Met de Dow en andere toonaangevende beurzen weer dik in de plus lijkt herstel van de reële economie slechts een kwestie van tijd te zijn. Nooit eerder waren de ‘graadmeters’ van de economie zo van de realiteit los als dat nu het geval is: bedrijven vallen bij bosjes om en werknemers verliezen hun baan en hun huis. Herstel blijft beperkt tot een select gezelschap van bankiers en beurshandelaren. Is het inflatie? Nee, want in de meeste landen is er eerder sprake van lichte deflatie. Is deflatie dan werkelijk zo desastreus als sommige economen beweren? Mogelijk, maar dat is niet de oorzaak van de malaise die we om ons heen zien.
Credit Crunch
De crisis die ontstond na aanleiding van het barsten van de huizenbubbel in de Verenigde Staten stond in Nederland al snel bekend als de kredietcrisis. Deze term is overgenomen van een Engelse term die de lading beter dekt: ‘credit crunch’: een contractie van fictief geld. Deze contractie vindt plaats in derivatenmarkt: aangezwengeld door goedkoop krediet van centrale banken heeft deze markt voor beleggingsinstrumenten een totale geschatte waarde (PDF) van 1,3 triljoen dollar ($ 1.300.000.000.000.000,-) bereikt. Een vervelende bijkomstigheid is dat deze beleggingsinstrumenten bij veel banken opgenomen zijn op de balans en op basis daarvan meer krediet verstrekt is. Nu de werkelijke waarde daalt onder de fictieve waarde waarvoor deze producten zijn opgenomen is al dat uitgegeven krediet volledig ongedekt en de bank als geheel ondergekapitaliseerd. Objectief beschouwd zijn bijna alle westerse banken failliet. Creatief boekhouden en misplaatst vertrouwen van de consument verhinderen dat deze waarheid aan het licht komt.
Banken zijn wanhopig op zoek naar vers kapitaal om het gat te dichten, en vinden dat bij de belastingbetaler enerzijds via de ‘bail outs’ en anderzijds in hun debiteurenbestand: ondernemingen met openstaand krediet en consumenten met (hypotheek) schulden. Tot nu toe hebben overheden voor zo’n 10 biljoen dollar bijgesprongen, oftewel 8% van het totaal aan openstaande derivaten. Voor de waardevermindering van de overige 92% wordt het gezonde deel van de economie langzaam maar zeker uitgewrongen. Een theoretisch onmogelijke opgave aangezien de totale waarde van de wereldeconomie geschat wordt op ’slechts’ 70 biljoen dollar.
Een rapport van de centrale bank van de VS, de Federal Reserve, somt de kapitaalvernietiging op die de economie van de VS en ver daarbuiten nekt:
- In het eerste en tweede kwartaal van 2008 verstrekten Amerikaanse banken respectievelijk $472,4 en $86,7 miljard bedrijfskrediet. In het eerste en tweede kwartaal van 2009 was dit respectievelijk MINUS $857,2 en minus $931,3 miljard: een ongekende liquidatie van bedrijfskrediet.
- De huizenmarkt laat een zelfde beeld zien, in het eerste en tweede kwartaal van 2008 werd er voor $522,5 en $124 miljard aan hypotheken verstrekt. In de eerste twee kwartalen van 2009 werd $39,3 en $239,5 miljard aan hypotheken geliquideerd.
- Het consumentenkrediet tenslotte: $115 en 105 miljard aan vers krediet in de eerste twee kwartalen van 2008, min $95,3 en min $166,8 in dezelfde periode dit jaar.
- Tezelfdertijd hollen overheden de kredietmarkt nog verder uit door uitgifte van relatief gunstig geprijsde en ‘veilige’ staatsobligaties: alleen al dit jaar haalde de Amerikaanse overheid zo’n 3,339 biljoen dollar op deze manier binnen.
In Nederland is de situatie niet veel anders: MKB-Nederland beklaagde zich al diverse malen over de gebrekkige kredietverstrekking. Nieuwe hypotheken worden nauwelijks uitgegeven, en de grootste verstrekker van consumptiekrediet, de DSB-bank, ging afgelopen week op spectaculaire wijze failliet (nadat slechts 17% van uitstaande spaartegoeden werd opgevraagd).
Depressie
Terwijl men op Wallstreet en op de Dam verder gaat met ‘business as usual’ bloedt de werkelijke economie als een automutilist in een warme badkuip. Dat zal zo blijven totdat banken zelf failliet worden verklaard en hun schulden worden geliquideerd. Een onwaarschijnlijke koers: de reddingsacties van overheden tonen aan welk een invloed bankiers op de politieke besluitvorming uitoefenen.
Is er dan helemaal geen uitweg? Jawel, inflatie. Massale geldontwaarding kan de schuldenberg tot een schijntje reduceren, maar om het gewenste resultaat te halen zal het percentage Zimbabwaanse hoogtes moeten bereiken. De gevolgen hiervan zijn minstens zo ontwrichtend als de contractie die we nu meemaken.
De vrees voor hyperinflatie waar we in een eerder artikel vanuit gingen lijkt voorlopig ongegrond. Inflatie zal pas de kop op steken wanneer overheden bereid zijn de geldkraan nog verder open te draaien. De huidige situatie laat zich het beste omschrijven in een satirisch bedoeld nieuwsitem van ‘The Onion’: “Should The Government Stop Dumping Money Into A Giant Hole?” De vraag in de politiek is namelijk niet òf overheden banken moeten redden, maar hoeveel geld ze hiervoor uittrekken.
Zolang als overheden niet bereid zijn om banken failliet te laten gaan en hun schulden te liquideren kunt u zich voorbereiden op een lange en pijnlijke depressie waarvan het einde voorlopig nog niet in zicht is.
—–
Ingezonden door Marnix van Suylekom
Posted on October 19, 2009 by taxplanning
Ik snap niet dat mensen nog staatobligaties willen kopen. Hoe staten gaan reageren wordt ook nog interessant. Bijvoorbeeld hoe de IJslandse regering de zwendel van Icesave op de IJslandse bevolking probeert af te schuiven. Het maakt ook niet uit wie er regeert, dus blijkbaar zijn bankiers de baas in IJsland. Is dat ook het scenario voor andere landen?
Om welke reden kunnen banken uberhaupt de ‘waarde’ van derivaten in de boeken opnemen? De rotzooi heeft toch geen enkele reeele waarde? Laat de bankiers de schade maar betalen van hun bonussen.
Armin [10] reageerde op deze reactie.
Het lijkt nu duidelijk dat overheden en financieele instellingen niet kunnen overleven zonder het geld van de burger.
Machtsmiddel voor de burger?
Kan de burger daar iets mee doen?
Jonatan [5] reageerde op deze reactie.
De economie draait op inflatie.
Met de overwaarde van je huis, bedrijf kun je :
1 Het bedrijf of huis verkopen en de overwaarde door inflatie uitgeven/besteden.
2 Alleen de overwaarde verzilveren en uitgeven/besteden.
3 Nog meer geld lenen omdat je eigen waarde in een huis of bedrijf is gestegen. Dit is mogelijk omdat de bank zijn onderpand ook meer waard is geworden.
Door inflatie krijg je zonder te werken overwaarde.
Alleen jammer als je contant geld hebt.
Bij deflatie is het precies andersom
1 Je moet een restschuld betalen als de lening hoger is dan de waarde van het huis of bedrijf bij gedwongen verkoop.
2 Er is niets meer te verzilveren. De positieve waarde op papier wordt soms negatief.
3 Extra lenen voor een bedrijf of woning is er niet meer bij omdat de onderpand anders te laag wordt voor de bank.
De waarde daalt immers door deflatie.
De deflatie is vaak nooit zo hoog als de inflatie geweest is. Als elk stuk inflatie-meerwaarde in (on)roerende goederen direct is verzilverd heb je een probleem als consument, maar ook als bank. Je onderpand wordt immers steeds minder waard.
De bankiers schoven/schuiven de minimale eigen vermogengrens in contanten dat men moest hebben om iets te kopen of te houden steeds verder naar beneden.
Dit uiteraard met korte termijnvisie puur en alleen voor hun EIGEN bonussen. Als snelle baantjeshopper/manager heb je niets aan een lange termijnvisie.
Dit werd uiteraard slapend toegestaan door de DNB.
Deze die de rente zeer laag heeft in zeer goede jaren, zodat men het in slechte jaren nauwelijks de economie kan stimuleren door de rente te laten zakken. Ook de overheid spaarde niet in goede tijden om de dalen te kunnen opvangen
in slechtere tijden. Zij hadden dan in slechter tijden veel geld uit kunnen geven aan enkel en alleen de infra om de economie te stabiliseren.
Dit maakt niet uit, als blijft zoals het is.
Schouderklopje, feestje, preekje etc,….
Met vrijheid kun je de economie stimuleren.
Joske [8] reageerde op deze reactie.
Hyperinflatie is, in mijn optiek, iets wat vrij vlot kan optreden. Er is op dit moment erg veel liquiditeit in het systeem. Deze is wanhopig opzoek naar rendementen aangezien de traditionele investeringen niets meer opleveren en de beurs een hoge K/W verhouding heeft. Er hoeft maar een relatief klein deel van deze liquiditeit de commoditymarkten in te vloeien om een momentum (bubble) te genereren en er zal een prijsexplosie plaatsvinden. Dan zal blijken dat veel derivaten (om dat risico te dekken) naked zijn en de partijen welke deze hebben uitgegeven zullen ala AIG tenonder gaan. Dit zal de prijzen verder opdrijven aangezien de posities toch gedekt moeten worden etc. Zo krijg je snel een hyperinflatoire spiraal in commodities en een deflatiore spiraal in alle papieren assets. Counterparty risk anyone? Persoonlijk zie ik dit gevaar voornamelijk in de voedselmarkten (vele misoogsten, olie en edelmetaal.
hugovanreijen [14] reageerde op deze reactie.
@Rob ter Horst [2]:
Wat als nu blijkt dat juist een significante groep “burgers” werkt voor of afhankelijk is van deze overheid en financiele “industrie”? Daar ga je dus met je machtsmiddel…
Rob ter Horst [6] reageerde op deze reactie.
@Jonatan [5]: Zoveel mensen heb je niet nodig om een bank in de problemen te brengen. Je moet toch ergens beginnen…
@Romee [3]:
En wie worden hiervan de duppe….
Tja weer, de spaarzame mensen die alleen dingen doen waarvoor zij eerst sparen of keihard werken.
@Romee [3]:
En wie worden hiervan de duppe….
Tja weer, de spaarzame mensen die alleen dingen doen waarvoor zij eerst sparen of keihard werken.
Hugo [9] reageerde op deze reactie.
@Joske [8]:
Daarom zouden die spaarzame burgers ook niet moeten sparen in Euro’s maar iets wat niet te manipuleren valt. Sparen in Euro’s in deze tijd is erg stom. Wie niet wil nadenken en bind vertrouwt op de roverheid afgedwongen Euro tja die zal, net zoals met de woekerpolissen en aanverwante ellende, worden genaaid. Is niet anders, Europa en al die aanverwante roverheden moeten zichzelf toch bekostigen. Van een kale kip kan je niet plukken en eentje die wel veren heeft blijft over. De wereld is niet eerlijk, get over it.
@Bon Vivant [1]: Ik snap niet dat mensen nog staatobligaties willen kopen
mmm, banken kunnen omvallen.
Aandelen crashen, commodities fluctueren, huizenmarkten storten in, etc.
Maar staatsobligaties worden gegarandeerd door een overheid die het geld gewoon via belasinggeld bij haar burgers gaat ophalen.
Lijkt me niet zo moeilijk.
Juist omdat staatsobligaties zo extreem veilig zijn in tijden van crisis, versterken ze de crisis door nog meer geld uit de markt te onttrekken. Hierdoor dalen de andere koersen nog meer, en krijg je een zelfversterkend effect.
Hugo [12] reageerde op deze reactie.
Zou het licht toch een beetje door beginnen te dringen???
TT127;
President Bernanke van het stelsel van Amerikaanse banken (Fed) vindt dat het Congres het financiële systeem zo snel mogelijk moet hervormen. Hij zegt dat haast geboden is om een herhaling van de kredietcrisis te voorkomen.
De Amerikaanse centrale bank heeft het toezicht op de banken al verscherpt en de bescherming van de consument sterk verbeterd. Ook heeft de Fed voorstellen gedaan om het bonusbeleid aan banden te leggen.
Er zijn volgens Bernanke veel kosten gemoeid met de hervormingen. Hij vindt dat de bankwereld daarvoor op moet draaien en niet de belastingbetaler.
@Armin [10]:
Zou staatsobligaties niet extreem veilig noemen. Ga maar eens met een Argentijn, Rus, Ijslander, Zimbabwaan of de helft van de aziaten praten. Die hebben allen in de afgelopen 15 jaar ervaren dat dit niet zo.
Verder hoor je te weten dat Amerika zowel moreel als financieel failliet is. Amerikaanse Staatsobligaties/Dollar zullen (ver) voor 2018 niets danwel cents on the dollar waard zijn ten opzichte van nu. Verdiep je ook eens in de NL pensioenen. Voornamelijk waar die beleggingen terecht zijn gekomen. Juist Amerika, JP probeert daar wanhopig een flink deel van de poen ‘geinvesteerd’ in oa GM, Freddie & Fannie etc terug te krijgen. Jongeren kunnen niet meer bijspringen want die zitten tot hun nek in de hypotheken en de roverheid is ook aan het verdrinken in de schulden. Kijk je verder om je heen ziet je nog meer ellende. Vele westerse landen betalen hun pensioenen via het omslagstelsel. Laten we het verder niet over peak oil en het overschot aan ‘liquiditeiten’ hebben.
Je kan je geld wel (lang) vastzetten in staatsobligaties of een spaarrekening maar met die 2% schiet je er niets mee op. Sterker, je helpt ‘het systeem’ te financieren waardoor het langer op zijn laatste benen kan lopen. Het aanhouden van echt geld (fysiek goud & zilver) is echt sparen. Het behoud grofweg zijn koopkracht. Een voedselvoorraad is handig voor je weet maar nooit maar tevens een handige opslag voor echte waarde. Geen inflatie of deflatie, je legt de waarde vast. Investeren in je (digitale) buurt/buren is ook zeer waardevol,ga eens ook wat meer naar buurtwinkels. Groentetuin aanleggen en verzin maar meer al dat soort dingen kan je doen om vrijer te worden van het systeem. Heerlijk positief en veel beter dan die kansloze (staats)obligaties danwel spaar, belegging- of what ever rekening.
We hadden al een scheiding tussen kerk en staat, misschien wordt het tijd voor een scheiding tussen bank en staat.
@Hugo [4]:
Deze reactie is niet van mijn hand, maar van een andere Hugo.
Hugo van Reijen
Hugo [16] reageerde op deze reactie.
Obligaties zijn in trek bij personen die (ten onrechte) grote waarde hechten aan de nominale handhaving van de waarde van hun bezit.
Voor velen is het zeer moeilijk door de nominale fictie heen te kijken en zich te realiseren wat de werkelijke waarde van hun vermogen is.
Hugo van Reijen
@hugovanreijen [14]:
Absoluut en excuses voor de verwarring welke ik heb veroorzaakt. Hierbij doop ik mijzelf Hugo de Vrije, nee lijkt ook te veel op van reijen ;). Ok, Hugo uit Utrecht wordt het. Was in het verleden ook maar zal het nu blijven.
Comments are closed.