Aan Syrië kleeft het imago van
een dictatuur met een planeconomie.
Maar haast ongemerkt voltrekt zich
daar een radicale systeemwijziging:
belastingen dalen, investeringen stijgen
fors en de vrijheid neemt toe.
Sinds de jonge, westelijk georienteerde
oogarts Baschar al-Assad zeven jaar
geleden zijn vader Hafez opvolgde,
spreekt men van ‘lente in Damascus’.
Maar toen in 2004 de eerste hervormingen
op gang kwamen, was Syrië allang tot
schurkenstaat gebrandmerkt.
De afwijzing van de oorlog in Irak, het asiel voor Hezbollah en Hamasleiders en de vermoedelijke moord op de Libanese ex-premier Rafik Hariri door de Syrische geheime dienst, hebben Syrië tot een pariastaat voor de VS gemaakt. De isolatie door het westen is zo grondig dat een omwenteling daar nauwelijks in het buitenland opgemerkt wordt.
De belastingen voor ondernemingen daalden van 80 naar 28 %, de invoerrechten werden drastisch ingeperkt, de deviezenhandel geliberaliseerd en particuliere investeringen werden door belastingmaatregelen aangemoedigd. Er zijn sinds Baschar al-Assad aan de macht is, negen particuliere bankinstellingen bijgekomen.
Met de economische liberalisering volgt de politieke liberalisering. Naast particuliere kranten zijn er twee onafhankelijke tv-zenders bijgekomen.
De investeringen trekken aan, de economie groeit en de consumptie stijgt. Steeds meer buitenlandse investeerders ontdekken het land. Pepsi, Nestle, Belle Cheese en het Duitse Knauf Gips hebben filialen geopend. Daarnaast zijn er veel investeerders uit de buurstaten en uit de Golfstaten.
Syrië moest ook wel want een alternatief voor de hervormingen is er niet. Dat zegt Abdallah Dardari, sinds drie jaar vice-premier. Bij zijn aantreden schreef hij een model voor de failliete economie. ‘We zaten op een inflatie van 30%, een werkloosheidscijfer van 29%, de staatsschulden waren opgelopen tot 100% van het Bruto Binnenlands Produkt en onze valutareserves waren na 10 jaar op.’ Wat er sindsdien gebeurd is, noemt Dardari een 180 graden wending. Maar het duurde tot 2006 totdat het echt goed meetbaar was.
Volgens het IWF maakt het land een robuuste groei door en volgens de Syrische regering is de groei 5%. Maar dat zal niet genoeg zijn. Om twee economische tijdbommen onschadelijk te maken, heeft Syrië minstens 6 tot 8 % groei nodig.
De eerste bom zijn de oliereserves, die 70% van de export en 30% van de staatsinkomsten uitmaken, maar wel opraken. Tegelijk stijgt de binnenlandse vraag naar olie zodat Syrië in hoogop 4 jaar tot van exporteur tot olie-importeur wordt.
De tweede bom is de demografische ontwikkeling. Nu al behoort meer dan de helft van de Syriers tot kinderen of jeugdigen. Met een bevolkingsgroei van 2,4% per jaar zal dit probleem zich verscherpen. Waar wij ons zorgen maken over vergrijzing is vergroening hier een groter probleem want kinderen hebben weliswaar de toekomst maar brengen ook flinke kosten met zich mee.
Een verder gevaar voor de hervormingen zijn de rap stijgende levensmiddelenprijzen, de deregulering van de arbeidsmarkt en de geplande ontslaggolf in het enorme ambtenarenapparaat dat veel protesten kan losmaken.
Toch gaan Dardari en al-Assad onverdroten voort en bewijzen zodoende dat het marktmechanisme en gezond verstand weer superieur zijn aan wapengekletter, embargo’s en diplomatie.
Grote probleem is dat dit soort veranderingen enkel gebeuren als en zolang het zo dramatsich is. Zweden heeft begin jaren 90 ook een enorme hervorming op haar economie doorgevoerd. Helaas was er wel een zeer slect economisch klimaat voor nodig om en de socialisten voor 4 jaar het parlement uit te werpen en om de bevolking te doen inzien dat het nodig is. Nu de zaak weer enigsinds kalm is, is echter alle begrip voor verdere hervormingen verdwenen.
In Ierland vinden ook geen hervormingen plaats. Het VK na Thatcher heeft weinig meer gedaan en ook in de VS is sinds het vertrek van Reagan weinig gebeurt.
Ik vrees dat dat hier ook zo zal gaan.
Verhelderend stuk. Had al eerder daar iets over vernomen, maar dat was geheel uit beeld geraakt met de rol van Syrië en Iran in Irak. Heel fris is dat toch niet. En dan zie je ook dat de markt zich weinig met politiek bemoeit: een typisch Amerikaans bedrijf als Pepsi heeft er kennenlijk geen enkel probleem mee dat Syrië helpt Amerikaanse soldaten te vermoorden.
[1] We zien het in NL toch ook gebeuren? Niet dat Balkie 1-2-3 nou zo’n enorme ommekeer teweeg gebracht heeft, maar het was een duidelijk andere koers dan paars. Bij het aantreden van Balkie 1 stond een grote schare kiezers achter (de net vermoorde) Pim, nu is men alweer vergeten waarom, en dat kwam tot uiting in de verkiezingen van 2006. Kijk naar het regeeraccoord, en alle Balkie 1-2-3 ombuigingen zijn weer weg, inclusief de aanpak van de staatsomroep.
Dus ja, ik vrees dat je gelijk hebt. Kortzichtigheid viert hoogtij.
[2]
"We zien het in NL toch ook gebeuren?"
Klopt inderdaad; het lijkt wel of de klok teruggedraaid is, van Gogh nooit is vermoord en het fenomeen Pim zich nooit heeft gemanifesteerd.
Maar toch – er heerst onvrede. Mensen voelen wel degelijk dat er iets niet klopt, al doen die klaplopers in Den Haag alsof er niks aan de hand is." Maar zolang de buik nog rond is en de financiën ongeveer kloppen, slaapt de goegemeente rustig verder, terwijl de protestpartijen zoals de tomatenclub (onterecht) profiteren van de heersende situatie.
Er zouden weddenschappen afgesloten moeten kunnen worden over wanneer de wal het schip keert, maar dat zal ook wel weer niet mogen van de "volksvertegenwoordiging"
Ik kan uit ervaring spreken dat vele Arabische landen een beter ondernemers klimaat hebben dan het oude fort Europa. Niet alleen de kleine olie staatjes en Saoedi-Arabië maar inderdaad Syrië, Libië, Iran, Oman en Jemen hebben een uitstekend ondernemers klimaat.
Als import-export bedrijf gevestigd ver buiten NL en Europa met een grote Arabische en Aziatische clientèle ervaar ik dit dagelijks. Alleen omdat Europa aan de leiband van de USA en Israël loopt zal deze veranderingen niet gauw door de overheid worden getoond. Arabieren zijn nu eenmaal Moslims en Moslims kunnen niks goed is de standaard gedachte welke in westerse landen wordt gebezigd.
Ik kan alleen zeggen tot alle vrijsprekers en hopelijk ook denkers. Verleg je grenzen en als het kan verlaat de rioolput van de wereld (Europa).
Comments are closed.