Nieuw Nederland en de libertariërs: een handreiking?

Artikel door Nieuw Nederland ingezonden:

Vrijheid is binnen Nieuw Nederland (NN) een kernbegrip. Het is interessant om stil te staan bij waar NN staat in relatie tot gangbare stromingen als liberalisme en libertarisme.

Een heel boeiende community / vrijplaats waar veel vrijdenkers discussiëren is www.vrijspreker.nl. Libertaristische uitgangspunten zijn daar een referentiekader.

De wikipedia geeft de volgende definitie van liberalisme:

“Het liberalisme heeft als uitgangspunt de vrijheid van het individu. Liberalen streven naar een samenleving waarin burgers grote vrijheden genieten, zoals de burgerrechten die het individu beschermen en de macht van de staat en de kerk beperken. Ook streeft het liberalisme naar een vrije markt waarin de overheid zich terughoudend opstelt. Ander speerpunt van het liberalisme is de scheiding van kerk en staat (onder andere als voorwaarde voor godsdienstige tolerantie). Ook willen liberalen dat de staatsinrichting wordt vastgelegd in een grondwet waarin ook de grondrechten van de burger staan. Van de overheid werd alleen verlangd dat ze alleen die bestuursdomeinen voor haar rekening zou nemen, die onmogelijk door het individu behartigd konden worden (openbare functies, openbare werken, landsverdediging, …)”

En over libertarisme:

Het libertarisme is een op vrijheid gebaseerde politieke filosofie verwant aan het liberalisme. Volgens veel libertariërs is het libertarisme eigenlijk een radicale of consequente variant van het liberalisme.

Oorspronkelijk werd de naam gevoerd door (linkse) anarchisten, maar in de loop van de twintigste eeuw is libertarisme vooral in zwang geraakt om een kapitalistische ideologie aan te duiden. Deze kapitalistische libertariërs werden onder meer geïnspireerd door de denkbeelden van Bernard Mandeville, die van mening was dat de private ondeugden, zoals hebzucht, de bron van maatschappelijk welzijn vormden (Private vices, public benefits). Voor de oorspronkelijke betekenis, zie libertarisch socialisme. Ook zijn er raakvlakken met het anarchisme omdat beiden niets moeten hebben van teveel overheidsbemoeienis.

De grondslag van het libertarisme kan worden samengevat in het non-agressieprincipe: iedereen heeft de vrijheid te doen en laten wat hij wil, zolang hij geen geweld gebruikt om iemands persoon of eigendom aan te tasten (je kunt wel geweld gebruiken als verdediging tegen iemand die deze regel overtreedt). Geweld wordt in dit verband gedefinieerd als het aantasten van de persoon of het eigendom van een ander zonder toestemming of instemming van die ander, of het dreigen hiermee. [2]

Libertarisme vormt een inspiratiebron voor het neoliberalisme, verder heeft het raakvlakken met de politieke opvattingen van het Objectivisme. Libertarisme wordt wel eens verward met de levensfilosofie libertinisme.

En over libertinisme

Libertinisme is de levensfilosofie dat absolute individuele vrijheid voorstaat. Een libertijn wordt ook wel een vrijgeest genoemd.

Het idee van ‘de vrijgeest’ had een theologische oorsprong. Een deel van de basis van het latere libertinisme werd gelegd door een Italiaanse geestelijke uit de twaalfde eeuw, Joachim di Fiore.

Door bijbelstudie kwam hij tot de conclusie, dat het Goddelijk plan bestaat uit drie grote perioden, waarvan de laatste periode (van De Heilige Geest) duizend jaar zou duren en eindigen in de destructie van de wereld en het Laatste Oordeel. In deze laatste periode zou de volledige vrijheid van de geest een aanvang nemen. Kerkelijke en maatschappelijke wetten zouden hun betekenis verliezen en mensen zouden individueel (zonder tussenkomst van kerk) het ware Woord van God herkennen. Dit idee was populair bij degnostici en zou aan de basis staan van de vrijgeestbeweging, ofschoon Di Fiore zelf waarschijnlijk met hen van mening verschilde en altijd trouw bleef aan de Kerk van zijn tijd.

Nieuw Nederland en deze stromingen…

NN gelooft in een concept dat we vooralsnog ‘flowconomy’ noemen. Dat ook ‘dingen’ (materie) zo vrij mogelijk moeten kunnen stromen. Alles wat deze stroming (waardeketen) in de weg zit moeten we zoveel mogelijk verwijderen. Denk hierbij aan ontelbare belastingen die bij elke verandering, verplaatsing of transactie in de weg zit, maar ook evenzo veel regels en wetten.

NN gelooft in een wereld waarin het niet gaat om hebzucht. Op dit punt wijken we dus af van het libertarisme zoals gesteld in bovenstaande definitie. Wel vinden we het belangrijk dat relaties tussen mensen en de dingen die ‘met’ hen zijn gerespecteerd worden. Op dit punt zijn we dus weer wel libertarisch. Het cruciale verschil is dat we uitgaan van ‘zijn’ (ook van relaties) in plaats van ‘hebben’.

NN gelooft juist dat hebzucht (zie ook de Seven deadly Sins) de hoofdreden zijn van de huidige uitdijende economische crises. Denk bijvoorbeeld aan hebzucht en macht gedreven bankmanagers en de kracht waarmee hedge funds een spoor van vernieling aanrichten. Kijk naar de essentie van de BV-vorm nu: aandeelhouders hebben het bedrijf, maar als dit bedrijf de maatschappij opzadeld met miljarden niet betaalde leningen, dan geven ze niet thuis. Dat is niet respectvol en niet ethisch. Wel de lusten, niet de lasten. Dus diep in –bijvoorbeeld- dit concept zit iets dat niet deugd. Een gevolg van hebzucht.

NN gelooft wel in een vrije markt. Juist. Laat maar stromen. Uitwisselen, handelen, ruilen. Helemaal goed. We geloven ook in bijvoorbeeld Transition Towns. Een concept dat het vloeibaarmaken van handel en uitwisseling ten doel heeft.

We koesteren een typisch libertarisch gedachtegoed (en tevens de basis van veel natuurreligies): “Do what you wanna do, but hurt none” = non agressie.

En NN staat voor een substantiële inkrimping van de overheid, de regels en wetten. Hetzelfde voor de EU. Laat deze mn alleen over veiligheid gaan. Ook op dit punt is NN libertarisch.

Is NN communistisch? Nee. Communisme kent een planeconomie. NN niet. En stimuleert niet dat mensen creatief worden, hun talent opzoeken en waarde toevoegen aan de maatschappij. NN wel.

En dan over libertinisme. We leven nu in de fase van destructie waar in definitie over gesproken wordt. En de kerk as we know it is zichzelf kapot aan het maken (zie de verhalen over kindermisbruik bijvoorbeeld). En uit deze chaos kunnen we een nieuwe maatschappij opbouwen. Een maatschappij gebaseerd op het libertinisme. Wij zijn libertijn.

Of wellicht beter: ‘Liberzijn’.

Tot zover een ingezonden artikel van de mensen van de Nederlandse politieke partij Nieuw Nederland. Nieuw Nederland zou in een vrije markt geloven en non-agressie voor staan. Opmerkelijk en hoopgevend. Voordat ik mijzelf toe sta in euforie te ontsteken wil ik eerst kijken naar de uitgangspunten van Nieuw Nederland. De partij is niet opgenomen in de serie ‘politieke partijen op de libertarische toetssteen’ omdat ik niet genoeg concrete voorstellen in het partijprogramma kon aantreffen. De twaalf programmapunten van Nieuw Nederland zijn de volgende:

1. Bij zorg en onderwijs staan de mens, zijn unieke positie en kracht centraal

2. Bouwen en wonen heeft positief effect op welzijn, welbevinden en leefstijl

3. Er is gezonde en voldoende landbouw en voedselvoorziening

4. Er is een gezond financieel klimaat en gezond werk

5. De menselijke maat staat voorop bij gezondheidszorg, welzijn en samenleving

6. Er is een effectief en rechtvaardig rechtssysteem

7. Er is zorg voor achterstand en achtergestelde groepen

8. Er is goed en verantwoord bestuur

9. Er is een snel en goed landelijk dekkend transport systeem

10. De burger kan het allemaal volgen en begrijpen

11. Er is veiligheid op straat en in de wereld

12. Er komt binnen twintig jaar een nieuwe economie met basisvoorzieningen

Niet één programmapunt is een concreet voorstel. Het lijken allemaal vooral wensdromen te zijn. Ik heb die ook. Ik zou graag overal goede privéscholen zien waar de leerlingen vanaf komen met een gedegen kennis van vier moderne talen, twee klassieke talen, geschiedenis, aardrijkskunde, economie, biologie, wiskunde, scheikunde, natuurkunde, techniek en filosofie (terwijl men ook nog eens goed kan sporten, figuratief kan tekenen en niet onverdienstelijk viool, gitaar of piano kan spelen). Het lijkt mij geweldig als er allemaal rijk geornamenteerde gebouwen zouden staan in een omgeving van junkloze parken en siertuinen met fonteinen met marmeren beelden boven het bassin. Een wereld zonder agressie waarin alleen misdrijven met slachtoffers als misdrijven worden aangemerkt, waarin mensen vriendelijk naar malkander zijn, voor vrijwel alle operaties slechts een kleine incisie in de navelholte nodig is, een wereld waarin niemand kanker krijgt, waarin geen enkel borstimplantaat lekt, en waar de gemiddelde levensverwachting in jaren ver boven de 150 is en vrouwen van achter in de 90 er beter uit zien dan Patricia Paay. Dat zou ideaal zijn.

Wensdromen, zonder dat er concrete voorstellen zijn. De campagnepunten van Nieuw Nederland zijn echter concreter.

Thema economie.

Op korte termijn een bestedingsimpuls van 10 miljard euro per jaar, via natuurlijk geld (circulatiegeld, dat geleidelijk in waarde afloopt). Daarmee wordt meteen een start gemaakt met een basisinkomen.

Dat de economie een bestedingsimpuls nodig zou hebben is een misverstand dat is voortgekomen uit de keynesiaanse economie. Frederic Bastiat heeft aannemelijk gemaakt dat een economie geen stimuli nodig heeft aan de hand van een verhaal over een gebroken ruit. Keynesianen zien de gebroken ruit als een goede situatie om de economie te stimuleren omdat de gebroken ruit ertoe leidt dat de eigenaar van het venster waar de ruit in zat nu een nieuwe ruit zal kopen waardoor de ruitemaker geld verdient en zijn inkomsten, op zijn beurt, weer kan uitgeven. Bastiat stelt echter dat een gebroken ruit enkel een schadepost is en dat de winkelier als de ruit niet gebroken zou zijn geweest zijn geld wel zou hebben uitgegeven aan een pak. Waardoor de kleermaker geld zou verdienen. Een uitgave die geen doorgang vindt aangezien hij een ruit dient te vervangen.

Bestedingsimpulsen om de economie aan te jagen werken niet. Door geld in de economie te pompen kunnen enkel de mensen die als eerste geld bemachtigen er hun voordeel mee doen. Net als de pensioenfondsen is het geld in de economie pompen een vorm van een piramidespel, een kettingbrief, waarin de mensen onderaan in de keten een grote prijs betalen terwijl de ‘hooggeplaatste’ mensen bakken met geld verdienen.

Stel je pompt miljarden fiatgeld de economie in. Dan zullen mensen dit geld direct uitgeven, omdat er immers inflatie te verwachten is door al dat extra geld, dat ongedekt is. In plaats van de economie duurzaam draaiende te houden krijgt men een situatie van roofbouw. Men koopt geen diensten en producten omdat men deze diensten en producten echt nodig heeft maar omdat het geld minder waard wordt. Door deze stimuli worden mensen die met veel pijn en moeite een appeltje voor de dorst bij elkaar gesprokkeld hebben ertoe aan gezet het spaargeld uit te geven. Het gevolg zal zijn dat niemand meer kapitaal wil accumuleren, waardoor er in de toekomst er geen duurzame investeringen meer gedaan kunnen worden. Het gevolg is een hedonistische roofbouweconomie die niet gericht is op produceren en investeren maar op consumeren en potverteren.

Geld dient eerst geproduceerd te worden. Nieuw Nederland kan niet de non-agressie koesteren en voorstander zijn van een vrije markt en tegelijkertijd geld gaan herverdelen dat mensen niet vrijwillig hebben afgestaan. De euro is de mensen in Europa als wettig betaalmiddel opgelegd. Eén van de belangrijkste peilers van een vrije markt is de vrije geldproductie. Zodra er geen vrije geldproductie meer is en de overheid de instantie is die het geld drukt, of laat drukken, is er geen sprake meer van een vrije markt.

In een vrije markt wordt het geld geproduceerd door de mensen zelf. Banken die aan kredietexpansie en fractaal reserve bankieren doen zijn in een vrije markt gedoemd failliet te gaan. Het is waarschijnlijk dat in een vrije markt de edelmetalen goud en zilver als meest universele betaalmiddelen komen bovendrijven. Banken zullen niet meer biljetten uitgeven dan overeen komt met de hoeveelheden edelmetaal die de waarde van de bankbiljetten vertegenwoordigen. Banken die onverantwoorde risico’s nemen zullen in een vrije markt niet groot worden en snel omvallen. Dat banken anno 2010 toch groot zijn gegroeid terwijl zij onverantwoorde risico’s namen komt omdat wij geen vrije markt hebben, maar wel een alles regulerende overheid. De maatregelen van de overheden hebben ertoe geleidt dat frauduleuze en incompetente instellingen konden gedijen terwijl deugdzame spaarders hun inkomsten zagen slinken.

En dan een basisinkomen. Zoals ik reeds gesteld heb dient geld eerst geproduceerd te worden. De welvaart van mensen hangt samen met productie. Hoe minder productie, hoe minder welvaart. Een basisinkomen zou a) een verstoring van de vrije markt b) de schending van het non-agressieprincipe inhouden. Een verstoring van een vrije markt omdat mensen de vruchten, of de uitdrukking, van productie wordt verstrekt zonder dat hier productie, van de mensen waaraan het verstrekt wordt, tegenover staat. Een basisinkomen verstrekken kan alleen als er gedaan wordt aan herverdeling. Als deze herverdeling via de staat plaats vindt dan zal het geen vrijwillige herverdeling zijn maar een vorm van dwang waardoor het non-agressieprincipe geschonden wordt.

In een vrije markt zal elk persoon een producent zijn. Hij (of zij) zal zijn (haar) inkomsten niet onttrekken van mensen die onvrijwillig de vruchten van hun arbeid hebben afgestaan. Anders dan thans het geval is zullen armere mensen in een vrije markt niet in een afhankelijke positie worden gehouden maar worden opgewekt een producent te worden. Mensen die ondanks alles niet in staat zijn te produceren zullen geholpen worden door particuliere liefdadigheidsinstellingen die, in tegenstelling tot de overheden, handelen uit naastenliefde.

Campagnepunt Economie no. 2: Saneren van het fiscale stelsel. Alleen nog 1 belasting op intermediair verbruik. Geen belasting meer op arbeid.

Omdat Nieuw Nederland een basisinkomen wil, zal deze ene belasting waarschijnlijk aan de hoge kant zijn. Helemaal als er ook nog een justitieel apparaat overeind wordt gehouden. Bijgevolg zullen mensen die in de grensstreek wonen massaal de dagelijkse boodschappen in het buitenland doen. Het gevolg zal zijn dat producenten in de grensstreek vaker failliet zullen gaan, waardoor er minder productie in het land zal zijn.

Saneren van de subsidies en uitkeringen van de overheid. Uitgangspunt is nog 1 uitkering, nl. een basisinkomen voor iedereen.

Hoe hoog dat basisinkomen zou moeten zijn wordt niet duidelijk. Wat wel duidelijk is dat het basisinkomen door middel van het toepassen van agressief geweld wordt gefinancierd.

Een investeringsprogramma van de overheid in economie, gezondheidszorg, onderwijs, infrastuctuur, energie tbv een Nieuw Nederland.

Overheden dienen zich verre hiervan te houden. Dat er thans torenhoge schulden zijn en een huiveringwekkende afkalving van de waarde van het geld komt door al die ‘investeringsprogramma’s’ van de overheid. Gezondheidszorg is slechter en duurder dan het in een vrije markt zou zijn, te wijten aan de overheid. Het onderwijs is slechter en duurder dan het in een vrije markt zou zijn. Voor meer welzijn en educatie zou de, almaar conflicten uitlokkende en nimmer zichzelf relativerende, agressiemonopolist zich geheel dienen terug te trekken.

Het samenvoegen van de nationale besparingen (pensioenfondsen) en het vermogen van de overheid in een Nederland Trust onder deskundige leiding, waarin iedere Nederlander aandelen krijgt. Dan gaat het om ca. 1100 miljard euro. Tevens kan in dat traject de staatsschuld worden afgelost.

Een nogal collectivistisch voorstel. De deskundigheid van leiding blijkt enkel uit de praktijk. De meest deskundige leiding dat ben je echter zelf. Om de financiële situatie zo gezond mogelijk te laten zijn dient men zoveel mogelijk te decentraliseren zodat zo min mogelijk mensen negatieve gevolgen ondervinden van blunders, terwijl degenen die het goed doen een lichtend voorbeeld kunnen zijn.

De opzet van het financiële stelsel is nog een uitwerkpunt. Er zijn een paar mogelijkheden, bijvoorbeeld: een restrictie op renteberekening door banken in combinatie met een bank of spaarbelasting. Er wordt dan gestimuleerd dat geld niet wordt opgepot maar wordt besteed. Je doorbreekt daarmee de excessieve geldcreatie door banken en inflatie. De introductie van natuurlijk geld met een in de tijd aflopende waarde kan inzicht geven in effecten.

Het is nog maar de vraag of de mensen van Nieuw Nederland er ooit op gewezen zijn dat de excessieve geldcreatie door (centrale) banken en inflatie komt door overheidsmaatregelen.

Spaarbelasting is een ramp. Daarmee wordt de roofbouweconomie een tandje in de hogere versnelling gezet. Doordat niet meer opgepot wordt, wordt er geen kapitaal meer geaccumuleerd, worden er geen investeringen meer met eigen geld gedaan, wordt er meer geleend, worden er meer schulden gemaakt, wordt de economie totaal ten gronde gericht. Het is gelukkig nog geen voorstel maar een uitwerkpunt.

Men kan inflatie en geldcreatie makkelijk voorkomen. Door als overheid geen wettig betaalmiddel uit te laten geven en op geen enkele manier nog garant te staan voor het gedrag van banken. Alleen zo kan natuurlijk geld geïntroduceerd worden. Geld dat ergens door gedekt is en ten tijde van economische groei steeds meer waard wordt.

Het oppotten van geld is goed. Sparen zorgt ervoor dat er in de toekomst met eigen vermogen investeringen kunnen worden gedaan. Hoe aantrekkelijker sparen is, hoe beter. Bezwaren tegen sparen zijn vooral afkomstig van keynesianen die belangen hebben bij het maken van schulden. Deflatie is immers voor spaarders gunstig en voor mensen met schulden ongunstig.

Een economie hoeft niet aangejaagd te worden. In een deflataire periode, tijdens economische groei waarin natuurlijk geld bestaat, zullen mensen hetgene kopen dat zij nodig hebben. Als de keynesianen gelijk zouden hebben gehad dat voortdurende deflatie ertoe zou leiden dat mensen niets meer zouden kopen dan zou de markt voor personal computers en laptops, een met producten die de afgelopen dertig jaar aan voortdurende deflatie onderhevig zijn, sinds de jaren ’80 voortdurend gekrompen zijn. En dat is niet het geval. Integendeel.

Samenvattend kan men stellen dat voor een gezonde financiële situatie nodig zijn:

a) privaat geproduceerd, gedekt, geld

b) accumulatie van kapitaal

c) non-interventie van de overheid in de bancaire sector en het geldwezen

d) productie

e) een zekere veiligheid; lage criminaliteit

Derhalve is het a) niet goed dat de overheden een ‘wettig betaalmiddel’ uitgeven (dat ook nog eens niet gedekt is door enig goed) b) niet goed dat er inflatie geschapen wordt en mensen ertoe worden aangezet hun spaargeld uit te geven op een moment waarop zij dit eigenlijk niet willen c) niet goed dat de overheden privileges geeft aan financiële instellingen waardoor enkel fraude gestimuleerd wordt en de economie ten gronde wordt gericht d) niet goed dat er een omvangrijk ambtenarenapparaat is en een fenomeen als uitkeringen (voor werkelozen en het koningshuis) aangezien hiermee niet-productieve mensen worden ontmoedigd productief te zijn e) niet goed dat de kosten voor criminaliteit worden verhaald op de samenleving en de crimineel er steeds weer goed van af komt en is het niet goed dat de overheid zich met gelegaliseerde roof bezig houdt.

Het verstrekken van uitkeringen en het inflateren van het geld hebben een zeer onfrisse correlatie. Door de voortdurende inflatie heeft sparen, de accumulatie van kapitaal, niet veel zin. Hierdoor zullen mensen het nalaten te sparen. Door mensen een uitkering te verstrekken, uitbetaald in fiatgeld (briefjes met een € of $ er op), is de roofbouw op de economie permanent en vindt er uiteindelijk een uitholling van de beschaving plaats. Consumeren wordt de norm, sparen wordt afgestraft en schulden maken wordt beloond.

De onfrisse correlatie is de volgende. In een vrije markt met privaat geproduceerd gedekt geld wordt het geld ten tijde van economische groei meer waard. Sparen loont in dat geval. Mensen zullen een deel van hun loon sparen. Voor mindere tijden.

Doordat sparen een deugd is zal het lange termijn denken een enorme impuls krijgen, in tegenstelling tot een situatie waarin het maken van schulden ‘een deugd’ is. Doordat mensen zelf sparen, zullen mensen voor hun eigen pensioen sparen en de jongere generaties niet opzadelen met een grote kostenpost. Dat zou de verhouding tussen de oudere en jongere generaties verbeteren. Doordat mensen zelf sparen kunnen mensen geld accumuleren voor mindere tijden. Als zij werkeloos zijn of ziek. Zij hoeven geen beroep te doen op liefdadigheidsinstellingen, laat staan op een uitkering via de overheid. Dat zal de verhoudingen in de samenleving enorm verbeteren. Niemand zal ongestraft parasiteren op iemand.

Thans zitten we in een situatie waarin het uitgeven van geld en het maken van schulden gestimuleerd worden, terwijl iedereen die geen werk heeft ‘gratis’ geld krijgt via de staat. Dit heeft geleid tot onverantwoordelijk en a-sociaal gedrag. Van de topmanagers bij de banken tot de mensen in de bijstand. Minder productie, meer consumptie. Meer parasiteren op anderen, minder eigen verantwoordelijkheid nemen. De samenleving als geheel is gaandeweg infantieler geworden.

Andere campagnepunten van Nieuw Nederland zijn veelal wensen, geen concrete voorstellen. Maar de wensen zijn er. En aan de wensen zou niet kunnen worden voldaan als de situatie blijft zoals zij nu is. Wensen die meer zouden passen bij een maatschappelijke beweging die het besturen van de staat niet langer nastreeft. Staten leggen immers wetten op.

Een prettige bejegening, is niet in een wet te verankeren. Is niet af te dwingen.

….gelijkwaardigheid tussen onderwijsgever en onderwijsontvanger en door het mens zijn en zijn ontwikkeling daarbij centraal te stellen.

Een onderwijsgever en een onderwijsontvanger hebben ook géén gelijkwaardige relatie. Voor kennisoverdracht is het nodig dat de ene op bepaalde gebieden meer kennis heeft dan de ander. Het mens zijn en zijn ontwikkeling centraal stellen is mijns inziens nastrevenswaardig, maar niet in een wet te verankeren. Niet af te dwingen.

…een gezamenlijk doel vast te stellen, door te werken op eenzelfde golflengte en door het creëren van verbondenheid ook vanuit het belevingsperspectief van de ouders, familie of naasten;

Niet in een wet te verankeren. Niet af te dwingen.

Door bewust gebruik te maken van onze vrije wil kunnen we het evenwicht tussen het mannelijke en het vrouwelijke herstellen.

Niet in een wet te verankeren. Niet af te dwingen. Onwenselijk om in een wet te willen verankeren. Maar ik begrijp dat Nieuw Nederland heel veel idealen heeft. En dat is goed. Dergelijke idealen kunnen echter enkel in vrijheid bereikt worden. En daarom zou het wenselijk zijn dat Nieuw Nederland zich, net als de libertarische beweging, mét de libertarische beweging, zich gaat inzetten voor de vrijheid. Vrijheid. Non-agressie. Vrije markt. Eigen verantwoordelijkheid. Échte solidariteit. Échte naastenliefde. Écht geld. Échte beschaving. En het mooie is: om zich daar voor in te zetten zou Nieuw Nederland geen enkel ideaal prijs hoeven geven en slechts één ding hoeven te veranderen. Eén klein doch essentieel ding. Namelijk: door zich als politieke beweging enkel en alleen nog in te zetten voor de vrijheid, en daarmede dus het libertarisme te omarmen, en zich als maatschappelijke beweging in te zetten voor al die andere idealen.

Oscar