Ja, en dat is maar goed ook.
Het Libertarisme, en dus de Vrijspreker, streeft naar de soevereiniteit van ieder individu. (Zie de missie van de Vrijspreker) Niet naar een halve of naar drie kwart soevereiniteit, neen, naar 100 % soevereiniteit van iedereen. Een maatschappij waarin iedereen met het zijne mag doen en laten wat hijzelf wil, zolang hij datzelfde recht van ieder ander respecteert.
Het is goed om hier nog eens te herinneren aan vroegere artikelen waarin we verduidelijkten dat het woord “extreem” op zich helemaal niets zegt. Het is slechts een aanduiding van de mate waarin een bepaalde eigenschap van toepassing is. (Zie ook onze woordenlijst).
Door onzorgvuldig taalgebruik wordt het woord extreem tegenwoordig ook veel gebruikt terwijl er slechte eigenschappen of personen mee worden bedoeld. Zoals men met extremisten (en eveneens met fundamentalisten) nu meestal terroristen bedoelt die extreem (tot het uiterste) willen gaan om hun doeleinden te behalen, en die daarbij het gebruik van veel geweld niet schuwen.
Tegenwoordig wordt het woord extreem dan ook vooral gebruikt in ongunstige betekenis.
Maar het gaat verder. Weinig mensen gebruiken “extreem” om iets goeds mee te kwalificeren. In hoeverre dit oorzaak, of gevolg, is van een algemene trend in de samenleving, kan ik niet beoordelen. Maar wel blijkt dat je heel vaak kunt horen of lezen dat je niet naar perfectie moet streven, dat volledige consequentie niet bestaat. Aan de bekende uitdrukking: “Jede Konsequenz führt zum Teufel” (van Maarten Luther, meen ik) wordt steeds meer gehoor gegeven. “Je moet niet zo extreem zijn, je moet de gulden middenweg aanhouden.” Hetgeen zeggen wil dat je een beetje goed en een beetje slecht moet zijn. Dan hoor je ook fijn bij de middenmoot.
Natuurlijk moet je compromissen kunnen sluiten. Dat gebeurt dagelijks vele malen; alleen al bij elke aankoop of afspraak moet je tot gezamenlijke overeenkomst komen. Daar is geen enkel bezwaar tegen. Maar op het gebied van principes en moraliteit zijn compromissen altijd fout. Het initiëren van dwang, geweld of fraude tegen een ander is altijd slecht. *) Of zoals Ludwig von Mises verschillende keren aantoonde, leidt: “Middle-of-the road” tussen kapitalisme en socialisme altijd tot socialisme. Zie onder andere **).
Het Libertarisme is daarom consequent tegen elke dwang. Omdat de meeste dwang en geweld door de staat wordt uitgeoefend, is de staat dan ook de instantie waartegen het Libertarisme de meeste bezwaren heeft. Alle onderlinge menselijke handelingen moeten plaats vinden op basis van vrijwilligheid.
De regels van die onderlinge samenwerking, van de samenleving, worden gemaakt door politici in kabinet en (zogenaamde) volksvertegenwoordiging.
Nu blijkt dat in kabinet of volksvertegenwoordiging geen enkele persoon is die de moraliteit van de soevereiniteit van ieder individu tracht te verwezenlijken. Allemaal willen ze een beetje goed en een beetje slecht. Het gevolg is meer slecht dan goed. Afgestemd op het bevredigen van de massa en daardoor het krijgen van stemmen voor de volgende zitting. Het gevolg is dat de maatschappij steeds dieper in het slop zakt.
Elke willekeurige krant en elke willekeurige nieuwsuitzending toont aan wat het resultaat van deze houdingen is.
Dit is een belangrijke reden van bestaan voor het Libertarisme en voor de Vrijspreker, die als een soort vuurtoren wil uitstralen waar de maatschappij naar toe moet om een morele samenleving te krijgen.
Iedereen zal begrijpen dat het een lange weg is om die haven te bereiken.
Zelfs zo lang dat velen er niet in geloven of de strijd opgeven, en het afzakken naar meer immoraliteit alleen maar versneld wordt.
Vele anderen vinden dit te idealistisch en daarom niet haalbaar. Een deel van hen steunt daarom politici of partijen die volgens hen nog het meest in de goede, of het minst in de slechte richting werken. Dit is goed bedoeld, al blijkt het gevaar levensgroot dat er in de praktijk vaak meer slechts dan goeds als resultaat uit komt.
Voor de duidelijkheid is goed om op te merken dat elke stap in de goede richting nuttig en belangrijk is. Een belastingverlaging van 58 % naar 52% is een stap in de goede richting. Maar als het uiteindelijke streven naar nul procent niet duidelijk is, is het gevaar groot dat het tarief langzamerhand naar 63 % en meer kruipt,
Als een burgemeester bvb het aantal van 100 verkrachtingen per weekend in zijn gemeente wil terugdringen en hij bereikt dat het er maar 80 zijn, is dat een stapje in de goede richting. Maar hij zal toch zeker niet propageren dat hij elk weekend 80 verkrachtingen wil! Wat hij bereiken wil, moet, is dat er nul verkrachtingen plaats vinden. En hij mag zich daarbij niet laten remmen door opmerkingen als:”Verkrachtingen zijn er altijd geweest en die zullen er altijd zijn.”
In moraliteit en principes kunnen we geen compromissen accepteren. Daarom zal de Vrijspreker dan ook trachten die “Vuurtorenfunctie” te blijven vervullen. Het is bovendien van niet te onderschatten belang dat die functie er is. Dat er een “vuurtoren” is die deze rationele morele koers aangeeft.
Van belang voor velen persoonlijk om te hebben als toetssteen om hun leven moreel en gelukkig te leven. En zodoende van belang voor de maatschappij om te komen tot een betere menselijke samenleving.
Natuurlijk zijn de medewerkers van de Vrijspreker niet alwetend of onfeilbaar. Maar ze staan wel open om met iedereen die van goede wil is, al was het alleen uit eigenbelang, te werken aan die morele samenleving waarin ieder mens soeverein is.
——————————————-
*) Een kind dwingen of verbieden gedurende de opvoeding bepaalde handelingen te doen of te laten, is een afzonderlijk onderwerp, dat we om de discussie niet af te leiden, beter op een andere draad kunnen behandelen.
**) Middle-of-the-Road Policy Leads to Socialism
www.mises.org
Een extreem helder artikel, waar ik het bovendien extreem mee eens ben.
Er zit zeker waarheid in hoewel ik het er niet helemaal meen eens ben. (ik ben dan ook geen diehard libertariër)
Desondanks ga je met het burgemeester / verkrachting voorbeeld de fout in. Simpelweg omdat het een feit is dat er altijd verkrachtingen plaats zullen vinden. De burgermeester mag er dus zeker trots op zijn dat hij 20% minder verkrachtingen heeft. Het alternatief is nog zwaardere controle op allerlei dingen. (Meer camera’s in het openbaar, meer blauw op straat, meer privacy gegevens voor politie en justitie)
Zo is het ook met belastingen, natuurlijk mag je er trots op zijn als je die weet te verlagen. En inderdaad blijft dan het gevaar bestaan dat die omhoog gaan. Maar als je ze niet akkoord gaat met verlaging omdat alle belasting tegen je principes is, dan is er geen groot gevaar dat ze naar verloop van tijd zullen stijgen, maar absolute zekerheid.
[2] Cornoo, in het artikel staat:"Voor de duidelijkheid is goed om op te merken dat elke stap in de goede richting nuttig en belangrijk is."
Elke positieve stap is een pluspunt. Alleen daar ben je er niet mee. Je moet doorgaan en je kompas in de gaten houden, weten waat je naar toe moet.
En dat hoeft niet automatisch via nog meer cameras en die andere nare dingen.
Ik heb daarnet tele-visie gekeken en een programma gezien over mensen uit Iran die met de trein naar Turkije reisde.
En dat ze opgelucht waren in Turkije te arriveren en vrijer konden spreken en handelen.
Dan weet je weer dat we hier, in Nederland, geen mazzel hebben de vrijheid te hebben de gekste dingen te kunnen zeggen, doen, en dragen.
Maar dat er voor dat soort ruimhartige ideeen offers zijn gebracht, de grootste.
Omdat altijd het gevaar zal blijven bestaan dat die (relatieve) vrijheid beperkter raakt ben ik het extreem eens met Hub dat deze ‘beacon of light’ een goed initiatief is.
Hoe in de concurrentieslag tussen Staten onderling een libertarische eenheid ‘duurzaam’ kan bestaan ben ik niet uit.
Maar ik ga meer eens wat geld overmaken, voor de goeie zaak 😉
[4]
Hallo Bep
Met "duurzaam" bedoel je waarschijnlijk "langdurig"?
Elke libertarische eenheid zal de souvereiniteit van een andere eenheid respekteren. Alleen als een eenheid een andere eenheid dwingt tot handelen tegen zijn zin, zal de eeuwig durende concurrentieslag vroeg of laat een hickup kennen.
En wat die zogenaamde vrijheid in NL betreft: die holt hard achteruit, héél hard. Gelukkig heeft Prins Pils een bol kindje gekregen, dus dat geeft de burger weer moed..
Hallo Andre,
Voor duurzaamheid mag je landurig invullen, beiden zijn vrij grenzeloos.
Van een libertarische eenheid/groep/gebied denk ik niet zozeer dat zij geweld zullen initieren maar juist de ‘anderen’.
Volgens de theorie zal het gebied met de meeste invididuele souvereiniteit ook veel economische voorspoed kennen, en daardoor een aantrekkelijke kandidaat zijn om ‘ingehuwelijkt’ te worden door een buur-Staat die met dwang en manipulatie haar volk kan verplichten te vechten en de ‘rijkdommen’ te veroveren/buit te maken van die libertarische staat.
Of zie ik het verkeerd?
p.s.
Nu hou ik nie van ‘name-dropping’, maar ik doe ’t toch 😉
‘Prins pils’ is een reuze aardige vent.
En ik begrijp niet dat iedereen zo’n hekel aan hem schijnt te hebben, en hem moet ‘demoniseren’;-)
Aan het instituut monarchie begrijp ik principieel wel, praktisch zijn er echter wel weer voordelen.
[7] Och Bep, Prins Pils is een aardig relativerend naampje. Toch geen demoniseren?
[6] Inderdaad is er het gevaar van de "anderen". Vandaar de moeilijke discussies bij libertariers over HOE je de zich ontwikkelende vrije "samenleving" kunt verdedigen.
Goed om daar bij gelegenheid over te schrijven, maar op dit moment blijft onze belangrijkste actie toch liggen in het duidelijk maken van het vrijheids-ideaal. En duidelijk maken dat dat in het voordeel is van iedereen die eerlijk en rechtvaardig wil zijn.
BTW, ook al vast bedankt voor je toegezegde bijdrage!
Citaat: "Een maatschappij waarin iedereen met het zijne mag doen en laten wat hijzelf wil, zolang hij datzelfde recht van ieder ander respecteert."
Het laatste deel van de zin is het zwakste onderdeel van het libertarisme. Het is prachtig om te streven naar 100 procent soevereiniteit, maar als je als libertarist er niet bij zegt of kan zeggen hoe je voorkomt dat je dan zonder enige vorm van overheid op het recht van de sterkste uitkomt, blijft het een loos streven.
Op deze wijze geformuleerd, zie ik geen enkel verschil tussen het anarchisme en het libertarisme. Het anarchisme is uitgeprobeerd in kleine leefgemeenschappen en heeft elke keer volledig gefaald, doordat steeds een of enkelen de wet gingen voorschrijven en daarbij geweld niet uit de weg gingen.
Welke libertarist kan mij (sociaal-democraat van de oude stempel, zeg maar aanhanger van de oude en jonge Drees, dus met rechten en plichten) eens uitleggen hoe jullie dat zien?
En wat verstaan jullie onder 100 procent soevereiniteit? Iedereen heeft familieleden, vrienden, buren, medebewoners, collega’s, bazen en werknemers etcetera. Geen mens ontkomt eraan daarmee rekening te houden, tenzij je kluizenaar wordt.
Een vreemde ideologie dat libertarisme dat onmogelijk in de praktijk is te brengen en bijna zonder twijfel bij een poging om het in de praktijk te brengen zal ontaarden in een geweldadige en onzekere samenleving.
Op deze site blijkt uit de artikelen en de reacties dat libertaristen dat zelf diep in hun hart ook wel weten, vandaar dat bij elk onderwerp de weerstand tegen belasting betalen er bij wordt gehaald. Ook hier weer. Is dat niet jullie echte stokpaardje?
[9] Dat willen we best uitleggen in komende artikelen. Het is wel nadenken! Begin eens met je af te vragen of het noodzakelijk is dat een overheid zich bemoeit met "kunst".
Daarna of zij zich wel echt moet bemoeien met de economie.
En als je dan bvb het boek van Hans Hermann Hoppe:
"Democracy: The God that Failed" leest,
zul je al een heel eind op weg zijn.
Fred dit is niet bedoeld als dooddoener, maar ivm met "tijd" een eerlijk begin!
[9]
Fred schreef: “als je als libertarist er niet bij zegt of kan zeggen hoe je voorkomt dat je dan zonder enige vorm van overheid op het recht van de sterkste uitkomt, blijft het een loos streven”
Fred,
Die rechtshandhaving is een belangrijk punt. Misschien wel het belangrijkste, want zonder respect voor andermans leven en eigendom is geen echte vrijheid mogelijk.
Zelfs libertariërs die de invloed van de staat op de meeste terreinen van het maatschappelijk leven zeer beslist afwijzen, neigen er toe om de overheid de rol van rechtshandhaving (intern) en defensie (extern) te laten behouden. In feite zijn dat de minarchisten (en.wikipedia.org… ). Zij kiezen voor een minimale overheid met de kleinst mogelijke invloed (de laagste belastingen, de minste regels, e.d.). Dit komt overeen met wat de klassiek liberalen vroeger voorstonden met hun zgn. “nachtwakerstaat”.
Meer in het algemeen denken de meeste mensen, dat een overheid de enige is die wetten en regels kan afspreken en handhaven. Men is bang dat als de overheid terugtreed het hier een soort wilde westen wordt met slechts het recht van de sterkste, zoals je schrijft. Er zijn echter libertariërs die het heel aannemelijk maken, dat ook de vrije markt voor wetgeving en rechtshandhaving kan zorgen. Wet- en regelgeving zijn immers slechts instrumenten om het maatschappelijk verkeer soepeler te laten verlopen en bepaalde waarborgen te stellen. Waarom zouden die zaken niet kunnen worden aangeboden door diverse marktpartijen en zo meer op de verschillende doelgroepen kunnen worden toegesneden ?
De wet wordt dan een product als ieder ander en de uitvoering er van een dienst als iedere andere dienst. In plaats van de huidige staatspolitie, staatsrechtbanken, staatsgevangenissen en staatsreclassering zouden er tal van commerciële beveiligings- en recherchebureau’s, detentieinrichtingen, rechtbanken/geschillencommissies, en reïntegratie-adviesbureau’s zich er mee gaan bezighouden. Deze concurrentie geeft lagere kosten en betere service. Doet een instantie zijn werk niet goed dan ga je naar een betere. Dat is nu onmogelijk.
De Amerikaanse libertariër David D. Friedman heeft er in zijn boek ‘The Machinery of Freedom’ een hoofdstuk aan gewijd (zie Police, courts, and laws – on the market www.daviddfriedman.c… ). In zijn online boek ‘Law’s Order, what economics has to do with law and why it matters’ gaat hij dieper in op het concept van rechtshandhaving zonder overheid (zie www.daviddfriedman.c… ).
[9]
Fred: “Het anarchisme is uitgeprobeerd in kleine leefgemeenschappen en heeft elke keer volledig gefaald, doordat steeds een of enkelen de wet gingen voorschrijven en daarbij geweld niet uit de weg gingen”
Dat klopt. Maar dan heb je het wel over leefgemeenschapen die gebaseerd waren op de socialistische idee van gemeenschappelijk eigendom. Dat de idee van gemeenschappelijk eigendom niet werkt blijkt in iedere studentenflat, waar iedereen er belang bij heeft dat de gemeenschappelijke ruimten, zoals de keuken, toilet en badkamer schoon en bruikbaar blijven, maar waar niemand zin heeft om de rommel van anderen op te ruimen.
Afspraken en schoonmaakroosters worden consequent niet nageleefd. Het typische appél dat men dan steeds doet voor een ‘mentaliteitsverandering’ (zoals we dat ook wereldwijd bij milieuvervuiling steeds horen) is zinloos, en tekenend voor het onbegrip van de feitelijke situatie. Zodra immers iemand, vaak uit frustratie, zich opwerpt en zich uitslooft om de zaak schoon en netjes te houden, zullen anderen die moeite al helemaal niet meer nemen. Het is onvermijdelijk, dat de gemeenschappelijke ruimten uiteindelijk verloederen (zoals we dat in het groot in de Oost-Europese landen hebben gezien bij alle gemeenschappelijk bezit).
Zouden die ruimten echter privébezit zijn en zouden andere gebruikers moeten betalen voor het gebruik en de reiniging dan zouden die ruimten er steeds spik en span bij staan.
Dit is in een notedop, waarom socialisme niet werkt.
Bekijk ook eens dit instructieve filmpje over het concept van individuele vrijheid (ook de commentaren zijn interessant):
www.newgrounds.com…
Meer informatie over libertarisme vind je hier:
Libertarian FAQ
www.libertarianfaq.o…
NL libertarian portal
www.libertarian.nl…
Stichting Meer Vrijheid
www.meervrijheid.nl
Wikipedia, Libertarianism
en.wikipedia.org…
Eerst een reactie op Hub: ik blijf zeer nieuwsgierig deze website volgen en hoop ook op mijn vraag antwoord te krijgen.
Peter de Jong: Voordat iedereen denkt dat ik tegen alles ben dat het libertarisme voorstaat, zal ik dat ontkennen. Ook ik ben voor een overheid die zich zeer sterk beperkt tot een aantal gebieden. Ik blijf vooralsnog voorstander van een overheid die wetgeving en rechtshandhaving monopoliseert. Particuliere politie en rechters? Misschien heb ik een te negatief mensbeeld, maar dat lijkt mij het recept voor een terugval naar feodale tijden waarin het geweldsmonopolie en rechtshandhaving berustte bij de adel. Wie beschermt mij tegen zo’n bewapende particuliere organisatie? Een ander bedrijf? Krijgen we dan voortdurend kleine gevechten? Kan ik mij als gewone burger dan nog verdedigen tegen hele rijke burgers of grote bedrijven, die immers meer ‘geweld’ en ‘recht’ kunnen kopen? Of krijgt iedereen dan ook het recht op het dragen van wapens? Hoe dan ook, ik heb het idee dat je je ideaalbeeld niet goed op de consequenties hebt doordacht.
Die leefgemeenschappen heb je gelijk in voor zover het socialistische waren, maar ik dacht meer aan anarchistische zoals Walden. Anarchisten zijn niet per definitie socialisten.
En het ging mij niet zozeer over het vervuilen, als wel over machtsvorming. Zodra er via afspraken (wetgeving, statuten) en verkiezingen niet duidelijk is hoe beslissingen moeten worden genomen bij conflicten, kom je in de problemen als er conflicten ontstaan. Op termijn blijkt dan dat de grootste mond of de sterkste hand (vaak gecombineerd) voorschrijven hoe het conflict wordt opgelost. Nou ja, mijn reactie op je eerste stuk over de nachtwakerstaat komt op hetzelfde neer.
PS: Ik zal de links zeker binnenkort volgen, bedankt daarvoor, want ik ben zeker geinteresseerd in het libertarisme.
[13]
Fred: “ik heb het idee dat je je ideaalbeeld niet goed op de consequenties hebt doordacht”
–
Dat is een te voorbarige conclusie Fred ! 😉
Ik begrijp, dat je de link naar het hoofdstukje van Friedman over private rechtshandhaving nog niet hebt gelezen. Al je vragen worden daarin beantwoord, op een naar mijn idee zeer aannemelijke wijze. Je moet je er wel even in verdiepen en het concept goed tot je door laten dringen. Veel mensen haken af omdat ze het niet begrijpen, niet omdat ze het er niet mee eens zijn.
Als je het idee begrijpt, maar je hebt goede tegenargumenten, prima. Ik hoor ze graag. 🙂
Hieronder in het kort vast enkele antwoorden:
–
“Wie beschermt mij tegen zo’n bewapende particuliere organisatie? Een ander bedrijf?”
–
Ja. In plaats van een monopolist als de huidige politie (waartegen je je overigens NIET kan beschermen als de staat deze misbruikt) zullen er verscheidene commerciële bedrijven zijn die bewakings- en opsporingsdiensten aanbieden. Je neemt daarop gewoon een abonnement (zoals nu al mogelijk is bij private wijkbewaking bijv.).
–
“Krijgen we dan voortdurend kleine gevechten?”
–
Nee. Friedman laat zien dat het niet economisch is als twee beveiligingsbedrijven hun geschillen gewapender hand uitvechten. Dat geeft maar schade aan bedrijfsmaterieel en gewonde of zelfs dode medewerkers. Dat leidt weer tot hogere verzekeringspremies voor het bedrijf, extra gevarengeld voor de medewerkers en hoge uitkeringen voor de nabestaanden. Bedrijven die niet vechten maar er in overleg uitkomen (voor de rechter of onderling) hebben al die kosten niet. Hun prijzen kunnen dan lager zijn en zij zullen de meeste klanten trekken.
–
“Kan ik mij als gewone burger dan nog verdedigen tegen hele rijke burgers of grote bedrijven, die immers meer ‘geweld’ en ‘recht’ kunnen kopen? Of krijgt iedereen dan ook het recht op het dragen van wapens?”
–
Uit je vorige vraag kan je zien dat het niet uitmaakt voor de marktstrategie van een beveiligingsbedrijf hoe rijk hun klanten zijn. In alle gevallen is daadwerkelijk geweld niet economisch en niemand heeft recht op een hogere vergoeding dan de schade die de dader heeft veroorzaakt. Als je heel rijk bent kan je natuurlijk zo’n beveiligingsbedrijf voor jezelf in dienst nemen, maar dat komt neer op jezelf bewapenen. Andere mensen zullen daar dan weer hun beveiligers tegenover stellen. In een dergelijke markt heeft iedereen groot belang bij vrije concurrentie, zodat niet één partij anderen kan overheersen.
Ook als je heel arm bent en dus niet voldoende geld kan hebben om een claim op een rijke partij te verhalen, is het mogelijk om je recht te halen. Je verkoopt je claim dan aan iemand of aan een bedrijf dat wel voldoende geld heeft om de claim op de tegenpartij te verhalen.
En ja, iedereen krijgt het recht zichzelf te bewapenen. Wapens lijken een goedkoop alternatief, maar in de praktijk zal een abonnement op een beveiligingsdienst veel praktischer zijn. Immers, deze zoeken een zaak eerst grondig uit voor zij hem bij de rechtbank of geschillencommissie aanbrengen. Zelf heb je daar waarschijnlijk niet de tijd of de middelen voor. En als je je vergist en er vallen onschuldige slachtoffers dan kan de gedupeerde partij een aanzienlijke schadevergoeding eisen. Je kunt daarom maar beter op zeker spelen en professionals het werk laten doen.
Wat die anarchistische leefgemeenschappen betreft, ik heb je met mijn studentenflat voorbeeld proberen aan te geven dat niet machtsvorming het centrale punt is maar privé eigendom. Machtsvorming is daarvan afgeleid.
In onze huidige samenleving is er een vermenging van privé en gemeenschappelijk eigendom. Dat maakt onze regelgeving zeer complex en oplossingen voor conflicten zeer moeizaam. Als je privé eigendom echter centraal stelt zijn oplossingen voor conflicten steeds zeer voor de hand liggend. De eigenaar stelt de regels en heeft het laatste woord. Zonder zijn toestemming gebeurt er niets met zijn eigendom (zijn eigen leven incluis). De enige randvoorwaarde is dat hij datzelfde respect opbrengt voor leven en eigendom van derden.
En zoals David Friedman laat zien kan een vrije markt van beveiligingsbedrijven en geschillencommissies iedereen daarbij helpen.
Als je de Wikipedia link volgt zie je onderaan ook enkele sites waar kritiekpunten van het libertarisme worden behandeld. Die zijn er uiteraard ook, maar de essentiële functie van een overheid, n.l. de rechtshandhaving, hoort daar mijns inziens niet bij.
[13] Fred, fijn dat je er serieus in wilt duiken en we zullen je graag antwoorden.
De reacties van Peter de Jong vind ik overigens uitstekend. En als je ze goed leest, moeten ze een groot deel van je twijfels kunnen wegnemen.
Een basisvraag blijft er doorheen klinken:
–Wil je een samenleving gebaseerd op geweld, of wil je een samenleving gebaseerd op onderlinge vrijwilligheid.
Ik ben nu 10 dagen weg van huis. (vakantie); minder tijd om alles te volgen of te beantwoorden. Sorry.
Vraag: Heb je het boek Atlas Shrugged gelezen? Vertaling ATLAS IN STAKING?
(zie stukjes op Vrijspreker van de laatste paar weken, waaronder ook staat hoe je het kunt bestellen)?
Het is meer een "objectivistich" boek dan een "libertarisch". Maar het zal je wel een boel duidelijkheid kunnen verschaffen.
Als je dat nu eens zou lezen in de komende tien dagen!! 🙂
[13] [15]
Dank je Hub, en prettige vakantie !
Fred,
Je kunt niet alles beredeneren en bij een politieke filosofie moet je ook een goed gevoel hebben. Veel mensen kiezen als ze jong zijn voor het socialisme omdat ze veel ellende in de wereld zien en het ideaal van mensen die elkaar belangeloos helpen hen aanspreekt. Later komen ze er meestal achter dat socialisme toch wel erg onrechtvaardig is en weinig rekening houdt met de belangen van individuen. Het schiet daarmee zijn doel voorbij.
Maar ja, wat moet je dan ? Het kapitalisme en de vrije markt zijn immers altijd zwart gemaakt. Dat is echter niet terecht. De meeste problemen ontstaan door corporatisme en dat heeft met een vrije markt niets van doen (denk bijv. aan de handelsblokken van VS en EU, en veel corrupte overheden in ontwikkelingslanden). Ik heb zelf echter de indruk dat de situatie langzaam maar zeker verbetert en mensen meer vrij worden.
Al die aanbevelingen om veel te lezen en al die enthousiaste verhalen van overtuigde voorstanders van het libertarisme geeft bij mij overigens vaak de indruk van Jehova getuigen met hun Wachttoren (zie ook deze treffende cartoon van Gary Larson: www.gerryarmstrong.o… ).
Het is echter goed bedoeld. Laat het je niet weerhouden om je goed te informeren voor je een echt oordeel geeft.