In haast elk gesprek over de monarchie hoor je beweren, dat de macht van de koningin erg beperkt is. Slechts een enkele keer hoor je een ander geluid. Zo zei oud-minister Luns van buitenlandse zaken ooit: “De koningin is niet iemand om tegen te spreken.” Hoe groot haar macht is, kunt u zelf ongeveer nagaan. Daarbij wil ik u hier om te beginnen enige artikelen uit de Grondwet in herinnering roepen.

Krachtens de grondwet :
1. is de koning(in) Staats- en Regeringshoofd en erfopvolger van koning Willem I (art. 24, 25, 42);
2. is de koning(in) onschendbaar (de ministers zijn verantwoordelijk) (art. 42);
3. is de koning(in) Voorzitter van de Raad van State (art. 74);
4. neemt de kroonprins(es) bij meerderjarigheid van rechtswege zitting in de Raad van State (art. 74);
5. benoemt en ontslaat de koning(in) de minister-president en alle ministers en staatssecretarissen (art. 43);
6. benoemt de koning(in) de leden van de Raad van State voor het leven (art. 74);
7. benoemt de koning(in) alle Commissarissen van de Koningin (art. 131);
8. benoemt de koning(in) alle Burgemeesters (art. 131);
9. benoemt de koning(in) alle leden van de rechterlijke macht met rechtspraak belast en de procureur generaal bij de Hoge Raad. Zij worden voor het leven benoemd (art. 117);
10. worden alle wetten en koninklijke besluiten door de Koning en door een of meer ministers of staatssecretarissen ondertekend (art. 47);
11. wordt de Raad van State of een afdeling van de Raad gehoord over voorstellen van wet en ontwerpen van algemene maatregelen van bestuur, alsmede over voorstellen tot goedkeuring van verdragen door de Staten-Generaal (art. 73 lid 1);
12. kunnen wetsvoorstellen worden ingediend door de Koning en door de Tweede Kamer (art. 82)
13. wordt een wetsvoorstel wet, zodra het door de Staten-Generaal is aangenomen en door de Koning is bekrachtigd (art. 87 lid 1);
14. worden algemene maatregelen van bestuur bij koninklijk besluit vastgesteld (art. 89);
15. maakt van het bestuur van de provincie ook deel uit de commissaris van de Koning, van het bestuur van de gemeente het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester (art. 125).

Commentaar
Er bestaat geen andere familie in Nederland, waarvan de rechtspositie grondwettelijk geregeld is dan de familie van Oranje-Nassau. De rechtspositie van de Oranjes is (grond)wettelijk veel beter geregeld dan het veel omstreden eigendomsrecht.
Discussies over de macht van de koning(in) komen praktisch nooit verder dan de rol van de koning(in) bij de kabinetsformatie.

Volgens Paul Cliteur, hoogleraar aan de Universiteit Leiden en lid van het Republikeins Genootschap dat de monarchie wil afschaffen, is de politieke invloed van het koningshuis groot. Hij wijst bijvoorbeeld op het lidmaatschap van prinses Máxima van de Commissie Participatie van Vrouwen uit Etnische Minderheidsgroep (PaVEM). “Ze zit daar niet alleen voor de show.”

Praktijksituatie
Er wordt vaak gewezen op de invloed van de koningin op de kabinetsformatie. Inderdaad, in 1994 koos koningin Beatrix de PvdA’er Kok als formateur, terwijl informateur Herman Tjeenk Willink iemand uit VVD-kring aanried.
Aan de bevoegdheid van de koningin om (in)formateurs aan te wijzen is in het verleden gemorreld. In 1971 dienden de Tweede Kamerleden Van Tijn (PvdA), Goudsmit (D66) en Aarden (PPR) een motie in die de aanwijzing van de formateur aan de Tweede Kamer wilde overlaten. Het CDA en de VVD stemden het voorstel weg en de bevoegdheid bleef bij de vorstin.

Hoezeer de koningin politiek draagvlak zoekt, blijkt ook uit de controverse rondom de 5 mei-toespraak van Beatrix uit 1995. Dat was een multiculti-toespraak over tolerantie. De VVD zag dat als een belediging voor zijn leider Bolkestein, die bezig was integratie op de agenda te zetten. De VVD stuurde bij partijbijeenkomsten traditioneel een felicitatietelegram naar de koningin (!) Ze hebben toen overwogen om als “straf” dat telegram niet te versturen (!!)

Oud-D’66 minister Terlouw wijst erop, dat de meerderheid van de Nederlandse bevolking nog altijd voorstander van het koningshuis is. Uit een enquête die Interview NSS in opdracht van de Telegraaf in 2005 uitvoerde, bleek nog, dat bijna zestig procent van de ondervraagden voorstander van de monarchie was. Slechts een kwart was republikein.

Concluderend
Hoewel zij geacht wordt boven de partijen te staan, is de politieke rol van de koningin bekend. Zij staat -politiek gezien- niet boven de partijen. Haar politieke rol wordt gemaskeerd en gebagatelliseerd. Maar de koningin is niet alleen onschendbaar (art. 42 lid 2), de macht van de koningin staat in Nederland feitelijk niet ter discussie. Vanwege haar -zeker vergeleken bij andere vorsten- enorme macht en haar feitelijke, maar (on)duidelijke politieke rol, is dat niet terecht.

Litteratuur:
(Gewijzigde) Grondwet van het Koninkrijk der Nederlanden.

Zie ook:
Peter Schong, De macht van Beatrix april 2005
Cornelis de Witt
Het Koninklijk Huis

GERELATEERDE ARTIKELENMEER VAN DEZE AUTEUR

26 REACTIES

  1. Goed artikel en duidelijk hoeveel werkelijke macht deze vrouwelijke charlatan in de regering uitoefent. De monarchie moet gewoon een ceremoniële functie zijn, zoals in Zweden of Engeland. Zij mogen geen enkele macht uitoefenen. Tijd dus voor een verandering in de Grondwet. Het liefst zie ik daarom ook een ceremoniële president, zoals in Duitsland, want de kosten zijn een fractie van wat deze familie ons kost.

  2. Als ik het niet verkeerd heb, is de koningin de enige persoon in nederland wiens moordenaar, indien van een andere nationaliteit, ook buiten nederlands grondgebied door nederlandse autoriteiten opgepakt en berecht mag worden.

    Afschaffen, die hap.

  3. [2] Dan heb je mazzel, de EU-grondwet schaft het koningshuis namelijk af.

    Lees maar mee in de tekst:
    De Grondwet en het recht dat de instellingen van de Unie krachtens de haar toegedeelde bevoegdheden vaststellen, hebben voorrang boven het recht van de lidstaten.

    Dat stuk laat niets aan duidelijkheid te wensen over.
    Combineer je dat artikel met het volgende artikel, dan weet je dat het Koningshuis afgeschaft wordt.

    Dat luidt namelijk alsvolgt:
    Iedere discriminatie, met name op grond van geslacht, ras, kleur, etnische of sociale afkomst, genetische kenmerken, taal, godsdienst of overtuiging, politieke of andere denkbeelden, het behoren tot een nationale minderheid, vermogen, geboorte, een handicap, leeftijd of seksuele gerichtheid, is verboden.

    In tegenstelling tot de Nederlandse grondwet wordt in het EU-gedrocht ‘geboorte’ expliciet genoemd als zijnde verboden te discrimineren.
    Onzin natuurlijk, maar goed. De tekst is door giscard D’estaing geschreven, en gebaseerd op de Franse revolutie, en we weten allemaal hoe die destijds koningen hebben behandelt.

    Kortom, de EU-grondwet betekent een grondwettelijk einde van het koningshuis. Er hoeft maar één iemand een procedure op te starten bij het Europees hof, en Prins Pils mag de troon niet bestijgen. Heeft dat EU-gedrocht toch nog iets goeds in zich.

    Of de voorstanders van de EU-grondwet zich dit realiseren is maar de vraag.

  4. [3] Du moment je een anti-discriminatie artikel gaat specificeren wordt het onvolledig en interpretabel. Daarbij zie ik niet hoe dit artikel WA zou moeten beletten de troon te bestijgen. Leg eens uit…

  5. Wat ik nog mis is een verwijzing naar de Bilderberg groep, waar Bea ook in zit, net als vele andere prominente raddraaiers, zoals Wijffels en de Marmot. Het zou misschien aardig zijn als iemand met kennis van de activiteiten van deze groep daar eens een artikel over zou kunnen plaatsen.

  6. [3] "Iedere discriminatie, met name op grond van geslacht, ras, kleur, etnische of sociale afkomst, genetische kenmerken, taal, godsdienst of overtuiging, politieke of andere denkbeelden, het behoren tot een nationale minderheid, vermogen, geboorte, een handicap, leeftijd of seksuele gerichtheid, is verboden."

    Dit is een grondrecht, als in: alle burgers kunnen ten aanzien van de staat zich op dit recht beroepen. De status van het Koningshuis blijft dus gewoon bestaan (ik ken namelijk geen EU wetgeving die de status/bestaan van nationale monarchen afschaft/overstijgt), EN zij kunnen zich gewoon ook beroepen dat ze niet gediscrimineerd mogen worden GEGEVEN die status.

    Leuk geprobeerd though.

  7. Een opmerking van groot belang. Mevrouw van Oranje Nassau pleegt plichtsverzuim tegen artikel 74 lid 1 eerste zin van de Grondwet. Zij weigert, met uitzondering van één dag per jaar, de Raad van State voor te zitten en laat dit een lid van de Raad doen. Willem II begon hiermee omdat hij bang was vermoord te worden in 1848. U noemt terecht artikel 74: "Alle wetten en koninklijke besluiten worden door de Koning en door een of meer ministers of staatssecretarissen ondertekend". Dit beperkt de macht van de Van Oranje Nassau’s essentieel.
    Van Oranje Nassau staat niet boven de Republikeinse Moderne Partij.
    De RMP discussieert niet over Van Oranje Nassau, maar heeft een grondwet klaarliggen waar het hoofdstuk over de koning is vervangen door het hoofdstuk over de President. Deze Grondwet willen we zo snel mogelijk via een referendum invoeren en daarvoor moeten we snel de Tweede kamer in. We zoeken leden en vooral donateurs. Het laatste kan ook contant, dat is gegarandeerd helemaal anoniem.
    En u hoeft het nergens voor in de broek te doen of water te zien branden, want de republiek is onze eigen historie van 1588-1806, die de hele wereld van ons overnam.
    Dan kun je zelf niet meer in zo’n oud-koninkrijk gaan zitten modderen, ze lachen je uit.

    Zie de website

    http://home.tele2.nl/rmp/

  8. [3]Kiwi45,
    Interessant opgemerkt. Overigens kan wel gezegd worden, dat ook de tegenstanders zich niet of nauwelijks realiseren, wat de implicaties van zo’n "grondwet" zijn. Bovendien weet je nooit van te voren, hoe die teksten straks door het Hof van Justitie zullen worden uitgelegd. En welk belanghebbend land gaat zo’n procedure starten ? Een particulier zal, denk ik, sowieso niet-ontvankelijk zijn.

    [5]R. Hartman,
    Is dit iets voor speurneuzen ?
    http://geschiedenis.vpro.nl…
    http://www.daanspeak.com/Bi…

    Groet,
    SpyNose

  9. Mijn eerste commentaar op bovenstaande excellente FACTUELE opsomming en rationale conclusie van Spynose … RESPECT.

    Wat daar nog aan kan worden toegevoegt is dat Nederland werkelijk niets anders is dan een ouderwetse, achterhaalde, feodale en ABSOLUTE monarchie. Een monarchie die zich, letterlijk naar het advies van de PR-gurus van Madison Avenue, VERMOMD als zogenaamde democratie. Een abject marketing LEUGEN waarin dit Tokkievolk vierkant in is getrapt.

    [7]

    Die hele RMP stelt al helemaal geen eene ruk voor omdat men daar niet eens in de gaten heeft dat de resterende Euro-monarchien al lang een secret DEAL hebben met de EU waarbij zij de BATEN ERFELIJKE FRANCISCHE behouden … zulks in tegenstelling tot de voormalige maharajas van het Indianse contitent toen het werdt opgedeelt en gefederaliseerd.

    De RMP kan, volgens mij, dan ook beter eerst ageren voor zowel AFSCHAFFING van de troon als voor het VERTREK van Nederland uit de EU. Anders is het ook maar een flutbeweging dat primair slecht aan de bak wil.

  10. Moet uiteraard zijn:

    "" … de resterende Euro-monarchien al lang een secret DEAL hebben met de EU waarbij zij de BATEN van hun ERFELIJKE FRANCISCHE behouden … ""

    Men zou dus a priori eerst van HUN af zien dienen te komen, omdat dit Tokkivolk anders minimaal DRiedubbel onder de knoet komen. T.w. De Geteisem Nederlandse Politieke Partijen ( waaronder een "RMP"), de koninklijke UITBATERS en Parasieten, en de EU als vierde Pleuro REICH

  11. Voor de nitpikkers en haarklovers … "a priori eerst" is eenvoudig … DUBBEL eerst.

  12. [4] Dit artikel stelt dus dat, volgens de EU-grondwet waar wij straks allen aan gebonden zijn, discriminatie op grond van geboorte niet mag.

    Okay, nu gaat Bea straks dood, en Wim-Lex neemt, op grond van zijn geboorte, de troon in bezit.

    Nu span ik een procedure aan bij het Europees hof van justitie. Ik wil namelijk op die troon zitten, maar wordt gediscrimineerd op basis van geboorte!

    De enige reden dat ik geen koning kan worden is dat ik niet uit Bea geboren ben (ik geef toe, zo een drama is dat niet). Kortom: ik word gediscrimineerd, en door deze discriminatie gehinderd in mijn levensgeluk (is daar trouwens ook al een grondrecht voor bedacht? Het recht op geluk ofzo?).

    Dan vraag ik me heel erg af welke beslissing zo’n rechter gaat nemen.

  13. [12] Als je weet dat de bloedlijn van deze ‘koninklijke’ familie al twee maal gebroken is (Willem III en later nog eens Willem III) en dat niet echt een geheim is mag je er rustig van uit gaan dat ook hier geen actie wordt ondernomen.

    Overigens zou je dan ook problemen krijgen met familiebedrijven, waar opvolging binnen de familie wordt geregeld. Nee, daar sta je kansloos.

    Het recht op geluk is een door de socialisten bedacht zgn. positief recht, maar alleen voor diegenen die het slechter hebben dan anderen. Het is de basis voor het socialistische gelijkheidsbeginsel: alles kan en alles mag, verschillen moet je uitbannen. Zoals Den Uyl het zei: elke werkster haar eigen werkster. Dat dit net als bij de russische poppetjes een keer ophoudt zag hij niet, ogf waarschijnlijk verkoos hij dat niet te zien.

    Volgens de klassiek liberale beginselen heeft iedereen recht op *het streven naar* geluk, en dat is wat anders: daar moet je zelf iets voor doen, niemand is verplicht een ander gelukkig te maken, al dan niet ten koste van hemzelf.

  14. [8] Mag het Europees Hof dan wel aan de grondwet toetsen, terwijl de Nederlandse rechtbanken dat niet mogen?

  15. [13] Nee, dat probleem met familiebedrijven krijg je niet omdat het ondernemingsrecht is en daarnaast te maken heeft met erfrecht in de materiële zin.

  16. Republikanisme en monarchisme zijn overigens, puur filosofisch en juridisch gezien, niet per definitie elkaars tegenpool. Het stadhouderschap en het Heilige Roomse Rijk zijn daar treffende voorbeelden van.

  17. [14] CJN,
    De Europese Grondwet zal de nationale grondwetten intact laten. Het Hof zal de tekst van de Europese Grondwet zelf uitleggen, dus ook de onderhavige bepalingen.

    Trouwens welk land, welke Europese instelling zal een procedure starten ?

  18. Vergeet dit niet.

    Bilderberg.
    H.M.Koningin Beatrix der Nederlanden – namens Royal Dutch Shell.

    Shell..waar ze van komen en naar toe gaan.
    Beatrix…waar de formatie naar toe gaat.

    Zakenlijk gezien is ze de machtigste vrouw van Nederland. Ze heeft zelfs de macht om de wet te bepalen en dat weet het bedrijfsleven maar al te goed.

  19. [3] >>> De Grondwet en het recht dat de instellingen van de Unie krachtens de haar toegedeelde bevoegdheden vaststellen, hebben voorrang boven het recht van de lidstaten.
    <<<

    Reactie.

    De EU-grondwet heeft alleen betrekking op de bepalingen die in deze grondwet zelf aangeven zijn en op alle toekomstige &#8220;gewone&#8221; wetten en regelgeving die op deze EU-grondwet gebaseerd zouden worden. Daar valt de staatsinrichting van de lidstaten uitdrukkelijk niet onder niet onder.
    Volgens onze Nederlandse grondwet (art. 94, 91 lid 3, 120) gaan bepalingen die in algemeen verbindende internationale verdragen staan voor onze nationale wetgeving. Dit soort bepalingen kennen veel andere landen niet. Het gevolg is dat sommige lidstaten zichzelf, tijdelijk, kunnen bevoordelen door allerlei afspraken traag in hun eigen wetgeving op te nemen. Het is daarom in het nadeel van Nederland dat deze EU-grondwet is afgewezen.

  20. [19] De Nederlandse grondwet is nog niet eens geschikt om als toiletpapier gebruikt te worden. Hoewel veel met de artikelen eruit geschermd wordt is het juridisch een waardeloos vod, omdat in NL de grondwet NIET GETOETST mag worden. Er gaat dus geen enkele rechtskracht van uit.

  21. [19] Ton Hollander,
    "Het gevolg is dat sommige lidstaten zichzelf, tijdelijk, kunnen bevoordelen door allerlei afspraken traag in hun eigen wetgeving op te nemen."

    Dat is onjuist. Krachtens art. 10 EG hebben lidstaten (inclusief hun instellingen) een loyaliteitsverplichting aan de "gemeenschap".

    In het arrest van Gend en Loos bepaalde het Hof van Justitie van de EG, dat de de soevereine staten door het EG-verdrag een nieuw bindend rechtsstelsel van de EG in het leven hebben geroepen, waarmee ze hun soevereiniteit hebben beperkt.

    En volgens het arrest Faccini Dori mag een lidstaat geen voordeel halen uit nalaten van omzetting van richtlijnen in nationale wetgeving.

    Bovendien leidt het Hof uit art. 10 EG af, dat de nationale rechter verplicht is om binnen het kader van zijn bevoegdheden al datgene te doen, wat voor de volle werking van het gemeenschapsrecht noodzakelijk is.

    Verder houdt de richtlijnconforme interpretatie van nationaal recht in, dat de nationale rechter de niet-omgezette bepalingen van nationaal recht zoveel mogelijk uitlegt in het licht van de bepalingen van de richtlijn. (arrest Unilever-Italia)

  22. [21] "Het gevolg is dat sommige lidstaten zichzelf, tijdelijk, kunnen bevoordelen door allerlei afspraken traag in hun eigen wetgeving op te nemen."

    >> Dat is onjuist. Krachtens art. 10 EG hebben lidstaten (inclusief hun instellingen) een loyaliteitsverplichting aan de "gemeenschap".
    <<
    Reactie.
    Dit neemt niet weg dat voor de implementatie van gemeenschapsrecht in de nationale wet en regelgeving tijd nodig is.
    >> In het arrest van Gend en Loos bepaalde het Hof van Justitie van de EG, dat de soevereine staten door het EG-verdrag een nieuw bindend rechtsstelsel van de EG in het leven hebben geroepen, waarmee ze hun soevereiniteit hebben beperkt. <<

    Reactie
    In dit arrest worden een aantal criteria gegeven waaraan een bepaling van gemeenschapsrecht moet voldoen om rechtstreeks te kunnen werken:

    – er moet sprake zijn van een duidelijke verplichting voor de Lid-Staten;

    – het moet gaan om een verplichting die niet van enig voorbehoud afhankelijk is
    gesteld;

    – nadere rechtshandelingen van de communautaire instellingen of van de Lid-
    Staten zijn niet nodig om de verplichting te kunnen naleven;

    – aan de Lid-Staten mag geen beleidsvrijheid zijn gelaten bij de uitvoering van de
    verplichting.

    Hieruit volgt dat niet elke bepaling van gemeenschapsrecht rechtstreeks werken. In die gevallen is het dus nodig dat deze bepalingen geïmplementeerd worden in de nationale wetgeving van de desbetreffende lid-staten. Voor deze implementatie is tijd nodig.

    >> Bovendien leidt het Hof uit art. 10 EG af, dat de nationale rechter verplicht is om binnen het kader van zijn bevoegdheden al datgene te doen, wat voor de volle werking van het gemeenschapsrecht noodzakelijk is.

    Verder houdt de richtlijnconforme interpretatie van nationaal recht in, dat de nationale rechter de niet-omgezette bepalingen van nationaal recht zoveel mogelijk uitlegt in het licht van de bepalingen van de richtlijn. (arrest Unilever-Italia) <<
    Reactie
    Het Duitse constitutionele hof heef in zijn arrest van 12 oktober 1993 inzake het Verdrag
    betreffende de EU (Verdrag van Maastricht) duidelijk gemaakt dat het jurisdictie over de toepasbaarheid van afgeleid gemeenschapsrecht in Duitsland geenszins heeft opgegeven, het oefent deze alleen in een samenwerkingsrelatie met het Hof van Justitie uit.
    Dit betekent o.a. dat Duitse rechters niet zondermeer bevoegd zijn om Europese wetgeving boven de Duitse wetgeving te laten gaan.

  23. [22]

    Stuk voor stuk redenen om de EU de rug toe te keren. Helaas heeft het Tokkievolk hier absoluut niks over te zeggen.

    Per slot wordt dit land nog steeds geregeerd door een absolute en fe feodale monarchie, bijgestaan door een sten verradelijk politieke pachterpartijtjes …

    En zo meteen laat men de eigen winkelketen opgaan in de Pan Europese … omwille van het EIGEN belang … en voortbestaan …

  26. [22] Ton Hollander,
    1e deel:
    De gekozen formulering suggereerde, dat je het had over richtlijnen. In dat geval geldt meestal de hoofdregel, tenzij…

    2e deel:
    ?? Voor zover ik kon nagaan heeft het BVG de mogelijkheid van toekomstige parlementaire controle op het verdere integratieproces opengelaten. Bij mijn weten sprak het zich niet uit over zijn eigen constitutionele rol en evenmin over de rol van de nationale rechter.

    "Die Bundesrepublik Deutschland unterwerfe sich insbesondere mit der Ratifikation des Unionsvertrages nicht einem unüberschaubaren, in seinem Selbstlauf nicht mehr steuerbaren "Automatismus" zu einer Währungsunion; der Vertrag eröffne den Weg zu einer stufenweisen weiteren Integration der europäischen Rechtsgemeinschaft, der in jedem weiteren Schritt entweder von gegenwärtig für das Parlament voraussehbaren Voraussetzungen oder aber von einer weiteren, parlamentarisch zu beeinflussenden Zustimmung der Bundesregierung abhänge. Die Inanspruchnahme weiterer Aufgaben und Befugnisse durch Europäische Union und Europäische Gemeinschaften seien der zustimmenden Entscheidung der nationalen Parlamente vorbehalten."

    http://www.eu-info.de/euro-…

Comments are closed.