In mediadiscussies komt naar voren dat veel mensen niet begrijpen waarom ons monetair stelsel is gebaseerd op schuld in plaats van bezit en dit een onhoudbare situatie is op langere termijn voor de economie.
Goudstandaard
Ongeveer een eeuw geleden werd de waarde van het geld nog uitgedrukt in goud. In de laatste helft van de 19e eeuw werd het bi-metale monetaire stelsel, welke zowel goud als zilver als standaard bevatte, vervangen door een goud- of gouden standaard. Dit betekende dat zilver als monetair waardemiddel niet of nauwelijks meer door (centrale) banken werd aangehouden. In plaats daarvan moest een gouden standaard worden geïnstitutionaliseerd. Deze goudstandaard werd op haar beurt weer langzaam maar zeker verruild voor een fractioneel geldstandaard.
Dit begon in Frankrijk en Duitsland omstreeks 1909, toen het duidelijk werd dat beide landen op oorlog afkoersten. De ambtenaren werden vanaf die datum niet meer in goud betaald, maar in papiergeld. Tijdens de eerste wereldoorlog gingen alle landen af van de volledige goudstandaard en werd het vervangen na deze oorlog door een fractionele goudstandaard. Dit hield in dat er geen gouden munten meer in omloop waren in het betalingsverkeer. Alle dagelijkse transacties werden met papier of zilveren munten afgehandeld. Alleen de grote internationale betalingsafwikkeling tussen landen onderling werd nog met goud gedaan. Dit vond plaats in de Bank voor Internationale Betalingen in Bazel, Zwitserland. Deze laatste werd opgericht speciaal om de herstelbetalingen van Duitsland aan Frankrijk en Engeland te regelen. Deze betalingen vonden plaats in goudfranken tot 1933. Omdat de goudstandaard de facto was afgeschaft, kreeg de internationale bancaire sector carte blanche om geld te drukken, zolang maar aan de minimum depositoverantwoording werd voldaan.
De monetaire expansie nam in de jaren 1920-1929 een grote vlucht, met name in de toen al grootste economie van de wereld: de Verenigde Staten. Vanwege de handelstekorten en vervolgens afname van de goudvoorraden ging Groot-Brittannië van de de facto goudstandaard af. Andere landen volgden in rap tempo, waardoor iedereen handelsbeperkingen oplegden, omdat geen valuta meer veilig bleek om in te handelen, want nagenoeg alle landen maakten zich schuldig aan concurrerende devaluaties om maar de exporten op gang te houden. Nederland was een van de laatste landen die overigens van de goudstandaard afging en wel in 1936.
Fiatgeld
De gevolgen van het drukken van papiergeld waren dat er geen natuurlijke limiet meer bestond voor overheden, in casu centrale banken om de geldhoeveelheid te beperken. Hierdoor onstond een enorme geldhoeveelheidsexpansie vanaf 1914, het begin van de eerste wereldoorlog, tot 1929. De uitkomst was dat veel prijzen stegen, die moeilijk konden worden gecompenseerd. Het gevolg daarvan was dat in de bedrijfskolom degenen die het eerste voordeel hadden van het pas gecreëerde geld de centrale banken waren, dus de overheid. Zij ontvingen direct het geld tegen de oude hogere waarde. De tweede op rij die hierbij voordeel ondervond was de bancaire sector, deze kon het geld weer opnieuw uitlenen na dit tegen een voordelige interbancaire rente te hebben verkregen van de centrale banken. De derde in deze kolom waren de producenten van grondstoffen en halffabrikaten, die de inmiddels gestegen prijzen als gevolg van de gecreëerde inflatie konden doorberekenen aan de fabrikanten, die op hun beurt de distributeurs en zelfstandigen belastten met de gestegen prijzen.
Als laatste in de bedrijfskolom of productie- en consumptieketen kwamen de gesalariëerden en loonwerkers, die helaas niets konden doorbelasten en als ze geluk hadden hun compensatie pas een jaar later vergoed kregen en dan niet met de werkelijke inflatie, maar met de gemanipuleerde indexen, waarmee overheden trachtten te werken. Bovendien, wanneer de fabrikanten of distributeurs niets konden doorberekenen, vanwege de enorme binnen- of buitenlandse concurrentie werd er gezocht naar kostenbesparingen binnen de bedrijven en zoals iedereen weet bestaat bijna elk bedrijf voor ca. 80% uit personeelskosten. Dit was dan ook het eerste wat gebeurde, een deel van het personeel werd ontslagen of afgevloeid. Zo ziet men het perverse effect van fiatgeld op de rest van de economie.
Rentemanipulatie
De volgende kwestie waar de overheid zich mee ging bemoeien was de rentestand. In een hoge inflatiesituatie gaan de rentes omhoog om het banken mogelijk te maken om kapitaal aan te blijven trekken. Daardoor werden langetermijnleningen zoals bedrijfs- en bankobligaties voor spaarders een grote verliespost, want wanneer de rente steeg, vanwege de inflatie de obligaties in waarde afnamen. Het was interessanter namelijk om op korte termijn te sparen om de renteverhogingen bij te benen. Om dit tij te kunnen keren gingen centrale banken over tot de rentemanipulatie, dus naargelang de inflatie steeg werd de rente onder ‘controle’ gehouden, want een hogere rente zou namelijk de investeringen kunnen schaden, zo ging het verhaal. Terwijl in werkelijkheid de rente een middel was om vast te stellen dat het aanbod van kapitaal stagneerde en de vraag onverminderd hoog bleef. De lagere rente werd ingeklonken in het financiële systeem, waardoor er een kunstmatige situatie ontstond. De producenten die hadden geleend voor de aankoop van kapitaalgoederen tegen het oude hogere tarief werden benadeeld ten opzichte van nieuwe lenende producenten die goedkoper zijn productiemiddelen kon inslaan en daardoor minder concurrerend konden zijn, Bovendien daalde de boekwaarde van de productiemiddelen onevenredig snel voor de eersten, waardoor de schuld relatief groter was dan als deze boekwaarde minder snel was gezakt. Er ontstond derhalve een perverse situatie die de centrale banken hadden veroorzaakt en hoe meer er met de rente werd gemanipuleerd hoe nadeliger dit uitpakte zowel voor de langetermijnspaarders als voor de producent.
Arbitrage
Onder de goudstandaard werd de rente bepaald door vraag en aanbod, maar sinds de de facto afschaffing daarvan nam de centrale bank de functie van renteregelaar over en werd het een politiek middel om de economie ‘bij te sturen’. Tijdens de goudstandaard was het normaal als de rente omhoog ging als gevolg van een gebrek aan kapitaal dat dan er meer goud vrijkwam van investeerders om hieraan te voldoen. Wanneer er een overdaad aan spaarkapitaal aanwezig was dan werd een deel van het goud weer teruggetrokken door de spaarders. Dit noemt men ook ‘arbitrage’ en voorzag in een equilibrium op de kapitaalmarkten. Het was tevens een graadmeter voor bedrijven en particulieren om vast te stellen wanneer en hoeveel men kon lenen voor een bepaalde termijn. Dankzij de manipulatie van de overheid is de arbitrage een farce geworden, want in plaats van bestaand kapitaal te gebruiken voor investeringen wordt er nu geld gedrukt om aan de kredietexpansie te voldoen, waardoor er zich een kunstmatige vraag voordoet naar goedkoop kapitaal, zodat het bijna onmogelijk is aan te geven voor hoe lang of hoeveel men moet of kan lenen. De spaarder als kapitaalverschaffer is in dit systeem bijna volkomen buiten spel gezet en is afhankelijk van de overheid voor het rentepercentage dat hij of zij mag ontvangen.
Deze spaarders bestonden voor een groot deel uit gesalariëerde werknemers die hun kapitaal spaarden in goud en zilver. Dit betrof hun vermogensopbouw voor het pensioen, waardoor zij een grote vinger in de pap hadden op het rentebeleid van de bancaire sector. Spaarkapitaal bestaat uit het zogenoemd ‘uitgesteld genot’, met andere woorden, men consumeert niet vandaag, maar stelt het uit tot een latere datum. Daarom werd het gespaard tegen een bepaalde marktconforme rente, waardoor er een accumulatie van het kapitaal ontstond en zodoende men later van een redelijk pensioen kon genieten. Dit goed functionerende systeem werd dus om zeep geholpen door de centrale banken. De uitkomst hiervan waren de hyperinflatoire tijden die ontstonden in o.a. de Weimar-republiek, Nationalistisch China, Brazilië, Mexico en Argentinië.
Kredietbrieven
Kredietbrieven waren een normaal verschijnsel tijdens de werking van de goudstandaard. In feite werd het gerekend tot kortetermijnkrediet voor producenten, distributeurs en kleine zelfstandigen. De internationale handelshuizen hadden deze markt bijna geheel in handen en de bancaire sector had hiermee weinig van doen. De kredietbrieven werden afgegeven aan bedrijven om hun producten te verschepen en te verkopen. Dit handelskrediet werd automatisch bij aankomst en verkoop voldaan. Het kwam zelfs voor dat deze kredietbrieven werden verhandeld door bedrijven onderling en als een soort schuldbekentenis werden gehanteerd, ergo betaalmiddel. Hieraan kwam een einde toen de overheid aan het begin van de vorige eeuw het ‘wettelijk betaalmiddel’ invoerde, waardoor het officieel verboden was om te betalen met andere middelen dan met de papieren valuta die werden uitgegeven. De centrale bank zag hierop toe en gaf de bancaire sector het monopolie op het leveren van krediet. Hierdoor kwam de internationale krediethandel in handen van de banken. Er kwamen nu veel meer andere financiële middelen in omloop zoals staats- en bankobligaties die langzaam maar zeker de kredietbrieven uit de portefuilles van de centrale banken verdrongen. Omdat ook de salarissen van de werknemers werden betaald via de kredietbriefsector was er geen andere manier meer mogelijk om dit marktconform te financieren. Men was volledig afhankelijk van de overheid met haar wettelijke betaalmiddelen. Mede hierdoor kreeg men al in 1910 te maken met iets ongekends: werkloosheid. Omdat de markt niet meer haar werk kon doen door middel van de vloeibare afhandeling via de kredietbriefhandel ten aanzien van de opbrengsten en kosten werden de gesalariëerden hiervan de dupe. Sindsdien is de werkloosheid gebleven en heeft zich verankerd in de economie als iets natuurlijks, terwijl het in werkelijkheid een aanklacht betekent tegen het systeem van fiatgeld en wettelijke betaalmiddelen.
Kredietvormen
In de krediethandel bestaan er twee soorten krediet, deze zijn:
– zelf-liquiderend krediet;
– niet zelf-liquiderend krediet
Zelf-liquiderend krediet betreft een korte- of langetermijnlening uitgegeven ten behoeve van een producent, distributeur of zelfstandige. Deze gebruikt het krediet om bijvoorbeeld kapitaalgoederen, grondstoffen of halffabrikaten te kopen. Hiermee voegt hij waarde toe aan de gekochte goederen die hij weer doorverkoopt aan consumenten of andere producenten. De opbrengsten zorgen voor de aflossing en rente van het krediet. De bedoeling is dat dit krediet zo snel mogelijk wordt ingelost, zodat het bedrijf winstgevender kan opereren in de markt en daardoor de concurrentie de baas kan blijven.
Niet zelf-liquiderend krediet is een korte- of langetermijnlening waarvan het de bedoeling is deze te gebruiken voor consumptieve doeleinden, dat wil zeggen men gebruikt het niet om ermee te kunnen produceren, maar voor de aankoop van consumptieartikelen, zoals huizen, auto’s, stereo’s. plezierjachten etc. In het gunstigste geval wordt het krediet geheel afgelost en in het meest ongunstige geval wordt het krediet nooit afgelost. Bijvoorbeeld een rekening courant of een aflossingsvrije hypotheek.
Het probleem van niet zelf-liquiderend krediet is de opbouw van schuld. Niet alleen van overheden, maar ook die van bedrijven en particulieren. Dankzij het ongelimiteerd drukken van geld stijgen de prijzen in de markt, waaronder natuurlijk die van aandelen en onroerend goed. Vanwege de gestegen prijzen ervaren veel schuldenaren dit als een welkome ontwikkeling, waardoor men gaat speculeren met nog meer geleend geld op deze marktsectoren. Bedrijven worden niet meer opgebouwd, maar overgenomen, grotere villa’s worden gekocht, aandelen worden uitgegeven en aangeschaft etc. De bancaire sector helpt hier graag aan mee, vanwege de ontvangen rente en de commissies die hieraan verdiend worden, allemaal gefaciliteerd door de centrale banken.
<%image(20070113-Mises.jpg|160|200|Ludwig von Mises)%>Ludwig von Mises beschreef in zijn standaardwerk Human Action (Nationalökonomie) dat dit allemaal eindigt in een depressie, want het krediet wat is uitgegeven moet weer worden afbetaald, hoewel dat onmogelijk zal blijken in een neergaande markt, waar consumenten en bedrijven de middelen niet meer verkrijgen om hun leningen mee af te kunnen lossen. Massale faillissementen zijn in zo’n situatie aan de orde van de dag, waardoor banken en leners hun leengedrag stopzetten. Dientengevolge wordt de rest van de economie aangetast, omdat enerzijds bedrijven ook niet meer aan productief kapitaal, ergo zelf-liquiderend krediet kunnen komen en anderzijds consumenten hun koopgedrag bijstellen. Hierdoor stagneert de productie en zijn bedrijven genoodzaakt hun werknemers geheel of gedeeltelijk te ontslaan. Tijdens de crisis in de jaren 30 is er geprobeerd om de geldhoeveelheid op te krikken om zodoende de consumenten de gelegenheid te geven om te lenen, maar dit bleek tevergeefs, omdat de bancaire sector en de consumenten niet meer bereid waren om in zulke hachelijke tijden langetermijnverplichtingen aan te gaan. Derhalve is een dergelijke monitisering van de economie tot mislukken gedoemd. Sterker nog het kan de crisis alleen nog maar verergeren, want het extra gecreëerde geld vindt via de overheidsbestedingen haar weg in de economie, waardoor de monetaire inflatie toeneemt, terwijl de kredietexpansie afneemt. Met andere woorden men heeft een monetaire inflatie, terwijl er een deflatie van krediet plaatsvindt.
Vandaar dat Ludwig von Mises vertelt dat goede economen productie benadrukken en slechte economen de consumptie proberen te stimuleren. Het eerste heeft te maken met zelf-liquiderend krediet en het tweede met niet zelf-liquiderend krediet.
Marginaal gebruik
Marginaal gebruik is een term van de Oostenrijkse School voor Economie en stelt het volgende vast. Er wordt een aantal zaken geproduceerd, waarvan een bepaald percentage de winst vertegenwoordigt. Deze winst wordt weer gebruikt door bedrijven om hun bedrijven uit te breiden, meer kapitaalgoederen aan te schaffen of extra personeel aan te nemen. Ook kan deze winst worden gebruikt om te worden uitgekeerd aan eventuele aandeelhouders of voor versnelde aflossing van het zelf-liquiderend krediet. Wanneer een bedrijf minder winst maakt dan is dat doorgaans geen probleem, want het kan zijn productie bijstellen, zijn markten verleggen, producten verbeteren of de inzet van het personeel aanpassen. De verminderde winst kan als oorzaak een verminderde productie hebben, omdat de vraag naar producten in een dynamische economie frequent schommelt en dit niet zozeer een probleem hoeft te zijn. John Maynard Keynes meende echter dat een verminderde productie wel degelijk een gevaar vormde en beschreef in zijn boek The General Theory of Employment, Interest and Money dat de overheid hier diende in te grijpen via het rentewapen om de gemiddelde vraag naar producten weer op te krikken door middel van de verlaging van de rente, waardoor de bereidheid om te lenen voor zowel productie als consumptie weer toenam. Hierboven is al geschetst hoe onzinnig dit is geweest en hoe slecht dit heeft uitgepakt voor de economie en waardoor de grote crisis bleef voortduren in de jaren 30.
Essays:
Whither Gold?, Prof. Antal E. Fekete, 29 oktober 1996; Fame.org
The Gold Standard Manifesto, Prof. Antal E. Fekete, 9 januari 2006; Financial Sense
When Atlas Shrugged part I & II, Prof. Antal E. Fekete, 7 oktober 2006, Financial Sense
Overproduction and Underconsumption Fallacies, Prof. George Reisman, 11 januari 2007, Mises Institute
What Does Marginality Mean?, Dr. Robert Murphy, Mises Institute, 8 november 2004
Financial Terrorism against Seniors, Michael W. Hodges, Grandfather Economic Report, 20 november 2004.
On the Manipulation of Money and Credit, Doug Noland, 1 september 2000, Credit Bubble Bulletin
Literatuur:
Value, Costs and Marginal Utility, Eugen von Böhm-Bawerk 1892, vert. Prof. George Reisman, 16 maart 2002, Mises Institute
The Glitter of Gold, Prof. Marc Flandreau, Oxford Scholarship Online, 2004
Measuring Market Integration: Foreign Exchange Arbitrage and the Gold Standard 1874-1913, Eugene Cajels, Gauri Prakash-Cajels, Alan M. Taylor, Centre for Economic Policy Research, augustus 2004
Human Action, Prof. Ludwig von Mises, orig.1949, Von Mises Institute, december 1998.
America’s Great Depression, Prof. Murray Rothbard, Von Mises Institute, 15 juni 2000.
The General Theory of Employment, Interest, and Money, John M. Keynes, orig. 1936, Promotheus Books, mei 1997
[29] Waarom laten we de keuze voor wat voor geld we gebruiken niet gewoon aan de mensen over. Waarom is er een overheidsverplichting voor de pleuro gebacked door overheidsgeweld ? Ik denk dan als libertarier:die verplichting is er vast omdat mij rotzooi wordt aangesmeerd net als bij de andere overheidsdiensten zoals onderwijs, filekruipen, gezondheidszorg etc. monopolie en verplichting leidt altijd tot slechte kwaliteit en de kwaliteit van fiatgeld is ook slecht. De inflatie zorgt voor herverdeling van welvaart naar degenen die het eerst het nieuwe geld mogen uitgeven. Bij het loslaten van het monopolie zou er vrij snel een beter alternatief naar boven borrelen en als dat niet goud is, dan is er misschien nog wel iets beters wat ik nu nog niet kan verzinnen. Maar die verplichting is er alleen maar omdat het de vrije concurrentie niet aankan. Overheidstroep dus
[30] Sorry voor mijn domheid ACP, monopolies leiden inderdaad tot superieure dienstverlening. Concurrentie zorgt alleen maar dat mensen zich opgejaagd voelen de concurrentie voor of bij te blijven en daar worden ze gestressed en onzorgvuldig van. Bovendien is het slecht voor hun gezondheid. Lekker achter over kunnen lenen omdat je een monopoly hebt leidt tot een veel stabielere dienstverlening.
Een monopolie leidt tot monopoliegeld
[32] Jij hebt wat Nederland betreft voor de volle honderd procent gelijk. Want HIER heerst een monopoly genaamd … de MONARCHIE …
Daar kan ik persoonlijk echt niets aan doen, subsidair het is het mij echt NIET waard, dus verspil ik mij tijd niet en ben ik pleitte … en hier slechts wanneer ik daar zin in heb …
Ik heb ooit het boek "GELD" van Galbraith gelezen. Het was erg interessant, een geschiedenis van het Geld en munten. Het was in mijn pré-libertarische tijd en dus geloofde ik Galbraith.
Hij had het erover dat in de tijd dat iedere bank bankbiljetten mocht uitgeven (daarom heet het ook BANKbiljet), dat zo’n grote soep werd dat banken rinkaaneen bankroet gingen, gekristalliseerd in het Cowboy-cliché van de plaatselijke bankier die in de Lucky Luke verhaaltjes steevast bankroet is of gaat. Dat kon zo niet langer en daarom kwam er een nationale bank en een nationale munt. Maar ja dat was Galbraith hé…
[20] [26]
ACP,
Wat bedoel je toch iedere keer met opmerkingen als: "…zoveeeeel goud kan er noooit zijn om alle goudbriefjes te dekken, dus is en blijft het een echte "goudstandaard" puuur fantasie…"?
Het doet er niet toe hoeveel goud er is. Al zou er slechts 1 kg goud in de wereld zijn, en de hele geldbehoefte 1 miljard euro waard is, dan is die kg goud 1 miljard euro waard. Als je dus 1 euro wilt uitgeven, vraag je een waardepapier aan dat 0,000000001 kg (= 1 microgram) van het goud vertegenwoordigt. Dat dit niet praktisch is om bij je te dragen, verandert niets aan het grote voordeel van een goudstandaard (of welke schaarse standaard dan ook), dat niemand deze op legale wijze kan inflateren zonder daadwerkelijk nieuw goud te vinden.
En ook zeg je: "…Dat goud weinig in "waarde" stijgt wordt ook bewezen door het feit dat geld op het ZELFDE momemt 50 jaar geleden belegd … als goud aangekocht, inmiddels MEER dan viermaal is geapprecieerd dan wat dat goud nu waard is. en DAT is een feit …"
Maar dat ontkent ook niemand. Het gaat niet om de vergelijking tussen het rendement van goud en aandelen, maar van goud en fiatgeld. Als je 50 jaar geleden je vermogen in dollars had gelaten, zou je vergeleken met goud verlies hebben geleden. Anders zou je ook kunnen zeggen dat dollars een slechte investering zijn, omdat wanneer je dollars 50 jaar geleden had omgezet in aandelen, je nu vele malen meer rendement had gehad. Sterker nog, wanneer je 50 jaar geleden je gehele vermogen in dollars op een spaarrekening had gezet, had je nu verlies geleden t.o.v. zowel aandelen als goud, omdat de hoeveelheid goud veel minder is toegenomen dan de hoeveelheid dollars.
[35]
OWL: ""…Het doet er niet toe hoeveel goud er is. Al zou er slechts 1 kg goud in de wereld zijn, en de hele geldbehoefte 1 miljard euro waard is, dan is die kg goud 1 miljard euro waard…""
ACP: — En HIER laat je VERSTAND je dus helemaal in de steek, en volg je een IDEE FIX. Enwel omdat "goud" dus een basis materiaal is, dat nu slechts "WAAR" is wat het waard is. en geen sou meer. Goud kan dus slechts garanderen wat het zelf waard is …
Het is niet zoiets als sierdiamant dat verelei attributen kent waaronder het toegevoegde waarde van het slijpsel … Compris? En dan ga je aan doud een imaginaire waarde toekennen, alleen omdat je een "goudstandaard" wil hebben … want das pas INFLATIE
OWL:"" … En ook zeg je: "…Dat goud weinig in "waarde" stijgt wordt ook bewezen door het feit dat geld op het ZELFDE momemt 50 jaar geleden belegd … als goud aangekocht, inmiddels MEER dan viermaal is geapprecieerd dan wat dat goud nu waard is. en DAT is een feit …"""
ACP: — Als je mijn bijdragen opvraag kom je erachter dat ik eerder bewees dat elk bedrag wat 50 jaar geleden in plaats van aan goud te zijn weggepist, belegd was in het Dow Jone aandelen-mandje … het niet minder dan ZEVENTIENVOUDIG is gegroeid. Wat dus VIER maal zoveel als dat Goud in prijs is "GESTEGEN", oftewel als de prijs van goud HETZELFDE was gebleven … nog altijd meer dan VIER MAAL zoveel.
OWL: "" … Maar dat ontkent ook niemand. Het gaat niet om de vergelijking tussen het rendement van goud en aandelen, maar van goud en fiatgeld. Als je 50 jaar geleden je vermogen in dollars had gelaten, zou je vergeleken met goud verlies hebben geleden. Anders zou je ook kunnen zeggen dat dollars een slechte investering zijn, omdat wanneer je dollars 50 jaar geleden had omgezet in aandelen, je nu vele malen meer rendement had gehad. Sterker nog, wanneer je 50 jaar geleden je gehele vermogen in dollars op een spaarrekening had gezet, had je nu verlies geleden t.o.v. zowel aandelen als goud, omdat de hoeveelheid goud veel minder is toegenomen dan de hoeveelheid dollars. …""
ACP: .. . IK bewees net net je met je gedachten in de kluwen zat … een zeer KWADE droom waar je NIET in slaagde om uit te ontwaken … Jij zit hopeloos gevangen in de black hole van een IDEE FIX. Hoewel nog net niet in dat ander gat genaamd … Libertarisme …
[36]
PS: Geld is geld, en is steeds VRIJ converteerbaar in aandelen of wat maar ook. Maar RUIL je goud om in iets anders dan ben je je goud KWIJT … of niet soms? Tell me if it ain’t so …
[17] Armin, in een goudstandaard is er juist geen verplichting voor banken om goud of zilver aan te houden als dekking. Dat moeten de banken zelf weten, mits ze maar hun klanten informeren dat het om fractioneel bankieren gaat en dat er perioden zullen zijn dat het geld niet gedekt of geleverd kan worden tijdens een bankpaniek. Een libertarische samenleving kan een kleine overheid hebben, welke zich alleen maar bemoeit met het ijkwezen en een rijksmunt, die de kwaliteit van de munten garandeert. Verder bemoeit de overheid zich alleen met de bescherming van de vrijheden en de natuurlijke rechten van de inwoners. Verder staat het de bancaire wereld vrij om zoveel papier te scheppen als ze zelf willen, echter ze hebben geen enkele bescherming van een centrale bank d.m.v. een depositoverzekering of een wettelijk-betaalmiddeldecreet.
[28] 100% mee eens. Zoals je al aangeeft is dit de misvatting die veel mensen hebben over een libertarische en met name een klassiek-liberale samenleving. Het gaat om de vrijheid van keuze, ergo mensen kunnen hun vertrouwen stellen in papier of in goud.
[37]
o, really AC? en als je je geld voor iets ruilt dan ben je het niet kwijt zeker? ik denk dat jij er niet veel van begrijpt. jij zegt dat de dollar een aandeel van US inc. is. nou als goud nog geld was had je een aandeel van de hele wereld. ONAFHANKELIJK van hoe het economisch met een of andere staat gaat.
weed? blinde vink? dazen?
nou, met wiet maak je meer rendement dan met die miezerige 18% op jouw portfoliootje.
en wie zegt in hemelsnaam dat ik libertarisch ben of dat ik daar in geloof?
voorlopig besteedt jij a hell of a lot of meer tijd alhier en kennelijk ook nog andere fora om allerlei ‘geloel’ in de ruimte te gooien dan ik. want ik heb wel iets beters te doen dan hele dagen hier zitten.
[39]
eigenlijk is dat alles waar het om draait. vertrouwen. dat scheelt een hele discussie. en als ik kan kiezen tussen iets tastbaars als bv goud als dekking of waardeloos papier dan weet ik het wel.
zolang het goed gaat gaat het goed.
enerzijds heb je een voordeel van een snelle groei met een enorme kredietexpansie maar is het geen zeepbel die zeer veel onderhoud nodig heeft? bij een solide groei – die dan misschien langzamer gaat – ben je als staat geen energie en tijd kwijt aan allerlei kunstgrepen. bovendien geeft het de staat niet de vrijheid om maar ongelimiteerd geld te ‘maken’ om allerlei door de staat ‘gewenste’ doelen te promoten. en eigenlijk is dát voor mij het voornaamste argument. los van hoe rijk ik wel of niet ben.
[18] Je mist het punt. De goudstandaard verbied niet geldschepping. Nog steeds worden er valuta geschapen. Voorbeelden gaf ik overigens in mijn post!?
O.a. banken. Di elenen meet dan 100% uit van het geld dat ze van hun spaarders etc hebben.
Maar ook de vele miles en punten.
Dat moet je dus verbieden, wil je inflatie uitbannen. Zonder sterke verbiedende staat, dus geen goudstandaard anders dan voor delen van de economie die die vrijwillig naleven.
[38] Jij schrijft "in een goudstandaard is er juist geen verplichting voor banken om goud of zilver aan te houden als dekking. Dat moeten de banken zelf weten, mits ze maar hun klanten informeren dat het om fractioneel bankieren gaat en dat er perioden zullen zijn dat het geld niet gedekt of geleverd kan worden tijdens een bankpaniek"
Dan zijn we het eens, doch dit is niet wat men normaal met de goudstandaard bedoeld. Immers, alle nadelen zoals in dit artikel beschreven treden dan nog steeds op. Immers geldschepping gaat dan in volle glorie door. Ofwel, de goudstandaard lost dan niets op tov de huidige situatie.
De situatie die jij beschrijft bestaat trouwens nu ook al. Je kunt nu ook in goud, zilver, etc beleggen. Of via certificaten of zelfs echt staven goud. Het animo zelfs onder bepleiters van de goudstanraard is echter erg laag. 🙂
Hoogstens kun je je beklagen dat private banken geen rekeningen aanbieden die 100% gedekt zijn door geld. Maar goed, dat komt weer vanwege dat lage animo. Immers je rente zou stukken lager zijn en je kosten hoger. Immers de inflatie moet men nu zelf betalen.
[23] Er komt een dag dat ook libertariers beseffen dat zelfs de waarde van goud enkel gebaseerd is op vertrouwen. Immers je kunt het niet eten en het is maar matig bruikbaar als grondstof.
De waarde van geld, goud, etc etc is gebaseerd op de waarde van de economie en de hoeveelheid in omloop. Niet meer en niet minder.
[42]
dat had ik dan inderdaad verkeerd begrepen.
[44]
ook dat is waar. ook het vertrouwen of waarde die mensen aan goud geven is niet iets rationeels. maar wat wel zo is, is dat je geen goud uit drukpersen kunt toveren en papier wel. voor de duidelijkheid; gedekte waardepapieren zijn o.k., papier zonder dekking dus niet. en nogmaals, zonder dekking kan elke overheid doen wat ze wilt terwijl de bevolking de consequenties ervan ondervind. en dat dat meestal slecht uitpakt lijkt me geen discussiepunt.
[44] Het vertrouwen in goud is gebaseerd op het feit dat het heel moelijk na te maken is en er niet opeens vele tonnen te voorschijn floepen. Het is moeilijker te falsifiseren dan papiergeld. Dat blijft denk ik nog wel even zo, maar misschien dat een vrije keuze wel zal vallen op olietermijn contracten, wie zal het zeggen ? Ik denk dat als het alleen echt ruig wordt, dat de beloftes voor olie op de papiertjes ook slechts beloftes zullen blijken. Er moet namelijk altijd een dwang achter zitten om contracten na te leven. Daarom is goud in het handje nog zekerder (van niemands belofte afhankelijk)
http://home.earthlink.net/~…
[43] Dat is ten dele zo, echter hebben we nu een systeem van wettelijke betaalmiddelen en zijn de banken (en de centrale bank incluis) niet verplicht om hun goudwaarde van hun uitgegeven geld te melden. In een klassiek-liberale samenleving is die verplichting er wel. Het weglaten daarvan komt overeen met frauduleuze activiteiten. Ook is er geen centrale bank-bancair kartel meer en staat of valt elke bank bij haar eigen beslissingen. Zoals je wellicht weet is elk kartel in een vrije markt onmogelijk en kan deze alleen maar in stand worden gehouden door de overheid via dwangmaatregelen, zoals het stelsel van wettelijke betaalmiddelen. Het is waar dat je rente krijgt op je geldrekening, maar dat is ter compensatie van het verlies aan waarde en zelfs in een hoge prijzenomgeving kan deze achter de feiten aanlopen. Volgens de laatste berichten is het animo juist aan het oplopen onder beleggingsfondsen en particulieren, omdat goud nu een inhaalslag aan het maken is t.o.v. de aandelen- en obligatiemarkt.
[46] Klopt, want goud (en zilver) zijn monetaire metalen en hebben als enig financieel middel geen vordering tegenover zich staan. Het bestaat louter uit bezit. Alle andere financiële middelen bestaan uit bezit aan de ene kant en schuld aan de andere.
[36]
ACP,
Zoals vele anderen in deze thread al hebben gezegd, gaat het niet om een intrinsieke waarde van goud. Alle waarde is immers subjectief. In een woestijn hecht ik meer aan water dan aan goud. Waar het om gaat is dat wanneer je kiest tussen papiergeld of op goud gebaseerd geld, goud het voordeel heeft niet zomaar bijgemaakt te kunnen worden. Zelfs al wordt goud nergens anders voor gebruikt, en heeft het geen enkele "praktische waarde" toch kan het dienen als een schaars betaalmiddel. Net zoals de waarde van papiergeld niet is gebaseerd op de waarde van het papier waarop het gedrukt staat, maar op haar schaarste. Als je de hoeveelheid papiergeld verdubbelt, halveert in principe haar waarde, terwijl degene die het geld als eerst mag uitgeven nog volgens de oude waarde kan kopen. Dat gaat met goud niet zo makkelijk.
En je blijft de onzinnige vergelijking maken tussen beleggen in goud en beleggen in aandelen. Het gaat om het voordeel van goud t.o.v. fiatgeld (dollars bijvoorbeeld). Dat qua rendement aandelen meer opleveren dan zowel dollar als goud, ontkent niemand. Maar als een bepaalde hoeveelheid goud 50 jaar geleden 100 dollar waard was, en nu 400 dollar, dan is toch goud meer waard geworden dan dollars? Voorstanders van een goudstandaard willen fiatdollars vervangen met gouden dollars, niet de aandelenfondsen vervangen met goudfondsen.
Een goudstandaard is voor mensen als jij, die beweert over een aanzienlijk vermogen te beschikken, wellicht niet zo belangrijk, omdat je het je kunt veroorloven het overgrote merendeel van je vermogen in aandelen en onroerende zaken e.d. te steken. Maar voor de gewone man, die het merendeel van zijn spaargeld in euro’s of dollars op de bank heeft staan, is het verlies van waarde door inflatie een stuk vervelender. Dan moeten ze wel hun geld op een spaar- of depositorekening deponeren, om nog de inflatie via rente vergoed te krijgen.
[47] Bedankt voor deze prachtige link!
Overigens kun je zo’n grafiek op twee wijzen lezen. Enerzijds hoeveel "omgedekt geld" er nu in omloop is. Anderzijds kun je een discrepatie ook andersom zien. Hoeveel economische groei vernietigd zou zijn indien we de goudstandaard zouden invoeren. Immers die hardere stijging van bijvoorbeeld de Dow of dollar tov goud levert wel degelijk brood op de plank bij miljoenen huishoudens.
Ik zie het meer als minder risico op financiele crashes vs een hogere economische groei.
Goud is per definitie natuurlijk net zo waardeloos of waardevol als papier.
[50] Ik zal slechts op de eerste statement van Owl ingaan om vanzelfsprekende redenen. De rest van Owl’s betoog is mij geen commentaar waard.
OWL: "" … Zoals vele anderen in deze thread al hebben gezegd, gaat het niet om een intrinsieke waarde van goud. Alle waarde is immers subjectief. In een woestijn hecht ik meer aan water dan aan goud. Waar het om gaat is dat wanneer je kiest tussen papiergeld of op goud gebaseerd geld, goud het voordeel heeft niet zomaar bijgemaakt te kunnen worden. Zelfs al wordt goud nergens anders voor gebruikt, en heeft het geen enkele "praktische waarde" toch kan het dienen als een schaars betaalmiddel….""
ACP: — Ik zal het nog eenmaal wagen om de enorme mentale blok voor mijn libertarische en semi-libertarische vrienden (en waar zij onder lijden) ZICHTBAAR te maken. Meer niet … daarna geef ik het op omdat het mij inmiddels meer dan duidelijk is geworden dat het libertarisme in feite van religieuze aard is en liberatariers een secte … zodat ook geen rationele boerenverstand tegen op gewassen is. MIJN verhaal … dan:
In den beginne was er helemaal geen sprake van "geld". Men ruilde eenvoudig iets dat men min minder nodig had voor iets wat men meer behoefde. En de ruilwaarde werd bepaald niet alleen door vraag en aanbod … maar vooral door het wederzijdse … VERTROUWEN dat men elkaar een eerlijke deal leverde.
Daarna kwam in die handel een tussenvorm. Met name wanneer een of beide partijen hun ruil-spulletjes niet bij zich hadden, of dat er sprake was van MEERZIJDIGE transacties. Zodat een medium werd gebezigd (en dat tegenwoordig "geld" heet) van een zuiver een SYMBOLISCH "waarde". Zoiets … SCHELPEN bij voorbeeld, kralen of wat dan ook. Zaken zonder enige intrinsieke waarde omdat het vooral om VERTROUWEN ging. E.e.a. gevolgd door … "SCHULDBRIEFJES" (van promessen en schuldbekentenissen tot bankbiljetten en obligaties toe, kortom "WAARDE" papier, maar allen zonder enige intrinsieke waarde). Omdat het hele process nog steeds draaide … yawel … primair op VERTROUWEN …
Later kwamen koningen, vorsten, potentaten, tirannen en allerlei machtspersonen en regerings- zowel als commerciele instellingen in beeld … die het beheer en administratie van dat TRANSACTIONELE VERTROUWENS MEDIA uit eigen gewin naar zich toe trokken, en het al dan niet MONOPOLISIREERDEN.
In achterlijke tijden bood het gebruik van goud als betaalmiddel daar nog enige bescherming tegen. Zulks hoofdzakelijk vanwege het in dat metaal besloten intrinsieke waarde, waardoor men met wat minder vertrouwen uit de voeten kon … Maar meer ook NIET.
Gelukkg is tegenwoordig het betaalsysteem NIET LANGER op goud gebaseerd, niet alleen omdat het NIET NODIG is, maar vooral omdat het eenvoudig NIET TE DOEN is. Edoch, een OWL begaat nog steeds de fatale DENKFOUT dat zolang een valuta-eenheid maar een gefixeerde hoeveelheid goud vertegenwoordigd en geen "geld" meer bijkomt … hij dan wat hij heeft ook zal behouden. Tewijl de economie en commercie vooral op MEERMALIGE GEBRUIK van geld drijft en Owl ook in dat procss kan participeren en profijt van trekken. Zulks in tegenstelling tot het feit dat goud(briefjes) DOOD en inerte zaken zijn dat slechts in de zak gestoken of opgeborgen kan worden en NIET meermalige uitgeleend of gerecirculeerd. HIEROOOO en HIERAAN ontdek ik dat het Libertarismedie eenvoudig een NO-STARTER is … dat men het beste nog aan voorbij kan gaan. Niet in de laatste plaats wanneer zij die dit soort primitieve onzin aanhangen, en dus aan die zelfde DWANGGEDACHTE lijden als OWL … zich glashard financiele, monetaire en economische experts noemen.
Be that as it may … het tegenwoordige betalingsstelsel is niet anders dan een MACRO-BOEKHOUDING, van letterlijk mondiaal digitaal opgetekende, aangetekende, en instant bijgehouden rekeningen … en dat een significante ambulante en "aan toonder" gedeelte kent … genaamd CONTANT GELD.. Maar nog steeds is het een kwestie van vertrouwen … echter met het GROTE EN FUNDAMENTEEL verschil dat elke valuta tegenwoordig nauw verbonden en verwant zijn aan de diverse economien, danwel in feite een derivatief is (zoals de Zwitserse Frank bijvoorbeeld). Iets waar Libertariers vanwege "religiuze blindheid" helaas NIET eens kunnen zien ..
GEEN LIbertarische stroming zal daar ooit wat aan kunnen veranderen, ook al omdat het Liberatrische "alternatief" van absoluut nul en generwaarde is.
[51] Zoals Melkert op de vooravond van de infameuze "Fortuyn"-verkiezingen ACCURAAT en TERECHT zei …
"" … Het Nederlandse volk wenst kost-wat-kost … ZEKERHEDEN … en daarom zal de PvdA het uiteindelijk winnen …""
En … ZIET … laat dat nu OOK voor de "libertariers" gelden …
TIME TO MOVE ON …. Wat jij Goudhaan …?
[51] je krijgt geen hogere economische groei door meer geld te drukken. De inflatie levert geen brood op de plank voor wie dan ook. Alleen meer brood levert meer brood op. Veel mensen denken onterecht dat door kredietgroei een hogere economische groei mogelijk is. Immers met X euros kunnen projecten A,B en C uitgevoerd worden en met X+Y euros ook nog project D,E en F. Kortom het extra geld maakt meer investeringen en een hogere groei mogelijk.
Maar er zijn niet meer asfalteermachines, hijskranen en chipproductieapparaten alleen doordat er meer geld bijkomt. Bij X euros zouden met deze machines project A,B en C zijn uitgevoerd, maar met X+Y euros kun je er niet nog 3 projecten mee uitvoeren, hooguit kun je ze 50% inzetten voor A,B en C en 50% voor D,E en F. Het exta geld zorgt dus alleen voor een afwijking van de oorspronkelijke inzet van de productiemiddelen, niet voor meer groei.
Kijk ook eens op http://www.mises.org klik op podcast en dan:
What Has Government Done to Our Money?
Wordt het allemaal heel duidelijk in uitgelegd.
[53] het libertarische alternatief wordt door jouw niet hoog aangeslagen, maar in de praktijk zal dit alleen betekenen dat jij bij de komende hyperinflatie iets later dan de rest naar de gouddealer rente om je papier over de toonbank te smijten. Je angst om alles te verliezen zal sterker zijn dan de programmering door de overheid met ‘ga maar rustig slapen, alles komt goed’. Maar het onderwijs door de overheid mag misschien niet veel meer voorstellen, het lukt ze nog steeds handig de meeste koeien te melken terwijl deze loeien:"wat zeur je nu uitbuiting, we krijgen toch gratis gezondheidszorg ?"
[52] neen hoor. Goud is een prima ruilmiddel, is compact, roest niet, reageert met niets, en je kan er niet zomaar van bijmaken. Daarmee is het werkelijk uniek in de wereld van chemische elementen.
Je moet je bedenken dat geld niet is uitgevonden, maar ontstaan!
Eerst was er ruilhandel, algauw stuitte men op de beperkingen daarvan en is men allerlei ruilmiddelen (geld) gaan uitproberen. Steentjes, schelpen, tabak, tanden, bevervellen, metalen enzovoorts. Door duizenden(!) jaren ervaring is dan het goud overgebleven als allerbeste ruilmiddel wegens bovengenoemde eigenschappen. Andere edelmetalen ook, zoals zilver, maar minder. Daarom zal goud altijd geld waard zijn, het IS geld.
[57] als je waarde zou moeten overdragen aan je achter,achter,achterkleinkind over 1000 jaar in de toekomst zou ik alleen ergens goud begraven kunnen bedenken dat de grootste zekerheid biedt.
Dat geldt ook voor 1000 jaar geleden naar nu.
[58] Je hebt waarschijnlijk gelijk.
[56]
WAAROM …? Ik ben niet alleen vrijwel geheel inflatie bestendig …, maar er is juist 100% kans op aanzienlijke INCREMENTELE appreciatie bij hyperinflatie (marktwerking van vraag en aanbod weet je).
Mijn holdings? 5% cash en rekening courant, 20% in lang termijn DJI basket, 60% in vastgoed in top lokaties, en 15% in durfkapitaal-investeringen met inhoudelijke "hands on" persoonlijke betrokkenheid. Bovendien, laat mijn casflow situatie al decennia jaarlijks een aanzienlijke surplus zien … En per slot hoef ik NOOIT meer dan een derde daarvan aan ALLE belastingen te betalen.
Dus wat moet ik ooit bij een of ander armoeige gouddealertje (waar je natuurlijk "makelaar" mee bedoelt omdat die zelf niet op inventaris zit), en die daardoor nauwelijks zijn hoofd boven water kan houden?
Last but not least, ik hoef het echt niet van het libertarisme te hebben, ik leef het al decennia en ben letterlijk van NIEMAND afhankelijk. Kan je niet zeggen he?
Comments are closed.