Subsidies kunst en cultuur worden niet afgeschaft; wel verlaagd!

De overheid is zowaar met een goed plan op de proppen gekomen: de subsidies voor kunst en cultuur worden verlaagd. Dit heeft uiteraard veel kunstenaars in de gordijnen gejaagd. Die kladderaars en poppenkastspelers denken zeker dat ze boven de rest van de samenleving staan, dat ze vinden dat mensen hun spullen moeten kopen. Alsof er te weinig kunst is in Nederland. Het is helaas met veel dingen zo dat ze leuk zijn om te doen maar waar verder niemand iets aan heeft. En veel vormen van kunst behoren daar helaas toe.

En laat die kunstenaars me maar eens uitleggen waarom ik m’n zuurverdiende geld aan hen zou moeten geven in plaats van aan bijvoorbeeld mensen die van de honger omkomen of aan een vreselijke ziekte lijden. Je kan elk dubbeltje maar één keer uitgeven tenslotte. En aan kunst die ik niet wil, nee…

De meest voorkomende kunstvorm onder kunstenaars is cabaret, zo zot vind ik doorgaans hun argumentatie. Ik zal enkele argumenten van de SP – wie anders – onder de loep nemen.

“Nederlandse muzikanten moeten een eerlijke kans krijgen om met muziek maken de kost te verdienen. Concertbezoekers moeten wettelijk beschermd worden tegen het opdrijven van de prijzen van tickets voor concerten en evenementen.”

Een eersteklas kul-argument naar mijn mening. De SP wil enerzijds concertgangers wettelijk beschermen tegen prijsopdrijving die door consumenten vrijwillig wordt afgedragen, maar anderzijds wordt deze consument wel gedwongen te betalen voor kunst die hij niet wil aanschouwen. Wie beschermt ons eigenlijk tegen de kunstminnende staat? Je kan van een zwarthandelaar zeggen wat je wil, maar hij kan iemand niet dwingen zijn spullen te kopen. Wie geen slachtoffer wil worden van prijsopdrijving hoeft maar één ding te doen: zijn hand op de knip houden. Volgens mij hindert het de SP gewoon mateloos dat zwarthandel niet belast kan worden, anders zouden ze ongetwijfeld eerder een gedoogbeleid voor zwarthandel voorstaan.

En elke Nederlander heeft een eerlijke kans om met muziek maken de kost te verdienen. Hij mag zoveel muziek maken als hij wil, het opnemen in een studio en het verpatsen aan eenieder die er voor wil betalen. Ik heb zo’n donkerbruin vermoeden dat dit niet de ‘eerlijke’ situatie is die de SP nastreeft. Waarschijnlijk is de situatie volgens de SP pas ‘eerlijk’ als iemand tegen zijn wil voor de muziek moet betalen en de muzikant het geld incasseert dat van een eerlijke burger is afgenomen.

“De overheid moet in samenspraak met kunstenaars en artiesten maatregelen nemen voor subsidiëring en ondersteuning.. Beroepskunstenaars moeten een eerlijke kans krijgen om met hun eigen werk een fatsoenlijk inkomen te verdienen.”

Hiertegen geldt hetzelfde als dat ik eerder aandroeg: iedereen mag proberen met zijn kunst geld te verdienen, alleen stelen mag niet en ook niet met de overheid als dief. Jammer genoeg zijn niet alle zangers zo goed als Franz Bauer – hm – en mogen ze blij zijn als ze op een straathoek een handvol muntjes bijeen scharen. Misschien kan zo iemand beter alleen onder de douche zingen. Een hobby is een hobby en we moeten aanvaarden dat er maar weinigen het gegeven is om van zijn hobby zijn beroep te maken. Dat is de hele reden dat je voor een baan salaris krijgt en voor je hobby bijna niets.

“Bibliotheken zijn niet alleen kenniscentra, maar ook ontmoetingsplaatsen voor de inwoners van wijken en dorpen. Ze verdienen daarom blijvende steun van de overheid.”

Een bibliotheek als ‘ontmoetingsplaats’ vind ik een vergezocht argument. Een café zou daarvoor veel meer in aanmerking komen en die krijgen ook geen steun van de overheid. Integendeel, met het rookverbod zijn veel van die typische dorpskroegen de nek omgedraaid. Ironisch genoeg is het nog eerder Wilders die deze ontmoetingsplaatsen weer een kans wil geven. Om nou kunst te subsidieren omdat ook boeken eronder vallen en bibliotheken ontmoetingsplaatsen zijn… Nog even en winkelcentra krijgen subsidie omdat er zich hangjongeren verzamelen.

“Het maken van kunst en genieten van cultuur dicht bij huis – niet alleen in de stad, maar ook op het platteland – moet door de overheid worden aangemoedigd.”

Nederland is klein genoeg om kunst op bereikbare plaatsen te hebben, ook als je liever wat afgelegen woont omdat dat goedkoper is of omdat je niet zo van de stad houdt. En dat is nog slechts een praktisch argument, geen moreel argument. Er zijn talloze kunsthobbyisten die deze hobby, net als andere hobby’s, in hun vrije tijd kunnen uitoefenen. Het opmerkelijke denkbeeld dat voortdurend doorschemert in de argumentatie van de SP is dat kunst bijzonder belangrijk is, maar dat blijkbaar veel te weinig mensen deze belangwekkende taak zonder subsidie willen uitvoeren. Bovendien, het geldt dat aan subsidie wordt uitgekeerd mogen de burgers van dit land zelf houden en dat mogen ze dan ook aan kunst uitgeven. Het zal vooral voor de minder bedeelde die niet veel te besteden heeft een welkome lastenverlaging zijn.

Kunstenaars moeten werken voor hun geld, net als iedereen. Wie goed is kan af en toe een centje bijverdienen door ergens op te treden en wie veel beter is dan gemiddeld kan er misschien van leven. Kunst is geen oorlog. Kunst zal niet verdwijnen als de overheid het niet in stand houdt. Het is alleen veel rechtvaardiger om de mensen hun eigen geld terug te geven en ze zelf te laten betalen voor wat ze daadwerkelijk willen zien, net zoals dat het normaal is een concertkaartje te kopen, entree te betalen bij een café als er een optreden is, een CD of DVD te kopen of entree te betalen voor een galerie.

Als ik iemand op z’n gezicht sla moet het slachtoffer nog meer inspanning verzetten dan nodig zou zijn om de zon toch maar om de aarde te laten draaien om daarvoor een schadevergoeding te krijgen van de dader. Maar een kunstenaar mag straffeloos cashen? De wereld op z’n kop!

Het is jammer voor de kunstliefhebbers dat ’s Neerlandsch klootjesvolk liever naar Franz Bauer en Lady Gaga luistert en dat talloze kunstenaars daar met afgunst het nakijken bij hebben. Het zou de kunstenaars sieren als zij, als ware weldoeners, hun diensten gratis of onder de prijs zouden aanbieden. Dergelijke opofferingsbereidheid wordt blijkbaar eerder van de burgers van Nederland verwacht dan van henzelf.

Ik wil de sympathisanten van GroenLinks – doorgaans een stuk bemiddelder dan die van de SP, dat moet ik de SP nageven – oproepen om deze belangwekkende kunst te sponsoren! Dan is dit probleem uit de wereld en is iedereen tevreden.

“Op kunst en cultuur zal vermoedelijk onevenredig bezuinigd worden, vergeleken met andere sectoren. Wat vind jij hiervan?”

Het zou dus wel aanvaardbaar zijn als er niet 18 miljard – waarvan 96,7% op andere zaken dan kunst en cultuur – maar bijvoorbeeld 25 miljard bezuinigd werd? Waarom dan geen campagne voeren daarvoor? Dat zou sceptici de basis ontnemen om de kunstwereld van hypocrisie te beschuldigen, een voorrecht dat de kunstwereld natuurlijk niet gegund is als ze hoofdzakelijk trachten hun eigen subsidies zo min mogelijk te doen verminderen.

Ingezonden door Paul van Leeuwen