Adviesbureaus haken af voor overheidswerk.
Mijn eerste gedachte was: hoera de overheid wordt geboycot door adviesbureaus. Bij verder lezen in het FD over Twynstra Gudde en Berenschot blijkt dat het gaat om de enorme kosten die er zijn wil je (als adviesbureau) meedoen aan een overheidsopdracht.
De maatregel om tenders, aanbestedingen, te laten doen is ooit bedoeld om eerlijke competitie te stimuleren, maar is ontaard in een bureaucratisch administratief circus, waarin alles draait om de laagste prijs. Zonder te kijken naar kwaliteit of op welke insteek het adviesbureau levert.
Uit ervaring van een collega weet ik dat het voor een klein bedrijf al helemaal onmogelijk is om mee te doen. Er zijn inmiddels zoveel regels dat je specialisten nodig hebt alleen al om aan de vorm te voldoen. En ben je dan 3 weken bezig met de inhoud, blijkt dat meestal alleen naar de allerlaagste prijs wordt beoordeeld (nadat je waarschijnlijk al niet ter beoordeling was gekomen omdat de kaft of het ringbandje niet in orde was).
In een libertarische maatschappij heeft een overheid geen opdrachten te vergeven, dus zou dat de problematiek aanmerkelijk verkleinen. Natuurlijk grote bedrijven laten ook aanbestedingen doen, maar zullen bijv. niet snel naar gelijke arbeidskansen van gehandicapten/allochtonen/vrouwen in het aanbiedende bedrijf vragen.
Natuurlijk is een tender altijd beter dan het vriendje van de dochter van de baas de opdracht te gunnen, hoewel, maar ik kan me niet voorstellen dat als 50 bureaus of aannemers 3 weken aan hetzelfde project rekenen, waarbij er maar een kan winnen, de offertes het juiste beeld geven. Ook vraag ik me af of daar uit kostenbesparing nog wel de juiste aandacht aan gegeven kan worden. Onderling overleg is natuurlijk strikt verboden, maar daar vraag je nu gewoon om.
Met als gevolg dat er weer bedrijven gestraft worden, niet met elkaar durven te communiceren etc etc, met als eindresultaat een verstarring en de slechtste waar voor de laagste prijs naar de overheid.
Ach alles bij elkaar beschouwend, is dat zo erg nog niet.
Waarbij die laagste prijs uitsluitend bepaalt naar wie de opdracht gaat, en niet wat de klus uiteindelijk kost. Door allerlei ‘onvoorzienbare’ factoren wordt vrijwel altijd het contract opengebroken waar door de kosten meestal verdubbelen, of erger.
Dit is m.i. de voornaamste reden dat bedrijven nog inschrijven. Dit was ook het kader waarin de al eerder door mij aangehaalde uitspraak van Maria van der Hoeven werd gedaan: "De enorme koopkracht van de overheid" die er voor zorgt dat bedrijven toch wel blijven komen. Geen oor voor de kritiek, gewoon de arrogantie dat er "zoveel geld te verdelen" valt dat bedrijven echt wel blijven komen. En dan slaan ze een keer over; so what? Volgende keer zijn ze er weer bij.
Walgelijk.
Aan de andere kant: concurrentie is een gezond principe. Een situatie waarin ministers, wethouders en ambtenaren opdrachten aan vriendjes gunnen is helemaal ongewenst.
Bovendien, de aanbestedingsregels zijn niet zo ingewikkeld en gaan uit van goede uitgangspunten (transparantie, objectiviteit en non-discriminatie)
Het enige wat nu gebeurt is dat de overheid doordraait in de vorm van de aanbestedingen (veel te veel onnodig papierwerk!) en dat men moet wennen aan het feit dat er niet gegund moet worden op de laagste prijs maar op de beste aanbieding (economisch meest voordelige aanbieding). Maar, dat is nog best ingewikkeld. In de cursussen die wij erover geven is ons belangrijkste advies aan de overheid: hou het simpel en overzichtelijk.
Doet mij denken aan de film Armageddon waar een van de astronauten-olieboorders bij de lancering zegt: "Beseffen jullie dat we bovenop een bon met duizenden tonnen vloeibare zuurstof zitten die is gebouwd door de goedkoopste aanbieder?
Bon moet uiteraard ‘bom’ zijn.
Comments are closed.