Bij de Poll vijf dagen na de recente verkiezingen *) kwam in de reacties de “democratie” ter spraken. NvdB heeft zijn daar gestelde visie thans in een artikel verduidelijkt.
Dit willen we graag aan u voorleggen, ook al komen er Vrijsprekers tot een andere conclusie.
We zijn benieuwd naar uw reacties.
Over het doel van democratie.
Naar aanleiding van het artikel ” heb je gestemd? Ben je nu blij?” dat door Hub op 27 november jongstleden op de website werd gepubliceerd en de daarop voortvloeiende korte discussie die ik met hem heb mogen voeren, wil ik in wat volgt ingaan op wat volgens mij de functie van democratie in een rechtsstaat is.
Daarbij staat de afweging tussen de kwaliteit van besluitvorming en het bestrijden van corruptie centraal. We zullen dat zien de democratie optimaal is, maar niet zozeer omdat het nu zo goed is, maar omdat de rest zo slecht is. Ook zullen we zien dat de nadelen van democratieën nog eens beperkt kunnen worden, maar dat die beperking niet zonder kosten is.
Coördinatieproblemen, de staat en beheersystemen
Als uitgangspunt van deze analyse hanteer ik de assumptie dat het bestaan van de staat noodzakelijk is, bijvoorbeeld om een oorlog van allen tegen allen te voorkomen. Als de leden van de gemeenschap tot het besluit zijn gekomen dat er een staat moet zijn die dusdanig machtig is dat geen van hen zich tegen deze staat kan verzetten, dient zich onmiddellijk de vraag aan wie van de leden van de gemeenschap de bevoegdheid krijgt om over de handelingen van deze staat te beslissen. Een groep rationele, nutmaximaliserende actoren zal dit probleem benaderen als een keuze voor dat beheersysteem dat het gemeenschappelijk nut van een groep maximaliseert.
Drie factoren zullen daarbij centraal staan: prikkels, transactiekosten en risico’s.
Bij prikkels moeten we denken dat de groep, of beter gezegd de leden van de groep, er naar streven dat de machthebbers hun belangen optimaal nastreven. Aan de andere kant zijn er transactiekosten, zoals de kosten van besluitvorming, de kosten van informatie en de kosten van handhaving. Tenslotte zal ieder beheersysteem zijn eigen risicoprofiel kennen.
Het mijns inziens belangrijkste prikkel probleem bij beheersystemen is dat van corruptie: door middel van anderzijds weinig rendabele investeringen kan een groep binnen de gemeenschap de machthebbers ertoe over halen om besluiten te nemen die hun belangen maximaal behartigen, ook als hun belang niet opweegt tegenover de belangen van de andere leden van de gemeenschap.
In de praktijk zien wij veel van zulke voorbeelden, bijvoorbeeld het Europese landbouwbeleid en de riante regelingen ten aanzien van ontslagbescherming.
Bij transactiekosten spelen weer twee heel andere problemen. Aangenomen dat de machthebbers de belangen van de betrokkenen perfect nastreven, vraagt de daadwerkelijke behartiging van de belangen veel informatie. Het is niet zonder meer duidelijk hoe een bepaalde beslissing doorwerkt in de gemeenschap. Om de noodzakelijke informatie te verkrijgen zullen de machthebbers middelen moeten investeren. Als zij dan eenmaal informatie hebben, volgt het werkelijke beslissingsproces zelf. Ook dat zal niet zonder kosten zijn, met name als de groep van besluitnemers groot is.
Het centrale probleem ten aanzien van de risico’s is de voorkeur van mensen naar stabiliteit en de wijze waarop willekeurig beleid de voorspelbaarheid en stabiliteit van het maatschappelijk leven nadelig beïnvloeden.
De prikkels, transactiekosten en risico’s van beheersystemen
Op basis van het bovenstaande zal ik nu kort de meest voor de hand liggende beheersystemen bespreken en daarna dieper ingaan op de voor en nadelen van de democratie als beheersysteem.
Al sinds de Griekse Oudheid en de mensen zich uitvoerig beziggehouden met de vraag aan welke eisen de leiders van de gemeenschap dienen te voldoen. Men kan hierbij denken aan Plato’s Politeia, of Locke’s Two treatises of government.
Daarbij zijn onder andere de volgende beheersvormen besproken: de aristocratie, de dictatuur en de democratie. Onder het beheersysteem waarbij de meest geschikte mensen die besluiten nemen.
Om de analyse van de aristocratie niet tot een soort van tautologie te maken neem ik aan dat de besluitvorming niet perfect verloopt: zij hebben wel de capaciteit om informatie te verwerken. Echter zij moeten wel investeren in het verkrijgen van de relevante informatie. Ook is het zeer de vraag in hoeverre zij het belang van alle leden van de gemeenschap op een juiste wijze tegen elkaar afwegen. Later vooralsnog aannemen dat ten tijde van een benoeming er sprake is van een onbevooroordeelde afweging van belangen. Vanuit risico oogpunt is in beginsel de gemeenschap het beste gediend, het beleid wordt alleen dan veranderd als dit in het belang van de gemeenschap is.
Wat echter als we toestaan dat het besluitvormingsproces zich over langere tijd afspeelt? Dan is het niet geheel ondenkbaar dat de aristocraten, hun eigenbelang nastrevend, vatbaar zijn voor corruptie. Daarmee is een uitzondering gemaakt op de initiële assumptie dat ze de belangen van alle leden van de gemeenschap op een juiste wijze tegen elkaar afwegen. Een capaciteit om goed besluit te nemen doet niet af aan het risico dat zij omgekocht kunnen worden. Sterker nog, hebben wij niet meer te vrezen van een competente corrupte leiding dan van een incompetente corrupte leiding?
Een dictatuur is zonder meer het ergste voor de gemeenschap bezien vanuit de criteria die hierboven zijn geformuleerd. De dictator geeft niet om de gemeenschap, en zal daarom potentieel aanzienlijk in strijd handelen met de gerechtvaardigde belangen van de overige leden van de gemeenschap. Hij heeft geen informatie, en kan deze informatie ook niet op een effectieve wijze verwerken. Al naargelang de persoonlijkheid van de dictator, wispelturig of niet, is het risicoprofiel nadeliger of voordeliger in vergelijking tot een aristocratie.
Bij democratie tenslotte is de behartiging van de belangen enigszins gewaarborgd. . Om aan de macht te komen en te blijven moeten de bestuurders de overige leden van de gemeenschap om hun steun vragen. Deze zullen dat alleen doen als dit in hun belang is. Daarmee zijn er grenzen aan de mate waarin de bestuurders van een democratische gemeenschap in strijd kunnen handelen met de belangen van hun leden. Het besluitvormingsproces is echter aanzienlijk kostbaarder. Omdat eigenlijk alle leden der gemeenschap actief deel maken van het besluitvormingsproces moet op zijn minst en dusdanig aantal van de leden over de relevante informatie beschikken en in staat zijn om deze informatie op een juiste wijze te verwerken tot een goed besluit, dat daarmee dat besluit afgedwongen kan worden.
Het is zeer onwaarschijnlijk dat in de praktijk aan deze voorwaarde voldaan is. In de eerste plaats is de capaciteit om informatie op een juiste wijze te verwerken niet gelijkelijk over de hele gemeenschap verdeeld. Als wij de capaciteit om informatie op een juiste wijze te verwerken gelijkstellen met intelligentie dan is het wel zeer scheef verdeeld het is daarmee onmogelijk om met behulp van realistische meerderheid regels in een absolute democratie goede besluitvorming te krijgen. Daarnaast is het ook in dergelijke absolute democratie zo dat de informatie vereist vorming van een goed besluit niet op straat ligt. De leden van de gemeenschap moeten investeren in het verkrijgen van deze informatie, hetgeen een kostbare activiteit is. Mensen zullen alleen dan in het verkrijgen van informatie investeren als het verwachte nut dat zij ontlenen aan deze investering opweegt tegen de kosten die zij daarvoor moeten maken. Omdat in een absolute democratie de inbreng van elke persoon heel beperkt is, is het verwachte nut van een goed besluit eveneens zeer beperkt, zodat slechts lage investeringsniveaus gerealiseerd kunnen worden. Naast deze problemen ten aanzien van de kwaliteit van besluitvorming scoort de democratie ook laag wat betreft het risicoprofiel: Omdat zoveel mensen betrokken zijn bij de besluitvorming en het nemen van het besluit afhangt van wel of niet halen van een bepaalde meerderheid regel, kan het gevoerde beleid van dag tot dag, of jaar tot jaar sterk verschillen.
Democratie op de Paralympics
Op grond van bovenstaande kan men vaststellen dat de kracht van de democratie hem zit in de waarborg tegen corruptie en de kracht van een aristocratie hem zit in de kwaliteit van de besluitvorming alsmede het risicoprofiel van het beleid. De zwakte van democratie is de lage kwaliteit van de besluitvorming en het ongunstige risicoprofiel van het beleid, terwijl de aristocratie zeer vatbaar is voor corruptie. Wat moet nu de doorslag geven bij de afweging tussen aristocratie en democratie?
Bij het begin van deze tekst heb ik gesproken over de noodzaak van de staat. De staat is, volgens de sociale contract theorieën, er om het coördinatieprobleem tussen de leden van de gemeenschap op te lossen. Dat is het doel. Wat hebben wij aan een beheersysteem waarbij het doel van het oprichten van de organisatie het meest in gevaar is? Inderdaad, helemaal niets! Daarom valt de aristocratie af. Sterker nog, omdat de aristocratie zo sterk scoort op de andere punten is het gevaar van corruptie extra groot; als het daadwerkelijk optreed zal het met zo een effectiviteit ingevoerd worden dat de maatschappelijke schade maximaal is.
Maar als aristocratie het moet afleggen tegen democratie, dan blijven we met een wel heel slecht systeem zitten, omdat het op alle andere punten zo slecht scoort. Het is alsof we kijken naar de 100 m op de Paralympics; ze kunnen dan tenminste nog een beetje lopen maar echt fantastisch gaat niet.
Delegatie, stemregels en de omvang van de overheidstaken
Kunnen wij een antwoord bieden op de problemen die democratie met zich meebrengt? Laten we ons eerst richten op de transactiekosten, dus de kosten ten aanzien van het verkrijgen van informatie en de kosten van de besluitvorming. Een eerste afweging die, gegeven de principiële keuze voor democratie, gemaakt kan worden, is die van de vereiste meerderheid. Unanimiteit brengt hogere informatie- en besluitvormingskosten met zich mee, dan een gekwalificeerde meerderheid of een normale meerderheid. Het nadeel daarvan is wel dat bepaalde belangen minder goed zullen worden meegewogen, waarbij dit probleem groter is naarmate de vereiste meerderheid kleiner is. De gemeenschap kan de besluitvormingskosten van democratie minimaliseren door per type besluit voor die meerderheidsregel te kiezen die een optimaal is. Zo zullen besluiten waarbij de belangen van de leden in hoge mate overeenkomen een lagere meerderheid vereisen dan besluiten waarbij de belangen van de leden in hoge mate met elkaar conflicteren.
Een verdere vermindering van de besluitvormingskosten is mogelijk door delegatie. Hiermee bedoel ik dat de bevoegdheid om over bepaalde onderwerpen te oordelen wordt overgedragen aan een ander. Hierdoor neemt het belang van de gedelegeerde in een bepaald besluit toe. Immers de potentiële invloed die hij uitoefent op het besluit wordt groter, zodat hij meer bereid is om te investeren in informatie en besluitvorming. Het klassieke probleem dat door delegatie optreedt, is de strijdigheid van belangen; in hoeverre is degene aan wie ik mijn besluitvormingsbevoegdheid overdraag geprikkeld tot het nemen van besluiten die in mijn belang zijn? Dat probleem is evenwel te overkomen, zeker als er reputatie en specialisatie in het spel is.
De parlementaire democratie zoals die in dit land van toepassing is, is een combinatie van deze twee transactiekosten beperkende instituties. De problemen ten aanzien van informatie en besluitvorming kunnen derhalve beperkt worden, hoewel dit ten koste gaat van de mate waarin de belangen van de leden van de gemeenschap behartigd worden. Tussen de twee extremen van een pure democratie en de aristocratie, in essentie een onvoorwaardelijke delegatie van alle bevoegdheden aan een of meerdere heersers voor onbepaalde tijd op grond van hun kwaliteiten, is er altijd een vorm van democratie die het beste is voor de gemeenschap wat betreft de afweging tussen de behartiging van belangen, kosten van informatie en kosten van besluitvorming.
Na deze beschouwingen over de transactiekosten rest ons het risicoprofiel, dat andere grote probleem van democratie. Om zijn anticorrumperende functie te kunnen vervullen zal democratie altijd op enig moment uitmonden in een wisseling van de macht. Een dergelijke wisseling van de macht zal gepaard gaan met een verandering van beleid. Mensen met een risico-averse houding waarderen dergelijke veranderingen negatief. Vooropgesteld moet worden dat met democratie, risico’s vanwege wisseling van de macht onvermijdelijk zijn. Wat we wel kunnen doen is het beperken van de consequenties van de verandering van het beleid: Voor risico-averse mensen geldt hoe kleiner de verandering hoe beter. De omvang van de verandering wordt grotendeels bepaald door de omvang van de staat: hoe groter het aantal beleidsterreinen dat de staat naar zich toe heeft getrokken, hoe groter het aantal aspecten van het maatschappelijk leven dat beïnvloed zal worden door de wisseling van de macht! Een democratische maatschappij heeft daarmee behoefte aan instituties die de macht van de overheid van tevoren op een houdbare wijze beperken.
Diegenen onder u die enigszins bekend zijn met het staatsrecht hebben hier onmiddellijk de link met de klassieke grondrechten gemaakt. Zij stellen grenzen aan het handelen van de overheid, en beperken daarmee het risico dat verbonden is met de onvermijdelijke wisseling van de macht. Omdat de gemeenschap in beginsel vrij is met het vaststellen van de bevoegdheden van de staat door het formuleren van de passende grondrechten, is ook het risico verbonden met democratie te beïnvloeden, ook al kan het niet geheel geëlimineerd worden. Wel dient men zich te realiseren dat een dergelijke beperking van de macht van de staat wederom het doel van de staat, namelijk het oplossen van een coördinatie probleem, in de weg kan staan. Maken wij de staat machteloos, dan maken wij haar ook overbodig.
De gemeenschap dient derhalve een afweging te maken tussen enerzijds het doel dat ze wil bereiken met het in het leven roepen van de staat en anderzijds het minimaliseren van de risico’s die verbonden zijn met de noodzakelijke en onvermijdelijke wisseling van de macht in een democratie.
Conclusie
Op grond van het bovenstaande heb ik geconcludeerd dat democratie het optimale beheersysteem is in een vrije gemeenschap die besluit over te gaan tot in het leven roepen van een staat. Hoewel de nadelen omvangrijk en aanzienlijk zijn, is het risico dat het doel dat de samenleving nastreeft bij het oprichten van de staat niet bereikt wordt bij de andere beheersystemen te groot.
Alleen democratie tendeert op natuurlijke wijze tot de behartiging van alle gerechtvaardigde belangen van de leden van de samenleving.
In aanvulling daarop hebben we gezien dat de gemeenschap de nadelen van democratie kan beperken, maar daarbij wel dat voordeel moeten afwegen tegen andere nadelen. Zo moet een toename in de kwaliteit van besluitvorming afgewogen worden tegen een afname van de behartiging van de belangen, en moet een vermindering van het risico verbonden met democratie afgewogen worden tegen de doelen die men middels het in leven roepen van de staat nastreeft.
Democratie is verre van perfect maar het minst slechte dat ons ter beschikking staat.
————————————————
*) Zie: www.vrijspreker.nl/blog/?it…” alt=”vrijspreker” target=”_blank”>www.vrijspreker.nl/blog/?it…
Ingestuurd door NvdB
Volgens mij kom je met deze redenatie, als je hem logisch doordenkt, uiteindelijk uit op de conclusie dat individuele vrijheid maximaal moet zijn, i.p.v. op het belang van democratie per se:
-Prikkels tot het behartigen van iemands belangen zijn het sterkst bij die persoon zelf. Een vertegenwoordiger zal nooit in gelijke mate over de informatie noch de motivatie beschikken om jouw belangen optimaal te kennen en behartigen. Corruptie van jezelf is onmogelijk, in de zin dat je tegen je eigen belangen zou gaan handelen.
-Ook coördinatie van belangen gaat het soepelst wanneer mensen individueel kunnen onderhandelen over hun belangen, eventueel met behulp van een wederzijds vertrouwde mediator wanneer ze er samen niet uitkomen.
-Een vertegenwoordigende democratie creëert haar eigen "aristocratie" van "professionele" politici, lobbyisten, ambtenaren, etcetera. Tenzij je een harde limiet stelt op de hoeveelheid tijd, macht en geld die ze kunnen krijgen in de politiek.
-Transactiekosten zijn neem ik aan het laagst als er zo min mogelijk derden bij een proces betrokken worden. Het is nogal kostbaar om iets dat via een advocaat of persoonlijk geregeld kan worden, door een gemeenteraad of parlement te laten beslissen. Zeker als het om een uniek individueel geval gaat. Het is niet echt efficiënt om daar ook specifieke wetten voor te maken.
-Ik zie niet het wezenlijke verschil tussen een dictator die al dan niet welwillend is en een democratische meerderheid of aristocratie met dezelfde eigenschappen. In al die gevallen word je overheerst door een ander en onderworpen aan diens grillen.
-Wat is de ultieme delegatie van macht? Het geven van macht aan het individu. Waarom überhaupt zaken gezamenlijk besluiten die individueel of contractueel geregeld kunnen worden?
Ik zeg niet dat ik absoluut tegen een vorm van (beperkte) democratie ben. Al was het maar van een soort dat grotendeels functioneert op basis van redelijke unanimiteit i.p.v. een willekeurige meerderheid. We hebben toch een systeem nodig om "de rechtvaardigheid" te kunnen ontdekken, een overkoepelend recht vast te leggen waardoor gewelddadig conflict wordt voorkomen. Zelfs al is het maar het vastleggen van mediatie-procedures waar iedereen zich aan moet houden i.p.v. via geweld zijn zin doordrijven. Op straffe van geweld van allen tegen degene die toch als als eerste tot geweld i.p.v. onderhandeling en bemiddeling overgaat. En je moet eventuele onvolkomenheden in die wet aan kunnen passen. Dus een vorm van democratie zal waarschijnlijk wel nodig zijn. Maar dan wel een vorm die de democratie tot het absoluut noodzakelijke minimum beperkt.
Natuurlijk is er ook het praktische aspect dat wanneer een grote meerderheid tegen de huidige rechtsorde is, hoe liberaal, rechtvaardig en oncorrumpeerbaar ook, je mogelijk beter de op til staande revolutie vreedzaam kunt laten verlopen i.p.v. het laten eindigen in een bloedbad. Maar of het accepteren van onderdrukking door een achterlijke meerderheid (of dictator, of aristocratie of wie dan ook) vanuit pragmatische argumenten zo’n goed idee is, vraag ik me wel af.
Ik kan nog wel wat andere argumenten bedenken, maar helaas ben ik de komende dagen afwezig en kan dus niet direct reageren op eventueel commentaar.
Iedereen prettige Kerstdagen gewenst.
"Alleen democratie tendeert op natuurlijke wijze tot de behartiging van alle gerechtvaardigde belangen van de leden van de samenleving."
Wat is die "natuurlijke wijze" en wie bepaalt dat ?
Wat zijn precies "alle gerechtvaardigde belangen" ? Wiens belangen zijn dat ? Wie of wat bepaalt dat die belangen gerechtvaardigd zijn ? Wat is de objectieve maatstaf ?
Het dunkt mij, dat hier sprake is van ondergeschiktheid van het individu aan het volk. Democratie als doel op zich, daarbij voorbijgaande aan het belang van de ultieme eenheid: het individu. Een groep mensen die vrijwillig met elkaar overeenkomt om volgens een democratisch model te gaan werken en daarbij verwacht dat de individuele rechten in alle gevallen gehandhaafd wordt, zal zichzelf terugvinden als slaaf van het volk. Collectivisme ten top. Bah.
"In aanvulling daarop hebben we gezien dat de gemeenschap de nadelen van democratie kan beperken, maar daarbij wel dat voordeel moeten afwegen tegen andere nadelen. Zo moet een toename in de kwaliteit van besluitvorming afgewogen worden tegen een afname van de behartiging van de belangen, en moet een vermindering van het risico verbonden met democratie afgewogen worden tegen de doelen die men middels het in leven roepen van de staat nastreeft."
Tsja. Een democratie kan niks afwegen want het is geen entiteit. Een mens kan afwegingen maken, een democratie niet.
Keep it simpel zou ik zeggen. De Founding Fathers van de VS, de eerste staat waarin het recht van het individu prevaleert (of beter (in dit geval slechter..) prevaleerde) hebben dat redelijk goed ingezien. De staat als ondergeschikte van het individu waarin het aantal gebieden waarop gemeenschappelijkheid van toepassing is, tot het absolute minimum beperkt is en waarin objectivisme centraal staat.
Wat een raar artikel voor op vrijspreker?
De enige vorm van democratie die enigszins verdedigbaar of tolereerbaar is is directe democratie. Gek genoeg is daar in dit artikel geen sprake van.
In de BENELUX gaat het, volgens mij, helemaal niet om in hoeverre zoiets als democratie bestaat en wat het voor de inwoners betekend.
Feit is eenvoudig dat onder het heersende staatsbestel nauwelijk echte en fundamentele individuele vrijheden bestaan, laat staan dat die formeel worden erkent al dan niet in een verwaterde vormen van "democratie"… Zulks omdat het nog steeds feodale koninkrijkjes zijn en iedereen letterlijk onderdanen.
Daarom ben ik geheel met de conclusie van Adre eens. men kan beter naar uiterst praktische zoeken met "checks and balances" in plaats van theoretisch geleuter…
[3] Wat is "directe democratie"?
Stemmen per referendum?
Dat is een fractie beter dan het huidige systeem, maar principieel verwerpbaar op dezelfde gronden.
Ook daar wordt een minderheid gedwongen dingen te doen die ze niet (vrijwillig) willen.
Ieder individu moet zonder vrees voor geweld rustig kunnen zeggen dat hij/zij niet meedoen.
BTW. in de inleiding werd al gezegd dat dit artikel niet de mening van vrijsprekers was, maar een uitbreiding op een discussie!)
Sorry hoor maar ik heb het helemaal helemaal gehad met ‘democratie’. Er is niks zo totalitair als ‘democratie’. Goed, het bewaard de vrede, maar op lange termijn is het een moeras zonder ‘drain’. Er is niks wat het tegenhoud, het kan alleen maar meer worden. Een ‘niet lineariteit’ is op een gegeven moment de enige oplossing.
Ik begin serieus te verlangen naar een dictatuur. Een dictatuur is kut, maar het is niet zo totalitair als een.. ‘democratie’ (ja, ik haat het fenomeen). Met een dictatuur heb je niet zo’n fukking illusie. Met een dictatuur is het duidelijk hoe de kaarten liggen.
Een dictatuur zijn die mongolen die belasting heffen, mensen lastigvallen aan de grens en straaljagers kopen, en that is it! (hopelijk, mischien heb ik een wat te romantisch beeld van een dictatuur) (zou kunnen) (heel apart)
‘Nederland’ is trouwens veel ouder dan ‘democratie’ en er was allang een rechtsorde voor ‘democratie’. Het is juist ‘democratie’ die nederland naar de klote helpt. Het zuigt alles op. De hele ‘ziel’ van het volk verdwijnt richting de politiek. Er is helemaal geen verzet meer, dat is juist het probleem. Iedereen en alles wordt ‘gepacifeerd’, maar ondertussen moet iedereen en alles wel alles accepteren wat door de politiek besloten wordt. En protest is uitgesloten want het is immers ‘democratisch’. Verzet verdwijnt, en je krijgt een land wat van begin tot eind beheerst wordt door de politiek.
Vinex… Vinex en kale vlaktes met koeien.. Dat mensen niet zien hoe ongeloofelijk totalitair dit land is.. brrrr.. Die grijze woonwijken.. brrr.. waar is het volk? brrrr.. ik wil weg hier. De boel is niet meer te redden. Het ‘volk’ is dood, er is alleen nog maar ‘democratie’ en grijze woonwijken waar ‘pino’ van de buizen afstraald: "we gaan samen leuke dingen doen" En zo wordt elke generatie weer opnieuw en verder gehersenspoeld net zolang tot niemand zich ook maar iets herrinnerd van hoe ‘vrijheid’ er uit ziet en alleen maar in de marge kan denken, de marge die steeds verder naar collectivisme schuift omdat eerdere ‘maatregelen’ als gegeven feit aangenomen worden, een heleboel dingen vallen buiten de discussie omdat die ‘altijd al zo geweest zijn’. zoals de leerplicht, ruimtelijke ordening en de vergunningsstelsels. En als dat oude fundament gesettled is dan kunnen daar weer nieuwe dingen op gemetseld worden. "vroeger was iedereen rascist en hadden vrouwen een achterstandspositie". Iedereen doet steeds een stapje naar achteren en het houdt nooit op. Het is van collectivisme 4.2 naar collectivisme 4.3 en zo maar door. En iedere nieuwe generatie die herinnerd zich niks en zo gaat het maar door. Dat is voor een heel groot deel het doel van die hele rotstaat om steeds maar weer nieuwe gehersenspoelde burgers op te voeden. Het straalt van de media af gewoon, radio 3 is bijvoorbeeld ook niet meer te harden. Ik krijg ook zowat koppijn van televisie met bijv. ‘zepplin’. Er is ook zo’n jong ventje op het ‘jeugdjournaal’, met dat neppige enthousiasme. Er zijn er wel meer van die. Hij is jong en blij en voor ‘kids’ en braaf en hij had een 9 op de media-academie.. En in hilversum dachten ze "die moeten we hebben" , "meer van die".
Het zijn goed geprogrammeerde robots en het straalt er vanaf.
Als je er eenmaal doorheen kijkt, als je eenmaal doorhebt hoe het systeem werkt en hoe het bezig is, hoe het zichzelf steeds opnieuw uitvindt en nieuwe vlakken bezet.. brrr… Nederlanders zijn aan alle kanten ‘hedged in’ en ze slapen er door heen. In hun betonnen schimmelende woonwijkjes.
Dit land is een nog nooit eerder vertoonde hybride van een totalitaire sovjetrepubliek met een ‘buitenboordmotor markteconomie’.
Ik heb geen behoeft om het systeem te ‘fixen’ of om op de goede partijen te stemmen of zoiets, ik zie daar geen heil in. Gefriemel in de marge is alleen maar uitstel. Van mij mag die hele ‘democratie’ in elkaar donderen, zo vlug mogelijk graag, kan het land weer opgebouwd worden met ‘echte’ huizen, ‘echte’ dorpen, ‘echte’ steden, ‘echte’ mensen en een echt volk. tyfus.
[3] Als Bud daarmee het volgende bedoelt dan ben ik het wel met hem eens.
Met name dat op specifieke punten relatief de beste besluitvorming tot stand komt wanneer ECHTE (en dus rechtstreeks gekozen) "volksvertegenwoordigers" hun stemmen naar directe wens van constituenten kunnen uitbrengen, in plaats dat zij door partijen worden benoemd en aan "partij-dicipline" onderworpen …
Dat zelden tot nooit unaniem zal worden gestemd is overigens een gegeven, en verongelijkte minderheden zullen er altijd zijn, die daardoor echter (en als het goed is) effectieve oppositie kunnen voeren.
[6] Ja je schets een somber maar waar beeld. Het gaat van kwaad tot erger.
[6] "Ik heb geen behoeft om het systeem te ‘fixen’ of om op de goede partijen te stemmen of zoiets, ik zie daar geen heil in. Gefriemel in de marge is alleen maar uitstel."
Ook dat klopt.
Daarom, als je echt waarde hecht aan de individuele vrijheid, aan de soevereiniteit van ieder individu, zijn de enige oplossingen:
1. Leer trucs om aan de ellende te ontsnappen,
2. De ellende opheffen kan uitsluitend en alleen door eerst te zorgen dat meer mensen de slechtheid van het systeem en het alternatief van de vrijheid begrijpen.
Voor dit laatste kan de Vrijspreker nog veel hulp gebruiken!!
[5] Ik ben het er helemaal mee eens Hub dat directe democratie slechts een fractie beter is dan de democratie die we kennen. In essentie is het net de directe democratie die gecontesteerd wordt door ons. Wat wij hier kennen is echter particratie en dat is inderdaad nog stukken verwerpelijker dan directe democratie.
Toch is het net die particratie, het huidige systeem, dat de schrijver hier verdedigt.
Wil de schrijver van dit artikel hier eens op ingaan:
Hoever vindt U dat de bevoegdheid van de door U zo voorgestane democratie reikt?
Iedereen stemrecht, of enkel degenen die belastinggeld bijdragen, om belangenvermenging te voorkomen?
[8]die zegt:
"" …Daarom, als je echt waarde hecht aan de individuele vrijheid, aan de soevereiniteit van ieder individu, zijn de enige oplossingen:
1. Leer trucs om aan de ellende te ontsnappen, …""
ACP: Right on the money … voorsl omdat het ook mijn persoonlijke ervaring is. Begin bij je zelf, ontwikkel zefrespect en eigenwaarde. Probeer zo veel mogelijk authoritair gezag (lees bemoeienissen) te ontlopen, en je zal het zelfde in anderen die dat ook zijn en doen herkennen … en hun ervoor respecteren.
Hub: "" … 2. De ellende opheffen kan uitsluitend en alleen door eerst te zorgen dat meer mensen de slechtheid van het systeem en het alternatief van de vrijheid begrijpen. …
Voor dit laatste kan de Vrijspreker nog veel hulp gebruiken!! …""
ACP: Als het goed is ben je inmiddels in geslaagd een goed deel van de ellende, voor je zelf weg te werken …. Ik in ieder geval wel, and that makes me a happy man … wat ik ook graag doorgeef.
Want ook als het Libertarisme slechts tot doel zou hebben om de mensen te wijzen op de noodzaak en mogelijkheid om voor zichzelf individuele "soevereigniteit" te creeren, dan kan zij al veel bereiken, enwel omdat de tegenhanger daarvan het streven ven ELKE overheid is om de mensen juist zoveel mogelijk van hun AFHANKELIJK te maken. En daar is men hier helaas reeds aardig in geslaagd.
Wat een onzin.
Democratie impliceert dat er ergens over besloten moet worden anders dan door het individu.
Maar als we de staat in haar huidige vorm even onder de loep nemen, dan blijkt dat zowat alles geprivatiseerd en -liberaliseerd kan worden (bv. onderwijs, gezondheidszorg, infrastructuur, politie, gevangeniswezen, "sociale" verzekeringen …). Niet alleen kan dit geprivatiseerd worden, maar het dient ook geprivatiseerd te worden. Ik neem aan dat op deze website de lezers zowel met de praktische als de morele argumenten bekend zijn.
Als er vervolgens niets meer voor de staat overblijft om te beslissen, … tja, dan zal het mij een worst zijn of men 150 "volksvertegenwoordigers" of 1 monarch en zijn kroonprins ergens in een kamer zet en wat koffie laat drinken de hele dag. Ze gaan dan toch negerns meer over, dus of je het voor de vorm een democratie of een monarchie noemt, maakt niets uit. De staat is dan zo tot op het bot uitgehold, dat ze er de facto toch niet meer is.
Prettige feestdagen aan allen.
[12] die best weet wat hier gaat gebeuren als alles geprivatiseerd wordt … Want dan gaan de politici en de overheid … DAAAAR "toezicht" op uitoefenen.
Wat hier gedaan moet worden is om de monarchie en de overheid te "privatiseren" … en dan volgen de diensten vanzelf wel …
Maar dat doet men strax ook als de boel aan de EU wordt verkocht … (als het inmiddels niet reeds het geval is). Nou dan?
Allereerst wil ik mijn dank uitspreken voor de ruimte in de vrijsprekers mij hier geboden hebben om mijn visie aan de lezers te presenteren en de vele reacties die geschreven zijn.
Een algemene opmerking die ik wil maken betreft het onderwerp van dit artikel. Ik heb getracht te beargumenteren waarom democratie te prefereren is boven een aristocratie of dictatuur, en op welke wijze een democratie van haar nadelen ontdaan kan worden, ten koste van de creatie van andere nadelen. Waar ik uitdrukkelijk niet over heb willen spreken is de rechtvaardiging van de staat en haar omvang. Veel van de reacties op mijn artikel betroffen niet zozeer de vraag of, gegeven de keuze voor een staat, democratie beter is dan een aristocratie of dictatuur, maar het bestaan en de omvang van de staat zelf. Bespreking van dat vraagstuk sta ik zeer voor, en ik hoop en verwacht dat op deze website nog veel aandacht aan besteed zal worden.
Ik zal de verschillende commentaren daar waar ze het originele stuk betreffen stuk voor stuk behandelen.
[1]
In uw reactie gaat u snel over de coördinatieproblemen van mensen heen. Denk bijvoorbeeld aan het veelbesproken dilemma van de gevangenen. De economische literatuur over coördinatieproblemen is omvangrijk, waarbij er zowel intra- als interpersoonlijke coördinatieproblemen besproken worden. In het bestaan van deze coördinatieproblemen zie ik persoonlijk de rechtvaardiging voor het bestaan van de staat, hoewel dat niet het onderwerp van dit artikel was. Wat de opmerking met betrekking tot de lobbyisten betreft wil ik erop wijzen dat in ieder systeem mensen zullen proberen zieltjes te winnen, of het nu om geloof of politiek gaat.
In het artikel heb ik niet gesproken over derden, maar enkel over het probleem dat ontstaat als de mensen allen tegelijkertijd moeten beslissen. Een grote massa direct belanghebbenden dus. De aanname dat de transactiekosten toenemen naarmate er meer personen bij betrokken worden lijkt mij geen onredelijke, maar natuurlijk sta ik voor commentaar open. Het centrale verschil tussen een aristocratie, dictatuur en democratie zit hem mijns inziens in de gelijkschakeling van belangen. Afhankelijk van de vereiste meerderheid zal bij een democratie de besluitvorming meer in lijn zijn met de belangen van de gemeenschap. Concessies met betrekking tot de vereiste meerderheid regel zullen afbraak doen aan deze gelijkschakeling. Dat er bij de creatie van de staat altijd sprake is van overheersing ben ik met u eens, maar betreft een vraag die niet in het artikel beantwoord wordt.
[2]
U heeft een goed punt. Ik bedoelde te zeggen dat de democratie uit zichzelf, zonder aanvullende instituties, leidt tot een behartiging van gerechtvaardigde belangen. Voor de definitie van gerechtvaardigde belangen maak ik gebruik van het utilitarisme: belangen zijn gerechtvaardigde als het nut dat verbonden is met de belangen groter is dan het nut verbonden met de betrokken belangen van de overigen.
Met uw opmerking dat democratie leidt tot collectivisme ben ik het niet eens. De staat als oplossing van coördinatieproblemen en de democratie als beheerssysteem kunnen onder omstandigheden in het belang van het individu zijn, namelijk wanneer het verwachte nut van democratie hoger is dan het verwachte nut van een andere beheersstructuur. Mogelijk dat u de delegatie van bevoegdheden in het geheel als ongewenst beschouwd, maar dat is wederom een andere discussie.
Ik heb niet gezegd dat een democratie iets afweegt, maar de gemeenschap.
De door u aangehaalde uitgangspunten van de ondergeschiktheid van de staat en de aanzienlijke beperking van haar bevoegdheden die deel ik, hoewel men nimmer het met het oprichten van de staat beoogde doel uit het oog moet verliezen. Of objectivisme haalbaar is betwijfel ik persoonlijk in heel veel situaties. Daarom kan ik u in dat punt niet volgen.
[3]
Ik mis uw argumenten waarom directe democratie de enige verdedigbare of door eerbare vorm van democratie is. Directe democratie is een vorm van democratie waarbij delegatie niet toegestaan is. Dat betekent dat het belang van iedere betrokkene minimaal is, zodat de investeringen in informatie en overleg minimaal zullen zijn hetgeen de kwaliteit van de besluiten ten nadele komt. Ik durf sterk te betwijfelen dat die vorm van democratie de beste is voor de mensheid.
[6]
Uw opmerking met betrekking tot de collectieve middelmatigheid of passiviteit is juist, maar staat los van het gekozen het beheerssysteem. De door uw gesignaleerde problemen kunnen pas opgelost worden als het volk wordt opgeleid en ruimte wordt geboden aan afwijkende en nieuwe meningen. Als ik mij niet vergis is dat een belangrijk thema in het klassieke werk van John Stuart Mill, On Liberty.
[7]
Ut overwegingen van omvang heb ik de invloed van politieke partijen op de werking van de democratie niet besproken, maar laat ik vooropstellen dat deze niet positief is. Zij onttrekt werkelijke besluitvormers van de wisseling van de macht, en doorbreek daarmee het primaire doel van democratie. Directe democratie lijkt mij echter niet het beste antwoord op deze problematiek vanwege haar aanzienlijke nadelen, zoals hierboven genoemd. Een versterking van de positie van individuele parlementariërs lijkt mij meer voor de hand te liggen.
[10]
Ik verdedig niet de particratie, maar zet uiteen waarom ik denk dat de democratie als beheerssysteem beter is dan de andere alternatieven. Laat er geen onduidelijkheid over bestaan dat ik de democratie een afschuwelijk systeem vindt, met een kwaliteit van besluitvorming om te huilen, een wispelturigheid die de meest dynamische markten doet lijken op rustige vijvertjes en een algemeen beperkende werking. Maar ondanks dit alles is er geen beter systeem, aangenomen dat wij een staat nodig hebben.
Uw vraag kan ik niet beantwoorden, omdat ik niet vind dat democratie een bevoegdheid heeft. De bevoegdheid van de staat daarentegen wordt bepaald door het doel dat met de oprichting daarvan nagestreefd wordt, hetgeen eveneens geen onderwerp van discussie in dit artikel was. Wat de verdeling van stemrechten betreft, lijkt het mij juist als ieder rationeel persoon stemrecht heeft. Met rationeel bedoel ik daarbij in dat men in staat is zijn belangen op een dusdanige wijze tegen elkaar af te wegen dat de keus die daaruit voortvloeit naar verwachting het meeste geluk voor deze persoon oplevert.
Wat mij betreft kunt u volstaan met de gebruikelijke schrijver regels, een hoofdletter u is wat mij betreft niet vereist.
[12]
Zoals ik hierboven al aangehaald heb, behoort de omvang van de staat niet direct tot het onderwerp van dit artikel. Of de staat wel of niet nodig is, en welke taken zij moet behartigen verdient een eigen discussie.
—
Ik dank u allen voor uw commentaren en wens u nog een prettige kerst
Met vriendelijke groet,
NvdB
Over de "democratie" kan men letterlijk eindelooos "discussieren". Edoch de "democratie" is immers oorspronkelijk ooit BEDACHT om een steeds weer terugkerend probleem op te vangen …
Om precies te zijn dat van de … DEADLOCK en hoe het te BREKEN … zulks omdat echte en onvervalste uninamiteit zelden en eerder nooit voorkomt, namelijk omdat an sich absolute "vrije wil" nauwelijks bestaat. (De achilleshiel van het libertarisme).
Waarom, in Nederland, de "democratie" een (opzettelijke) farce is komt omdat het slechts een SCHIJN-democratie is. En schein-democratie weer het gevolg is van het (al dan niet opzettelijke) NIET BESTAAN van een strijdbare en potente politieke OPPOSITIE …
Daardoor staat wat NvdB hier over de relatieve merites van de democratie zegt geheel op losse schroeven …
[16]
Beste ACP,
U stelt in uw reactie dat de democratie bedoeld is om vastgelopen onderhandelingen te doorbreken. Mij lijkt dat een enigszins te beperkte visie, temeer daar er eenvoudige manieren zijn om dat te bereiken, zoals het instellen van een dictatuur. Het lijkt mij daarom logisch dat de aanvullende motieven zijn voor een democratie. overigens is het bereiken van een unanimiteitveelal onmogelijk vanwege coördinatieproblemen. denk hierbij met name aan het probleem dat de laatste die er mee instemt het grootste deel van de welvaartstoename die bereikt kan worden naar zich toe kan trekken. Dit werkt zeer verstorend in de besluitvorming, omdat iedereen bereid is te investeren in het zijn van de laatste. ik verwijs de geïnteresseerde lezer naar de implementatie literatuur, in het bijzonder Maskin (1999), More en Repullo (1988) en Maskin en Moore (1999). Met name het eerste werk is lezenswaardig, de andere vallen tegen vanwege de complexiteit.
Het niet bestaan van een absolute vrije wil als probleem in de onderhandelingen is mij onbekend, maar ik ben altijd zeer benieuwd. Als u mij nadere bronnen zou willen aanraden zou ik u daarvoor zeer erkentelijk zijn.
Uw stelling dat het probleem in de Nederlandse democratie het ontbreken van een strijdbare en potente politieke oppositie wilde mij de vraag op of een dergelijke oppositie inderdaad ontbreekt. Is het niet zo dat wij in de afgelopen 20 jaar regeringen van verschillende kleuren hebben gehad, en daarbij de opkomst van nieuwe partijen, welke wezenlijke invloed hebben verkregen, gezien hebben? Het probleem van de Nederlandse democratie lijkt mij veel eerder te liggen in het lage ontwikkelingsniveau van het volk, mede dom gehouden door de lage kwaliteit en gekleurde inhoud van het onderwijs materiaal.
Ik ben er van overtuigd dat het nodige op mijn theorie is af te dingen, het door u aangevoerde doe dat mijns inziens nog niet. Graag nodig ik u uit om uw stellingen verder te beargumenteren, dan wel nieuwe stellingen aangedragen. Dank voor uw tijd en moeite.
Vriendelijke groet,
NvdB
[17] die zou moeten kunnen beseffen dat Nederland NOG STEEDS een (inmiddels opportuun linxe) feodale monarchie is. Waar de monarch direct of indirect (via gedeeltelijk wisselende Politieke Pachters … om de "kiezers" te placceren) uiteindelijk het enige en laatste woord heeft, terwijl men voor het oog van de wereld steeds allerlei "coalitie" spelletjes opvoert.
Hoezoooo … een legitieme, krachtige, effectieve en loyale (aan het electoraat) oppositie? Want dat wordt dus helemaal NIET getolereerd. Dus die bestaat per dfinitie niet, en als het dreigt op te komen (zoals het met Fortuyn naar uit zag)wordt het in de kiem GESMOORD. Zodanig is nu eenmaal de reputatie en praktijk van het handhaven van koninkrijken. Dat het noodzakelijk is om het voetvolk dom te houden en anderen te misleiden spreekt van zelf.
Ik zou zeggen kijk maar wat bijvoorbeeld Wiki-Wikiautoped daarvan zegt … omdat het daar min of meer op een rijtje staat. (http://nl.wikipedia.org/wik…)
[18]
De enige ‘macht’ die iemand die de functie van koningin heeft, heeft, ontstaat doordat politici veel te bang zijn deze functie aan te vallen, of in discrediet te brengen, vanwege de angst voor het in zo’n geval hevig verontwaardige en wellicht mogelijk rebellerende volk!
Dat top-down redeneren is na de liberale coup van 1848 niet meer vol te houden.
Down-top beantwoordt veel meer aan de realiteit. ACP! Die zo van de realiteit schijnt te houden.
[19]
VERONTWAARDIGDE… (zucht).
Zo’n gevoelige laptop.
[19] Feit is echter dat het de keunigin is die letterlijk uitmaakt welke sleutel "politici" mogen meespelen. Die immers niets voor niets Politieke Pachters, handlangers en lakeien zijn.
De realiteit is dat die geteisem politici (zoals ex-onderkeuning Kok) de monarchie … TEGEN het volk en de zogenaamde kiezers verdedigen. En dat doet zelfs een Marijnisse, die maar al te goed weeeet aan welke zijde zijn boterham gesmeerd is … En dat voor een communist …
[21]
Werkelijk?
Dus deze koningin heeft zowel Halsema, als Marijnissen, als Thieme, als Van der Vlies, als Wilders, gewenst?
Een sterker aanwijzing voor de down-top benadering lijkt mij nauwelijks denkbaar.
[22] Dat is wel bizonder SIMPLISTISCH gexien …
Wat ik echter wel zowat ZEKER weet, is dat haar is geadviseerd dat die lieden voor haar en haar koninkrijkje ABSOLUUT geen enkele bedreiging vormen of dat ooit kunnen zijn, enwel omdat zij net als onschadelijke beestjes zijn, die maar wat in het keuninklijke terrarium rondscharrelen en ondertussenhet publiek bezighouden.
Zij staan volledig onder control, eenvoudig omdat de andere (gevestigde) Politieke Pachters echt NIET bang voor hun zijn … terwijl zij wel degelijk als de DOOD waren voor Fortuyn …. En zoals bekend een kleine TACHTIG procent van het "electoraat" is volledig overheids afhankelijk.
Misschien zit Beek te veel in de religie, waardoor hij illusies niet van werkelijkheid weet te onderscheiden … Maar ach dat is ZIJN probleem. Of niet soms?
[23]
O… Was Fortuyn zo tegen het koningshuis?
ACP heeft een theorie, maar kan die met geen mogelijkheid bewijzen.
Derhalve heeft hij zo zijn eigen geloof.
Niemand kan blijkbaar zonder een of ander geloof.
Yaa .. yaaa … laat een beetje NEP- gemorrel toe en noem DAT … "politieke oppositie" en benoem het als "bewijs" dat het voetvolk wat te zeggen heeft … en een down-top situatie bestaat …
One must have his head in deep-shit …
[14]
NvdB,
Ik zie ergens je punt (denk ik) wel, maar blijf toch twijfels houden. Wat versta je precies onder coördinatieproblemen, en hoe vaak komt dit in de praktijk voor? Is het werkelijk een noodzaak om een Staat geheel arbitrair bepaalde conflicten te laten beslechten, of wordt in feite de uitzonderlijke situatie gebruikt om de bevolking in het algemeen te onderdrukken?
Bovendien zie ik niet zo’n groot verschil tussen het kiezen van een volksvertegenwoordiger, of het machtigen van een persoon om voor je te stemmen (of het benoemen van een zelfde advocaat, of groep van advocaten door mensen die een "class action" tegen iemand starten). Dit is bijvoorbeeld ook te combineren met directe democratie. De mensen die zelf zeer geïnteresseerd zijn, en bereid zich te informeren, kunnen per onderwerp stemmen. De mensen die (bepaalde) referenda liever niet zelf beslissen, kunnen een ander hiertoe machtigen. Heeft als bijkomend voordeel dat niet de onganse hoeveelheid regelgeving kan worden geproduceerd die nu plaatsvindt. Want ik vind het moeilijk te geloven dat al die tientallen tot duizenden regels per jaar werkelijk legitieme "coördinatieproblemen" betreffen.
Dan vraag ik me ook af, maar dit is meer filosofisch van aard, of er zoiets bestaat als een coördinatieprobleem dat alleen door willekeur kan worden opgelost. Als er zoiets bestaat als "universele rechtvaardigheid", en als die coördinatieproblemen een "rechtvaardige" oplossing hebben, is de Staat er alleen om deze af te dwingen. Democratie is dan slechts een methode om bepaalde personen de wisselende, tijdelijke en beperkte macht te verlenen om dit recht uit te voeren, en niet om een conflict willekeurig te beslechten. Uiteraard kan ik net zo min als vele anderen in de geschiedenis even en passant vaststellen dat "het Recht" bestaat en wat dit is. Maar dat betekent nog niet dat de willekeurige beslissingen van een ander wel de juiste oplossing zijn. Wat is het verschil tussen een dictator die een conflict ten faveure van partij A of B beslecht, gewoon op basis van zijn persoonlijke voorkeur, of dat een aristocraat, of een democratische meerderheid dit doen op basis van hun voorkeur? Sterker nog, wat is het fundamentele verschil met de situatie waarin A met (dreiging van) geweld zijn wil oplegt aan B, of vice versa? In alle gevallen wordt een arbitraire beslissing gemaakt, omdat we niet weten wat in die uitzonderlijke (?) coördinatiegevallen DE rechtvaardige oplossing zou zijn. En in al die gevallen past men dwang toe. In feite is een Staat dus, of het nu een dictatuur, een aristocratie of een democratie betreft, synoniem met de zo gevreeste oorlog van allen tegen allen, waarbij de machtigste haar wil oplegt. Maar dan met de door (dreiging van) geweld opgelegde willekeur verscholen achter een masker van "legitimiteit". Zou niet een "logischer" oplossing zijn, die ook meer rechtszekerheid biedt, dat in twijfelgevallen waar men niet weet of A of B de lusten of lasten moeten dragen, deze gewoonweg zo gelijk mogelijk worden verdeeld, of het conflict per loterij wordt beslecht?
[27]
Allemaal bekende ouwe koek, en het legt niet uit waarom het koningshuis zo bang zou zijn geweest voor Fortuyn.
Fortuyn was hen niet vijandig gezind.
Inderdaad, dat zeg ik, 19e-eeuws, en ACP gelooft dat het nog steeds zo is. Ondanks een volkomen verlamd koningshuis.
[28] beek,
Heb jij wel eens een boek van Fortuyn gelezen ? Dan zou je WETEN, dat
Fortuyn haarscherpe analyses heeft gemaakt van het Nederlandse politieke systeem. En waarom de Haagse politiek, inclusief het staatshoofd, als de dood voor hem moest zijn.
Maar gebrek aan kennis mag natuurlijk geen beletsel wezen op een discussiesite iemands standpunten te verdraaien.
[29]
Was Fortuyn het koninklijk huis vijandig gezind? U schijnt het eenvoudige antwoord daarop te weten.
In plaats daarvan krijgen we vaagheden als ‘haarscherpe analyses’, ‘als de dood moest zijn’ en ‘standpunten verdraaien’.
[30] Fortuyn zag het nut NIET, noch de noodzaak van een monarch of monarchie, ook al zou het zuiver een symbolische zijn,. DAT staat in ieder geval vast.
En het was hem (nog) NIET waardig daar eerder verder op in te gaan. Wat volgens mij weer met zijn steeds voorschreidende inzichten te doen heeft, in plaats van al dan niet en wat Beek noemt: "Vijandig gezind te zijn". Terwijl de hele mikmak voor Fortuyn NOG niet de moeite waard was, noch dat hij daar aan toe is gekomen.
Maarre, WAT IS DAN HET NUT van een "machteloze koningshuis" dan. Zelfs een aartsconservatief en diep gelovige als Bart Jan Spruyt twijfeld er aan.
Zijn zij goddelijk of zo? Of zijn zij als ikonen des "geloofs" … wat door een Beek toevallig gewaardeerd wordt. SPIT it out man … wees zelf niet zo vaag en alsmaar ontwijkend … Laat ons weten wat jij van dat gedegenereerd zooitje nu zo geweldig vindt.
Comments are closed.