Voor diegenen onder ons die geloven in ontwikkelingshulp, heb ik een perfect medicijn. 
Bezoek een land , welks inkomen voor een groot deel bestaat uit aangedragen hulp.
U zult dan een aantal van de volgende verschijnselen waarnemen:
01.Immigranten van elders die een significante bijdrage leveren aan de economie het land, worden gezien als melkkoeien, die steeds verder uitgezogen moeten worden.
02.Voor zaken die voor autochtonen gratis zijn, wordt een fikse rekening gepresenteerd aan de immigrant.
03.Vergunningen aan immigranten verleend voor het uitoefenen van een bepaalde activiteit, worden plotseling ingetrokken. Dit geschiedt meestal , nadat de vergunninggever geconstateerd heeft dat de uitgeoefende activiteit winstgevend is.
04.Sommige emigranten verlaten het land weer, tot wanhoop gebracht door de behandeling die zij ontvangen.
Ik zou bovenstaande punten kunnen illustreren met tal van praktijkvoorbeelden, maar zal op dit ogenblik de verleiding weerstaan , dit te doen. Iedereen echter die zelf dergelijke landen bezoekt, zal heel snel op grote schaal met illustratiemateriaal geconfronteerd worden.
Het zijn in dergelijke gevallen meestal de donors die de hand in eigen boezem moeten steken. En het zijn de donors die de bevolking afkerig van werk en lui maken.
Touristen die een ontwikkelingsland bezoeken, strooien met goede bedoelingen, maar funeste gevolgen, hun geld vaak rond op een wijze die even lachwekkend als demoraliserend is.
Het is heel gewoon dat uit het raam van een touristenbus een lokaal weekloon gegooid wordt en dat de persoon die naast de werper of werpster zit vervolgens hetzelfde doet.
Op landelijk niveau vinden dezelfde verschijnselen plaats: geld dat gezonden wordt, belandt voor 80 tot 100 procent in zakken waar het niet voor bestemd was. Geld dat wel aankomt, ontwricht vaak de lokale economie en werkt ten opzichte van de recipienten als de inhoud van een kruik jenever die de dronken man nog beschonkener maakt.
Men versta mij hier wel. Ik misgun niemand zijn reddende engel, zijn miljonair of iemand die uitkomst biedt wanneer haar kind , haar moeder of haar tante ziek is, maar verschijnselen zoals hierboven beschreven zijn nu op vele plaatsen zodanig geinstitutionaliseerd en deel van de cultuur geworden, dat zij verderf en decadentie veroorzaken op een gigantische schaal.
Soms vinden er zaken plaats die zodanig hilarisch zijn dat men ze niet uit de duim zou kunnen zuigen. Onlangs las ik in een rapport over een zwaar door Nederland gesubsidieerd land, dat de cheffin op de afdeling filatelie van het postkantoor zo populair was bij haar directeur, dat zij iedere maand het postkantoor een gepeperde rekening mocht sturen voor de huur van 99,5 vierkante kastruimte in haar privewoning om……….postzegels op te slaan. En hoe decent en precies was zij: geen 100, maar precies 99,5 vierkante meter!
Hugo van Reijen
Ik herinner mij nog steeds het fraaie verhaal over een dictator in Uganda die zijn kinderen per prive Gulfstream vliegtuig naar de kostschool in Zwitserland stuurt. Dit is allemaal mogelijk dankzij Nederlands ‘donor’ geld en een minister die zich een nieuwe Jezus waant. Wat zij die laatste ook al weer over tollenaren en luiheid?
De lijst is natuurlijk eindeloos. De grote lijn: met alle respect voor kritiek die je op de democratie zou kunnen hebben, als een regime zich zelf met geweld in stand houdt komt ontwikkelingshulp per definitie verkeerd terecht.
Ik heb het nooit zo leuk gevonden dat India ontwikkelingshulp ontvangt en kernwapens ontwikkelt (en koeien als heilig blijft beschouwen, maar goed).
Begrijp me niet verkeerd: als je in het Westen wordt geboren heb je geluk vergeleken bij iemand die in een ontwikkelingsland wordt geboren. Dat is op dat moment niet verdiend. De mentaliteit van een verwend wester pubertje is net zo verwerpelijk als iemand in een derde wereldland die ontwikkelingshulp eist, vanwege een mogelijk koloniaal verleden.
Maar ontwikkelingshulp in de huidige vorm is geen oplossing:
– de overheid kan dit niet goed (of efficient) organiseren
– de overheid kan de relatie tussen ontwikkelingshulp en internationale betrekkingen niet matchen: hoeveel strafkorting levert een schending van de mensenrechten op? Of is dat een aantasting van de soevereiniteit? Is het verlenen van ontwikkelingshulp dat dan niet? Mogen we alleen in eigen land of in EU-verband kijken naar de effecten van en voorwaarden voor steunverlening?
– non-profitorganisaties kunnen dit ook niet, omdat hun belang deels parallel loopt met de ontwikkeling van ontwikkelingslanden, maar deels autonoom is, namelijk instandhouding / groei van de eigen organisatie
– afgedwongen solidariteit (belastingheffing tbv derde wereld) is principieel fout: laat het kerken en particulieren doen als ze het willen.
Naar mijn idee is de beste vorm van ontwikkelingshulp de volgende:
– alle importheffingen opheffen (waardoor op dit moment derde wereldlanden immers minder grondstoffen en landbouwproducten kunnen exporteren en consumenten in het westen te veel betalen en inefficiente westerse producenten kunstmatig in leven worden gehouden)
– alle exportsubsidies opheffen.
Het lijkt me een beetje ziek derde wereldlanden geld te geven voor hun economische ontwikkeling en vervolgens invoerrechten te heffen om te voorkomen dat ze succesvol worden.
Het zal in bepaalde sectoren tot een koude sanering leiden, maar Nederland heeft bijvoorbeeld in de textielsector laten dat de periode van marktbederf (Europese Multivezelakkoord (MFA) in de jaren 70 en 80) kan worden gebruikt om de sector de laten moderniseren (zie Ten Cate in Twente vandaag de dag) en meer waarde te laten toevoegen.
Fred [4] reageerde op deze reactie.
We hebben de laatste dagen weer een prachtig voorbeeld gezien van waar ontwikkelingshulp toe leidt; Nederlandse Antillen.
Geld dumpen in een bodemloze put en dan ook nog eens als NL vertegenwoordiger als oud vuil behandeld worden.
En das nog terecht ook. Buiten een corrupte bestuurlijke bovenlaag heeft er niemand voordeel bij deze geldsmijterij.
Het maakt je afhankelijk, het is killing voor lokale economie en initiatieven op langere termijn.
Als je sociaal wilt zijn maak je per direct deze eilanden onafhankelijk.
Het volk daar wil het en het volk hier wil het en waarom voeren de machthebbers ook in dit geval niet gewoon de wens van hun kiezers uit??
.M [6] reageerde op deze reactie.
@Roland [2]: Geheel met je eens over die importheffingen en exportsubsidies. wel denk ik dat medische hulp gerechtvaardigd is. In een land dat geteisterd wordt door malaria en aids, zal het aantal werkenden drastisch afnemen. Ook tegen hulp bij het zorgen voor schoon drinkwater en goede riolering kan ik geen bezwaar hebben. De aanleg van andere infrastructuur (wegen, electriciteit, spoorlijnen) kan uitstekend door het bedrijfsleven gebeuren. Maar dat bedrijfsleven (ook westers) wil winst maken en dat kan alleen als die importheffingen en exportsubsidies worden afgeschaft. Momenteel schijnen alleen de Chinezen door te hebben dat hulp verlenen door te investeren, met het doel winst te willen maken, wel helpt.
Roland [5] reageerde op deze reactie.
@Fred [4]: Ik las net vandaag ergens dat de tsunamihulp van drie jaar geleden niet echt goed terecht gekomen is (althans, niet goed geadministreerd is). Mijn bezwaren tegen ontwikkelingshulp in de huidige vorm gelden ook voor noodhulp.
Let wel: ik ben niet tegen hulp. Ik vind het een teken van beschaving als mensen elkaar helpen, maar we krijgen dat momenteel blijkbaar niet zonder erg veel overhead (aan de rijke kant) en corruptie (aan de arme kant) voor elkaar.
Ik vind het geen teken van beschaving als deze hulp collectief, onder dwang, wordt geincasseerd. Ik houd er ook niet van als de regering spontaan het middels een hulpactie verzamelde bedrag verdubbelt.
Als bedrijf investeer ik het liefst in een land met een stabiel klimaat waar eigendomsrechten gerespecteerd worden, of het nu om tolwegen of grondstofconcessies gaat.
Verschillende Aziatische tijgers (zonder grondstoffen) hebben weliswaar een qua burgerrechten streng (soms bijna fascistisch) beleid gevoerd, zoals China nu, in sommige opzichten, maar focusten zich op exportorientatie, ipv importsubstitutie. Lijkt me dat dat een effectieve strategie was, maar nodig een Cambodjaan (Rode Khmer), Vietnamees (“burgeroorlog”), Noord Koreaan (communisme) en Zuid Koreaan uit voor hun verhaal…
Fred [7] reageerde op deze reactie.
@GB [3]: Wallonie is nog een beter voorbeeld. Kost aan de Vlaamse belastingbetaler jaarlijks ca. EUR 13 mrd en aan de Europese ca. 2 mrd. En dat voor een bevolking van amper ca. 3,5 mln (ruim 4,5 als je Broekzele meerekent)(*). Ze ontvangen jaarlijks dus tussen de ca. 3300 en de 4300 per capita of pakweg ca. 1000 per maand voor een gezin van 3. Ik ken geen land of regio ter wereld waar men meer ontvangt en tegelijkertijd een grotere minachting koestert voor de hand die haar voedt.
(*) deze oorspronkelijk Vlaamse gemeente die inmiddels ca. volledig verfranst (en verafrikaanst) is, staat heden ten dage beter bekend onder de van de verfanste naam Bruxelles afgeleide (her)vernederlandsing “Brussel”.
GB [8] reageerde op deze reactie.
@Roland [5]: Bij medische hulp dacht ik aan een organisatie als artsen zonder grenzen, die deels op giften, deels op overheidssubsidie draait. Ik geloof zelfs dat dit soort organisaties éen kwart van hun budget bij elkaar sparen, driekwart komt van het Rijk. Ik kan mij vergissen, maar ik heb nog nooit iets gelezen dat deze organisatie in verband brengt met corruptie of hoge overhead. Het kan dus wel, zolang heel duidelijk omschreven is wat hun taken zijn. Bij grote NGO’s als Oxfam/Novib is nog lastig te achterhalen wat ze doen, wat hun successen zijn en hoeveel geld er verspild wordt.
Verder zijn er ook kleine initiatieven, zoals een ondernemer (aannemer) in Den Haag die na zijn pensionering scholen is gaan bouwen in enkele Afrikaanse landen. Daar komt geen overheid aan te pas, het geld is volledig afkomstig van giften en regelmatig gaat er – op eigen kosten – een groep Nederlanders heen om te helpen bij de bouw. Je mag alleen mee als je ervaring hebt in de bouw. Al bouwende leiden ze ook mensen ter plaatse op tot timmerman, electricien, loodgieter e.d. Dat soort vormen van directe en praktische hulp is effectief, aanzienlijk effectiever dan de hulp van overheden en veel NGO’s.
Maar uiteindelijk komt ‘echte’ hulp van bedrijven en ondernemers die investeren. En zoals je terecht stelt, gebeurt dat alleen als het eigendomsrecht gerespecteerd wordt. Zimbabwe is een voorbeeld van hoe slecht het afloopt als dat laatste niet gebeurt.
@.M [6]:
Ondankbare honden zijn het.
Maar het is eigenlijk wel een beetje te begrijpen.
Het lijkt mij een sluipend degeneratieproces.
Als iemand me steeds weer geld zou geven zonder er een tegenprestastie voor terug te vragen zou ik hem volgens mij ook op den duur gaan minachten.
Het is een zware aantasting van je eigenwaarde er vanuit gaande dat je gezond bent van lijf en leden natuurlijk.
Trouwens nu we het toch over ontwikkelingsgebieden in europa hebben; wat denk je over de overtreffende trap genaamd de EUSSR??
En dan bedoel ik natuurlijk met name de eurolanden Griekenland, Italië en Spanje.
Caroline [9] reageerde op deze reactie.
@GB [8]:
Het is zo simpel, geld dat je verdient, verdien je, en heb je er dan niet genoeg van dan is het je eigen ‘schuld’, je hebt namelijk gewoon niet genoeg verdient. Harder/beter/slimmer werken is dan het parool.
Geld dat je krijgt is nooit genoeg, immers, alles wat je minder krijgt dan je wilt hebben is niet aan jou te wijten, maar aan de gever, die minder gul is dan die zou moeten zijn.
Zie ook de manier waarop ondernemers (mensen die met hun hele hebben en houden borg staan voor wat ze ondernemen) en managers (zij die alleen halen en niets brengen) van elkaar verschillen. De eersten nemen risico’s en dragen de gevolgen en halen iha niet meer uit hun onderneming dan verantwoord is, de tweeden halen wat zij halen kunnen zonder enig risico e lopen, en ja, verrassing, dan is het nooit genoeg.
Verantwoordelijkheid zonder werkelijke aansprakelijkheid, het werkt nergens, niet in ondernemingen, niet in staten.
In dat licht is het verbluffend te constateren dat onze staat niet afwijkt van die van een staat als Zimbabwe. Net als daar zijn ook hier de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid losgezongen. Wij hebben niet alleen van Afrika maar ook van ons eigen land, ieder land, een corrupt ontwikkelingsland gemaakt.
Nog dichter bij huis: neem nu de Noord-Zuid lijn hier bij mij om de hoek. Ik heb er tegen gestemd en het merendeel van de Amsterdammers die gestemd hebben ook. Desondanks ging het project door, met de even bekende als rampzalige resultaten. Geen verantwoordelijke (niet één) is afgetreden (zou ook niets geholpen hebben overigens), niet één verantwoordelijke eet er ook maar één boterham minder om. Was het anders, dan zou men er al lang mee zijn opgehouden.
Ik heb bedacht dat het enige dat er op zit is dat politiciie beslissingen nemen hiervoor in privé aansprakelijk gesteld dienen te worden. Zij mogen zich uiteraard verzekeren (niemand doe altijd alles goed), maar worden er dan (verzekeringspremies niet te betalen) in ieder geval van weerhouden om over zaken te beslissen waarvan zij de gevolgen zelf voelen in plaats van daarmee anderen op te zadelen. Doen we dat, dan zouden we iets minder op een ontwikkelingsland met subsidie lijken, dan we nu doen.
Comments are closed.