Libertarische entrepreneurs: John Mackey

Onder veel invloedrijke en succesvolle entrepreneurs is het libertarisme actief aanwezig. In deze serie zetten wij een aantal van hen in de schijnwerpers. Dit keer John Mackey, oprichter van Whole Foods, multimiljonair, filantroop en libertarier. In 1978 begon hij in zijn garage een supermarkt voor biologisch voedsel. Twee jaar later smeedde hij verschillende bedrijven aan elkaar en vormde zo Whole Foods. Whole Foods had in 2004 een omzet van 4 miljard dollar.

John Mackey zegt dat hij tijdens zijn (onafgemaakte) studie een ‘democratisch socialist’ was. Eenmaal in business eisten werknemers hogere lonen van hem, zijn klanten beschuldigden hem ervan dat hij te hoge prijzen berekende en de belastingdienst kwam ieder jaar met hogere aanslagen. Kortom, hij bekeerde zich snel tot het vrije markt libertarisme. John ontdekte de werken van Ludwig von Mises, Friedrich Hayek en Friedman en hij is een bewonderaar van Ann Rand.

John Mackey, vegetarier in Texas, combineert duurzaam ondernemen (om maar eens een modeterm te gebruiken) met succesvol zakendoen. Hij richtte de organisatie Freedom Lights Our World (FLOW) op om economische en politieke vrijheid en persoonlijke groei, sociale verantwoordelijkheid en milieubewustzijn te stimuleren. FLOW maakt zich o.a. sterk voor veranderingen in het rechtssysteem om de ondernemerszin te sterken en verbeteringen in wetgeving om in Derde Wereldlanden de armen de kans te geven legaal een zaak te starten. Zelf geeft hij ieder jaar 1 miljoen dollar weg aan liefdadigheidsorganisaties.

Hij keert zich tegen vakbonden, de gezondheidsplannen van Obama en man made global warming. Over vakbonden zegt hij: ‘The union is like having herpes. It doesn’t kill you, but it’s unpleasant and inconvenient, and it stops a lot of people from becoming your lover.”  In de Wall Street Journal zegt hij dat de overheid zich niet met gezondheidszorg moet bemoeien. In plaats daarvan zouden consumenten zorgverzekeringen in alle staten moeten kunnen afsluiten en een combinatie van gezondheidsspaarrekeningen en bedrijfspolissen kunnen gebruiken. Zo’n bedrijfspolis wordt in de praktijk succesvol toegepast bij Whole Foods.

Op 24 december vorig jaar trad John Mackey af als directeur van Whole Foods Market om zich op nieuwe projecten te concentreren. Een briljante ondernemer en initiator, een man die de Amerikaanse cultuur nieuwe wegen toont.