Bij de beschouwingen in de Tweede Kamer leverde de zin uit de regeringsverklaring:” dat een staatscommissie onderzoek zal doen naar de mogelijkheid om, naar analogie van internationale verdragen, het recht op leven op te nemen in de Grondwet”, nogal wat discussie op.

Alexander Pechtold doorziet de bedoeling en stelt: “Hier staat het! Dat zinnetje is er echt niet voor uw of mijn recht op leven in gezet, maar om een instrument te hebben om de abortus- en euthanasiepraktijk in te dammen.”
Bovendien wordt de uitdrukking “recht op leven” heel vaak gebruikt door anti-abortus groepen.

Jan Peter Balkenende beweert echter:
“Onze Grondwet bestaat 25 jaar. Dat is de reden waarom we een staatscommissie willen instellen. Die commissie moet zich buigen over tal van verbeteringsvoorstellen. Eén ervan is bezien of het recht op leven in de Grondwet kan worden opgenomen. Veel internationale verdragen, door Nederland ondertekend, kennen dat recht ook. Dit staat los van de discussie over abortus of euthanasie.”

Tussen haakjes, ik vraag me af waarom die grondwet veranderd moet worden. De Nederlandse grondwet stelt helemaal niets voor. Achter zowat elk recht staat iets als “tenzij het voor het algemeen belang anders moet”. Hetgeen betekent dat je er geen fluit aan hebt.
Bovendien mag een rechter, advocaat of burger zich niet op de grondwet beroepen als er een andere wet of maatregel tegen hem wordt gebruikt.

Een groot gevaar van staatscommissies en politici die nieuwe voorschriften gaan maken over het “recht op leven” is vooral de vaagheid van het onderwerp. Wat bedoelen ze precies met het “recht op leven”? Net als Pechtold stelde dat het wel niet over zijn leven zal gaan (al weet je maar nooit!), zal het waarschijnlijk ook niet gaan over het leven van elk insect of plantje.

De libertarische stelling, dat ieder mens recht heeft op zijn eigen leven, lichaam en rechtmatig verkregen eigendom, zullen de politici ook niet bedoelen. Ze zouden dan immers allemaal meteen met ontslag kunnen.

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

5 REACTIES

  1. Hub,
    Het bestaansrecht van de grondwet, ligt in de noodzaak de grondrechten van de burger tegen ongewenst optreden door de almachtige overheid te beschermen. Daarbij komt het aan op de precieze formulering. Daarom kunnen grondwetswijzigingen slechts met een gekwalificeerde meerderheid (2/3) totstandkomen.

    Bovendien dient de wijziging NA verkiezingen "in tweede lezing" opnieuw door het (nieuwe) parlement met een gekwalificeerde meerderheid te worden aangenomen.
    Dit is in het belang van de RECHTSZEKERHEID, een belangrijk beginsel.

    Je schrijft:
    ""Achter zowat elk recht staat iets als "tenzij het voor het algemeen belang anders moet". Hetgeen betekent dat je er geen fluit aan hebt."

    Zo staat het niet in de grondwet. Ik neem aan, dat je doelt op de clausule: "…, behoudens ieders verantwoordelijkheid voor de wet." Dat impliceert inderdaad, dat wanneer de (formele) wet door de wetgever veranderd wordt, de reikwijdte van het betreffende grondrecht ook in het geding is.

    Via deze clausule wordt door de nieuwe wet door de overheid inbreuk op dat grondrecht gemaakt, dat nou juist door de grondwet moest worden beschermd.

    "Bovendien mag een rechter, advocaat of burger zich niet op de grondwet beroepen als er een andere wet of maatregel tegen hem wordt gebruikt."

    Hier zul je doelen op art. 120 dat luidt: "De rechter treedt niet in de beoordeling van de grondwettigheid van wetten en verdragen."
    Een zeer belangrijk artikel, vooral omdat er geen Constitutioneel Hof is, zoals bijv. in Duitsland wel het geval is, dat wetten aan de grondwet toetst. De Nederlandse wetgever daarentegen controleert zichzelf en keurt dus zijn eigen wetten.

    Wel ligt er nog steeds een wetsvoorstel van Femke Halsema (Kamerstuk 28 331, nr. 2), dat art. 120 wil wijzigen in de zin dat bij strijd met bepaalde grondrechten
    wetten geen toepassing vinden. Maar daar doet de wetgever (Regering en Parlement) niets mee.

    Wat overblijft zijn internationale verdragen zoals het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, of EVRM, en het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en politieke Rechten, of IVBPR.

    Als Balkenende zegt: "Onze Grondwet bestaat 25 jaar. Dat is de reden waarom we een staatscommissie willen instellen" geeft hij een volkomen verkeerde voorstelling van zaken.

    In de eerste plaats stamt de grondwet uit 1815 en is dus bijna twee eeuwen oud.
    In de tweede plaats is zij sinds eind van de vorige eeuw IN RAP TEMPO gewijzigd. Wijzigingen zijn totstandgekomen in 1995, 1996, 1999 (2x), 2000 en 2002, terwijl vóór de jaren ’90 de laatste wijziging uit -ik meen- 1982 dateert.

    Een en ander laat zien, hoe de premier -als hij dat werkelijk zo gezegd heeft- de kluit belazert en hoe de centrale overheid steeds machtiger wordt. Het ligt voor de hand dat deze ontwikkeling plaatsvindt onder druk van de Christenunie die de bijbel als politieke grondslag voor ogen staat.
    Een aantasting van de scheiding van Kerk en Staat en dus een levensgevaarlijke ontwikkeling.

    Het laat ook zien, dat nieuwe regeringen door nieuwe politieke programma’s meestal alleen maar wetgeving aan bestaande wensen toe te voegen, i.p.v. wetgeving te versimpelen of af te schaffen.
    Groet,
    SpyNose

  3. [1] Inderdaad:"Ik neem aan, dat je doelt op de clausule: "…, behoudens ieders verantwoordelijkheid voor de wet." Dat impliceert inderdaad, dat wanneer de (formele) wet door de wetgever veranderd wordt, de reikwijdte van het betreffende grondrecht ook in het geding is."

    Er is praktisch geen enkele paragraaf, geen enkel "Recht", dat niet wordt gefrustreerd door een verwijzing naar "de wet" die het dus anders kan regelen.
    Eveneens zijn er verwijzingen die de grondwet "overrulen" naar het belang van de openbare orde, en naar het algemeen belang.

    Dit alles maakt in mijn ogen de grondwet waardeloos en eventueel tot instrument van de machthebbende overheid.

  4. [3]
    Hub,
    Akkoord. Zelf gaf ik daarbij nog aan, *waarom* de overheid er alle kanten mee uit kan en *hoe* dat proces verloopt.

    Nogmaals deze dingen zijn van belang, als je daadwerkelijk invloed en niet alleen maar kritiek wilt uitoefenen.
    Want je moet wel weten waar Ibrahim de mosterd haalt: Wat heeft Balkenende precies gezegd en wanneer ? Als je dat zou weten, zou je kunnen DOORBIJTEN en lik op stuk kunnen ageren.
    Groet,
    SpyNose.

  5. Eerst vermoorden ze met goedkeuring en medewerking Saddam Hussein en nu (met andere bril, het is tenslotte zondag) schreeuwen ze dat iedereen recht op leven heeft. Of alleen voor de gene die een geldig Nederlands paspoort kan tonen dat bovendien het enige paspoort moet zijn?

    Het recht op dood hoort dan ook in de grondwet te staan.

Comments are closed.