Day after the night before! Kater van verkiezingen

Woensdag worden Amerikanen wakker met een soort kater.

Niet alleen zullen ze zich dan realiseren dat ze een verkiezingscircus gehad hebben dat meer dan 5 miljard dollar opgevreten heeft. Dollars die een beter doel waardig waren!

De helft van hen zal teleurgesteld zijn dat hun kandidaat niet heeft gewonnen. De andere helft zal beginnen te betwijfelen of het waar is dat ze alles krijgen wat hen is beloofd door de man aan wie ze het mandaat hebben gegeven om over hen te beslissen. Ondanks dat ze ook een beetje een “overwinnaargevoel” hebben.

Alles met de onbehaaglijke wetenschap dat het gros van de stemmers niet op rationele gronden, maar vooral op gevoel en emoties zijn stem heeft uitgebracht.

En dat gevoel zal zelfs optreden tot ver buiten Amerika waar ook heel veel niet-Amerikanen deze keer de verkiezingen met interesse volgden. Daar zullen de verwachtingen zeker te hoog gespannen zijn. Zeker in Nederland/Vlaanderen waar volgens enquêtes de overgrote meerderheid wonderen van Messias Obama verwachtte. 

Mocht de uitslag niet duidelijk zijn, of betwist worden, dan kunnen we alleen maar hopen dat er niet weer een dergelijk spel gespeeld wordt als bij de Amerikaanse verkiezingen in 2000. Toen duurde het een hele maand voordat George Bush zeker van zijn baantje was.

 De kater van de kiezer wordt ook veroorzaakt doordat hij zelf in een nieuwe situatie komt. Het afgelopen jaar had hij iets te bieden: zijn stem. En elke  kandidaat trachtte de kiezer te verleiden die stem op hem uit te brengen. Dat dezen ze met allebei beloftes. Zelfs met compleet lege beloftes zoals de “Change!” van Obama, waarbij helemaal niets gezegd werd welke change en hoe en wanneer die change zou worden uitgevoerd. Maar veel kiezers droomden dat het veranderingen zouden zijn die zij zelf zo graag wilden.

Een verandering die ergens op lijkt zou zijn de keuze van de libertarische kandidaat Bob Barr. Maar die krijgt veel te weinig stemmen. Waarbij we toch benieuwd zijn hoeveel stemmen op hem worden uitgebracht, vooral in hoeverre dat een basis kan zijn voor de verkiezingen in 2012 en 2016.

 Jacob Hornberger vergeleek op zijn blog de bekende situatie waarin om de vier jaar de slaven mogen kiezen wie van de twee slavendrijvers de hoofddrijver mag worden. Tot de dag van de verkiezingen doen die slavendrijvers erg lief en ze beloven nog veel meer. Maar dat wordt op de dag na de verkiezingen meteen anders. Dan gat de gekozen slavendrijver weer commanderen en moeten de slaven weer hard werken en produceren. 

Het zal ook in Amerika zo gaan. Net als in Nederland en Vlaanderen ook de verkiezingsprogramma’s direct nadat de stembus gesloten is, de prullenbak in gaan. 

Wat de nieuwe president gaat doen, of kan doen, moeten we dan ook afwachten. Zoals eerder al op de Vrijspreker gepubliceerd, zullen eventuele veranderingen niet zo groot zijn. De winnende kandidaat heeft door grote verantwoordelijkheid wel invloed, maar hangt ook af van de lopende organisatie en zijn medewerkers. 

Het blijft een vreemde zaak dat de mensheid in 2008 nog met dit rare stemsysteem werkt waarbij de handigste kletser met de meeste propaganda trucs, de hoogste post krijgt. En dat door stemmen die veelal meer op gevoel dan op rationaliteit gebaseerd zijn.  (zie wat betreft de rationaliteit van het stemmen het artikel van Aschwin de Wolf: “The Calculus of Voting”,

Al de genoemde factoren gelden uiteraard ook bij verkiezingen in Nederland/Vlaanderen en in de EU. Waarschijnlijk als eerstvolgende de verkiezingen voor het EU-parlement.
Niet stemmen, krijg je ook geen kater.