Er woekert al tijden een discussie over anoniem reageren op weblogs. De van oudsher voor-namelijk linkse media lijkt grip op de vaderlandse berichtgeving te verliezen. En, dat frus-treert kennelijk.

Een belangrijk kenmerk van weblogs zoals Geenstijl of bijvoorbeeld de Vrij-spreker is dat er vaak levendige discussies zijn. Vaak weet je dan niet wie de personen achter de commenters zijn. Sommige personen zien dat als een probleem en kunnen zich daar heel druk om maken. En dat, terwijl het eigenlijk helemaal niet relevant is.

Het gaat tenslotte om de inhoud of het bovenhalen van onderbuikgevoelens. Kennelijk voor-zien de blogs hiermee in een behoefte. De behoefte om anoniem te reageren op de actualitei-ten. De behoefte om er iets over te zeggen. Het argument om dit anoniem te doen is natuurlijk helemaal niet vreemd. Men heeft een baan. Een sociaal leven. Maar toch de behoefte om de onderbuik gevoelens te openbaren en er zo ‘vanaf’ te zijn. Een en ander op een wijze dat de andere levens, de sociale en zakelijke carrière, er geen last van hebben.

Even het gezicht uit de plooi, of de nuance naast je neer leggen om even lekker anoniem te commenten. Al dan niet gefundeerd. Wat is daar mis mee? Zoals Hans Teeuwen ooit uitsprak over rappers: “dat is iets dat haat ontlaadt en niet wat woede voedt.”
Meer in het algemeen kun je het zien als een vrijwillige actie tussen weblog en commenter, tussen muur en tagger. Maar, de ‘gevestigde orde’, accepteert geen kritiek. BNR veegde laatst nog alle kritiek op hun eigen muurtje van het internet af. De Googlecache vergaten ze, maar dat terzijde. Men moet, zoals dat hoort, in de pas lopen. Plasterk wil dat we deseksualiseren, Rouvoet lanceert een opvoed-cd en ze lijken het gek te vinden dat ze kritisch worden neerge-zet in de blogosfeer. Zijn dus niet voor kritiek ontvankelijk. Dat lijkt van alle tijden, neem bijvoorbeeld de graffitimuren. Of, sla ik nu de plank mis?

Om de beschouwing enigszins neutraal te houden ga ik geen waardeoordeel vellen. Waarom zou ik. Wat mij wel opvalt, is dat de zogenaamde gevestigde orde soms fel van leer trekt te-gen dit anoniem reageren. De comments moeten op slot of de namen openbaar. Ze vergeten dat het anoniem reageren, het boe-roepen, voorziet in een behoefte die nu peilbaar is. Vele marketingspecialisten zullen dit zien als een waardevolle (markt-)onderzoeksbron. Politieke spindokters niet? Opiniepeilen was toch nog nooit zo eenvoudig?

Om een lang verhaal kort te houden. De ene groep verpakt de onderbuik gevoelens in harde rapbattles, de ander in comments. Prima, als je het niet wilt lezen klik je weg. Reguleren doet de moderator wel. En, komt iemand met een gefundeerd tegenargument, laat het dan vooral staan, kijk wat je ervan kunt leren en wat de publiek opinie, in kwestie, is. Primaire reacties mag u dan zien als puur en zuiver; zoals het bij de mensen opkomt, zonder overbodige op-smuk.
——————–
Voor meer informatie: www.terverdediging.nl, of kom naar de lancering op 16 oktober in Berkel en Rodenrijs. Zie bij agenda op de voorpagina.
———————
Ingezonden door de Kenniskwekerij

9 REACTIES

  1. Het is nogal logisch dat de gevestigde machthebbers niet graag hebben dat het gewone volk wat zegt wat niet eerst verdraaid, gewogen en beoordeeld is door hen. Dis is bij internet maar ook bij radio, televisie en gedrukte uitingen van onvrede.

    Alle uitingen, goed of slecht, moeten eerst beoordeeld worden oor de machthebbers anders zouden de onderdrukten misschien het idee krijgen dat ze niet vrij zijn. Voor alles zijn regeltjes en wetjes die het bijna onmogelijk maken om te zeggen wat je wil. En toen kwam internet.

    Iedereen kan op internet zijn mening geven en als er geen groep is waar dit kan is het eenvoudig en goedkoop zelf op te zetten. Tot nu toe zonder controle van de machthebbers en hier hebben zij slapeloze nachten van. De regels en wetjes vliegen door de kantoren en langzaam maar zeker wordt de vrijheid van internet gekort. Uiteraard zitten de onderdrukten ook niet stil en zijn er vele manieren om ISP gegevens te verminken of om de tuin te leiden.

    En anoniem is normaal. Dat we op straat al gedwongen worden om ons te pas en te onpas te legitimeren wekt al genoeg tegenstand op. Ook geven de machthebbers het goede voorbeeld door hun horigen te vrijwaren van deze legitimaties en te volstaan met een bedrijfspas.

  2. PS de link naar de website werkt niet omdat de de komma achter de URL ingesloten is in de URL. Even aanpassen aub

  3. [1]

    Je analyse is te beperkt. De overgrote meerderheid van de mensen ervaart kritiek als negatief. Daarom ziet men de anoniemiteit van de ander als een probleem. Overigens verdwijnt dat probleem als sneeuw voor de zon als men zijn eigen commentaar anoniem neerzet.
    Maar goed, de bijzondere focus op machthebbers is bij vrijspreker.nl iets dat je mag verwachten.

    —–
    Wat mij onduidelijk blijft is waarom anoniemiteit zo een probleem is. Natuurlijk kan anoniemiteit sneller tot onwenselijke uitingen leiden. Niet elke mening is het lezen waard en sommige meningen zijn kwetsend. Dat je daartegen niet mag optreden door middel van een verbod omwille van de bescherming van de vrije wil en de werking van onze democratie, doet echter niets af aan de mogelijkheid om daar op andere wijzen tegen op te treden. Daarbij betreft het de andere commenter’s. Door ofwel een dergelijk commentaar tot de bodem toe af te zagen op inhoudelijke gronden, danwel, indien dat niet helpt, niet langer op die betreffende commenter te reageren, kunnen we vanuit oogpunt van optreden tegen nutteloze of schadelijke comments voldoende optreden zonder een openbaringsplicht in het leven te roepen! Kortom, openbaring is veelal niet nodig, zolang mensen vrij kunnen deelnemen aan het debat.

    Overigens werken mechanismen als debat en uitsluiting enkel zolang de betrokken strijd van belangen niet extreem groot is. Bij smaad en laster van de ernstigste soort (denk aan het conflict Melchers – Kleintje) moet de benadeelde de mogelijkheid hebben om de dader ter verantwoording te roepen voor de rechter. Evenwel zou het te ver gaan om voor dergelijke extreme en uiterst uitzonderlijke gevallen het hele systeem van anonieme discussie af te schaffen.

    Want wat is er voor anoniem debateren? De wetenschap dat je kunt zeggen wat je wilt. Klokkenluiders, maar ook vertegenwoordigers van minderheidsmeningen hebben veel belang. Als Wouter Bos ooit zijn mening hier zou plaatsen om intellectuele redenen, zou hij dat enkel kunnen doen als zijn identiteit verborgen zou blijven. Anders staat zijn comment de volgende dag als overheidsstandpunt in de telegraaf! Recentelijk was er ook een discussie over de (politieke) islam waarbij een van de regelmatige commenters zelfs onder een ander pseudoniem de methodische paralellen tussen het moderne anti-islamisme en het vooroorlogse anti-semitisme op een naar mijn mening verhelderende wijze besprak. Kortom, anoniemeiteit voegt aantoonbaar (waardevolle) argumenten en stellingen toe aan het debat.

    Nu zullen zowel dergelijke bijzonder beschermingswaardige comments en bijzonder bestrijdingswaardige lasterlijke comments uiterst zelden voorkomen. De vraag is daarmee, wat is belangrijker: Bescherming tegen smaad, of de openbaring van de waarheid en het op een hoger niveau brengen van een debat? Zelf ben ik geneigd om het laatste de voorkeur te geven. Kennis is veelal zeer verspreid over een groep, maar van fundamenteel belang voor de ontwikkeling van die groep. Immers, alleen door alle aspecten van een bepaald vraagstuk in ogenschouw te nemen, kunnen we de waarheid benaderen. (Dit is het argument van J.S. Mill uit hoofdstuk 1 en 2 van On Liberty. Zie voor verdere argumentatie van het waarom van vrijheid van meningsuiting en persoonlijke vrijheid die hoofdstukken).
    Dit belang prevaleert te meer daar er genoeg mogelijkheden zijn om de identiteit van commenters te achterhalen, althans voor zover het sites betreft die op zich onder het openbaringsgebod zouden vallen (.nl sites). Het IP nummer is relatief eenvoudig te achterhalen, en op grond van het huidige recht makkelijk te koppelen aan een persoon of locatie.
    We hebben de anoniemiteit dus daarvoor niet nodig.

  4. Hallo NvdB,

    Allereerst reist de vraag wie ziet anonimiteit als een probleem. Het zijn alleen de machthebbers die hier een probleem mee hebben. Als ik jouw commentaar niet leuk, boeiend of onderhoudend vind, of misschien als kwetsend beschouw heb ik de mogelijkheid om het niet te lezen, om te verweren in een commentaar of eventueel de hele site waarop jij publiceert te blokken. Dat is mijn vrijheid en een ieder die dit leest.

    Wat onwenselijke uitingen zijn kan ik me niets bij voorstellen. Dit erg afhankelijk van plaats, tijd en situatie.

    Nu wordt b.v. “ Joden opjagen” kwetsend gevonden als dit door de aanhang van Ajax wordt geroepen. Een 60 jaar geleden was dit een normale dienstorder in het hoofdbureau van de politie van Amsterdam en agenten welke er goed in waren werden beloond met extra voedselbonnen en promoties.
    Zeg ik in een directie vergadering “vuile klootzak dat deed je niet goed” dan krijgen de heren directieleden rode oortjes en vallen stil terwijl de zelfde woorden in een bouwvakkerskeet dan is het normale spreektaal.

    Anonimiteit is een machtig wapen en machthebbers zijn er bang van. Dat is waarom ze alles geregistreerd willen hebben. Buiten dat u ze vrijwillig allerlei informatie aandraagt in de vorm van belastingaangiften is er een heel leger van mensen bezig u te controleren. Waar u rijd, wat u tank, wat u koop, wie u belt en hoe u internet gebruikt. Natuurlijk allemaal voor onze eigen veiligheid willen ze ons doen geloven. Niets is minder waar. Het enigste waar dit voor dient is het creëren van werkplekken en het mogelijk maken van extra inkomsten door de machthebbers.

    Dat een IP adres eenvoudig was na te trekken is verleden tijd. Sinds er een groepje van vrijheid lievende mensen met de ontwikkeling van de software pakketten Tor, Privoxy en Vidalia is het mogelijk via rerouting een ISP te kiezen zonder dat de eigen ISP zichtbaar wordt. Erg handig in samenwerking met het versleutelen van email berichten.

  5. ik weet het niet hoor. Ik zet overal mijn naam onder, ik sta zowat twee keer per maand in de krant met een opruiend stuk (laatste was http://www.vrijspreker.nl/v… dat toch niet mis is) en ik heb nooit ergens last van gehad. Ik denk dat juist anonieme bijdragen gemakkelijk kunnen worden genegeerd want daar kunnen machthebbers toch weinig aan doen terwijl een aanwijsbaar persoon achter een onwelgevallige mening veel bedreigender is.

  6. [5]

    Beste GN,

    Dank voor je reactie. Allereest wil ik nog eens onderstrepen dat de mening dat anoniemiteit onwenselijk is, niet exclusief aan machthebbers toebehoort. Ten eerste kunnen machthebbers belang hebben aan anoniemiteit (geheime politie e.d.). Ten tweede zijn de tegenstanders allen die de mening c.q. de uiting niet aanstaat. Het behoeft weinig betoog dat ook niet-machthebbers wel eens moeite hebben met elkaars mening.

    Wat onwenselijke uitingen betreft: Kun je het met mij eens zijn dat bepaalde uitingen in een bepaalde plaats en context als onwenselijk, dat wil zeggen onredelijk schadelijk voor anderen, kunnen zijn? Zo ja, dan is dat voldoende om als tegenargument voor anoniemiteit te dienen.

    Klopt, ik was Tor e.d. vergeten. Zou voor een openbaringsplicht pleiten. Maar dan nog acht ik het belang van kennis groter dan de incidentele inbreuk op iemands rechten.

    [6]

    Klopt, maar soms kun je je een dergelijke openheid niet permiteren. Bijvoorbeeld omdat mensen die het niet met je eens zijn dan via andere manieren dan het debat met je willen afrekenen. (geweld, bedreiging, afpersing).

  7. [7] ik heb in de tijd dat ik actief ben op internet en ingezonden rubrieken van kranten (zo’n 200 keer geplaatst voornamelijk in de Telegraaf), 13 jaar ongeveer, gewoon de ergste dingen kunnen plaatsten onder eigen naam, adres en telefoonnummer en daar heb ik nooit enig nadeel van ondervonden, in tegendeel ik heb aardig wat brieven en telefoontjes van medestanders gekregen.

    Maar goed, iedereen moet natuurlijk voor zichzelf beslissen hoe hij te werk wil gaan maar ik blijf erbij dat een verhaal overtuigender klinkt als de schrijver zich bekend maakt.

  8. Als men zo’n probleem heeft met anonieme meningsuitingen, waarom wordt het dan over het algemeen als een groot goed beschouwd om bij verkiezingen anoniem te stemmen? Of is dat de volgende stap van de totalitaire controle-staat? Waarom is het zo belangrijk om te weten WIE iets zegt? Zodat je de persoon even op kunt zoeken met minder dan goede bedoelingen? Of hem\haar het leven onmogelijk kunt maken via boycots en andere maatregelen?

    Wat ertoe zou moeten doen is WAT iemand zegt. Mits de bedoeling is om de waarheid te achterhalen, gaat het er juist om dat het is onderbouwd met bewijzen en logische argumenten. Als dat niet het geval is zou een zinnig mens zulk commentaar afdoen als onbewezen. De vorm kan uiterst beledigend zijn (of niet), maar zolang de kern uit waarheid bestaat, doet de verpakking en de postbode er minder toe. Of het tactisch handig is om degene die je probeert te overtuigen te beledigen of shockeren door een gebrek aan conventionele beleefdheid, is een tweede.

    Beperking van de vrijheid van meningsuiting of anonimiteit is gebaseerd op het excuus van de domme of gestoorde burger, die niet kijkt naar feiten of argumenten, maar als een trekpop reageert op iedere emotionele manipulatie, gewelddadige oproep, of onbewezen mening. Laat ze mensen dan liever eens leren om kritisch en skeptisch te denken, i.p.v. al die wollige onzinvakken op school. Maar ja, dat zou wel eens kunnen betekenen dat de politiek ook wordt doorzien, of dat men zijn eigen (voor)oordelen eens kritisch moet analyseren, en dat wil de politiek correcte massa natuurlijk niet.

    Als je ervan uitgaat dat de hele bevolking wilsonbekwaam is, zou het wellicht "logisch" klinken om te willen censureren of personen te kunnen achterhalen. Maar feit is dat niet de hele bevolking wilsonbekwaam is. En als ze dat wel is, zijn de "moderators" die willen bepalen wie wat mag zeggen dat ook. Een maatschappij inrichten op basis van wat er zou "kunnen" gebeuren wanneer een manipuleerbaar persoon een bepaalde mening hoort, en dit via direct geweld, of via het indirect geweld van het stemhokje, tot uiting brengt, leidt letterlijk tot een maatschappij als "inrichting".

    En wie bepaalt dan wie de psychiaters mogen spelen, en wie de patiënten? Een democratie zal het in ieder geval niet (kunnen) zijn. En een samenleving gebaseerd op individuele vrijheid ook niet. Of je moet het een democratie, of vrijheid vinden als het aantal mensen dat nog mag stemmen en zijn mening uiten steeds kleiner wordt naarmate meer en meer meningen als onwenselijk, en meer mensen als patiënt worden bestempeld. En de zelfbenoemde psychiaters alleen onder elkaar "democratie" en "vrijheid van meningsuiting" beoefenen.

    Een mening zelf kan nooit gevaarlijk of onwenselijk zijn. Zelfs als het een oproep tot geweld is, of nog zo’n grote leugen. Slechts door de manier waarop de aanhoorders van die mening reageren, kan een meningsuiting als "slecht" worden beschouwd. Welke persoonlijke eigenschappen moeten dan als kwalificatie dienen om een mening te kunnen uiten, of te kunnen aanhoren? Een absoluut objectief of rationeel persoon bestaat niet, en zelfs de meest intelligente en rationele mensen kunnen (op basis van onbetrouwbare\onvolledige informatie of denkfouten) onjuiste meningen hebben of emotioneel reageren. Als een mening niet mag leiden tot iets "ongewensts", wat is dat "ongewenste" dan? En aangezien er altijd wel ergens een malloot rondloopt die een mening verkeerd kan opvatten, is de vraag niet zozeer wie iets zegt, maar wat er dan überhaupt wél gezegd kan worden?

Comments are closed.