belazerdHet is verbazend om steeds weer te ontdekken hoe de staat enorme economische schade weet aan te brengen bij de meest onverwachte zaken.

Zo had ik enige tijd geleden toevallig inkijk in het magazijn van een Aldi-filiaal. Daar stonden grote plastic zakken vol met geplette frisdrankflessen waar statiegeld op had gezeten. Ik dacht altijd dat die dingen werden hergebruikt, waarom anders statiegeld maar dat was dus duidelijk niet zo.

Ik ben mij voor de zaak gaan interesseren en heb het volgende. Het blijkt dus dat fabrikanten & importeurs van fris niet meer verplicht zijn om herbruikbare flessen te gebruiken maar daarvoor in de plaats de verplichting hebben om weggooiflessen van 1 liter of meer van de consument terug te krijgen via een statiegeldsysteem.

Fabrikanten & importeurs van fris berekenen statiegeld aan de supermarktketens en die berekenen dat weer door aan de consument. Als de consument de fles terugbrengt krijgt hij zijn Pleurokwartje terug van de winkel.

In de winkel worden al die teruggebrachte flessen ongesorteerd in grote zakken verpakt en naar het distributiecentrum van de keten gestuurd.

Het probleem is nu dat de winkelketens graag hun statiegeld van de importeurs & fabrikanten terug willen krijgen terwijl de flessen door elkaar in de grote zak zitten zodat het onduidelijk is hoeveel de winkel terugkrijgt en van wie.

Hier komt dan de Stichting Retourverpakking Nederland (http://www.ral.nl/srn/) hulp bieden. Deze haalt de zakken met flessen op bij de distributiecentra van de winkelketens en brengt ze naar een van de eigen drie sorteercentra waar geteld wordt hoeveel flessen er van elke importeur & fabrikant in die zakken zitten. Vervolgens wordt het statiegeld door deze stichting aan de importeurs & fabrikanten gefactureerd en aan de supermarktketens terugbetaald. De stichting krijgt hiervoor een vergoeding van de deelnemers.

Tenslotte worden al die zakken met flessen door plasticfabrikanten bij de stichting opgehaald en dienen als grondstof voor nieuwe flessen of andere plastic zaken.

De ALDI en LIDL hebben deze dienstverlening niet nodig omdat al hun fris van het eigen merk is zodat de plasticfabrikanten die dingen rechtstreeks bij hun distributiecentra kunnen ophalen. Ze zijn overigens ook de importeur zodat ze dat hele statiegeldgedoe van importeur naar winkelketen kunnen overslaan wat aardig in de kosten zal schelen.

De staat heeft hier een gigantisch en kostbaar administratief- en logistiek rondpompsysteem van statiegeld en lege flessen gecreëerd om er zogenaamd zeker van te zijn dat al dat plastic niet gaat slingeren.

Ik heb eens wat rondgebeld en het blijkt dat de nieuwe afvalverwerkingcentrales volledig zijn ingericht om het plastic uit de grijze bak volledig uit te sorteren terwijl de oudere centrales vrij gemakkelijk daartoe aangepast zouden kunnen worden. De nieuwe centrales zijn niet blij met dit statiegeldsysteem (en de komende verplichting van de staat aan de gemeenten om plastic afval apart te gaan inzamelen) omdat hun investeringen in het scheiden van plastic afval feitelijk weggegooid geld zijn terwijl het geen nut heeft om de oudere aan te passen om dezelfde reden.

Om de twee systemen te vergelijken:

Systeem 1:

  1. fabrikanten & importeurs sturen volle flessen naar de winkelketens vergezeld van een factuur voor het statiegeld
  2. de winkels verkopen volle flessen aan de consument en laten deze statiegeld betalen
  3. de consument brengt de lege fles naar de winkel en krijgt daar zijn kwartje weer voor terug
  4. de winkel bundelt de flessen in een zak en stuurt die naar het eigen distributiecentrum
  5. de Stichting Retourverpakking Nederland haalt de flessen op en brengt die naar het sorteercentrum
  6. de flessen worden per importeur/fabrikant geteld
  7. de Stichting Retourverpakking Nederland stuurt een factuurtje voor het verschuldigde statiegeld aan de importeurs & fabrikanten 
  8. de Stichting Retourverpakking Nederland betaalt het van de  importeurs & fabrikanten ontvangen statiegeld aan de winkelketens terug
  9. fabrikanten van plasticproducten halen de lege flessen op bij de Stichting Retourverpakking Nederland

Systeem 2:

  1. fabrikanten & importeurs sturen volle flessen naar de winkelketens
  2. de winkels verkopen volle flessen aan de consument
  3. de consument deponeert de lege fles in de grijze bak
  4. de afvalcentrale scheidt het plastic van de rest van het afval
  5. fabrikanten van plasticproducten halen de lege flessen op bij de afvalcentrales

Gewoon in de grijze bak mieteren is dus het goedkoopst en milieuvriendelijkst.

Overigens is dit een tamelijk inconsequent systeem omdat er aanzienlijk meer kleine plastic flesjes met fris worden verkocht dan liter-of-meer flessen en die mogen wel bij de rest van het afval.

 

5 REACTIES

  1. Kortom, die stichting is de enige die er wat aan heeft. Zou de directeur van die stichting minder of meer dan 1 miljoen per jaar verdienen (salaris, pensioenpremie, onkosten) dankzij zijn staatsmonopolie?

    Mooi verhaal, ik wist niet dat het er zo aan toe ging. Dank voor het uitzoeken!

  2. Goed speurwerk. Dat onze staat het zelfs voor zoiets als lege flessen nog voor elkaar krijgt om inefficiënt te werken. Nog 2 zaken op dit thema.

    Ik heb me ooit laten vertellen, dat het ingezamelde plastic van de flessen gebruikt wordt voor tapijt, je kent het wel: dat tapijt met die korte krulletjes. Ik heb dit nooit kunnen achterhalen, maar waar staan die tapijtfabrieken? In Nederland?

    Bovendien hebben wij een overschot aan retourflessen, omdat in België het inzamelen niet gedaan wordt. De Belgen in de grensstreek komen hun flessen dus bij ons in de automaat gooien. Ze hebben er nooit statiegeld voor betaald tijdens de aanschaf in België en vangen het wél tijdens het inleveren in Nederland.

  3. Goede analyse,

    zou je zo ook eens naar het andere ronpompsysteem willen kijken: de BTW.

Comments are closed.