De laatste tijd vraag ik mij steeds vaker af: Hoe ervaar ik vrijheid?

Bestaat het fenomeen vrijheid eigenlijk wel. Een filosofisch thema dat ik graag eens plaats tegen de achtergrond van onze Nederlandse maatschappij. We zijn inderdaad vrij om te zeggen wat we willen, alleen bekruipt mij het gevoel de laatste tijd steeds meer dat de vrijheid van meningsuiting wordt gekleurd.

Zolang het politiek correct is mag je alles zeggen. Maar zodra je je bezorgdheid uit over straatterorisme wordt je bijna bedolven onder salonhelden die je het tegendeel door de strot duwen.
Een aardig voorbeeld is hier op zijn plaats. Ik ben een jaar of drie niet in Amsterdam geweest. Daarvoor kwam ik er dagelijks dus je mag zeggen dat ik er redelijk thuis ben. Niet dus. Ik parkeerde de auto in een wijk die de laatste tijd redelijk vaak in het nieuws was. Vroeger voelde ik me daar geen seconde bedreigd. Nu echter voelde ik me geen seconde veilig. Groepjes jongeren die me vuil aankijken, waardoor een Unheimisch gevoel ontstaat.

Een ander voorbeeld heel dicht bij huis. De IBgroep wil graag weten wat mijn inkomen is in verband met de eigen ouder bijdrage voor studerende kinderen. Ik hoef alleen maar mijn sofi nummer in te vullen en zij doen de rest. Gemak dient de mens. Mij bekruipt iets van “supercontrole” door de staat. Gegevensuitwisseling waardoor alles een stuk makkelijker wordt voor de burger. Maar zeker ook voor de controlerende overheid. Een steeds groter wordende overheid die steeds meer controle uitoefend. Is dat vrijheid? Of resulteert het in steeds minder vrijheid?

Wat me echter veel meer verbaast is dat “WIJ” het kennelijk allemaal maar gewoon slikken. “We” vinden het kennelijk wel prettig dat we aan alle kanten worden gecontrolleerd. En de mensen die NIET gecontrolleerd willen worden zullen wel iets illegaals doen …. toch?
Of willen die gewoon in vrede leven naast de mensen die wel gecontrolleerd willen worden?
Ik neig er naar de laatste optie te kiezen. En U?

65 REACTIES

  1. [25] deel 2:
    "Nogmaals, open source software is net zo goed bruikbaar als Wikipedia. Maar net zoals de Britannica als product veel beter is dan Wiki, haalt de kwaliteit van open source het niet bij proprietary producten. Om de simpele reden dat er in proprietary producten veel meer geld gestoken kan worden."
    Getallen wil ik zien. Ik heb er zelf even geen tijd voor, maar misschien kun jij of iemand anders dat uitzoeken ? Met name in de GNU-wereld zijn decennia lang jaarlijks duizenden manjaren in ontwikkeling gestoken. Zonder die ontwikkelingen zouden bepaalde producten nu niet eens bestaan. Ik stel eerder het omgekeerde: een netwerk van ‘vrijwilligers’ kan meer bereiken dan een bedrijf. De markt zal uiteindelijk bepalen of een product al dan niet succesvol is; van open-source producten weten we dat dat inderdaad het geval is.

    "Met je opmerking dat IP gebakken lucht is misken je de ware aard van een economisch waardevol product. Juist de fysieke materie is weinig of niets waard omdat het makkelijk inwisselbaar is. Pas wanneer je die materie op intelligente wijze hebt omgevormd ontstaat iets van grote waarde. IP is dus de kern van de economie."
    Ik stel dat IP op zich geen product is, net zo min als de factor arbeid. IP op zich is niks, nada, noppes. Ik heb he-le-maal NIETS aan een rij enen en nullen. Ik heb er pas wat aan in combinatie met iets anders: een computer bijvoorbeeld.
    Als een software fabrikant het zo belangrijk vindt dat zijn product niet gecopieerd wordt, dan moet hij beveiligingen inbouwen, eventueel gecombineerd met een stukje unieke hardware. Ook daarvoor is bescherming van IP niet nodig.

    Patentrecht en bescherming van IP leidt tot krankzinnige toestanden, waarin het verzinnen van iets het doel op zich wordt om een afgeschermde markt te creeeren. Zodoende kun je zelfs als onschuldige ontwikkelaar jaren na de introductie van een product op patentconflicten stuiten, die een bedrijf op zijn grondvesten kan laten schudden. Dat voorkomen is al amper weggelegd voor grote bedrijven, laat staan voor kleine bedrijven. Patenten en IP bescherming leidt tot bevoordeling van grote t.o.v. kleine bedrijven, alsmede tot werk voor de advocatuur. Een dergelijke bescherming heeft niets te maken met een vrije markt, maar alles met een afgeschermde markt. Ook daarom dient het uitgangspunt van ‘eigendom’ te zijn, dat het tastbaar is.

  2. [29]
    Precies !

    Door de wettelijke berscherming van patent- en IP-rechten wordt innovatie en marktwerking tegengegaan. Niet iets dat een vrije-markt adept aan zou moeten spreken !

  3. [30]
    Inderdaad, een makkelijk te kopiëren business model vertegenwoordigt niet een relevante investering. Niet valt in te zien waarom dit door patentwetgeving beschermd moet worden.

  4. [32] Uiteindelijk wel, Andre.
    Interessant is dat de octrooiering werd ingevoerd in de zestiende eeuw om te voorkomen dat uitvinders hun geheimen mee het graf in namen. Nu worden essentiële geheimen als zogeheten trade-secrets binnenskamers gehouden en worden voornamelijk voor de hand liggende zaken geoctrooieerd, zodat concurrenten die onafhankelijk een soortgelijk procédé willen ontwikkelen op achterstand worden gezet.
    Met andere woorden: we kunnen vaststellen dat de huidige octrooiwetgeving haar doel behoorlijk voorbij schiet. Een groot deel van de afgestudeerde technisch natuurkundigen en werktuigbouwkundigen wordt octrooispecialist. Gevolg: er worden mensen en kapitaal verspild aan juridisch geharrewar waar deze, als deze voor productontwikkeling en S&O werden ingezet dit tot meer technische vooruitgang en hiermee economische groei had geleid.

  5. [29]
    Producten die moeilijk te kopiëren zijn hoef je helemaal niet te beschermen. IP bescherming is er juist voor de gemakkelijk te kopiëren zaken.

    Je conclusie dat dát dan wel geen belangrijke innovaties zullen zijn is te voorbarig. Ook zeer simpele zaken kunnen uiterst innovatief zijn (paperclip?)

    Wie zegt verder dat IP bescherming van de overheid moet komen? De vrije markt kan die bescherming net zo goed leveren (zowel in technisch als in juridisch opzicht).

  6. [30]
    Andre,

    Ik heb nergens gezegd, dat gratis te beschikking stellen gelijk is aan stelen. Kopiëren zonder toestemming van de IP eigenaar is dat wel.

    Als er dringend behoefte is aan een bepaald medicijnen er is geen IP bescherming dan is het optreden van free riders (kopieerders) niet te vermijden. Die trekken de gehele markt naar zich toe vanwege de veel lagere prijzen. De oorspronkelijke ontwikkelaar(s) gaan dan failliet en niemand zal zich in de toekomst nog aan iets dergelijks wagen, hoe groot de nood ook is.

    Films, muziek, etc kan je alleen gratis laten downloaden als je de productiekosten op een andere manier kan dekken (bijv. reclame). Een vrijwillige bijdrage vragen is uiteraard een lachertje (en eigenlijk socialistisch ;-).

    Die inktcartridges zijn prorietary en dus de moneymakers. Als je universele cartridges zou hebben en de printerleveranciers gewoon op prijs en dienstverlening moesten concurreren (net zoals de Linux dienstverleners) dan zouden ze veel te weinig verdienen om de hoge ontwikkelkosten van nieuwe printers te kunnen dekken. Als Linux dienstverleners werkelijk inwisselbaar zijn en er dus volledig vrije concurrentie tussen hen is (wat in de praktijk niet zo is) dan is hun winstmarge veel kleiner dan wanneer dit niet zo is, en daarmee hun investeringscapaciteit. Dit is ongunstig. Een product waar 1 miljoen in is geïnvesteerd kan beter zijn dan een product waar het tienvoudige in zit, maar GEMIDDELD genomen is dit NIET zo.

    IP bescherming is binnen het libertarisme feitelijk een onderdeel van de free rider problematiek. En die problematiek is weer een directe oorzaak van het ontstaan van overheden en beknotting van je vrijheden, omdat je zonder dwang niet van de free riders af komt. 😉

  7. [33]
    “…as we enjoy great advantages from the inventions of others, we should be glad of an opportunity to serve others by any invention of ours; and this we should do freely and generously.”
    ~Benjamin Franklin

    Mag ik er op wijzen dat dit een socialistische uitspraak is (á la de latere Kennedy “Ask not what your country can do for you, but ask what you can do for your country”) ?

    Adam Smith wees er eerder op dat zoiets nergens voor nodig is. Niks ‘gemeenschappelijk belang’, gewoon je gezonde eigenbelang volgen en je flink laten betalen voor je goede ideeën. 😉

  8. [37]
    Omdat het topic ‘Vrijheid’ is, nog iets over de noodzaak van dwang tgv de free rider problematiek.

    Een vrijwillige bijdrage is net zo iets als een VVE met een lek dak. Als de VVE niet ALLE leden DWINGT een bijdrage te leveren aan het dakherstel, zullen er altijd leden zijn die het even niet uitkomt (vooral als ze niet vlak onder het lekke dak zitten ;-).

    Als dan andere leden de reparatie betalen (meestal degenen die het meest last hebben van de lekkage) is het probleem wel opgelost, maar tegen veel hogere kosten per betalend lid. En als de kosten niet worden verhaald op de free riders zullen steeds meer leden het economisch aantrekkelijk vinden om niet te betalen.

    Zonder dwang zal uiteindelijk IEDEREEN proberen om niet te hoeven betalen. Het lekkende dak wordt dan niet gemaakt, tenzij degene die het meeste last heeft het bedrag helemaal zelf kan opbrengen (wat meestal niet zo is).

    Het wonen in VVE verband (aangrenzend of gedeeld eigendom, denk aan NL achter de dijken) is zonder dwang dus een feitelijke onmogelijkheid.

  9. [31] Je kunt Wikipedia niet zondermeer op een lijn zetten met vrije software. Achter veel vrije software projecten zitten bedrijven die de ontwikkeling ervan ondersteunen en dat er minder geld aan besteed wordt betekent niet dat er minder tijd aan besteed wordt. In tegendeel. Zo draait verreweg het grootste deel van alle websites op Apache en dat zou echt niet zo zijn als deze webserver kwalitatief minder zou zijn dan een gesloten variant. Veel servers van bedrijven draaien op Linux en ook op de desktop is Linux in opkomst. Een systeem als Ubuntu is inmiddels een prima alternatief voor Microsoft Windows.

  10. [40]
    Dat klopt, maar het gaat hier net als bij ieder ander product om de juiste verhouding tussen prijs en kwaliteit. Als je kwalitatief minderwaardige spullen voor bodemprijzen op de markt brengt, of zelfs gratis weggeeft, zijn er altijd mensen die ze gaan gebruiken. 😉

    Open source is een goede strategie als je klein begint en een snelle marktpenetratie wil van je product, terwijl de prijs/kwaliteit-verhouding bij normale marktprijzen onvoldoende concurrerend is. Dit is bijv. het geval bij Linux producten in vergelijking met MS producten. Is er eenmaal een grote installed base dan kan je met aanvullende producten en diensten die wél proprietary zijn je winst maximaliseren.

    Je kiest voor proprietary systemen als je nieuwe product ook bij normale marktprijzen een zeer concurrerende prijs/kwaliteit-verhouding heeft. De snelle marktpenetratie volgt dan toch wel, en waarom zou je de winst delen met anderen ? Met name Apple heeft heel lang deze strategie gevolgd.

    Een recent voorbeeld is Skype dat gratis wereldwijd telefoneren via het internet mogelijk maakt. Skype geeft de software gratis weg om een voldoende grote installed base te krijgen en verdient geld aan aanvullende diensten, zoals het bellen naar vaste nummers. Mobiel Skypen met Skype software op je eigen mobiel, of met de speciale Skype mobiel, moet de marktpenetratie voor Skype verder vergroten. In dat geval maakt men een deal met de telco om de extra winst die ontstaat door het extra dataverkeer te delen.

    En, voor het geval je het nog niet wist: GRATIS bestaat niet. 😉

  11. [41]
    Hier nog twee typische voorbeelden:

    Een startup die met open source hardware begint, omdat ze niet de power hebben dit product normaal te ontwikkelen en in de markt te zetten: http://www.webwereld.nl/ref

    SP wil bundeling van Windows met PC gaan verbieden om méér concurrentie (ja, de SP!) mogelijk te maken (daarbij over het hoofd ziend dat het MS monopolie juist is ontstaan door de vrije markt en je er dus niets aan hoeft te doen):
    http://www.webwereld.nl/com

  12. [41] Daar klopt echt niks van. Linux is juist in vele opzichten superieur aan Windows en de bedrijven erachter verdienen hun geld niet met het aanbieden van andere proprietaire software maar met dienstverlening.
    Maar jij kiest nu ook voor een benadering vanuit de aanbieder, terwijl het mij om de gebruiker gaat. Mijn punt was dat het gedachtengoed van vrije software aansluit bij het gedachtengoed van de libertariers.

    Verder is gratis bij vrije software eigenlijk geen issue, het gaat om de vrijheden die het geeft. Vrije software is wel vaak gratis en daarom bestaat GRATIS dus wel 🙂

  13. Oh ja en vrije software is niet hetzelfde als open source. Open source richt zich niet op de filosofie van vrijheid maar op de openheid van de code en dat is dus in het kader van deze discussie totaal irrelevant.

  14. [43] [44]
    Catharina,

    Heb je de link met de discussie op webwereld over het verbieden van de bundeling van Windows met PCs gelezen ? Daarin staan nl. ook de typische nadelen van Linux voor de doorsnee Windows gebruiker. Voor de massa kan Linux nooit een alternatief voor Windows zijn.

    Als, zoals je zegt, Linux werkelijk superieur zou zijn aan Windows is er helemaal geen noodzaak om het weg te geven. Klanten zullen er dan net zo graag voor betalen als ze nu voor Windows betalen. Linux dienstverleners kunnen er vervolgens nog meer geld mee verdienen.

    Het gedachtegoed van vrije software sluit idd aan bij dat van libertariërs. Maar alleen als de producent van die software vrijwillig instemt met de vrije distributie er van. Anders is het ordinaire diefstal.

    Vrije software kan je goedkoop gebruiken, maar aangezien alle waar naar zijn geld is, is het de vraag of je daar als gebruiker zo blij mee moet zijn. Gratis bestaat niet, omdat niemand voor niets kan werken. Het geld komt altijd ergens vandaan, en als het niet van jou komt moet je je ernstig afvragen wie er belang bij heeft jou zo te subsidiëren. 😉

    Bij open source producten geef je anderen de mogelijkheid hun eigen producten te ontwikkelen die goed aansluiten op de jouwe. Zo vergroot je de markt voor je eigen product en dus je inkomsten. Heb je een product dat van zichzelf al een groot marktpotentieel heeft dan is open source nergens voor nodig. Ook hier speelt weer dat bij echt goede producten je de winst met niemand anders hoeft te delen. En ‘goed’ is uiteraard zoals je klanten het zien.

    Voor de discussie zijn imho al de bovengenoemde aspecten relevant. Intellectueel eigendom is slechts vrij als de eigenaar daarin toestemt. Zo niet, dan dient het beschermd te zijn tegen onrechtmatig gebruik door anderen.

    http://www.reason.com/news/

  15. Er is ook helemaal geen noodzaak om Linux weg te geven maar er is een wil om dat te doen. Om dat te begrijpen zul je je in de filosofie en achtergronden van vrije software en Linux moeten verdiepen.

    Ik zie in het hele artikel op Webwereld geen nadelen van Linux genoemd. Wel in de reacties maar daar zijn de meningen verdeeld. Veel negatieve reacties zijn van mensen die zelf vooral Windows gebruikers zijn of er voor hun broodwinning van afhankelijk zijn. Ze weten helaas vaak niet waar ze het over hebben.

    De massa doet de volgende dingen met de computer:
    E-mailen
    IM-en
    Kantoortoepassingen, zoals tekstverwerken en spreadsheets
    Internetten

    Dat kan allemaal prima met Linux en nog veel meer. Ook is er nog nooit een actieve virusverspreiding onder Linux voorgekomen. Zelf zit ik al jaren op internet zonder anti virus of spyware software en ik heb nog nooit een besmetting opgelopen. Het enige waar nog wat minder voor ontwikkeld is zijn de spelletjes, maar ook dat is in opkomst.

  16. [36] De ontwikkelingskosten van de paperclip bedroegen hooguit een halfuurtje prutsen. Zulke dingen komen er toch wel.

  17. [45] Je vergeet een zeer belangrijke zaak. Er bestaat geen universeel eigendomsrecht, net zomin als er een Allah bestaat. Alleen een de facto eigendomsrecht dat afgedwongen wordt door een leger, politie oid.

  18. [46]

    “Er is ook helemaal geen noodzaak om Linux weg te geven maar er is een wil om dat te doen”

    Sorry, maar niemand kan gratis werken. Mensen die wel gratis activiteiten ontplooien zijn geen professionals maar hobbyisten. De kwaliteit van hun service en producten is daar ook naar want zij kunnen nu eenmaal niet full time met hun hobby bezig zijn.

    “Dat kan allemaal prima met Linux en nog veel meer”

    Ja, door de hobbyist, maar niet door de massa. Het ging mij er niet om dat de meningen in de webwereld discussie verdeeld zijn, maar om de pro en contra argumenten die er in worden genoemd. Linux is geen plug-and-play, MS Windows wel en daarom is het een massaproduct en Linux niet.

    “Ook is er nog nooit een actieve virusverspreiding onder Linux voorgekomen.”

    En is dat tgv de robuustheid van Linux of tgv het verwaarloosbaar kleine marktaandeel ? Apple heeft ook minder virussen dan MS Windows, maar de software van Apple is heus niet minder lek. 😉

    “Het enige waar nog wat minder voor ontwikkeld is zijn de spelletjes, maar ook dat is in opkomst”

    Dit kan je niet serieus menen. De keuze aan games voor MS Windows en de kwaliteit daarvan is gigantisch, evenals de jaarlijkse verkopen. Er zijn online game communities die miljoenen gebruikers omvatten. Apple komt nergens ook maar in de buurt en Linux games zijn van het niveau van jaren terug en hun aanhang idem dito.

    De hele visie achter Linux deugt niet. Het is ontwikkeld als alternatief OS voor PCs met minder nadelen en meer mogelijkheden dan MS Windows. Dat is een visie vanuit de hobbyist, niet vanuit de doorsnee gebruiker. OS-en horen één geheel te zijn met de hardware. Je koop toch ook geen telefoon of tv waar je eerst nog een OS bij moet kiezen. Apple en MS begrijpen dat. De SP en Linux niet. 😉

  19. [49]
    Je moet naar de toekomst kijken en kijken wat de klant wil. De doorsnee klant wil gewoon kunnen tekstverwerken, internetten en emailen, filmpjes en foto’s bewerken, muziek downloaden, e.d. En uiteindelijk willen mensen dat hun PC gewoon onzichtbaar in de meterkast verdwijnt en er overal in het huis, het kantoor, de auto, de trein, het vliegtuig etc, dezelfde functionaliteit wordt aangeboden die doodsimpel te bedienen is. Á la Star Trek gewoon een videoconferentie starten met een stemcommando, het alarm van je huis inschakelen met een vingerafdruk, en een virtuele game spelen met een zwaai van je 3D muis. En allemaal plug-and-play! MS begrijpt dat, Linux niet.

  20. [47] [48]
    “De ontwikkelingskosten van de paperclip bedroegen hooguit een halfuurtje prutsen. Zulke dingen komen er toch wel”

    Bij eenvoudige innovaties zoals de paperclip zijn het niet de kosten van de productontwikkeling, maar van de automatische productielijnen.

    De stuksprijs van een paperclip ligt immers heel laag. Je moet er dus onvoorstelbare aantallen van kunnen verkopen om de miljoeneninvestering van die massaproductie er uit te kunnen halen.

    Als het product niet beschermt is en iedere concurrent met je idee aan de haal kan gaan is zo’n grote investering helemaal niet rendabel meer en zal niemand een paperclipfabriek bouwen.

    “Er bestaat geen universeel eigendomsrecht (-) Alleen een de facto eigendomsrecht dat afgedwongen wordt door een leger, politie oid.”

    Dat klopt. Maar er is in de samenleving wel een grote behoefte aan de bescherming van eigendom en er is geen enkele reden waarom de vrije markt daarin niet zou kunnen voorzien.

    ===

    “Police, Courts and Law – On the Market”
    MofF Chapter 29
    Link:
    http://www.daviddfriedman.c

    “The Machinery of Freedom – Guide to a Radical Capitalism”
    David D. Friedman, Open Court Publishing 1989
    Links:
    http://books.google.nl/book

    http://www.daviddfriedman.c

    “Law’s Order – What Economics Has To Do With Law And Why It Matters”
    David D. Friedman, Princeton University Press 1999-2001
    Link:
    http://www.daviddfriedman.c

  21. [51] Paperclip: je vergeet dat die concurrent ook die dure investering in de productielijn moet doen en af moet schrijven als jij je prijzen al kan verlagen omdat je een dominant marktaandeel hebt.
    Bescherming van eigendom: degene met de grootste macht (dus sterkste leger) zal deze bescherming uiteindelijk verlenen. Als we uitgaan van klassiek-economische theorie zal deze monopolist zo hoge prijzen hanteren dat er winstmaximalisatie optreedt. Zo ongeveer als de roverheid anno nuy.

  22. [53]
    “je vergeet dat die concurrent ook die dure investering in de productielijn moet doen en af moet schrijven als jij je prijzen al kan verlagen omdat je een dominant marktaandeel hebt”

    Natuurlijk niet als die achterstand maar een half uurtje bedraagt, zoals je eerder beweerde. Daarom heb je bij marginale en makkelijk te kopiëren producten zoals de paperclip juist het eigendomsrecht op het idee nodig.

    Verder is het volslagen onzin, dat dit tot monopolies zal leiden. Bescherming van intellectueel eigendom stimuleert innovatie enorm. Een concurrent kan immers niet hetzelfde idee gebruiken en moet dus iets nieuws bedenken.

    Nieuwe ontwikkelingen zijn gewoonlijk beter dan bestaande zaken (denk bijv. aan het grote verschil tussen de LP en de CD, ofwel tussen analoge en digitale registratie). Een monopolie op een verouderd idee is niets waard.

  23. [54]
    Paperclip: het idee vatten en kopiëren kost, inderdaad, maar een half uur. Maar zoals ik al zei: het opzetten van een eigen productielijn kost veel meer.
    En was de paperclip er niet gekomen als er geen octrooi op was verleend? Dacht het niet he.
    Octrooi leidt tot meer innovatie: kletsika, het leidt alleen tot vaker opnieuw het wiel uitvinden. Zonder octrooiellende zijn er alleen technische/economische redenen om te innoveren. Zoals het hoort.

  24. [55]
    Lekker naief gelul, het domweg misbruiken van uitvindingen van anderen heeft nog nooit ene ruk bijgedragen aan het geneuzel rond "het wiel niet tweemaal hoeven uit te vinden".
    Het is meer een kwestie van gebrek aan fantasie wat het klootjesvolk doet roeptoeteren dat octrooien in de weg staan om te innoveren.

    Shitsjalisme ten top…….

  25. [56] Jetze, probeer eens zonder overbodige krachttermen te posten.

    Ik zou de term klootjesvolk niet gebruiken als ik zelf zonder na te denken achter de opvattingen van Postma zou staan.

  26. [59]
    Ik spreek uit eigen ervaring.

    Velen denken voor nop gebruik te kunnen mogen maken van mijn arbeid.
    Klootjesvolk, shitsjalisten.

    De neuk, sikko.

Comments are closed.