Somalie, een West Afrikaans land, heeft sinds 1991 geen nationaal geaccepteerde centrale overheid. Siad Barre was de laatste dictator. Ook bemoeien de Verenigde Staten zich sinds 1994 niet meer met het land.  Een zogenaamde nationale regering geleid door voormalig krijgsheer Addullahi Yusuf Ahmed wordt vanuit Nairobi, Kenia gerund en niet vanuit Somalië zelf. Het land is volgens de media berucht als een anarchistisch gebied waar meedogenloze krijgsheren armzalige boeren onderdrukken en enige vorm van overheid ontbreekt. 

Dit chaotische plaatje bevat elementen van waarheid: een recent BBC verslag over stedelijk Somalië trof voldoende mensen die klaagden over het gebrek aan vrije doorgang over wegen en het ‘beschermgeld’ dat aan gewapende bendes betaald moest worden.

Maar in een studie van twee Wereldbank economen vond men een verrassende kant aan het ontbreken van de staat in Somalië. Tatiana Nenova en Tim Harford ontdekten dat door de alom vertegenwoordigde particuliere sector de financiële systemen en infrastructurele diensten beter functioneren. Zij melden dat Somalië minder extreme armoede kent en in sommige gevallen een betere infrastructuur heeft dan rijkere landen in Afrika.

Gebieden waar Somalië het even goed of beter doet dan zijn buurlanden zijn bijvoorbeeld het aantal wegen per inwoner, telefoons per 1000 mensen (Somalië heeft een hoogst concurrerende, goedkope en betrouwbare telecommunicatie industrie – inclusief veel internetcafe’s in de hoofdstad Mogadishu) en het percentage mensen dat leeft op minder dan 1 dollar per dag. Somalië ligt achterop zaken als toegang tot schoon water en lezen en schrijven onder de bevolking.

De studie laat zien dat mensen een vastberaden wil hebben om door te gaan met hun leven en daar de overheid niet voor nodig hebben. De Somaliërs hebben drie manieren gevonden om de overheidsinfrastructuur te vervangen: 1. Hun traditionele clan-systeem (die diensten verschaft als sparen, verzekeren en het oplossen van gerechtelijke geschillen) 2. Eenvoudige markttransacties (voor kleine electriciteitgenerators bijvoorbeeld) en 3. Buitenlandse bronnen (als vliegtuigbemanningen die men huurt van internationale leveranciers).

Als een land als Somalië dat dermate geteisterd is door (burger-)oorlogen, honger en ziektes het zonder overheid kan redden, hoe makkelijk moet dit dan wel niet zijn voor een welvarend land ?

 

12 REACTIES

  1. Zie s.v.p. ook de studies van Michiel van Notten over Somaliland en haar rechtsorde.
    hugo van reijen

  2. Kantekening is wel dat de buurlanden dikwijls dictaturen op basis van socialistische ideologie zijn. Bovendien wordt het hele gebied geteisterd door Islamitisch facisme en een bevolkingsexplosie. Verder vind op grote schaal ethnische zuinering plaats in veel omringende landen. Zulke zaken zijn funest voor de samenleving.

    Een stabiele situatie – hoe slecht ook – is dan altijd nog beter.

    Ik zou Somalie niet willen aanhalen als voorbeeld van hoe slecht de staat is. Al maakt het wellicht wel duidelijk dat het bestaan van een centralistische dictatuur ongeveer het meest slechte is wat een bevoking kan overkomen.

  3. Inderdaad, je zou dit hooguit kunnen gebruiken al bewijs dat een anarchie beter is dan een centralistische dictatuur. En dan nog is het bewijs ambigu, want zoals in het artikel al vermeld: “Somalië ligt achterop zaken als toegang tot schoon water en lezen en schrijven onder de bevolking.”

    Dat zijn zaken die ik persoonlijker als belangrijker zou willen bestempelen als wegen of internetcafes.

    Nee, Somalië lijkt me niet het beste voorbeeld.

  4. Het gaat natuurlijk niet om een Afrikaans overheidsvrij utopia te schetsen waar een ieder spoorslags naar toe vertrekt maar simpelweg ontwikkelingen te melden die de main stream media niet meldt en hoe de Somaliers in de praktijk met hun situatie omgaan.

  5. Aan de andere kant blijkt dus dat een land die zonder regering meteen in elkaar zou moeten storten, dit dus niet doet, en er zelfs enige welvaart te bespeuren is. Als er in Afrika een land zonder centrale regering het net zo goed of misschien wel beter doet als de buurlanden, dan kan je je afvragen wat de waarde van een centrale regering is. Maar de libertariërs onder ons zijn natuurlijk niet verrast. Geef dat land, dat uit zo’n diepe put moet klimmen, nog eens 10 jaar de kans, en kijk dan hoe alles uitkristalleert. Ik denk dat Somalië nog een flinke groei kan verwachten, zolang ze elkaar niet in de haren vliegen.

  6. De hier aangehaalde ‘succes’voorbeelden, zijn natuurlijk voornamelijk van strategisch belang, in een gebied waar tal van clanleiders elkaars leiderschap betwisten.
    Somalie wilen voorstellen als een land zonder regering, lijkt mij een zekere valse voorstelling van zaken, en als zodanig een strohalm waaraan deze libertarier kennelijk grote behoefte heeft.
    Zonder 1 duidelijk te identificeren regering, maar met een overvloed aan kleine regerinkjes, lijkt mij een beter omschrijving van de situatie aldaar.
    Een gebied van talloze overheden over clans, die elkaar bestrijden.
    In die strijd speelt ook het islamisme , dat ook hier z’n invloed wil uitbreiden, een grote rol, naast de invloed van tal van al of niet socialistische clanleiders die elkaars invloed betwisten.
    De slotvraag lijkt mij dan ook niet relevant.
    Een stabiele politieke situatie is over ’t algemeen gunstig voor de ontwikkeling van de welvaart in een land.
    Als Seneca meent dat Somalie ‘zich kan redden’, terwijl hij tegelijkertijd constateert dat het land wordt geteisterd door burgeroorlog, honger en ziekte, vraag ik mij af wat hij zich bij zelfredzaamheid voorstelt.
    Kennelijk een nog beroerder situatie?
    Is het Seneca niet opgevallen dat de welvarendste landen worden gevonden onder democratische en redelijk stabiele regeringen? Zonder al te veel verscheurdheid door binnenlandse gewapende conflicten?
    Zijn vraag vraagt om een omkering van de vraag.
    Als een land het nauwelijks kan redden zonder stabiele regering, hoezeer moeten welvarende landen dan niet gebaat zijn bij hun redelijk stabiele democratische regeringsvormen?

    • @ Seneca: volgens mij ligt Somalië in oost-Afrika

      Het is waar dat de welvarendste landen worden gevonden onder democratische en redelijk stabiele regeringen, maar laten we oorzaak en gevolg niet omdraaien.

      Welvaart is niet het gevolg van democratie.
      Democratie is het gevolg van welvaart en welvaart is het gevolg van vrijhandel.
      Helaas leidt een democratie er vaak weer toe dat vrijhandel aan banden wordt gelegd.

      Natuurlijk is Somalië geen geweldig voorbeeld, maar het is op dit moment het enige land zonder centrale overheid en blijkbaar brengt dat niet alleen slechte dingen.

      De hele regio is onrustig en verre van welvarend. Om welvaart te krijgen is vrijhandel nodig en daarvoor zijn eigendomsrechten nodig en dus iemand (of iets) die die eigendomsrechten kan beschermen.

    • Beste Beek,

      aan strohalmen doe ik niet, dat laat ik aan de goedgelovigen over. Het lijkt alsof jij een ander stukje gelezen hebt als dat ik geschreven heb. Dat is natuurlijk jouw goed recht. Zoals het mijn goed recht is jouw vragen onbeantwoord te laten.

      • Uiteraard staat Seneca volledig in zijn recht als hij met een nietszeggende reactie komt.
        Hij mag zich vastklampen aan een voorbeeld van een natie zonder centrale overheid, als strohalm voor het libertarisme, en zeggen dat hij niet aan strohalmen doet.
        Dat is allemaal zijn goed recht.
        Niet reageren op feiten, is eveneens zijn goed recht.
        Hij mag Beek zelfs een trol noemen, zoals sommige van zijn mede-libertariers menen te moeten doen; is ook zijn goede recht.
        Die libertariers vergeten echter dat de ‘Beken’ ook onderdeel uitmaken van hun zo gewenste samenleving. Die kunnen dan niet zomaar worden genegeerd.
        Zolang het blijft bij het beschrijven van een utopisch Walhalla, kan men alles wat die droom verstoort beter wel negeren, inderdaad. Want zeer kwetsbaar.

  7. Prachtig zonder overheid , maar in Nederland of West Europa zou het niet lang duren of b.v. 20 Russen zouden hun beschermers in het Kremlin vragen ze te komen helpen tegen z.g. “” kwaadwillende “” Nederlanders, idem in de andere EU landen, een zwakke EU valt binnen no time ten prooi aan de KGB in het Kremlin .
    Dus een soort Nato hebben we in iedergeval nodig om de Russen e.a criminele benden buiten de deur te houden.
    Oplossing kan wellicht zijn om een alliantie met de VS aan te gaan, zeg maar de oude Engelse gemebest constructie zoals ze die met Hong Kong hadden, maar dan volkomen in vrijheid.
    Nu werkt het niet de staat pikt alles in, zonder de VS pikt Poetin alles in , dus moet er een definitieve goede oplossing komen anders blijft het zo rampzalig als het nu is, of wordt het erger onde de knoet van Poetin & co.

    • Om ons te beschermen tegen diefstal, stellen we een instituut in dat onze grootste dief wordt en om ons te beschermen tegen moord, stel we een instituut in dat de grootste moordenaar wordt.

      Ik denk overigens dat om echt anarchistisch succes te hebben, dat je dit niet kunt doen vanuit een samenleving waar familiegeweld aan de orde van de dag is. Het is een te grote sprong. Het land loopt vol met oorlogsslachtoffers en het is bekend dat geweld zich voortplant van generatie op generatie via het Stockholm syndroom. Iemand die macht over ons heeft, kunnen we maar beter goed verklaren vanuit overlevingsstandpunt. Als we zijn gedrag goed hebben gedefinieerd, moeten we het herhalen, omdat onze natuur is dat te doen wat we goed vinden. In Congo werden ooit door de Belgische koning iets van 8 miljoen mensen vermoord, ze kampen er nu nog steeds met de handafhakkingen die hij introduceerde. Daar ben je niet zo maar van af.
      Niet dat het niet beter wordt zonder overheid, in een geweldadige samenleving is het nog altijd beter geen dominante geweldsuitoefenaar te hebben. Maar het anarschitisch walhalla zie ik er niet uitbreken. Ik denk dat er nog wel een grote slachting overheen gaat in europa, voordat mensen bij het opperen van de oplossing ‘staat’ voor wat voor probleem dan ook, meteen beginnen te kokhalzen. Nu al is nihilisme sterk naar voren gekomen, zodat iedereen met een krachtige overtuiging, snel gemaand wordt naar het midden terug te gaan. Extremen hebben bij de meeste mensen al een gevaarlijke bijsmaak, omdat het een beeld van geweld, dood en mechalomane dictators oproept.
      Echter op zich is er niets mis met extreem: extreem goede medicijnen, extreem veel liefde, extreem leuke cursussen, extreem mooie muziek, etc. Het probleem is niet het extreme, maar het geweld.
      Net als het afschaffen van slavernij een langzaam proces was (je zou kunnen zeggen dat we nu efficientere slaven zijn, met een beetje meer vrijheid zijn we mimmers veel productiever voor onze meesters, iets wat ze in de SU nooit begrepen), zo zal ook de val van de staat een lange tijd duren. Eerst moeten ze financieeel ten ondergaan, dat lijkt me niet zo heel ver weg meer. Net als bij slavernij zal het op sommige plaatsen geruisloos gaan, op anderen met een oorlog. Ik denk dat politiek zich steeds verder belachelijk gaat maken, met op een gegeven moment rock/pornsterren of topsporters als president. Het zal steeds duidelijker een farce worden en vrijwillige alternatieven zullen de functies van de staat overnemen. Nu nog zeggen mensen: we hebben de staat nodig voor de wegen en de gezondheidszorg, maar stel je eens voor dat het wegennet helemaal vast staat en de boetes je om de oren vliegen en de gezondheidszorg 1 grote wachtlijst is, dan is dat gewoon niet meer uit te kramen.
      Een blik in de toekomst, speciaal voor Hub Jongen die in het ziekhuis ligt
      http://nl.youtube.com/watch?v=RqmVXdyewQA
      HUB, Ik weet niet of je hem kunt zien, maar deze link is voor jou. Ik hoop dat het je een straaltje licht geeft.

  8. De vergelijking is niet helemaal correct. Somalië bestaat in feite uit clans die de functie van de staat over kunnen nemen. Hier kennen wij dergelijke sociale structuren niet. Het zou hier een enorme puinhoop worden.

Comments are closed.