De Europese Commissie, het dagelijks
bestuur van de Europese Unie, wil 2009
tot het Europese Jaar van Creativiteit
en Innovatie uitroepen.
“Europa heeft een capaciteitsboost nodig
op het gebied van creativiteit en innovatie
om sociale en economische redenen”,
aldus de commissie. Prachtig allemaal.
Innovatie in het bedrijfsleven is zo’n
onderwerp waar de politiek al jarenlang
goede sier mee wil maken. Het Ministerie
van Economische Zaken, het innovatie-
platform en clubjes als Syntens en
SenterNovem zijn er maar druk mee.

Zo vond zelfs Wouter Bos het Innovatieplatform van VU kompaan Balkenende mislukt. Hetgeen natuurlijk geen belemmering is om op dezelfde doodlopende weg verder te gaan. Het is immers andermans geld dus dat scheelt.

Binnen het overheids-innovatie-stimuleringsjargon passen termen als: ‘Doelen realiseren, voorwaarden scheppen, netwerken creëren, verbindingen maken en visie plus beleid ontwikkelen om een impuls te geven aan innovatie en ondernemerschap.’ Vuistdikke rapporten sieren menig ambtenarenbureau maar geruchtmakende innovaties zijn er in geen velden of wegen te bekennen.
Daarbij is al dit innovatiegereutel niet veel anders dan waar het Ministerie van Economische Zaken al mee bezig is. Via de constant lopende subsidiekraan moeten instellingen als Syntens en Senternovem pogen dit beleid te realiseren. Het innovatieplatform rangschikt al deze bestaande goede bedoelingen en presenteert dit vol trots als nieuw beleid.

Innovatie bezien door de overheidsbril is vooral uitgebreid vergaderen met aangeschoven CEO’s van multinationals als Philips en Shell aangevuld met enige hooggeleerde Prof. Dr. van de diverse universiteiten. Aan tafel komen dan tot vervelens toe het milieu en de grote-niet-te-vermijden klimaatsverandering ter sprake. Nog wat fondsen in het leven roepen voor hippe sectoren (technostarters, nanotech, creatief) en we kunnen gaan doen waar we goed in zijn: nietszeggende rapporten produceren.
Een aardig voorbeeld is dat de EU een uitgebreide, gratis beschikbare innovatiemanagementscan heeft laten ontwikkelen voor het MKB. Weliswaar niet in het Nederlands beschikbaar maar goed. Goed ? Helemaal niet goed ! Zegt Syntens die zelf met een eigen, minder ontwikkelde methodiek bezig is en geen Europese concurrentie wil. Want het gaat natuurlijk niet om concrete voordelen, het gaat er om dat we bezig zijn met innovatie.

Innovatie maakt de meeste kans in sectoren waar gezonde marktwerking bestaat. Dat concludeerde adviesbureau McKinsey al in een studie eind jaren negentig. Pas dan zijn investeerders bereid hun geld te stoppen in innovatie. De overheid keert dit voor het gemak om en denkt met innovatie kwakkelende sectoren op te kunnen poetsen. Zoals momenteel grootscheeps gebeurd in de alternatieve (wind) energie. Daardoor lijken deze sectoren levensvatbaar maar zijn dit in de praktijk (zonder subsidie-infuus) niet.

Innovatie laat zich in het echte leven niet structuren via overheidsmaatregelen en stimuleringsplannen.
Praktische innovatie gebeurt spontaan en kan door de overheid hooguit worden versneld door belemmeringen weg te nemen. Zie de telecomsector en de luchtvaart als lichtende voorbeelden voor deregulering en marktwerking. De beste manier om innovatie te stimuleren in de bijvoorbeeld de zorg, het onderwijs en de veiligheid, is om daar in hoog tempo marktwerking in te voeren. Pas dan zal het verlagen van de kosten of het verbeteren van de kwaliteit voor beslissers een motief zijn voor het investeren in nieuwe technologie en daarmee voor het plegen van innovatie.

De overheid, vooral het ministerie van Economische Zaken, denkt via clubjes uit de grote ondernemingen en kennisinstellingen innovatie te kunnen bevorderen. Een dure vorm van theater waar de rekening op het bordje van de burger en het bedrijfsleven komt. Echte innovatie komt van mensen die ondanks de overheid doorzetten en blijven geloven in hun idee. Bij particulieren en het MKB zit de echte innovatiekracht van het Nederlandse bedrijfsleven. Wars van stimuleringsfondsen en innovatieborrels. We kunnen dus het ministerie en zijn agentschappen drastisch afslanken. En het vrijgekomen geld gebruiken voor verlichting van de belastingdruk voor het MKB. Kunnen die het weer gebruiken om te innoveren.

3 REACTIES

  1. "kan door de overheid hooguit worden versneld door belemmeringen weg te nemen."
    Deze belemmeringen zijn door innovatie van de overheid door diezelfde overheid veroorzaakt. Het is voor haar dus erg vervelend om die maatregelen weer af te voeren.
    En toch is het de enige juiste manier.

  2. De overheid zou eens naar de scheepswerven in NL moeten kijken. Deze waren ook dood en kregen geen subsidie meer.

    Nu leven de werven weer op en schreeuwen ze om werknemers. Ze zitten de komende 4 a 5 jaar vol met orders. En waardoor??? Doordat er geen subsidies meer waren voor de werven, moesten ze innoveren. Dus zijn ze meer dan levensvatbaar geworden, vooral voor de extreem dure superjachten en gespecialiseerde schepen (baggerschepen, etc) die op verzoek worden gebouwd.

    Geen overheidinmenging is het beste.

  3. De kennisinstituten worden door de overheid aangespoord om toch vooral bedrijven te vinden die de thans op de plank liggende vindingen in de praktijk kunnen toepassen. Het is werkelijk om te huilen.

    Subsidieverstrekking (WBSO bijvoorbeeld) is niets anders dan pure concurrentievervalsing doordat belasting-gelden van bedrijven die er niet voor ‘in aanmerking’ komen mede worden gebruikt om aan de andere bedrijven te geven. Uiteraard ter meerdere eer en glorie van de daarbij betrokken ambtenaartjes.

Comments are closed.