In artikel “Pensioencrisis in 2012” in Z24 waarschuwt Sander Boelens dat het daar helemaal niet zo lekker mee zit en dat de problemen veel erger zijn dan de politici doen voorkomen. En erger dan de meeste mensen verwachten. Boelens voorspelt zelfs een ramp!
Nu zijn we wel gewend aan allerlei rampen die op velerlei gebied voorspeld worden, maar die zelden gebeuren. En toch is dat met financiën en economie een kwestie die niet te lichtvaardig bekeken moet worden. Het gaat dan immers om ieders toekomst, hoe kun je straks eten kopen en de huur of kosten betalen?
En bovendien is dat geen “natuurverschijnsel” maar een door politici veroorzaakte situatie. Zij manipuleren het geld, creëren het uit het niets en verspillen het aan stemmen- en machtopleverende zaken.
Het gaat om gebeurtenissen en toestanden die iedereen zelf kan zien aankomen en waartegen men kan proberen voorzorgsmaatregelen te treffen. Maar in veel gesprekken werpen mensen dit ver weg. Velen denken dat het wel mee zal vallen en dat het wel zal worden opgelost: De overheid zorgt toch goed voor ons!!
De AOW is niet opgezet als een “verzekering” maar als een “omslagstelsel”. Dat betekent dat een steeds kleiner wordend aantal werkers gedwongen wordt om te betalen voor een steeds groter aantal AOW’ers. Dit systeem is al jaren geleden vastgelopen, maar kunstmatig weer gered door aanvullende bedragen uit de algemene middelen te halen. De belastingbetaler is er goed voor.
Ondanks dat zien we het nu in maatschappij weer knijp lopen en moet de pensioenleeftijd worden verhoogd tegen de afspraken in.
Door het kapitaalgedekt aanvullend pensioen kan in Nederland het probleem misschien een beetje (onvoldoende) verzacht worden. Maar andere landen in de EU hebben dat veel minder en die zullen in de “Griekse problemen” komen die ook weer invloed op de euro hebben. En dus op de situatie in Nederland.
Advies:
1.Lees zelf het artikel van Sander Boelens ** nog eens na.
2. Bedenk hoe het beste op dergelijke problemen voorbereid te zijn.
Sander bespreekt een reeel probleem, maar overdrijft de gevolgen naar mijn mening. Hij heeft gelijk dat de naoorlogse demografische golf een zelfversterkend effect heeft gehad op de aandelenbeursen.
Sterker nog, dat is in zijn algemeenheid geweest. Een golf van jongeren die de arbeidsmarkt op kwamen, huizen gingen kopen, etc. Economisch ben je het meest productief – gemiddeld uiteraard – tussen de 25 en 45e. Als je dus een enorme groep mensen hebt in die leeftijdsgroep, helpt dat.
Nu is de demografische meewind, tegenwind aan het worden. En ja, pensioenfondsen zullen meer moeten ontsparen.
Doch, de analyse gaat voorbij aan een aantal zaken. Ik heb ze al eerder aangehaald:
1) inmiddels zijn de Europese aandeelhandel omvangen van onze pensioenfondsen niet meer dominant. Het zelfversterkende effect van de babyboom-aandeel-aankoop is al een jaar of 10 a 15 voorbij. Maar ook de verkoop is dus een kleiner deel van het gehele handelspatroon. Zelfs als pensioenfondsen aandelen moeten verkopen is het niet zeker dat dit nog zulke grote effecten heeft op het totale volume.
2) terwijl wij verkopen, koopt Azie al steeds meer op. Indische bedrijven en Chinese bedrijven zijn al langer bezig Europa op te kopen. Zolang ze daarmee doorgaan is er geen gevaar voor zelfversterkende dalingen.
3) Het gaat om de netto afdrachten. Pensioenfondsen hebben ook actieve deelnemers die premie inleggen. Enkel het netto-resultaat van uitgaven van premies minus pensioenen moeten verkocht worden. Hoeveel dat is is per pensioenfonds verschillend. Er zijn fondsen die dan geen enkel probleem hebben.
4) het artikel spreekt zichzelf ook al deels tegen door aan te geven dat overheden tegelijkertijd op grotere schaal gaan lenen. Ofwel obligaties uitgeven. Pensioenfondsen zijn al enige jaren hun aandelen aan het reduceren en omzetten in obligaties. Dit geefte en lager koersrisico maar ook heel relevant verschuift het herfinancieringsrisico naar de aanbieders. Immers als ik geld nodig heb moet ik een aandeel gaan verkopen en kan bij groot aanbod de prijs dalen. Bij een obligatie herfinancier ik gewoon niet en moet de aanbieder een hogere rente gaan bieden. Juist de uitgevers van obligaties komen dan in problemen.
5) Hij overschat de problemen van de VS. Die zijn veel kleiner dan die van Europa. De VS hoeft ‘enkel’ een federale BTW van 10% in te voeren en het volledige lopende begrotingstekort (plus een flink deel van de incidentele uitgaven) is weg. Toch is de BTW dan nog steeds onder EU gemiddelde. Alle andere belastingen zijn nog steeds lager.
Ook zijn slechts kleine aanpassingen nodig zoals beperking van de indexering en/of verhoging van de 6,75% premie met 3% (nog steeds hilarisch laag met de premies die wij in Europa betalen) en het tekort op de sociale zekerheid is vrijwel volledig weg.
Voor de EU zin dit soort oplossingen al 30 jaar niet meer mogelijk.
Let wel, ik onderschrijf de kernboodschap van het artikel dat de demografie nu tegen ons gaat werken. dat zal op tal van plaatsen zijn van vastgoed (ouderen die kleiner gaan wonen), aandelenmarkten (want minder vraag), sociale zekerheid (piramide groeit niet meer), etc Maar ik betwist het 2012 jaartal als harde lijn en de omvang als zijnde noodzamelijk groot.
Ikzelf heb de volgende aannames gemaakt:
1) aandelen rendementten zullen nog verder onder druk komen. Dus de 6% die pensioenfondsen halen wordt steeds moeilijker. En die figuren die nogs teeds rekenen met historisch nooit gehaalde rendementen van 9% of zelfs 12% zijn helemaal gestoord bezig.
2) de uitgifte van obligaties gaat toenemen ergo rentes zullen moeten gaan toenenemen.
3) belastingen gaat toenemen op elk gebied en elke inkomensgroep.
4) en als extra, waar het geld zit zal men het halen. Ergo de hogere middenklaassen zullen nog meer gaan ophoesten.
5) sociale zekerheid zal verder ingedikt worden ondanks PVV, SP en FNV protesten.
Ik zie veel meer een gevaar in regeringen die domme dingen doen. Ik denk aan Obama die nog steeds door gaat met de economie stimuleren. Of de EC die met structurele herstelfondsen aan de slag wil in Europa … Dat soort honderden miljarden uitgaven hebben de kans een soort schokeffect te veroorzaken die markten op zijn kant gooien. Die zi eik als veel gevaarlijker dan een slecht doch stabiel tekort van 5% per jaar. Die laatste kunnen namelijk – helaas – jarenlang aanmodderen met reletatief weinig gevolgen.
Verplicht mensen laten “sparen” bij een ander, en dan de ander failliet laten gaan.
Dat is ronduit crimineel.
Enorm gerelateerd stuk van P. Oliticus: ‘ De verdwenen toekomst’
http://www.metropoly.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=722:de-verdwenen-toekomst-door-p-oliticus&catid=35:politiek
Ach nieuw is dat inzicht niet.
Ziehier wat ik er in 2005 reeds over schreef:
http://edelmetaal.wilbertgeers.nl/Michielsens_1.html
Voor wie echter zoals pensioenfondsbeheerders niet outside the box denkt en domweg het verleden extrapoleert is het natuurlijk wel nieuw.
Ik heb er destijds met meerdere pensioenfondsen contact over gehad en mijn diensten aangeboden hetzij als werknemer, reagerend op een concrete vacture, dan wel als consultant maar mijn visie werd nergens serieus genomen.
Tja, wie laatst lacht, best lacht.
Goud stond ten tijde van verschijning van mijn artikel in de China Economic Review overigens op $450/oz en zilver op $7.50 – en ten tijde van mijn eerste inzicht stond goud op $300. Ik zal dus in elk geval nog een tijdje blijven lachen inderdaad.
Het jammere van het verhaal echter is dat zelfs als ik gelijk krijg, de incompetente beheerders naar hun confraters wijzend in een of andere parlementaire enquete o.i.d. allen kunnen zeggen “Dit had niemand zien aankomen” (Waar hebben we dit nog gehoord?) en ze vermoedelijk zelfs niet eens hun riant betaalde job verliezen of indien toch dan in elk geval nog een riante ontslagvergoeding opsteken, i.p.v. dat ze hun salaris sinds 2005 wegens wanprestatie zouden moeten terugstorten. En dat terwijl anderzijds de onder dwang bij hen aangesloten leden de duppe zijn. Miljoenen mensen zullen hun premies in rook zien opgaan en of hun pensioen gekort zien worden. En dat allemaal omdat een handvol onverantwoordelijken, dit niet wilde inzien, en maar bleef doorrekenen met uit het recente verleden geextrapoleerde rendementen alsof veranderde externe omstandigheden er niet toe deden.
De toplui van de pensioenfondsen zijn eigenlijk de Votrons, de Lippensen en de Bergens van hun sector.
Zij verknoeien de boel, maar komen ermee weg en de belastingbetaler zal (na een bailout) de rekening mogen betalen of wanneer dit niet lukt (en het zal niet lukken – zie artikel waarom) wordt er zo massaal geld gedrukt dat elke burger (belasting betalend of niet) geconfronteerd zal worden met reusachtige prijsinflatie en alzo de dupe is.
Got gold?
Armin [6] reageerde op deze reactie.
Laten we niet meer vluchten voor doemscenario’s. Laten we de koe bij de horens vatten.
http://www.nieuw-nederland.nu
@Michielsens [4]: De grootste profiteurs van de pensioenfondsen zijn echter zij die pensioen trekken in de jaren voor de crash. Immers zij betaalden te weinig premie en kregen te hoge indexaties. Niet de grote topmannen.
Nu ook zie je dat Donner de pensioenfondsen toestemming heeft gegeven te rekenen met indexatiepercentages die hij eerder als onrealistisch achte. Resultaat, pensioenfondsen hoeven nu de premies minder te verhogen en kunnen wellicht toch nog wat indexatie geven. De zondvloed komt morgen …
Mijn eigen NLse pensioenfonds had een rendement van 1% over de laatste 10 jaar las ik in een editorial van iemand in de deelnemersraad’ (zoiets lees je nooit in de eigen overzichten 🙂 ). BNR nieuwsradio rapporteerde dan de AEX in diezelfde periode 5% per jaar had. Gaat lekker denk ik dan …
Het grootste probleem is in mijn ogen niet dat er massaal verkocht moet worden, maar meer dat er veel minder hard kapitaal is, dan mensen denken, of in ieder geval minder dan nodig is om de pensioenafspraken na te komen. Dat zie ik als nog een stapje fundamenteler dan eventuele zelfversterkende koersdalingen (waar ik niet in geloof).
Gisteren las ik een mooi artikel op MSN USA Money over de EU crisis. Ironisch profiteert de VS daar van vanwege een lagere euro en een vlucht van kapitaal naar … juist ja, US staatsobligaties. Zo kan Obama nog wat langer door gaan met zijn lenen.
Een ander artikel gaf een historisch perspectief van goud. Wie in 1980 ingestapt ws in dollars, had in 2001 een 85% reeele rendementsverlies gemaakt …
Het artikel waarshuwde verder voor de grote schurken die nu in de goudhandel zitten en rendementen van 5% opaten als kosten van bewaren en handelen in goud.
Ook waren de investeringen in goudwinnings-obligaties van 35 miljard naar 50 miljard gegaan. De vraag is of de bedrijven zelfs bij een grote goudstjging die investeringen ooit zouden terugverdienen.
Het historische koersverloop suggereert of een permanente verandering in preferentie naar goud … of een bubble. Hun conclusie was diezelfde die ik al een maand of twee geleden maakte: bubble.
Momenteel is de huizenbubble leeggelopen, maar het grootste deel van het geld is enkel elders geparkeerd. Bij de FED, bij de ECB, in goud en in obligaties. De bubble is nog niet weg.
Comments are closed.