Ondankbare bankroof

Veel mensen staan er niet meer bij stil dat talloze grote en relatief kleine Nederlandse banken de afgelopen jaren gered of gesteund werden met gemeenschapsgeld. Terwijl dit principieel onjuist en immoreel was. Banken, gelijk bedrijven, dienen immers hun eigen broek op te houden. Banken lijken er zelf ook niet meer aan herinnerd te willen worden. Ik ben het echter niet vergeten. Dit onrecht, zeker zolang het voortduurt, dient aan de kaak gesteld te worden opdat het beëindigd, teruggedraaid en bestraft wordt. Laten we de deze week gepubliceerde kwartaalcijfers van NIBC en SNS Reaal eens nader bekijken.

Allereerst NIBC, waarvan ik recent nog hier de jaarcijfers 2009 heb besproken. NIBC heeft vanaf eind 2008 gebruik gemaakt van €6,5 miljard aan staatssteun. En wat blijkt nu, NIBC heeft besloten om met ingang van 2010 geen uitgebreide kwartaalcijfers meer te publiceren, maar enkel summiere cijfers. Voelen zij zich wellicht teveel bekeken? In het eerste kwartaal van 2010 heeft de bank €20m winst gemaakt. Er wordt zowaar dividend uitgekeerd. Waarom wordt niet begonnen met het vervroegd terugbetalen van de door ons gegarandeerde lening van €6,5 miljard? Natuurlijk, dit zal extra geld kosten, maar het zou wel duiden op enig fatsoen. Het persbericht is verder alleen in het Engels. Hoe kan een doorsnee Nederlands gezin dat tegen zijn zin in €1.000 moet garanderen voor deze instelling nu goed doorzien of dit wel een gezonde ‘investering’ is? NIBC schrijft te deliveren op haar in 2008 geformuleerde strategie. Lekkere strategie, als die afhankelijk is van staatssteun. In het magere persbericht echter geen woord over het feit dat de vrije burger gedwongen werd om deze casinobank overeind te houden. Ondankbaar en hooghartig. Ik maak mij hier kwaad om.

Dan SNS Reaal, de bank en verzekeraar uit Utrecht. In ieder geval een kwartaalupdate in het Nederlands. Totale winst van €42 miljoen. De netto-rentebaten zijn fors gestegen, zo lees ik. Logisch ook, als je tegen 1% kan lenen van de ECB en/of tegen gereduceerde tarieven van andere instellingen als gevolg van onze garantie. Heerlijk business model is het toch ook, dat bankieren. Dat mensen überhaupt nog slager of bakker worden. SNS heeft in het eerste halfjaar van 2009 ongeveer €5,2 miljard geleend onder onze garantie. Zij heeft daarvoor net als NIBC gebruik gemaakt van het €200 miljard grote garantieprogramma wat in allerijl door bankenvriend Bos in het leven was geroepen oktober 2008. In het persbericht over het eerste kwartaal 2010 wordt hier natuurlijk met geen woord over gerept. Verder was er nog de kapitaalsinjectie van €750 miljoen door de staat, waarop €185 miljoen is afgelost. Eind 2009 is het SNS Reaal overigens wel gelukt om zonder garantie obligaties uit te geven.

De garantieregeling waar beide banken zo lustig gebruik van maken eindigt op 30 juni 2010, nadat het eigenlijk al 31 december 2009 had moeten eindigen. Gezien de euro-, landen en moraalcrisis waarin we verkeren, zal deze tijdelijke maatregel, net als al die andere tijdelijke overheidsmaatregelen, vast nog langer doorlopen.

Moraal van het verhaal. Bepaalde groepen in onze samenleving, waaronder bankiers, hanteren andere ethische uitgangspunten. Winsten worden in eigen zak gestoken, verliezen worden uitgesmeerd over de samenleving. Politici beschermen hen omdat ze het monetaire systeem niet begrijpen of op termijn bestuurder van een financiële instelling willen worden (Zalm, Bos, De Grave etc). En of dit niet erg genoeg is, weigeren de bankiers ons ervoor te bedanken.