Regelmatig lees je in de krant berichtjes
over plant- of diersoorten die op het punt
van uitsterven staan. Meestal zou de mens
hier direct of indirect bij betrokken zijn.
Voordat de mens op aarde kwam, moet
het toch werkelijk een paradijs geweest
zijn ! Dat het verdwijnen van soorten een
natuurlijk proces is dat al miljoenen jaren
aan de gang is, hoor je opvallend minder.

Bij al die ‘alarmerende’ berichten in de media is het goed als we het volgende rijtje nalopen:
1. Kloppen de feiten ? 2. Wat zijn de werkelijke oorzaken ? 3. Is het uitsterven rampzalig ?

1. Het inhoudelijk deel in de berichten over teruggelopen dier- of plantsoorten is uiterst minimaal. Geen uitleg over de onderzoeksmethode, de betrouwbaarheid, de mate van representatie, tijdsduur enzovoort, enzovoort.
We moeten de onderzoekers maar op hun blauwe ogen geloven en geen mens zal hen met een tegenstrijdige mening lastig vallen.
Hoe gaat nu zo’n onderzoek ? Er wordt een hectare land omheind en een onderzoeker gaat vervolgens alle lieveheersbeestjes tellen. Vijf jaar later wordt hetzelfde stukje land weer afgebakend en de doctorandus gaat weer op zijn knieën. Resultaat: een schrikbarende daling in het lieveheersbeestjesbestand door de opwarming van de aarde ! Dat de beestjes zich een kilometer verderop dik eten aan luizen valt natuurlijk buiten de actieradius van het onderzoek.

2. De teneur van de meeste artikelen is dat de mens schuldig is aan de teruggang van een bepaalde soort. Gelukkig is het meestal vijf voor twaalf en kunnen we er nog wat aan doen. Word lid en geef gul !
In werkelijkheid is uitsterven de regel en overleven de uitzondering hier op aarde. Fossielen bewijzen dat duizenden planten en dieren in de afgelopen 10 miljoen jaar uitgestorven zijn. De oorzaken zijn natuurrampen, klimaatswijzigingen of het simpelweg niet voldoende aangepast zijn zodat de ander er met de buit vandoor gaat. In de geschiedenis van de aarde overleven soorten voor 5 tot 10 miljoen jaar en verdwijnen dan weer.

3. Uitsterven is niet rampzalig want het is de normale gang van zaken hier op aarde. Voorouders sterven uit en worden opgevolgd door de evolutie van kleinkinderen die zich snel aanpassen en beschikbare niches claimen.
Planten en dieren maken zich niet druk om het uitsterven: zij moeten vandaag overleven in de unieke omstandigheden die alleen vandaag optreden en die nooit op dezelfde manier zullen terugkeren. Hoe onwaarschijnlijk snel natuurlijke populaties zich door natuurlijke selectie aanpassen aan wisselende omstandigheden wordt nergens zo mooi beschreven als in The Beak of the Finch: A Story of Evolution in Our Time, van de bioloog Jonathan Weiner. Een paar warme of juist natte zomers zorgen al voor meetbare veranderingen in de populatie. En als de omstandigheden zich omkeren, keert ook de richting van de evolutie zich om. Dat de evolutie van soorten miljoenen jaren vergt, komt niet omdat de evolutie een traag proces is, maar omdat de evolutie doorgaans een snelle heen-en-weer-beweging is.

In het bedrijfsleven is het de normaalste zaak van de wereld dat organisaties zich flexibel moeten aanpassen aan de voortdurend veranderende markt om succesvol te zijn. Doen ze dat niet, dan gaan ze failliet en sterven ze uit. In de natuur gaat het precies zo. Alleen zitten de meeste onderzoekers somber naar de lijst Natuur Failliet / surseance van betaling te kijken met in hun achterhoofd de gedachte dat alles hetzelfde moet blijven. Zo werkt het alleen niet, de wereld blijft veranderen. Een verandering in de opstelling van deze onderzoekers én de media zou dan ook een welkome afwisseling zijn.

17 REACTIES

  1. "Uitsterven is niet rampzalig want het is de normale gang van zaken hier op aarde. Voorouders sterven uit en worden opgevolgd door de evolutie van kleinkinderen die zich snel aanpassen en beschikbare niches claimen."

    Individuen noch groepen passen zich aan maar de best aangepaste overleven/krijgen relatief meer nakomelingen.

    Ik word trouwens wel een beetje triest als ik berichten als dit lees:

    http://www.elsevier.nl/nieu

  2. "Zo werkt het alleen niet, de wereld blijft veranderen. Een verandering in de opstelling van deze onderzoekers én de media zou dan ook een welkome afwisseling zijn."

    Jij heb het recht niet om mijn eigendom te ruïneren, hetzij direct of indirect door vervuiling of andere activiteiten. Dus met je handen van de natuur afblijven.

    De Yangtze rivierdolfijn uit het artikel dat FFI hierboven presenteerde is uitgestorven door overbevissing toegestaan door de Chinese overheid. Ik noem dit niet de "normale gang van zaken" aangezien de mens een keuze heeft in hoe het met zijn omgeving omgaat. Als dit gebied het eigendom was van natuur bewuste mensen had deze dolfijn nog blij kunnen rondzwemmen.

    De vergelijking met een bedrijf gaat niet op.

  3. [2] Ik ruineer helemaal niets en daar gaat dit artikel ook niet over. Wij, jij inclusief, blijven geen dag van de natuur af of we zouden ons buiten de dampkring moeten begeven.

    Ook ik ben uitermate blij met een vrolijke dolfijn en dat is nou net waarom deze nieuwsberichtjes er als pap bij de mensen ingaan. Een verdere kritische geest ontbreekt, de vertedering en machteloze woede vieren hoogtij.

    Ik zou niet weten waarom de vergelijk met een bedrijf niet op zou gaan ? De vergelijking met een non-profit organisatie inderdaad niet.

  4. Hoewel ik het met een deel van dit artikel wel eens kan zijn, namelijk "dat het verdwijnen van soorten een natuurlijk proces is dat al miljoenen jaren aan de gang is", heb ik toch ook wat bedenkingen.
    De rol van de mens zal heel vroeger inderdaad weinig invloed op dit natuurlijke proces hebben gehad. De wereldbevolking is echter aardig toegenomen en het kan niet anders of dit heeft invloed op de ons omringende natuur. Wij zijn zèlf ook onderdeel van die natuur. Zoals bij alle levende wezens is bij ons een primaire levensbehoefte eten en onderdak. Gevolg: uitbreiding landbouwgebieden, overbevissing, kaalslag t.b.v. woningbouw, enz. enz.
    Dit alles komt de ons omliggende (wilde) natuur niet ten goede. Aan de andere kant worden er door de mens ook weer nieuwe natuurgebieden aangelegd, waar dan weer allerlei dier- en plantensoorten een kans krijgen.

    De mens, aan de top van de voedselketen, heeft in de loop der tijden dus echt wel invloed gekregen op de _snelheid_ waarmee bepaalde dier- en plantensoorten verdwijnen.
    Is de vraag of dit nu een ramp is. Nee, het is zinloos dat een ramp te noemen. Het is óók de natuur.

    Daarom is het natuurlijk nog wel jammer dat bepaalde diersoorten verdwijnen. (Vooral degene die ons aanspreken, want over insecten hoor je, in het algemeen, niet klagen!)
    Wèl vind ik, en niet iedereen zal dat met mij eens zijn, dat als we dan aan de top van die voedselketen staan en ook, naar men aanneemt, de meest intelligente wezens zijn (hoewel ik dat wel eens betwijfel 🙁 ), we dan ook een soort "verantwoordelijkheid" voor die natuur hebben en er respectvol mee zouden moeten omgaan. Niet alleen omdat we er ontzettend veel plezier aan kunnen beleven, maar ook omdat we er uiteindelijk wèl van afhankelijk zijn.

  5. [2]

    so what dat die dolfijn is uitgestorven door de mens z’n toedoen? big deal.

    de mens is nou eenmaal een zeer succesvolle soort. dat er eventueel daardoor vele andere soorten uitsterven geeft totaal niks.

    volgens mij begrijp je totaal niks van het artikel.

  6. [5] Volgens mij snap jij weinig vat de theorie van evolutie inhoud en niet. Het recht van de sterkste is niet het recht om andere(n) (soorten) te doden maar het feit dat diegene die relatief meer nakomelingen krijgen kennelijk het sterkste zijn.

  7. [4]

    Biologist E.O. Wilson, TEDprize 2007 winner: "I’ve come on a special mission on behalf of my constituency, the millions of trillions of insects and other small creatures, to make a plea for them. Please keep in mind that if we would wipe out insects from the planet – which we are trying hard to do – the rest of life and humanity with it would mostly disappear from the land and within a few months."

    Source: http://www.youtube.com/watc

    [5]
    Ik ben het niet eens met de assumpties die worden gemaakt in het artikel, dat betekent niet dat ik niet het standpunt begrijp.

    Daarnaast maakt ons gedrag wel veel uit, als wij bijvoorbeeld ecosystemen ruïneren door vervuiling etc. dan leid dat uiteindelijk ook tot problemen voor ons.

    Zie bijvoorbeeld de volgende opmerkingen uit een artikel verschenen in Der Spiegel (http://www.spiegel.de/inter…):

    "SPIEGEL: Still, each year China is strengthening its reputation as an economic Wunderland.

    Pan: This miracle will end soon because the environment can no longer keep pace. Acid rain is falling on one third of the Chinese territory, half of the water in our seven largest rivers is completely useless, while one fourth of our citizens does not have access to clean drinking water. One third of the urban population is breathing polluted air, and less than 20 percent of the trash in cities is treated and processed in an environmentally sustainable manner. Finally, five of the ten most polluted cities worldwide are in China.

    SPIEGEL: How great are the effects of this environmental degradation on the economy?

    Pan: It’s massive. Because air and water are polluted, we are losing between 8 and 15 percent of our gross domestic product. And that doesn’t include the costs for health. Then there’s the human suffering: In Bejing alone, 70 to 80 percent of all deadly cancer cases are related to the environment. Lung cancer has emerged as the No. 1 cause of death."

  8. [6]

    Herinnert me aan een post op een ander forum die het onderwerp evolutie zeer goed beschrijft, namelijk http://www.thecouchforum.co

    Een klein stukje:

    "Let us say that we have an animal that is identical with a Largemouth Bass in every respect except it does not have a tail fin. This means that mother and father bass both lack a tail fin, but out of their 4 children, one of them has a "mutation" in their DNA recipe which leads to it growing a tail fin while its three other siblings’ DNA is copied correctly and they do not grow the tail fins. Since the addition of a tail fin is advantageous to a Largemouth Bass, it is more likely that the child bass who has the fin will have more offspring itself which also have the tail fin etc. and soon you have a race of Largemouth Bass whom all possess tail fins.

    This process of "natural selection" is probably where you get the idea that the environment forces evolution. However evolution is not "forced" but rather a natural occurance by means of accidental copying errors in DNA which leads to physical characteristics which are (sometimes) helpful. Nature "selects" these creatures to have more children themselves and thus evolution takes place.

    (This is obviously very simplified, but I’m trying to give you a brief overview of how this works, I would be thrilled to explain more and answer any questions this account brings to anyone’s mind.)"

  9. [7] De vervuiling in China is inderdaad gigantisch. Dat dit voornamelijk door de Chinese staat wordt veroorzaakt, is minder bekend in het Westen.
    Corrupte partijbonzen en ambtenaren die als Zonnekoningen heersen in hun district en prestigeprojecten die ondanks alles uitgevoerd moeten worden, zorgen voor een onleefbaar land. Handig in dit geval is dat de overheid het bedrijfsleven de schuld kan geven.

  10. [7] Interessant en wetenswaardig, dat van die insecten. Had ik al eens gelezen en was ook reden om ze in mijn reactie te noemen.
    Weet je overigens wat de rol van de "mug" is in dit verhaal? Wat draagt die bij in de natuur, behalve als voedsel (mug en larve) te dienen voor anderen kleine dieren? Ik moet bekennen dat de mug een van de zeer weinige insecten is waartegen ik geweld gebruik! 😉

  11. [5] Schandalige uitspraak Vlad Tepes, wij als "intelligente mensen" zouden dit soort dieren juist moeten behoeden voor uitsterven, wat is de volgende stap, recht van de sterkste?? Als jouw uitspraak waar is moet iedereen gelijk naar een sportschool en gebruik gaan maken van anabole om het onderspit maar niet te hoeven delven. Wapens kunnen ook handig zijn. En bejaarden/gehandicapten, die moeten we zeker helemaal maar afschaffen als het aan jou ligt.

  12. [11] Bruce schrijft heel aardig over de natuur, maar uiteraard is de natuur nièt zijn eigendom (en ook niet van mij, enz.)!

  13. [2] Handig, om een nieuwe vorm van communisme te laten binnensluipen.

    Immers, jou redenering loopt naar een gaatje toe, en dat is dat iedereen eigenlijk nog enkel het hoognodige mag doen, de rest moet verboden worden.

    Het ultieme product van jou waanidee dat alles wat een ander doet de natuur en dus ook jou schade berokkent, is het FOOTPRINT concept. Aan de hand daarvan kan je alle verbruik van bronnen voor iedereen gaan rantsoeneren, waardoor de facto ieders levensstijl min of meer GELIJK wordt. Je gaat immers nauwlettend erop toezien dat niemand meer vervuilt dan de anderen. Dat is inkomensgelijkheid met een omweggetje, en in zulke vergaande gelijkheidsdrift herkennen we communisme – nu met een nieuw, ecologisch kleedje dus, maar nu met een nog dwingender motief; "als jij niet doet wat wij zeggen, gaan we allemaal dood."

    Jullie jagen mij angst aan.

  14. [14]
    Precies !!

    De beste garantie op natuurbehoud is a) geen overheid en b) welvaart door c) privé-bezit.

    Een ander vertellen wat hij al dan niet moet doen gaat niet aan. BIG no-no.

  15. [7]

    "Daarnaast maakt ons gedrag wel veel uit, als wij bijvoorbeeld ecosystemen ruïneren door vervuiling etc. dan leid dat uiteindelijk ook tot problemen voor ons."
    na und?

    dan reguleert de natuur – waarvan wij een onderdeel zijn – het zaakje weer.

    alsof de planeet die wij aarde noemen ons nodig heeft of zo.

    dat is nou evolutie, dat is nou natuur.

    verder eens met Bud.

  16. [13] Als de natuur van niemand is (en mijn achtertuin dan? en die van mijn buurman, enz..) wie gaat zich daar dan verantwoordelijk voor voelen?

    Dat vraag ik U af heden ten dage.

    jeff.

Comments are closed.