doel’. Op deze manier zullen de door hun gestelde doelen namelijk altijd bereikt kunnen worden. En wederom zal dan het nut van de politiek**) in het kader van het algemene belang [trekt schone onderbroek aan] bewezen zijn.
Als tekenend voorbeeld hiervan kan ik de huisbezoeken noemen die de inspecteurs van de dienst sociale zaken mogen brengen aan individuen die van die instantie een uitkering toegewezen hebben gekregen. Als brave belastingbetaler wil ik niet dat de belastinggelden (waartussen dus ook mijn afdracht) terecht komen bij mensen die daar geen recht op hebben. Mensen dus die misbruik maken van die regelingen. En daarom zal ik, belastingbetaler die ik ben, dan ook gaan vragen om een strenge controle en dientengevolge blij zijn met het optreden van de overheid in deze.
Ziedaar, ik ben met open ogen in de val van de politiek, onze machthebbers getrapt. Belastingheffing is natuurlijk van zichzelf al verachtelijk. Daar hoef ik hier niet verder over uit te weiden. Maar wat in het bovengenoemde voorbeeld nog verachtelijker is, is het feit dat de overheid binnen schijnt mogen te dringen in het huis en dus in het persoonlijke leven van een individu. Wat doet zij daar? Zij heeft daar niets te zoeken. Waar haalt zij het recht en vooral de durf vandaan? Als het al zover moet komen dat een willekeurige overheidsdienaar mag gaan bepalen hoe burgers hun eigen leven moeten gaan leiden, hoe hun huis wel of niet ingericht mag zijn en hoeveel tandenborstels er op het planchetje mogen liggen, dan heb ik daar morele bezwaren tegen. Met al mijn onhaalbare idealen en zogenaamde onvolwassenheid denk ik toch niet dat ik erg onwerkelijk redeneer als ik tegen die overheid zeg: “Dat Doe Je Niet!”.
Desnoods pas je als overheid die subsidieregel ten bate van de onderheid aan, of je schaft hem af, of alle ambtenaren steken hun tong in een op scherp staande muizenval, of men gaat de eigen huisdieren eens flink door het huis heen schoppen, of … . In ieder geval is alles beter dan het hebben van ambtenaren die nog minder rechten verlenen aan burgers dan dat zij aan criminelen doen.
En dat alleen maar om zodoende een bedenkelijke regelgeving uitvoerbaar te kunnen houden.
Het middel is het doel geworden.
Dat doe je niet!
Met vriendelijke groet aan een ieder die niet in overheidsdienst is,
Ingezonden door Marcellus
———————————————————–
*) Utilitarisme steunt op de basisdoelstelling van het ‘nut’ (het effect) van onze handelingen, en voor wie dit nuttig is. Het utilitarisme streeft naar het hoogste geluk voor zoveel mogelijk mensen, ook wanneer dat betekent dat er andere mensen voor opgeofferd moeten worden. Het kan ook zware offers van uzelf vragen in uw handelingen want uw geluk is niets meer waard dan dat van een ander volgens het utilitarisme. Het utilitarisme is een consequentialistische stroming, dat betekent dat het vooral kijkt naar het effect van het handelen. Een utilitaristische uitspraak is dan ook “Het doel heiligt de middelen”.
[bron: nl.wikipedia.org/wiki/Utilisme]
**) zij die hun brood verdienen met het beroepsmatig bedrijven van politiek.
Men moet NIET proberen om een land of een volk, laat staan de wereld, conform libertarische "principes" te bevrijden … of de mensheid ervan te "overtuigen" …
Men moet EERST … zichzelf zien te bevrijden, anders is het zuiver geloel in de ruimte … wat het helaas ook is … een LUCHTKASTEEL ….
GET WITH IT …
Ik ben geen "anarchist" maar minarchist maar verder wel met het artikel eens.
Groetz,
Cincinnatus
[2] "Waar ligt het (jouw) verschil tussen een minarchist en een anarchist?
[3] Hub,
Eerst ff opmerken dat (zoals eerder gezegd) het woord "anarchist" bij mij zeer negatieve co-notaties opwekt en het begrip als zodusdanigheid ook een
onmogelijkheid uitdrukt : "zonder gezag" "zonder heerschappij" kan gewoon
niet (denk gewoon aan kleine kinderen…hoe zouden die overleven zonder ouderlijke DWANG ? ).
Maar goed, ik neem aan dat jij met anarchist anarcho-kapitalist (volgens mij zou agorist een mooiere term zijn) bedoelt ?
Waar ligt het verschil met een minarchist ?
Wel , ik onderschrijf daarover hetgeen onze woordenlijst zegt :
Het anarcho-kapitalisme is de stroming binnen het libertarisme die de staat volledig wil afschaffen en ook leger, politie en rechtspraak aan de vrije markt over laten
De minarchist daareentegen wil een minimale staat (eventueel gefinancierd uit vrijwillige bijdragen) handhaven, dwz. Justitie, Politie en Defensie….
Filosofisch ben ik het niet met
haar eens maar op politiek vlak onderschrijf ik Ayn Rand’s visie op
staat en regering en ook haar bezwaren tegen "an-archie".
Groetz,
Cincinnatus
Het bovenstaande stuk blinkt mijns inziens niet uit van duidelijkheid. Als ik de schrijver goed begrijp betoogt hij dat het utilisme dwingt tot democratie, dan wel de dictatuur van de meerderheid, hetgeen een grote staat tot gevolg heeft. Het antwoord van de schrijver op dit verschijnsel is dat de staat afgewezen moet worden, of dat het bestaat niet nodig hebben.
Ik kan de schrijver niet in zijn betoog volgen. Als de vraag is: hebben wij een staat nodig?, dan moeten we ons eerst richten op de functie van de staat vanuit normatief oogpunt. Klassiek wordt de functie van de staat omschreven als wat economen het oplossen van een coördinatie probleem noemen: door samen te werken kunnen we allemaal beter af zijn, maar er is een probleem waardoor wij ons gedrag niet op elkaar kunnen afstemmen. Dit idee, voor het eerst opgeworpen door Hobbes en later door Locke uitgewerkt houdt in dat als wij geen machthebber boven ons hebben staan die altijd sterker is dan ieder individu, er een vernietigende oorlog van allen tegen allen ontstaat. Omdat niemand zo sterk is dat hij altijd sterker is dan de anderen, iedereen moet bijvoorbeeld slapen, zal deze oorlog nooit ophouden. Omdat het opbouwen van een leven, onderneming, of eigendom bescherming van het verworvene als minimale voorwaarden eist, zie bijvoorbeeld de hold-up literatuur, kan een staat meerwaarde bieden door oorlog onaantrekkelijker te maken dan samenwerking. Dan moet men zich natuurlijk altijd de vraag stellen of de taken die de staat naar zich toetrekt beter door haar kan worden behartigd, dan wel aan de andere burgers overgelaten kan worden.
Dit komt dan ook meteen meer op het door de klassiek liberalen altijd sterk naar voren gebracht pleidooi van de minimale staat, de nachtwaker staat. Het zal de lezer duidelijk zijn dat in Nederland het door de socialisten gevoerde pleidooi van grote en alles regelende staat gewonnen heeft.
Overigens is daarmee ook meteen duidelijk dat de focus van de schrijver op het utilitarisme onjuist is. De grote ingrijpende staat die hij afkeurt vloeit niet voort uit het utilitarisme, maar uit het socialisme en het conservatisme. Beide stromingen worden gekenmerkt door een combinatie op het denken in principes en natuurrechten. Juist de klassiek liberalen, waarop neoliberalen en libertariers steunen, hangen een utilitairistische filosofie aan. Hierbij kan men denken aan mensen als Bentham, Mill (sr. en jr.) en Friedman. utilitarisme dwingt dat niet tot inkomens overdracht. Het meest praktische voordeel van het utilitarisme is dat het het afwegen van belangen aanzienlijk vergemakkelijkt, tenminste vanuit theoretisch oogpunt. In de praktijk biedt het minder steun omdat we het geluk van mensen zich moeilijk kunnen meten en er onvoldoende goed werkende markten zijn om het geopenbaarde voorkeur principe als onderdeel van beleid te gebruiken.
Het pleidooi van de schrijver is onvolledig. Als hij echt het afschaffen van de staat wil bespreken dan moet hij zich niet richten op die punten die ook bereikt kunnen worden door een nachtwaker staat, maar moet hij zich richten op het afschaffen van een nachtwaker staat. Het afschaffen van eigendomsrechten, althans de handhaving daarvan door de staat, het afschaffen van het leger, van de politie, die niet uitsluitend de belangen van een groep binnen de samenleving, maar de belangen van de gehele samenleving dienen te behartigen, het afschaffen van een centraal georganiseerd en algemeen gefinancierd stelsel van dijken en waterkeringen, en op elkaar afgestemd wegennet, een gecoördineerde indeling van frequenties voor communicatiesystemen en andere markten waar zich aanzienlijke coördinatieproblemen voordoen.
Alleen als de schrijver die laatste stap durft te maken kan hij zich met recht anarchist noemen. In andere gevallen lijkt mij de term libertarier of in mindere mate klassiek liberaal beter op zijn plaats. (klassieke liberalen zijn veelal ook voorstander van instituties en doelen die gedeeld worden met socialisten, waarbij klassiek onderscheid de methode waarop deze doelen bereikt kunnen worden is. Klassiek liberalen zien vrijheid als het beste systeem van maatschappelijke ordening, terwijl socialisten geloven in een maakbare maatschappij en perfect regulerende overheid.) Graag rond ik af met de observatie dat de stap tussen het libertarisme en het anarchisme slechts zeer klein is en dat veel libertariers gerust ook anarchist genoemd mogen worden.
Ik pleegde die als eerste op deze draad reageerde, opzettelijk een PRE-EMPTIEVE STRKE …
En ZIET hoe ridicuul en irrelevant de discussie is over het "anarchisme" en "minarchisme" van de Libertaanse bijbel.
Zoiets als het verhaal van Cain en Abel in de Garristelijke en evengoed FICTIONELE bijbel … Of niet soms?
Trap ik mensen op hun ziel …? Ye bet ye … Let’s get with it …
Libertarisme is definitief GEEN haalbaar politiek raamwerk … maar eerder een persoonlijke levensstijl …
People who wish to make it a political framework are whistling Dixie … and those who fight among each other commit nothing but … ye old fashion fratercide …
[6] Wat zit jij hier weer plots te razen ? Krijg je dat dikwijls ?
Groetz,
Cincinnatus
[5] "… en dat veel libertariers gerust ook anarchist genoemd mogen worden."
Als die libertariërs zichzelf ook gerust anarchist mogen noemen dan zijn we op het punt wat ik, met mijn onvolledige en weinig theoretisch onderbouwde schrijfsel, trachtte te maken. 🙂
Verder wilde deze libertariër/klassiek liberaal/anarchist alhier niet direct pleiten voor het afschaffen van dit of dat. Hoewel dat afschaffen van opgelegde beperkingen en centralistische organisaties wel leuk blijft om over na te denken. Maar let’s face it, dat gaat niet gebeuren. Liever hanteer ik mijn liberale gedachten om het ‘goed’ en ‘kwaad’ af te kunnen wegen en zodoende onze overheid te kunnen veroordelen, while having fun.
[3]
"… het woord "anarchist" bij mij zeer negatieve co-notaties opwekt …"
iets wat bij vele mensen ook zo langzamerhand het geval is geworden met het woord ‘liberaal’. Dit natuurlijk door het constante corporatistische handellen van de VVD. Deze mense doen meer kwaad aan het woord ‘liberaal’ dan dat er m.i. tot nu toe kwaad gedaan is aan het woord ‘anarchist’. Maar misschien zijn wij allemaal kort van herinnering. Houwe zo.
[7] "… maar eerder een persoonlijke levensstijl …"
dat is wel de meest praktische toepassing ervan.
In ieder geval de manier waarop je er het meeste plezier van kan hebben.
[9] Marcellus,
Het punt zit ‘m er natuurlijk in dat "anarchist" altijd al bandeloze linxe oproerkraaier heeft betekend.
De eigenlijke anarchisten (bandeloze linxe oproerkraaiers dus) waarvan een voorbeeld op http://www.denar.be
hebben een stevige claim op het woord.
Verder noem ik mezelf helemaal geen "liberaal" (mede om de door jou genoemde reden), zelfs geen "klassiek liberaal".
Groetz,
Cincinnatus.
[11]
‘Men moet altijd een tikje onwaarschijnlijk zijn’
[oscar Wilde]
[8] Welnu … er zijn legio zaken die veeeel belangrijker zijn … want terwijl men aan een libertarische fantasie-oplossing werkt wordt de positie van de individu steeds verder ge-erodeert en op het laatst teniet gedaan …
Enwel, door hun aan allerlei sjosjialistische gewennigheden te verslaven, d.m.v. de "verzorgingsstaat" dat uiteindelijk niets anders is dan een Ponzi-scheme, en waar men het eene gat met het andere vult.
"There is no such thing as a free lunch"
Libertariers hebben m.i. recht op hun eigen droom-wereld!!
..waarin iedereen: danst, lacht, zingt, kloot-vioolt, enz., rond de Meiboom!!
Iedereen is van de Wereld!! De Wereld is van iedereen!!
Nog zo’n mooie uitspraak: Going Dutch!!
Daarom zeg ik tegen de Libertariers…; betalen jullie de rekenning effe!!
I had my free Lunch!!
Thank You???
I ‘m much Obliged!!
[5] Spot on! 🙂
[4] Ja, ik bedoel inderdaad anarcho-kapitalisme.
Stel nu dat je een minimum-staat hebt, en het gezag wordt op vrijwillige wijze gefinancierd. Dus geen dwang of dreiging met fysiek geweld om mee te betalen.
En daarnaast een anarcho-kapitalistische samenleving waar ook op vrijwillige basis de soevereiniteit van de individuen is geregeld.
Dan denk ik dat je tot heel weinig verschillen komt.
Dat was de achtergrond van mijn vraag.
De praktische (pragmatische??) consequentie is dan dat minarchisten en anarcho-kapitalisten er verstandig aan doen om naar buiten de minimum staat te propageren en intern filosoferen over over de beste oplossingen tegen eventuele inbreuken van misdadige elementen.
Comments are closed.