(Eigenlijk alle politici, ambtenaren en aan de politiek gelieerde clubjes en personen.)
Minister Wouter Bos vindt dat de oppositiepartij VVD “een schraal perspectief op de kwaliteit van leven en samenleven” heeft door vrijwel alleen de nadruk te leggen op hogere koopkracht voor burgers.
” U meet vooruitgang enkel en alleen af aan de inhoud van de portemonnee”, hield Bos VVD Tweede-Kamerlid Frans Weekers woensdag voor tijdens de financiële beschouwingen.
Volgens de bewindsman is het voor de “hardwerkende Nederlander”, voor wie de VVD zegt op te komen, ook van groot belang dat onderwijs en zorg verbeteren en de lucht schoner wordt.”Van een tientje extra in de portemonnee wordt het onderwijs niet beter.”
Oppositiepartij VVD en Partij voor de Vrijheid vinden daarentegen dat de burger iets van de goeddraaiende economie moet merken. Veel huishoudens gaan er volgend jaar echter ongeveer 0.25 procent op achteruit. (Met onder andere de hogere zorg premies en gemeentelijke belastingen zal dit percentage heel wat hoger uitvallen.)
Als compensatie (overheidsdiscriminatie) regelden de coalitiepartijen CDA, PvdA en ChristenUnie eerder al een extra voordeel voor ouders met kinderen in het voorgezet onderwijs. Ze krijgen al volgend jaar de schoolboeken gratis, een voordeel van 300 euro per kind.
Het is duidelijk dat Bos meer met ambtenaren en semi-ambtenaren op heeft, dan met de hard werkende Nederlander. Hij trekt immers een miljard euro extra uit voor onderwijs om de salarissen van het onderwijzend personeel te verhogen. Dit om het onderwijs volgens hem te verbeteren. Maar tegen de hardwerkende Nederlander zegt hij “van een tientje extra in de portemonnee wordt het onderwijs niet beter.” Kunt u het nog volgen? Het hangt er dus van af van wie die portemonnee is een!
Uit een onderzoek van Teleac/NOT onder 500 docenten uit het voorgezet onderwijs blijkt, dat meer dan 90 procent van de leraren “het mooiste vak van de wereld” heeft. 70 procent zou opnieuw voor het vak kiezen.
Driekwart van de leraren zegt dat het wel meevalt met het harde werken, maar toch vinden veel leraren hun werk wel te zwaar. Dat komt vooral door de administratieve rompslomp, het nakijkwerk en de bemoeienis van ambtenaren en managers.
Over een door Bos noodzakelijk geachte salarisverhoging wordt in dit onderzoek niet gerept.
In een column van professor Arnold Heertje voor RTLZ over de nadruk op de kwantitatieve groei, gaat hij nader in op uitspraken van Wouter Bos.
Zo betoogde Bos, dat de modellen van het Centraal Planbureau (CPB) van nature uitsluitend gaan over de financiële kanten van het economisch proces. Wat niet gekwantificeerd wordt, telt niet mee. Zodoende wordt alles weggecijferd dat voor het wel en wee van de mensen van nu en straks evenzeer van belang is. Deze belangen hebben te maken met de kwaliteit van het bestaan.
Een gezonde leefomgeving, de kwaliteit van de werkgelegenheid, goed onderwijs en het behoud van natuur, milieu en cultuur.
Heertje stelt, dat Bos zich daarom terecht afzet tegen het overdreven gewicht dat wordt toegekend aan het bruto nationaal product ( BNP) als welvaartsmaatstaf.
De nadruk op de kwantitatieve groei van de productie, miskent volledig de nadelige effecten van de groei op de offers die worden gebracht aan luchtkwaliteit, open ruimte, werkdruk van mensen en het verlies aan natuur in ons toch al benarde land.
Vandaar dat Bos de mening aanvalt dat 1 euro die een burger zelf uitgeeft tot meer welvaart leidt dan een euro die via het innen van belastingen wordt uitgegeven. Beslissend hierbij is het welvaartseffect voor de burgers als consumenten van bijvoorbeeld goed onderwijs op langere termijn.
Volgens Heertje markeert het artikel van Bos een kanteling in het Nederlandse denken over welvaart. “Nu maar hopen dat niet alleen in de politiek, maar ook in het onderwijs de boodschap wordt verstaan”, aldus Heertje.
Met één ding dat Bos stelt kan ik het wel eens zijn namelijk: het overdreven gewicht dat wordt toegekend aan het bruto nationaal product als welvaartsmaatstaf.
In het bruto nationaal product wordt namelijk ook het geroofde geld van de burgers meegerekend, waardoor het hoger uitkomt dan het in werkelijkheid is.
Volgens het woordenboek betekent welvaart: toestand waarbij ieder kan leven volgens zijn stand en een gepast comfort geniet. Met andere woorden het individu bepaalt wat hij of zij als welvaart ervaart. Elke andere indicatie wordt gebaseerd op de collectivistische gedachte dat de overheid bepaalt wat welvaart zou moeten zijn.
Vandaar dat Bos het heeft over de kwaliteit van het bestaan als zijnde een gezonde leefomgeving, de kwaliteit van de werkgelegenheid, goed onderwijs en het behoud van natuur, milieu en cultuur.
Het is dus niet toevallig, dat onder de mom van het bevorderen van deze nietszeggende elementen voor de kwaliteit van het bestaan, politici ervoor zorgen dat er een enorme verschuiving van geld plaatsvindt van het individu naar de overheid.
Wat is een gezonde leefomgeving? En wie bepaalt dat?
Heeft een gezonde leefomgeving met bijvoorbeeld luchtkwaliteit te maken, of met de veiligheid op straat, open ruimte of andere subjectieve elementen?
Luchtkwaliteit.
Uit onderzoek blijkt dat de luchtkwaliteit ten opzichte van 60 jaar geleden enorm verbeterd is. Dit is niet dankzij de bemoeienis van de overheid gebeurd, maar vanwege de technologische ontwikkelingen. Het enige wat de overheid dan doet, is wetgeving maken die gebaseerd is op de technologische ontwikkelingen om daar normen aan vast te plakken. Hier wordt dan direct een of andere autoriteit aan gekoppeld die moet nagaan of aan de wettelijke normen wordt voldaan. De miljarden die hieraan besteed worden zorgen alleen dat het aantal ambtenaren wordt uitgebreid, maar dragen niet bij aan de welvaart omdat er geen productie tegenover staat.
Veiligheid op straat.
Volgens rapporten van diverse hoofdcommissarissen van politie en berichten in de media wordt gesteld dat de veiligheid op straat is toegenomen. Is dit ook zo?
Waarom wordt dan in een deel van Utrecht een samenscholingsverbod van kracht?
Waarom durft zelfs de politie in de zogenaamde probleemwijken in Nederland niet meer te komen? Het is toch veiliger op straat!
Hier een stukje uit de media waaruit blijkt hoe minister Ella Vogelaar voor Wonen, Wijken en Integratie de kwaliteit van het bestaan wil verbeteren.
Probleemwijken kunnen leren van de Derde wereld.
Veel steden in Afrika en Zuidoost-Azië kampen al jaren met dezelfde problemen als de Nederlandse achterstandswijken. Deze wijken kunnen daarom leren van de maatregelen die steden in niet-westerse landen nemen.
Dat heeft minister Ella Vogelaar maandag gezegd. “Bij ons staan dezelfde vraagstukken op de agenda. Deze steden hebben expertise ontwikkeld. Ons voordeel is dat wij nu van hen kunnen leren”, zegt zij.
Tussen de Nederlands probleemwijken en veel steden in Afrika en Zuidoost-Azië lopen verschillende parallellen, zoals een relatief jonge bevolking. In de Utrechtse wijk Kanaleneiland, maar jongeren voor veel overlast zorgen, is 40 procent van de bewoners onder de 24, zegt Vogelaar.
In Afrika hebben landen veel ervaring opgedaan met kleine geldleningen aan startende ondernemers. Doel van deze zogeheten microkredieten is mensen uit de armoede te trekken door hen een eigen bedrijfje te laten starten.
In Nederland kan deze aanpak ook werken om onder andere allochtone vrouwen uit hun isolement te halen. Het ministerie van economische Zaken gaat daarom microkredieten inzetten, waarbij mensen in de probleemwijken voorrang krijgen.
Andere voorbeelden waarin Nederland kan leren van de aanpak van niet-westerse landen, zijn de sloop en nieuwbouw van huizen, en wapenbezit onder scholieren.
“In een land als Zuid-Afrika zijn wapens op school al lang een kwestie. Wij kunnen leren van hun aanpak”, stelt Vogelaar.
Ik heb ook even mijn ogen uit moeten wrijven, maar het staat er werkelijk: ” in Zuid Afrika zijn wapens op school al lang een kwestie.” Dus Vogelaar wil om het probleem op te lossen dat uw kinderen of kleinkinderen gewapend naar schoolgaan.
(Zij vermeldt niet waarom er wapens op school nodig zijn en waarvoor ze gebruikt worden.)
“Wij” moeten dus leren van een land als Zuid-Afrika, waar er per dag meer moorden gepleegd worden dan waar dan ook ter wereld.
Ook wil zij microkredieten verstrekken aan mensen, die in tegenstelling tot de door haar genoemde voorbeeld landen, al over een uitkering beschikken.
Ondanks alle miljarden euro’s die door de overheid gestoken zijn in projecten als integratie, taalonderwijs, uitkeringen, enzovoort, blijken sommigen allochtone groeperingen zich niets aan te trekken van de integratie doelstellingen van de overheid.
Dus waar heeft Bos het over als hij doelt op een gezonde leefomgeving?
Meer bureaucratie, meer wapens, nog meer allochtonen die niet willen integreren, het bouwen van nieuwe huizen tegengaan omdat dat ten koste gaat van de natuur in ons toch al benarde land?
Waar het om gaat is macht om te beslissen wat wel of niet goed voor u is.
Vandaar dat Bos de mening aanvalt dat een euro die een burger zelf uitgeeft tot meer welvaart leidt dan een euro die via het innen van belastingen wordt uitgegeven.
Lijkt een beetje op de stelling van Wouter B. dat een tientje extra in je portomonnee meer keuzevrijheid noch welvaart met zich meebrengt.
Zo’n redenering heeft als ultieme conclusie dat het belastingtarief naar 100% kan.
Ook ontkent juist wel degelijk de relatie tussen materiële welvaart en subjectieve waarden als vrijheid tot het nastreven van het eigen geluk.
Op de tientje-stelling volgde een pleidooi ten faveure van publieke goederen zoals schone lucht, omdat mensen dat nog zelf en vrijwillig zouden kunnen bewerkstelligen. Dit is een reductio van het omgekeerde, namelijk dat mensen individueel nooit de dingen die zij belangrijk vinden zullen doen al is het slechts in hun eigen belang. Hier volgt dan weer uit dat mensen hun eigen geld niet kunnen uitgeven zonder de samenleving als geheel tot last te zijn.
Het is zo ongeveer de meest collectivistische en mensonterende teksten die iemand uit zou kunnen slaan. Kabinet Den Uyl is terug, net als de social engineers (die eigenlijk nooit zijn weggeweest, maar de retoriek is weer even radicaal als in de hoogtijdagen van het Keynesianisme).
De draaikonten in de regering kunnen en voorbeeld nemen aan Ron Paul, die wat mij betreft de anti-draaikont bij uitstek is.
Dat goede voorbeeld zullen ze zeker niet gaan volgen; ten slotte is het volk er voor de politici en niet andersom.
Wat een onzin dat luchtkwaliteit e.d. niet in termen van welvaart zijn te definieren. Als mensen een voorkeur hebben voor schone lucht, en de huizen die in een dergelijke omgeving liggen zijn schaars, dan moet er een positief verband bestaan tussen de ligging van huizen en de prijs. Kortom, huizen binnen de randstad in een groene omgeving zijn duurder. En zo komt luchtkwaliteit toch nog terug in de cijfers, al is het maar deels. Een alternatieve methode is door de gezondheisschade van verminderde luchtkwaliteit in een bepaald gebied te relateren aan de statistische waarde van de levens van de mensen die er in de buurt wonen. Heb je weer een getal dat je kunt afzetten tegen andere factoren. In theorie kun je per auto een efficiente accijns berekenen en heffen zodat je daar helemaal geen non-welfarist argument meer kunt hebben. (Al is het, gezien de prijsinelasticiteit van de automobiliteit en de voordelen dat dat heeft voor belastingheffing, uiterst onwaarschijnlijk dat men zich tot dat niveau zou beperken).
En dan nog. Ook als je de voorkeur van mensen voor luchtkwaliteit niet kunt meten, moeten we daar dan meteen een extreme doorslag aan geven? Welvaart is een onderdeel van het welzijn. Minder welvaart maakt mensen met zekerheid ongelukkiger. Dat deel van de welzijnseffecten van luchtkwaliteit die niet meetbaar zijn mogen ons niet tot armoede veroordelen.
Eenzelfde argument kan geformuleerd worden voor natuur, werkdruk (toch al geinternaliseerd, dus WTF?) en open ruimte.
Kortom, we moeten maar eens af van dat christelijke "welvaart is niet alles" geneuzel. Welzijn is alles als het om publieke besluitvorming gaat, en welzijn is voor groepen makkelijker te benaderen dan dat door Heertje en Bos gesuggereerd wordt.
[3] Welvaart includes welzijn, anders heb je een uiterst rare definitie van welvaart in je koppie zitten.
"In theorie kun je per auto een efficiente accijns berekenen en heffen zodat je daar helemaal geen non-welfarist argument meer kunt hebben."
Alsof die accijnzen ooit terecht komen bij degenen die de veronderstelde sociale kosten hebben moeten dragen maar niet gecompenseerd worden door de vrije markt.
"Kortom, we moeten maar eens af van dat christelijke "welvaart is niet alles" geneuzel."
Eens, welvaart is namelijk wel alles.
"Welzijn is alles als het om publieke besluitvorming gaat, (…)."
In theorie misschien. Praktijkgerelateerd zou ik dit een cynische opmerking noemen.
[4]
Goedeavond Arend,
"Welvaart includes welzijn, anders heb je een uiterst rare definitie van welvaart in je koppie zitten."
Ik had het als volgt begrepen: Welzijn komt van de Aristoleanse term happinnes. Via het utilitarisme van Bentham of Mill (happiness = pleasure) is dat de centrale focus van de welfarists. De term welvaart zoals die door Bos en Heertje wordt gebruikt wijst op waarde (welfare, wealth). In die context is welvaart een onderdeel van welzijn. Hanteert men echter een ruime definitie van welvaart, zoals jij klaarblijkelijk doet, dan hoort welzijn bij welvaart.
Welke term de beste is hangt af van welk publiek je verwacht toe te spreken. Maar voor alle duidelijkheid: We zeggen beiden precies hetzelfde.
"Alsof die accijnzen ooit terecht komen bij degenen die de veronderstelde sociale kosten hebben moeten dragen maar niet gecompenseerd worden door de vrije markt."
Het beginsel dat een slachtoffer gecompenseerd moet worden is geen vereiste van welvaartsmaximalisatie. Het doet er niet toe, tenzij je aanneemt dat wij allemaal een enorme voorkeur hebben voor het compenseren van slachtoffers.
""Welzijn is alles als het om publieke besluitvorming gaat, (…)."
ok, welzijn zou alles moeten zijn.
Heb je mijn (laat) commentaar bij Kroes nog gelezen?
Comments are closed.