De voornaamste oorzaak van dit fenomeen is dat de overheid met andermans geld werkt.
Menig ambtenaar zou zich wel drie keer bedenken als hij de inefficiënties en verspillingen waar hij zich dagelijks aan schuldig maakt, uit eigen zak zou moeten betalen.
Voorts valt op te merken, dat bestedingen door de overheid nauwelijks worden beinvloed door marktkrachten.
Een visboer zal serieus bij zichzelf te rade gaan of een kraamvergroting met alle kosten vandien wel zinvol is, maar de overheid calculeert zelden of uitbreiding van een bepaalde faciliteit de toets der kritiek kan doorstaan.
Het gevolg is dat de overheid zich aan de loop der tijd aan zulke gigantische uitbreidingen te buiten is gegaan, dat het zieke overheidslichaam nu eigenlijk niet meer te genezen valt.
Wanneer ambtenaren in het diepe water van concurrentie zouden worden, zouden zij snel failliet zijn. Probeer de amtenaar die vanachter een loket opereert maar eens een koffieshop te laten exploiteren. Het resultaat zou vermoedelijk zijn dat de ambtenaar snel ziek wordt en dat de koffieshop na vier weken failliet is.
Hugo van Reijen
een klein beetje ter verdediging *G* een overheid moet ook alle dingen doen die niemand wil doen, een soort minimum standaard ‘afdwingen’ omdat iedereen anders denkt over huisvuil, verlichting, riolen en nog lastiger zaken als uitkeringen, opvang etc. etc.
ook de gebruikers van een overheid hebben een neiging het allemaal als gratis te zien en dat een (heil)staat als enig doel heeft hun levensgeluk te verzorgen.
en dan de baasjes, die gekozen worden door dat allemaal te beloven of uit een soort idealisme die heilstaat nog uit de grond te willen stampen ook 🙂
simpel de oplossing; weldenkende en beschaafde mensen met zo weinig mogelijk overheid 🙂
Hub Jongen reageerde op deze reactie.
Hugo reageerde op deze reactie.
Marcellus reageerde op deze reactie.
@sloopkogel:
“…weldenkende en beschaafde mensen met zo weinig mogelijk overheid”
Dat is inderdaad de lange termijn oplossing.
De kunst zoveel mogelijk mensen er toe te brengen dat ze echt gaan denken.
Dat is moeilijk omdat het overgrote deel van de mensen is gebrainwashed:
-Natuurlijk, de overheid is nodig, anders wordt het een troep. [onjuist]
-naturrlijk gaat het algemeen voor op eigenbelang [onjuist]
-natuurlijk mag je niet je eigen belang op de eerste plaats zetten [onjuist]
-en nog een heel stel onjuistheden!
@sloopkogel:
Dat de consument geneigd is allerlei zaken als gratis te zien ,is misschien aardig coor bepaalde politici, maar uiteraard zeer schadelijk voor de volkshuishouding als geheel.
Waarom kunnen balletvoorstellingen, bibliotheekbezoeken, concertkaartjes en een voorziening met straattegels niet op de markt gebracht worden tegen een vrijemarktprijs ?
Dit zou leiden tot een vergroting van de stroom van goederen en diensten die dezelfde consument bereikt.
Hugo van Reijen
‘Hoe komt het dat de overheid alles zo duur doet?’
gewoon omdat het kan.
@sloopkogel:
‘een overheid moet ook alle dingen doen die niemand wil doen, een soort minimum standaard ‘afdwingen’ omdat iedereen anders denkt over huisvuil, verlichting, riolen en nog lastiger zaken als uitkeringen, opvang etc. etc.’
De Overheid heeft jou doen geloven dat alles wat zij onderhanden neemt ook moet maar dat is nonsens. Niets moet. Van mij hoeven die zaken als uitkeringen en opvang enzo al helemaal niet. Huisvuil kan perfect door de markt verwerkt worden (zie de uitbesteding bij verscheidene gemeenten in het land). Over zaken als riolering en waterbeheer moet nog eens goed nagedacht gaan worden, maar dat dat persé door De Overheid gedaan moet worden is niet waar. Door de grootschaligheid waarmee het geheel van polders en dijken door De Overheid in de loop der jaren aan elkaar geknoopt is zijn wij nu verplicht dat door een centraal orgaan te laten regelen. Maar het is niet ondenkbaar om weer terug te gaan naar het oorspronkelijke kleinschalige waterbeheerssysteem (met verbeteringen) opdat ook hier De Overheid buiten spel gezet zou kunnen worden.
Peter de Jong reageerde op deze reactie.
Er is niets zo handig als andere mensen z’n geld uitgeven, maar pas als
die lui er zelf voorstaan, dan piepen ze wel anders en dat gaat gebeuren.
Je kunt ook denken, ze weten niet beter en gelukkig zit ik zo niet in elkaar, dan heb je toch meer eigenwaarde.
@Marcellus:
Riolering, waterleiding, huisvuilophaaldienst etc. zijn meestal begonnen als particulier initiatief, later nam de overheid het over:
http://www.20eeuwennederland.nl/themas/ziekte%20en%20gezondheid/hoop%20op%20nieuwe%20ontwikkelingen/728.html
Zelfde verhaal met het onderwijs. Dat was eerst particulier, maar om het voor iedereen toegankelijk te maken moest het goedkoop en mensen klaagden steeds meer over de kwaliteit. Toen nam de overheid het over (op initiatief van de liberalen overigens). Ging een tijdje goed, tot de kosten echt de pan uitrezen en noodgedwongen de grote leerfabrieken ontstonden.
Onderwijshervormingen beperkten zich tot zo goedkoop mogelijk onderwijs met zo weinig mogelijk leerkrachten aan zoveel mogelijk kinderen. Het advies aan de leerlingen ‘je hebt toch een computer, zoek het voortaan zelf maar uit’. Kwaliteit ho maar, en iedereen klaagt inmiddels weer steen en been.
Maar nu ontstaan er weer meer particuliere scholen gericht op service en kwaliteit. Cirkel is rond. 😉
http://www.nrc.nl/binnenland/article1956243.ece/12.500_euro_voor_particuliere_school
Marcellus reageerde op deze reactie.
@Peter de Jong:
‘Riolering, waterleiding, huisvuilophaaldienst etc. zijn meestal begonnen als particulier initiatief, later nam de overheid het over’
weet ik. Hetzelfde dus ook bij het waterbeheer:
Begonnen als een particulier initiatief van landeigenaren en -bewerkers en later doorgegroeid naar een grotere vorm van samenwerking, de buurtschappen. Weer later zijn de buurtschappen gaan samenwerken en werden langzamerhand de waterschappen gemaakt. Maar nog tot ver na de middeleeuwen waren er nog vele polders die hun eigen waterschap hadden. Het systeem was dus nog kleinschalig genoeg om het zonder overheid af te kunnen. Pas toen ook alle kleine waterschapjes overgenomen waren hadden de grote waterschappen de vrije hand om het een en ander zodanig in te richten dat een opsplitsing danwel afscheiding eigenlijk niet meer mogelijk was.
zie voor een korte (overheids-)blik op de geschiedenis:
http://www.deltawerken.com/Water-management/68.html
Peter de Jong reageerde op deze reactie.
Heel simpel, er zijn er teveel ambtenaren die geen functie hebben, maar toch aan een baan geholpen moesten worden. Een aardig voorbeeld daarvan vandaag in De Telegraaf die incapebele niksnutten, die vetragend werken maar ondertussen wel uit onze portemonnaie leven.
Balkenende had zich bij het aantreden te werkloosheid onder politieke beschermelingen te verminderen en zie eens hij heeft gelijk gekregen.
Hugo reageerde op deze reactie.
@Wannes:
De treurige werkelijkheid is dat veel ambtenaren hun eerste dag op kantoor les krijgen in hoe langzaam zij moeten werken ( vertaal niet meer dan vijf pagina’s per dag, Kees)
hugo van reijen
@Marcellus:
Goeie link, Marcellus! Er staat een reden in die ik nog niet kende, waarom free-riders aan belastingdruk moesten worden onderworpen als men in die polders wilde kunnen blijven wonen:
” … alleen de polders die direct aan een rivier of de zee lagen (waren) verantwoordelijk voor het onderhoud van de rivier- of zeedijk. Polders die door landaanwinning midden in het land terecht waren gekomen, waren hiervan vrijgesteld. De financiële basis voor het onderhoud van de allerbelangrijkste dijken was hierdoor heel smal. Bij de stormvloed van 1675 werd aangetoond waarom dit geen goed systeem was. ”
Dat lijkt mij een fundamentele omslag: van vrijwillige bijdragen door direct belanghebbenden tot (af)gedwongen bijdragen door iedereen en op praktische grondslag (algemeen belang).
Ik heb gemerkt in discussies met libertariërs op buitenlandse fora dat onze polders en waterschappen erg in de belangstelling staan. De NL waterschappen zijn zowat de oudste democratische organisaties ter wereld (meerderheidsbeslissingen) en het zijn de voorlopers van de huidige overheid.
Die trade-off tussen individuele vrijheid en nut lijkt me essentieel. Als we beter begrijpen WAAROM mensen indertijd hun individuele vrijheid uit handen hebben gegeven en aan de overheid hebben overgedragen (die er vervolgens mee aan de haal is gegaan) dan is het misschien mogelijk een realistisch alternatief te schetsen dat ook niet-libertariërs aanspreekt.
http://edkrebs.com/herb/petoons12/patriot_acts.jpg
Pecunia non olet reageerde op deze reactie.
De Pers heeft ook een aardig hierop aansluitend artikeltje, wat de bodemloze subsidieput allemaal aanricht.
In het gekrakeel rond ingetrokken cultuursubsidies zou je bijna vergeten dat je ook zónder heel goed kunst kunt maken. Dirigent Peter Sánta legt uit hoe.
Nederland muziekland anno 2008. Direct na de beslissingen over de cultuursubsidies begint het ach en wee van al dan niet gerenommeerde gezelschappen die dreigen te verdwijnen. Misschien kan het Amsterdam Symphony Orchestra (AMSO) de Willem Breukers en Akso Ensembles inspireren het over een andere boeg te gooien. Al vijf jaar bewijst het orkest, als enige ondergebracht in een BV, dat je ook zonder overheidssteun een groot orkest kunt laten bestaan.
‘We kijken kritisch naar geld dat we uitgeven’, zegt oprichter en dirigent Peter Sánta. ‘Er is goed gekeken naar prijsstunters als Ryanair.’
@Peter de Jong:
De NL waterschappen zijn zowat de oudste democratische organisaties ter wereld (meerderheidsbeslissingen) en het zijn de voorlopers van de huidige overheid.
Hier staan een paar onjuistheden in. Toen waterschappen in de Middeleeuwen onstonden bestonden de staatkundige structuren waarbinnen zij onstonden reeds. Vlaanderen, Holland en Zeeland bestonden al als graafschappen en de graven richtten vaak zelf de waterschappen op. Ook bleef de graaf een grote invloed binnen een waterschap behouden. Het was zeker niet zo dat de grondeigenaren (naar rato van hun eigendom) alles konden beslissen.
Pas vanaf de 17e eeuw werden er polders aangelegd waarbij het waterschap als een soort VVE fungeerde.
Binnen een VVe is de bijdrage semi-vrijwillig. Bij aankoop van een stuk grond of appartementsrecht verplicht je je een bijdrage te betalen die volgens de statuten van de VVE wordt vastgesteld.
Hugo reageerde op deze reactie.
Peter de Jong reageerde op deze reactie.
@Pecunia non olet:
Heel interessant! Ik wist hier niets van.
hugo van reijen
@Pecunia non olet:
Ja, dat klopt. Ik heb begrepen, dat polders op verschillende manieren tot stand konden komen.
Een grotere polder kon ontstaan doordat kleinere polders van particuliere boeren elkaar raakten en er vervolgens alleen nog behoefte was aan een dijk die de grote polder omsloot. De oude binnendijken waren dan overbodig geworden en die werden vaak verwijderd.
Daardoor nam de beschikbare bouwgrond toe en vielen de onderhoudskosten van de binnendijken weg, maar het risico als de buitendijk doorbrak werd ook groter want dan liep de hele polder onder. Goed onderhoud van die buitendijk werd dan essentieel, maar kon alleen worden bekostigd als iedereen daaraan meebetaalde. Omdat er altijd wel mensen waren die dat even niet goed uitkwam, kon zo’n polder alleen in stand blijven als de bijdrage verplicht werd.
Verder waren er ook grootgrondbezitters die polders lieten aanleggen en daarin vervolgens kleinere stukken grond verkochten met de verplichting aan de kopers om de dijken te onderhouden. In feite ook een vorm van VVE/waterschap. Zonder dwang gaat dat niet, want dan doet zich het free-rider probleem voor en is er te weinig geld voor dijkonderhoud.
Ik heb de economie van polders nooit goed begrepen. Bedijkte grond is uiteraard productiever dan onbedijkte laaggelegen grond, maar onbedijkte hooggelegen grond is vaak net zo productief en kost minder want een dure dijk is niet nodig. Als boer wordt je dus rijker op die hooggelegen grond. En als die grond allemaal al vergeven is, neem je de goedkope laaggelegen grond voor landbouw en ga je zelf op een terp wonen. Waarom is er dan toch een markt voor dure bedijkte grond ?
Marcellus reageerde op deze reactie.
@Peter de Jong:
‘Pas vanaf de 17e eeuw werden er polders aangelegd waarbij het waterschap als een soort VVE fungeerde.’
‘Waarom is er dan toch een markt voor dure bedijkte grond ?’
Ik ben geen boer, econoom of geschiedkundige, maar waarschijnlijk is een van de redenen omdat vooral die polders uit de 17e eeuw en later onstaan zijn in gebieden waar eerst al het veen afgegraven was. Wat dan overbleef was een moeras-achtige waterplas. Daar heb je dus niet veel aan. En het was nog gevaarlijk ook, want dat water kalfde de kanten af waardoor bestaande nederzettingen gevaar begonen te lopen. Het was daarom geen gek plan om die waterplas te bedijken en droog te pompen (de techniek was er inmiddels) opdat het gevaar van het water gecontroleerd kon worden en tegelijkertijd die aldus onstane grond ook nog een aardig centje op kon brengen.
ps.
het begint een beetje off-topic te raken. Wel een verdomd interessant onderwerp, aangezien dit een directe, fysieke link is naar het onstaan van De Overheid en haar gedrag.
Peter de Jong reageerde op deze reactie.
@Marcellus:
Ja, als je wil weten waarom mensen zo aan de overheid hangen (wereldwijd!) dan moet je eerst weten waarom ze indertijd die stap hebben gezet. In de rest van de wereld ontstonden overheden meestal gewoon op basis van het recht van de sterkste en als een leider slim was dan zorgde hij voor voldoende welvaart bij zijn ‘onderdanen’. In NL echter schijnt de overheid een keuze te zijn geweest van mensen die eerst vrij waren, net als in de VS:
http://www.powayusd.com/online/virtualcivics/Bureaucracy_Cartoon.jpg
Zie ook S.E. Finer, The History of Government (1999)
http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=88933138
Blijkbaar levert een overheid eerst economisch voordeel op (meestal door als sterkste partij rechtszekerheid te garanderen). Maar als er eenmaal een overheid is, dan loopt de zaak (net als bij het Paard van Troje) gierend uit de hand. De overheidsmacht wordt allesoverheersend en de drain op de economie enorm. De welvaart van mensen gaat dan juist weer achteruit.
De meeste politiek economen stellen, dat op de glijdende schaal van geen enkele overheid tot en met een totalitaire staat met een allesoverheersende overheid, er in een anarchie geringe welvaart is net als in een totalitaire staat. Daar tussenin zit een optimum waarbij de overheid net voldoende obstakels wegneemt om de economie goed te laten draaien:
http://www.house.gov/jec/growth/function/exh-2.gif
Als je je echter realiseert, dat het heel aannemelijk is, dat de vrije markt in een hoog ontwikkelde samenleving als de onze ook rechtszekerheid kan garanderen en je daar dus geen overheid voor nodig hebt, dan is het interessant om te weten of die theoretische curve in de praktijk wel klopt. Ik heb dat nog nergens kunnen vinden.
In de praktijk blijkt, hoe kleiner de overheid hoe beter de economie draait:
http://www.house.gov/jec/growth/function/exh-4.gif
Maar er zijn helaas geen praktijkgegevens van landen met een heel kleine overheid. In de meeste ontwikkelingslanden is de overheid niet zo klein, maar wel heel incompetent en onmachtig. In die landen is ook de welvaart heel gering. De persoonlijke vrijheid meestal ook, maar dat heeft weer met de cultuur (wij-cultuur met veel sociale druk) te maken.
Comments are closed.