Links: Happy New Year van Jerald Rough. Rechts: New Year’s Eve van Bryan Larsen. De twee werken zijn gemaakt in de romantisch-realistische stijl die onderdeel uitmaakt van de vijfde pijler (esthetica) van de filosofie van Ayn Rand. Of zoals mevrouw Rosenbaum het zelf zou zeggen: “romantic realism is a portrayal of life as it could be and should be.“
Mevrouw Ayn Rand is Joods. Mijn ervaring met de meeste Joden die een ideologie verkondigen is dat ze vaak niet erg realistisch zijn, hoewel hun woorden hoogdravend zijn. Hun ideologie blijkt in de praktijk vaak destructief. Is er al goed onderbouwde kritiek op het werk van Rand?
Ik heb het werk van Rand nog niet gelezen. Misschien moet ik daar maar eens een begin mee maken. Maar ik doe wel mijn handschoenen aan.
Tony [4] reageerde op deze reactie.
Natuurlijk hou ik ook van Romantiek, maar ook van Classicisme, Barok en wat dies meer zij.
Ik vind overigens Rand haar opvattingen gewaagd te noemen, geuit in een tijd van de afbraak (20ste eeuw), van seriële muziek, abstract expressionisme en ingeblikte poep.
Maar ja, ik ben geen objectivist. Hoewel ik een revival van de Romantiek van harte zou ondersteunen, vind ik louter Romantiek te beperkt. En daarnaast ben ik het eenvoudigweg niet eens met Rand haar gedachtengoed aangaande kunst.
Rand geeft als definitie voor kunst een “selective re-creation of reality according to an artist’s metaphysical value-judgments”
In mijn opvatting is kunst geen selectieve herschepping van de werkelijkheid, maar het vormen van een nieuwe werkelijkheid, die een geheel op zich vormt en geen geabstraheerde selectie is. Verder ben ik van mening dat dit vormen van een nieuwe werkelijkheid niet noodzakelijkerwijs overeenstemt met de metafysische waardeoordelen van de kunstenaar.
Rand begrijpt niets van mystiek, van het numineuze, en daarom is niet alleen haar kijk op religie, maar ook haar kijk op kunst nogal beperkt.
Ik ben een austro-libertarier en geen objectivist. Ik ben het met de inzichten van de economen van de Oostenrijkse School met betrekking tot de economie eens en vaak ook op (geo)politiek vlak. Maar er is meer dan economie en politiek in het leven. En op de non-economische, non-politieke, vlakken zijn er interessantere stromingen dan het objectivisme of het libertarisme.
Waar verwijst “deze” naar in de titel?
@Nico de Geit [301]:
Mag ik je een paar tips geven, beste Nico?
1: Niets zeggen over de “ideologie” van Ayn Rand als je zelf al toegeeft nog helemaal geen inhoudelijke kennis ervan te hebben.
2: Niet vooringenomen zijn, omdat je daardoor alleen maar naar excuses zal zoeken om alles in een negatief daglicht te plaatsen in plaats van met open geest te lezen. Het zegt al genoeg dat je vraagt of iemand al onderbouwde kritiek heeft geleverd terwijl je hebt aangegeven haar werk nog niet eens te hebben gelezen. Je bent, met andere woorden, al bij voorbaat alleen maar geïnteresseerd in het bekritiseren en afwijzen van haar werk, nog voordat je weet wat ze heeft geschreven.
3: Jezelf niet zo laten kennen als anti-Joods. Tenzij je kan aantonen dat de joodse etniciteit van Ayn Rand een sodemieter met haar ideologie te maken heeft, en bovendien dat er andere etniciteiten zijn die niet in merendeel ‘destructieve’ ideologieën aanhangen. Kun jij er 1 noemen?
Inhoudelijk gezien wel ja, maar opmerkelijk genoeg alleen van mensen die Rand zelf als onrealistisch en destructief zou beschouwen. De kritiek kwam van mensen die nota bene de filosofie in “Atlas Shrugged” omarmden terwijl zijzelf niet eens de logische conclusie van haar grootste werk inzag.
Oscar [5] reageerde op deze reactie.
@Tony [304]:
“Inhoudelijk gezien wel ja, maar opmerkelijk genoeg alleen van mensen die Rand zelf als onrealistisch en destructief zou beschouwen.”
Natuurlijk. Maar in pricipe werd iedereen die uit haar pas liep door Rand zelf als onrealistisch en destructief beschouwd.
Ik weet dat Ayn Rand op brede aanhang en grote bewondering door veel mensen kan rekenen, maar ik vind Ayn Rand haar objectivisme onvolledig, inhoudelijk heeft ze vaak bij het onjuiste eind gehad, ze schrok niet terug voor intellectuele aanstellerij, was narcistisch, vals en had iets weg van een sekteleider.
Een dichotomie als rede, egoisme en kapitalisme aan de ene kant en mystiek, altruisme en collectivisme aan de andere kant is mijns inziens te kort door de bocht.
Haar theorie over de kunsten is zeer beperkt. Haar uitspraak dat Kant de ergste man is in de geschiedenis van de mensheid is aanstellerij. Haar beweging is sektarisch.
Verder is de filosofie enkel qua assemblage nieuw. Nu is ‘nieuw’ voor mij geen voorwaarde om iets als goed te bezien, maar ik vraag me af wat zij wezenlijk heeft kunnen toevoegen aan het bestaande. Haar pleiten voor kapitalisme in een zeer socialistische tijd is natuurlijk te prijzen. Maar waarom zou hiervoor een filosofie genaamd objectivisme bedacht moeten worden? Alle elementen waar het objectivisme uit is opgebouwd lijken naar de wens van Rand zelf bij elkaar te zijn geraapt. Elk onderdeel van haar filosofie afzonderlijk is nogal zwak. Of het nu gaat over kunst, Israel, mystiek of economie. Haar politiek-economische filosofie is zwakker dan die van tijdgenoten en 19de eeuwers.
Als Rand het kapitalisme, en de theorie van het kapitalisme, heeft gepopulariseerd dan valt dat natuurlijk in haar te prijzen. Als mensen via Rand terecht komen op Mises, Rothbard en Hoppe en ‘pre-Oostenrijkers’ als Molinari, Bastiat, Locke, Mariana, Thomas van Aquino en Augustinus dan kan zij een duwtje in de goede richting zijn.
R. Hartman (NI) [6] reageerde op deze reactie.
Tony [7] reageerde op deze reactie.
@Oscar [305]: Wie Atlas Shrugged heeft gelezen, en begrepen, kan niet anders concluderen dan dast zij met dit werk een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de filosofie van de individuele vrijheid en het non-agressie principe.
Het grootste probleem van Shrugged is de valse heroiek/romantiek aan het einde, die afbreuk doet aan het boek.
Het grootste probleem van Rand is dat zij zelf niet besefte met Shrugged een pleidooi voor anarcho-kapitalisme geschreven te hebben, feilloos de ware aard van de staat blootleggend.
Uiteindelijk kun je echter wel stellen dat Shrugged zo toegankelijk is omdat veel mensen zich geen staatloze maatschappij kunnen voorstellen. Wie de minarchie omarmt is een heel stuk op de goede weg.
Wie zich vervolgens in die minarchie verdiept beseft dat dit een instabiele en derhalve onhoudbare staatsvorm is, die zich altijd weer ontwikkelt tot een dictatuur.
De meeste Anarcho-Kapitalisten zijn als minarchist begonnen (jij niet 😉 ), en wie logisch consistent is kan ook niet anders. Daarom werd Rand ook zo boos op Childs. Ze kon haar inconsistentie niet toegeven.
Oscar [8] reageerde op deze reactie.
@Oscar [305]:
Daar heb ik het ook over. Ik heb nergens gepretendeerd dat mensen die zij als ‘destructief of onrealistisch’ beschouwde het bij het verkeerde eind hadden.
In tegenstelling, ik stel juist dat deze mensen de enige zijn die ik tot dusver onderbouwde kritiek heb zien geven.
In wezen waren mensen Murray Rothbard en Roy Childs jr. meer objectivistisch als Ayn Rand, omdat zij durfden de logische conclusies van “Atlas Shrugged” te aanvaarden, terwijl die logische conclusie haar met afgrijzen vervulde zonder dat zij dit met rede kon onderbouwen.
Je pleegt hier ad hominem. Mijn reactie op Nico draaide om haar ideologie en het accepteren of verwerpen daarvan. Jij hebt het hier over haar persoonlijkheid en gedrag, maar deze zeggen niets over de juistheid of onjuistheid van het Objectivisme.
Overigens ben ik het met je eens over haar persoonlijkheid en gedrag, maar nogmaals, dit zegt niets over het Objectivisme an sich. Ik doe niet aan persoonsverheerlijking en dus interesseert het karakter en het gedrag van iemand mij niets, bij de vraag of haar “ideologie” wel of niet hout snijdt.
Zij onderbouwde alles en ze kwam op die manier tot conclusies. Misschien kloppen die conclusies niet, misschien wel. Maar iets “kort door de bocht” noemen is een veelgebruikte maar uiteindelijk helemaal nietszeggende term.
Er is rationaliteit en irrationaliteit. Individualisme en collectivisme. Egoïsme of altruïsme.
Dit zijn dichotomieën en zeker als het gaat om agressie of non-agressie (ook een dichotomie) zijn er geen derde keuzes.
Het is overigens wel belangrijk om hier de definities in gedachten te houden die Rand eraan gaf. Met andere woorden, om te weten of altruïsme, zoals Rand vond, verwerpelijk is, moet men wel eerst haar definitie ervan accepteren, anders legt men woorden cq definities in haar mond.
Kunst is subjectief. Er is geen objectieve en feitelijke mening over te geven. Stellen dat een theorie over iets subjectiefs beperkt is, is van zichzelf subjectief. Wat dat betreft zitten zowel zij als jij ernaast.
Het is jouw subjectieve mening tegen de hare. En net zoals jij recht hebt op een subjectieve mening over kunst, heeft zij recht op de hare en andersom.
Dit is wederom subjectief. Het is afhankelijk van wat je in de wereld het ergst vindt. Zij is atheistisch en jij bent gelovig, dus jullie wegen scheiden de facto op een aantal vlakken.
Het is niet meer dan begrijpelijk dat je het dan met haar oneens kunt zijn over wie de ergste man in de geschiedenis is.
Van wat ik heb begrepen, ziet Rand Emmanuel Kant, nog meer dan bijvoorbeeld Karl Marx als de man zonder wie bijvoorbeeld het communisme niet zou hebben bestaan. Als de man die, filosofisch gezien, verantwoordelijk was voor de verwerpelijke ideeën van de massamoordenaars van de 20e eeuw. Als je die mening bent toegedaan, is het niet vreemd dat je hem als de ergste man in de wereld ziet.
Je moet niet alleen kijken naar de conclusies, maar naar de argumenten. Het gaat er niet om of je het met die argumenten wel of niet eens bent, maar of ZIJ dat vindt. En als ZIJ dat vindt, is het begrijpelijk dat zij ook vindt dat Kant het ergste was.
Het is dus geen aanstellerij. Het is een mening waarmee jij het toevallig niet eens bent. Dat is heel wat anders.
En?
Ik reageerde op basis van het feit Nico het objectivisme (de ideologie) al van tevoren afschreef nog voordat hij er iets over gelezen had.
Mijn discussie met hem betrof niet de mens Ayn Rand. Ik heb niets met de mens Ayn Rand, of de gehersenspoelde idioten om haar heen die haar als god zien.
Ten eerste kan de assemblage en het toevoegen aan het anarcho-kapitalisme (of Objectivisme) van het rationeel egoisme alles uitmaken. Het libertarisme, met name, staat bol van utilitaristen die hun denkbeelden proberen te verkopen als “goed voor de hele mensheid” om collectivisten maar te kunnen paaien. Rand beweert dat zonder een rationele onderbouwing je een vrijheidsideaal nooit adequaat zal kunnen verdedigen (en dus ook niet het recht om voor jezelf te leven en niet voor het “algemeen belang”) en daar ben ik het totaal mee eens.
Verder is het irrelevant of het iets heeft “toegevoegd” aan het bestaande; het is slechts relevant of het waar is of logisch klopt. Ik wil helemaal niets iets “nieuws”. Ik wil iets dat klopt.
Overigens heeft zij dat wel degelijk. Niet voor niets bedankt het merendeel der libertariers (inclusief mensen die jij bewondert) Ayn Rand voor hun eigen libertarische denkbeelden.
Zouden ze dat echt doen, als zij niets had “toegevoegd”?
Al was het maar een andere ‘assemblage’ van het bestaande, dan had het blijkbaar meer effect dan de oude assemblages en heeft het dus de facto iets toegevoegd. Namelijk een aantrekkelijker, beter begrijpbare en/of overtuigender constructie dan het voorgaande.
Vraag het aan de libertarische denkers die hun visie in eerste instantie aan haar boeken en inzichten te danken hebben, waarom zij aan Lysander Spooner of Frederick Bastiat niet genoeg hadden.
Vanuit haar oogpunt zou zij zeggen, omdat Objectivisme gebaseerd is op een consistente rationaliteit, en andere denkwijzen een “zwevende abstractie” zijn.
Tot op zekere hoogten ben ik het daar helemaal mee eens. Ik maak genoeg libertariers mee die zich op rationeel vlak totaal niet kunnen verantwoorden voor hun denkbeelden. Ze zeggen maar wat, en als je ze ondervraagt wordt het soms zo duidelijk dat ze zelf niet begrijpen hoe ze tot conclusies zijn gekomen, dat ze extreem geïrriteerd raken en het ondervragen als een persoonlijke aanval zien.
Hun vrijheidsideaal is inderdaad een “zwevende abstractie”. Ze weten ‘iets’, maar HOE…dat is de vraag. Dit geldt met name voor alle utilitaristen. Zij pleiten voor vrijheid, en stellen dat dit beter is voor het algemeen belang dan een overheid zou zijn.
Alsof het “algemeen belang” een rol speelt in het recht op individuele vrijheid.
Dat is waar het rationele egoïsme om de hoek komt kijken.
Misschien wel, misschien niet.
Vooralsnog poneer je een persoonlijke mening, zonder rationele onderbouwing.
Met andere woorden, je zegt niets over Rand, dat een socialist niet net zo goed over jou zou kunnen zeggen.
Sterker nog, ik ken socialisten die ongeveer hetzelfde over Rand zeggen als jij doet.
Alleen doen zij het ten faveure van socialistische tijdgenoten en 19e eeuwers in plaats van anarchistische of libertarische.
Goed dat je dat onderkent.
Misschien dat je je nu ook even kunt afvragen WAAROM zij het kapitalisme en de theorie daarvan heeft gepopulariseerd.
WAAROM bedanken zoveel libertariers en libertarische denkers Ayn Rand voor het inspireren van hun denkbeelden? Omdat zelfs met al haar falen, zij hen een rationele basis gaf voor hun denkbeelden en niet alleen maar een zwevende abstractie.
Overigens zou ik niet weten waarom mensen Hoppe hoger aan zouden moeten slaan dan Rand, maar dat is een andere vraag waar jij en ik nooit zullen uitkomen.
Katjong [11] reageerde op deze reactie.
Def [19] reageerde op deze reactie.
@R. Hartman (NI) [306]:
“(jij niet 😉 )”
Inderdaad, ik ben niet als minarchist begonnen. Ik ben van socialist in één ruk anarchokapitalist geworden. Ik heb alleen jarenlang niet geweten dat mijn gedachtengoed anarchokapitalistisch was en buitendien heb ik het gedachtengoed geprojecteerd op een utopie. Ik had een sociaal utopie ontworpen waarin alle menselijke handelingen op vrijwillige basis waren en ‘de eerste klap uitdelen’ voor iedereen taboe was, inclusief voor de koning. Het ‘wat gij niet wil wat u geschiedt doe dat ook een ander niet’ teruggebracht tot een werkbare essentie. Feitelijk was die utopie een anarchokapitalistische samenleving. Dat ik dat toen nog niet door had kwam omdat ik nog nooit van het libertarisme gehoord had. Op een dag merkte iemand op dat mijn utopie eigenlijk heel liberaal was. Daar keek ik van op. Ik dacht eerst dat ik een grove fout had gemaakt, maar naderhand ontdekte ik meer en meer het wezen van het niet-liberale dat aan de utopie tegengesteld was. Ik was geshockeerd toen ik ontdekte hoe het socialisme, ook de ‘gematigde’ varianten, in elkaar steekt.
Zelfs het CDA en de VVD werden in de kringen waarin ik mij begaf al als zeer rechts gezien, ook in sociaal-economisch opzicht. De bibliotheek had vooral linkse theoretici op de plank. Internet was nog het domein van een handjevol hobbyisten.
Vrijwel de gehele jaren ’90 waren er als het ware twee parallelle werelden. Ik ben in het openbaar nogal voorzichtig geweest om niet voor liberaal of rechts (= moreel fout) of voor religieus (= dom) te worden aangezien, maar gaandeweg ben ik mij – op straffe van maatschappelijke uitsluiting en het verliezen van mijn vrienden en kennissen – steeds nadrukkelijker gaan uitspreken waar ik voor sta.
Tot dat ik artikelen op meervrijheid.nl en werken van Hans-Hermann Hoppe las, in 2001, had ik geen idee dat er een ideologie bestond die gebaseerd is op wat het non-agressieprincipe genoemd wordt. Feitelijk was ik toen reeds een jaar of zeven à acht een anarchokapitalist. Er was echter wel een grote discrepantie tussen de utopische wereld en de maatschappelijke openbaarheid. Toen ik die twee nog enigzins gescheiden hield was ik omstreden vanwege mijn opmerkingen en visies, maar toen ik op volle kracht mijn gedachtengoed in deze voor het voetlicht bracht kwam dit neer op sociale zelfmoord. Vrijwel niemand waar ik vóór het jaar 2000 mee omging wil mij nu nog kennen. Ofschoon ik mij altijd netjes heb gedragen en geen gemene streken heb geleverd. Dat is misschien ook wel een van de redenen waarom de libertarische beweging in de tweede helft van de 20ste eeuw in Nederland nauwelijks gegroeid is. Men betaald soms een hoge prijs voor het niet-vinden van wat ‘iedereen’ vindt.
R. Hartman (NI) [9] reageerde op deze reactie.
@Oscar [308]: Grotendeels erg herkenbaar. Ik was ook een eenling totdat ik MeerVrijheid en kort daarna Vrijspreker ontdekte, en (ook met Shrugged) er achter kwam dat mijn ideeën niet zo buitenaards waren als ik altijd gedacht had.
Maar het plaatst je wel buiten ‘de groep’. So what.
Wel kom je in een soort cirkel terecht: mensen waarderen je om je humor, en de scherpte waarmee je bepaalde zaken ziet. Totdat die scherpte zaken betreft die zij koesteren, of die maatschappelijk gezien ‘not done’ zijn. Dan wendt men zich af en ontstaat er een begin van afkeer. Een afkeer die groeit totdat je niets meer kunt zeggen zonder blind afgefakkeld te worden.
Voorbeeld: iemand als LePen werd op een gegeven moment door zijn tegenstanders zo gehaat dat hij zelfs niet meer kon zeggen dat 2+2 4 is zonder kritiek te krijgen. Mensen laten hun emotie prevaleren boven hun ratio, en de afkeer van iemand staat elke rationele evaluatie van diens uitlatingen in de weg. Een zeer menselijke eigenschap, waar jij je in zekere zin ook richting Rand blijk van geeft, zoals Tony uitlegt, maar een die een rationele discussie stevig belemmert.
Ik ben lang geleden gestopt met ‘aardig gevonden’ willen worden. Is het leven te kort voor. Het is prettig om met min of meer gelijkgestemden door één deur te kunnen, maar als het ophoudt, houdt het op. Een hoge prijs, maar ook een vrijwillige keuze voor bepaalde waarden.
Ik heb het werk van Rand eind jaren 60 leren kennen. Het was toen voor mij een soort openbaring, omdat ik wel tegen de linkse ideeën was, maar het conservatief liberalisme van de vvd me ook niet echt kon bekoren. Ze wees me als het ware erop dat er nog een “derde weg” was. Ik denk dat dit ook voor veel libertariërs geldt, dat ze door haar kennis maakten met het libertarisme in algemene zin (dat overigens niet door haar is uitgevonden, maar door haar romans en later de non-fiction artikelen een veel grotere bekendheid kreeg).
Ik heb alles gelezen wat ze gepubliceerd heeft, en ben later ook abonnee van de Vrijbrief geworden, heb de bijeenkomsten met Hub in Het Spant gevolgd, met o.a. Glistrup en Van Riel (die haar systematisch enigszins neerbuigend met “die Russisch-Amerikaanse dame” aanduidde, intussen op een grote sigaar paffend). Ik heb ook jarenlang op diverse objectivistische forums gediscussieerd.
Aanvankelijk was ik ook alleen geïnteresseerd in de politieke consequenties van haar ideeën, waarover ze vaak rake inzichten gaf. Maar toen ik me meer in haar theoretische ideeën ben gaan verdiepen (voornamelijk door de discussies op de forums), ben ik me gaan realiseren dat het hele systeem van Objectivisme in feite op zand is gebouwd, dat ze weliswaar voortdurend haar mond vol had van “logica” en “rationeel”, maar dat er in haar argumenten enorme gaten zaten, dat het in feite één grote rationalisatie van haar ideeën was.
Haar ideeën over kunst zijn echt lachwekkend. Het beste is nog haar theorie over literatuur, omdat ze daar zelf verstand van had, maar het is echt pijnlijk om te lezen wat voor onzin ze over schilderkunst en muziek heeft geschreven. Om een paar voorbeelden te noemen: Beethoven had een “malevolent sense of life”, Mozart was “pre-music” en Bach moet dan wel helemaal pre-pre-music geweest zijn. Het is ook komisch om te zien dat veel Objectivisten Rachmaninoff en Tsjaikovski als de grootste componisten beschouwen. Over Vermeer was ze wel vol lof, maar betreurde zijn “bleak naturalism of kitchens” (kennelijk was de keukenmeid met het kannetje het enige schilderij dat ze van Vermeer kende), Rembrandt had dan wel veel talent, maar verknoeide dat met schandelijke schilderijen zoals dat van de geslachte koe. Wel prees ze uitbundig een derderangs imitator van Dali, Capuletti.
Haar esthetiek is ironisch genoeg min of meer een veramerikaniseerde versie van Sovietrealisme en Nazirealisme. Dat zie je ook terug op die Cordair site: veel wolkenkrabbers, vrouwen met het hoofd extatisch in de nek geworpen op een rots voor een diepblauwe zee, natuurlijk met een skyline van wolkenkrabbers op de achtergrond, gespierde mannen in heroïsche houdingen (Arno Breker zou zich daar vast thuisgevoeld hebben). Soms zit er ook wel een goed werk tussen, maar het is zo ontzettend eenzijdig, alles moet heroïsch zijn, met felle kleuren, briljant en schitterend.
Haar enorme campagne tegen Kant is ook ridicuul. Ze had naar alle waarschijnlijkheid nooit een woord van de goede man gelezen, maar ging alleen maar af op een obscuur werkje over Kant en op de influisteringen van haar paladijn Peikoff, de meester in “cherry picking of quotes”, het zeer selectief kiezen van tekstfragmenten om zijn eigen ideeën te ondersteunen. Ze heeft nooit Kants idee van een noumenale en een fenomenale wereld begrepen. Dat Kant de basis gelegd zou hebben voor het ontstaan van nazisme en communisme is volkomen kolder. Net zoals het idee dat door hem de moderne fysica “corrupt” is geworden. De meer intelligente Objectivisten, zoals prof. Fred Seddon (die zowel het werk van Kant als dat van Rand goed kent) hebben haar ideeën over Kant ook effectief ontzenuwd, en aangetoond dat Kant en Rand in feite veel gemeen hebben.
Nou, ik kan zo nog wel uren doorgaan, maar voorlopig houd ik het hier maar even bij…
@Tony [307]:
Waarom schrijf je dat je iets niet weet?
Tony [13] reageerde op deze reactie.
Het lijkt me verstandig dingen niet moeilijker te laten lijken dan ze zijn: de overheid moet zich niet bemoeien met dingen die de markt prima kan regelen.
Mensen hebben recht op de vruchten van hun arbeid. Hoe meer belasting er geheven wordt, hoe minder de prikkel zal zijn om te produceren.
Veel mensen zijn zo gewend geraakt aan de verzorgende hand van de overheid dat ze niet meer zonder kunnen. Aan de andere kant is het aantal belasting betalende productieven gekrompen. Het zal nog een hele klus worden om de aan de overheid verslaafde mensen weer te wennen aan de natuurlijke marktwerking.
Ik geloof niet dat de markt zaligmakend is, maar ik weet dat de markt altijd werkt. Het is ook niet meer dan redelijk dat mensen de gevolgen dragen van hun eigen handelen, zowel positief als negatief.
Tony [14] reageerde op deze reactie.
@Katjong [311]:
Ik schrijf niet dat ik niet weet waarom Hoppe NIET beter is dan Rand, maar dat ik niet weet waarom hij WEL beter zou zijn.
Hoppe is voor mij namelijk niets maar dan een paleo-conservatief die het libertarisme voor zijn ideologische karretje spant. Vandaar dat hij heeft gesteld dat een libertarier conservatief moet zijn.
Def [20] reageerde op deze reactie.
Oscar [21] reageerde op deze reactie.
Katjong [38] reageerde op deze reactie.
@Nico de Geit [312]:
Als je stelt dat de markt niet zaligmakend is, wat bedoel je daar dan precies mee?
Nico de Geit [15] reageerde op deze reactie.
@Tony [314]:
“Als je stelt dat de markt niet zaligmakend is, wat bedoel je daar dan precies mee?”
Sommige mensen hebben een zeer geringe productiecapaciteit en in een vrije markt kunnen zij dus weinig consumeren. Productie = consumptie.
Dat is voor die mensen niet altijd even leuk. Zie ook: ‘Uitkeringen op de schop’: http://www.vrijspreker.nl/wp/2010/12/uitkeringen-op-de-schop/
Uit de reacties op dat artikel blijkt dat er heel wat mensen zijn die niet begrijpen dat wat de overheid met de ene hand uitdeelt ze met de andere hand weg moet pakken bij anderen.
Quote: “(In een maatschappij) met een minimale overheid waarin de markt vrij spel heeft zouden mensen maximaal beloond worden voor hun inspanningen en het nemen van initiatief. Ze zouden de vruchten daarvan vrijwel volledig zelf mogen houden. Ook mensen die nu gedwongen bij de pakken neer zitten zouden dan de prikkel voelen om hun situatie – naar behoefte – te verbeteren.”
Dat is toch niet zo heel moeilijk te begrijpen?
Tony [17] reageerde op deze reactie.
Met een vrije markt ben je meteen van een groot deel van de multiculturele ellende verlost. Iemand doet gewoon normaal en houdt zijn eigen broek op, hij wordt bij marktwerking geconfronteerd met de gevolgen van zijn daden – positief of negatief.
Tony [18] reageerde op deze reactie.
@Nico de Geit [315]:
Ik begrijp je Quote heel goed, maar…
Je hoort weleens van die uitspraken:
“De wereld heeft ook straatvegers nodig.”
Er is werk voor elke capaciteit.
Echter, als je minimumloon hebt komen sommige mensen voor een minder loon hun nest niet uit. Dat betekent roof cq herverdeling zonder het leveren van gewenste diensten.
Het geld dat productieven nu kwijtraken aan herverdeling aan mensen die niets leveren, zou via de vrije markt in eigen zak blijven. Dus enige schade door eventuele kleine gebreken (echt loon voor laagschalige diensten vs. minimumsalaris of uitkering die toch al uit de zak van productieven komen) in de consumptiezijde wordt op die manier weer gecompenseerd richting productieven.
En dat nog los van het feit dat elke productieve meer geld overhoudt en dus ook meer consumeert, op die wijze ook nog eens het gebrek aan consumptie bij anderen compenserend. Een productieve die meer geld overhoudt zou bijvoorbeeld die gewenste nieuwe auto of zo kunnen kopen waar ze dankzij het betalen van legio belastingen geen geld voor hebben.
Maar misschien begrijp ik je nog steeds verkeerd en bedoel je iets anders.
Nico de Geit [27] reageerde op deze reactie.
@Nico de Geit [316]:
We zijn het er dus over eens dat de vrije markt altijd werkt.
Blijft dus nog steeds over waarom de markt niet “zaligmakend” is.
Als je bedoelt dat hij niet zaligmakend zal zijn voor iedereen, dan ben ik het met je eens.
Maar aangezien dit vaak mensen betreft die zich nu beroepen op het immorele van overheidsroof, zal het mij persoonlijk een zorg zijn of de markt wel of niet zaligmakend is voor zij die bij een vrije markt hun eigen broek moeten ophouden, en daarbij minder geld zullen hebben dan anderen.
Wetten zijn nu eenmaal ook niet zaligmakend voor straatbendes en bankrovers die bij een simpele baan minder geld zullen hebben, dan als zij een onschuldige burger met geweld van hun vruchten zouden beroven.
Nico de Geit [26] reageerde op deze reactie.
@Tony [307]:
We zijn het behoorlijk met elkaar eens Tony. Overigens ben ik van mening dat zelfs de grootste objectivisme hator wel een appetijtelijk hapje kan vinden in de producties van Rand. Google eens op ‘objectivism open system’ voor wat argumenten ter legitimatie van de cherry pickers. Persoonlijk omarm ik de kersenboom vanaf de wortel. Op wat kleine details na.
Tony [22] reageerde op deze reactie.
@Tony [313]:
Een snuifje paleo-conservatisme is wel nodig hoor. Zeker voor de niet-objectivist. Het objectivisme vangt de geest van het conservatisme namelijk al. Het libertarisme is een sitting duck voor de halve maan cult.
Tony [24] reageerde op deze reactie.
@Tony [313]:
“Vandaar dat hij heeft gesteld dat een libertarier conservatief moet zijn.”
Ik ben het helemaal met Hoppe eens. Leve de discriminatie van hippies! (En de mafkezen die dingen zeggen als “western civilization is just a concept and concepts don’t exist”)
Maar vergeet niet dat anarchokapitalisme tot voor kort vooral een cultuur-conservatieve aangelegenheid was en dat grotendeels nog steeds is. Molinari, Rothbard, Hülsmann, Rockwell, Hoppe…
De Canadese podcast-sofist, die mij in stijgende mate een bron van ergernis is, is een uitzondering.
Tony [23] reageerde op deze reactie.
@Def [319]:
De meeste libertarische Objectivisme “haters” zijn mensen die zich niet kunnen vinden in een gebrek binnen het objectivisme voor een rechtvaardiging van hun eigen persoonlijke denkbeelden of levenswijzen.
Bijvoorbeeld: Objectivisme is tegen hedonisme. Libertarische hedonisten zullen dus tegen het objectivisme zijn.
Objectivisme is tegen mysticisme. Religieuze libertariers zullen dus tegen het objectivisme zijn.
Zij zullen zeggen dat het objectivisme ofwel niet “compleet” is, ofwel kort door de bocht, of zelfs irrationeel.
Doorgaans gebruiken zij hiervoor bijna nooit inhoudelijke, rationele argumenten maar vage, uiteindelijk nietszeggende kwalificaties.
Zo stelde jaren geleden op Faith Freedom International (waar ik destijds jarenlang meediscussieerde) een libertarische ‘socialist’ bijvoorbeeld dat het objectivisme ‘oppervlakkig’ was, maar buiten dit soort volstrekt nietszeggende kwalificaties kwam er verder niets uit.
Ik omarm het Objectivisme op grote schaal, maar wijk af daar waar het daadwerkelijk irrationeel wordt, en daarvoor gebruik ik de heldere en klinkklare argumenten ten faveure van wat ook wel ‘anarcho-kapitalisme’ wordt genoemd.
Ook wijk ik daar af waar het zich gaat begeven op volstrekt subjectieve materie, zoals kunst, romantiek of relaties.
Wie of wat Ayn Rand verder als persoon was is me een zorg. Ik omarm het objectivisme grotendeels zoals uiteengezet in “Atlas Shrugged” (met de logische conclusie tot anarchisme die daarbij hoort). Ik omarm niet de narcissistische cult-leidster die Ayn Rand in werkelijkheid was.
@Oscar [321]:
Ik weet dat je het met Hoppe eens bent. Daaruit mag je concluderen wat je wil. Mijn kwalificaties over Hoppe zijn kwalificaties waarachter ik blijf staan zolang hij het libertarisme vereenzelvigt met het conservatisme. Met andere woorden, dat hij het libertarisme voor zijn eigen ideologische karretjes spant, zoals bijvoorbeeld een racist dat zou doen om maar zwarten te kunnen weren uit zijn bedrijf.
Het verschil is tussen libertarisme (dus persoonlijke vrijheid) zien als doel of als middel. Mensen die het zien als een middel om hun eigen visie door te kunnen voeren, beschouw ik niet als vooraanstaande denkers waar ik bewondering voor zou moeten hebben. Ik zou een racist niet als vooraanstaande denker zien enkel omdat hij handig argumenteert ten faveure van zijn eigen recht op discriminatie, en datzelfde geldt ook voor conservatieven of progressieven. Ik beschouw dat soort mensen als ideologische opportunisten.
A propos, Rothbard heeft lange tijd geroepen om samenwerking tussen ‘markt-anarchisten’ en ‘new left’ libertariers.
Zijn conclusies kwamen dan ook neer op neutraal, en niet conservatief libertarisme.
http://www.lewrockwell.com/rothbard/rothbard252.html
Ik zie het precies zoals bovenstaande en ben het dus volstrekt met deze ideologisch ‘neutrale’ visie op libertarisme eens. In tegenstelling tot Hoppe, wiens “libertarisme = conservatisme” visie ook wordt bestreden door een andere anarchistische denker waar ik het vaak mee eens ben: Walter Block.
Gezeur over hippies en homo’s komt van paleo-conservatieven. Niet van neutrale libertariers. Die hebben het specifiek roepen om discriminatie van specifieke levenswijzen of groepen niet nodig omdat zij weten dat iedereen mag discrimineren wat hij wil. Het gaat hen met andere woorden om individuele vrijheid voor iedereen, en niet om dat specifieke “zodra we de vrijheid hebben moeten wij als “echte libertariers” A, B, of C gaan discrimineren.”
Dat specifieke is wat van Hoppe een paleo-conservatief maakt die het libertarisme voor zijn conservatief-ideologische karretje spant.
Ik vind hem om die reden een opportunist en een charlatan. Hoe juist de woorden en principes die hij verder om die duidelijke motieven heenspant ook mogen zijn.
Oscar [25] reageerde op deze reactie.
@Def [320]:
Dan mag je mij even uitleggen waarom vele ‘paleo-conservatieve’ libertariers zoals bijvoorbeeld Lew Rockwell praktisch altijd de halve maan cult verdedigen tegen de tegengeluiden.
Paleo-conservatieve libertariers zeggen veel, maar ik heb bij hen vrijwel nooit enige echte kritiek op de islam kunnen betrappen.
Ironisch genoeg komt de harde kritiek op de halve maan cult voornamelijk vandaan bij de etatistische conservatieven (niet bij de politiek overigens). Dit is mijns inziens omdat men de Islam beschouwt als concurrent op de markt van “enige echte religie” (het monotheïsme). “Er is maar 1 echte god, en wij hebben hem.”
Ik heb de neutraliteit van paleo-conservatieve ‘libertariers’ t.o.v. een met totalitarisme doordesemde ideologie als de islam nooit begrepen.
Tenzij het is dankzij een “religieuze soort zoekt religieuze soort” mentaliteit.
Hoe dan ook, het is uitgerekend het vaak verwerpelijke progressivisme dat juist het wapen is tegen de halve maan cult. De halve maan cult beroept zich op de geschiedenis, op religie en op tradities. Op ouderwetse waarden tegen gelijkwaardigheid van vrouwen, homoseksuelen en afvalligen.
Zou ik me moeten beroepen op het paleo-conservatisme dat bijvoorbeeld het hedonisme en alternatieve levensstijlen vervloekt, om te strijden tegen een ideologie dat hedonisme en alternatieve levensstijlen vervloekt?
Dit is slechts nog een bewijs dat een echte libertarier, mijns inziens, gewoon NOOIT een pure conservatief kan zijn. Hij zal zich nooit moeten beroepen op ideologie ter linker- of rechterzijde, maar op consistente rationaliteit.
En de rede is noch links, noch rechts. Noch progressief, noch conservatief.
@Tony [323]:
Hoppe is zeker voor de individuele vrijheid voor iedereen. Maar dat er geen agressief geweld tegen feministes, hippies, junks, communisten en aanhangers van een tegen-cultuur (hiphoppers) wordt gebruikt, of mag worden gebruikt, wil nog niet zeggen dat het wenselijk zou zijn je ook met dergelijk rapalje te associëren. In een vrije samenleving betalen mensen weer een prijs voor hun vadsige, hedonistische, onbeschaafde gedrag die gericht is op het ontwrichten van de beschaving of op korte termijn denken.
Ik zie waarheid, schoonheid en goedheid als het ultieme doel. Daarom kies ik voor moraliteit en dus voor het non-agressieprincipe. Maar de samenleving is nog niet af zodra vrijwel iedereen erkent dat het gebruik van agressief geweld niet legitiem is.
De ondermijnende ways of life die ontstaan zijn onder het etatisme in de meest hevige vorm, dus met name de afgelopen 100 jaar, zullen als eerst ‘opgeruimd’ moeten worden.
Rothbard is pas in zijn laatste jaren richting paleo-conservatief opgeschoven. Dat klopt. Dat ’total freedom for abortion’ is een chotspe, net zoals een ’total freedom for childabuse’ of een ’total freedom for childporn’ een chotspe is. Maar ja, blijkbaar was ook Murray Rothbard in een bepaalde mate een kind van de jaren ’60. Blijkbaar heeft cultuur-marxistische onzin ook de meer verlichte denkers op bepaalde vlakken weten aan te tasten. Rothbard is veranderd toen hij historisch onderzoek deed voor zijn boek “Economic Thought Before Adam Smith”.
Dat abortus niet mag, daar hoef je helemaal niet lang over na te denken. Moord mag niet omdat het agressief geweld is, abortus is moord en dus mag abortus niet. Klaar!
“Dat specifieke is wat van Hoppe een paleo-conservatief maakt die het libertarisme voor zijn conservatief-ideologische karretje spant.
Ik vind hem om die reden een opportunist en een charlatan.”
Dan zul je mij ook wel een opportunist en een charlatan vinden. Ik ben het namelijk doorgaans met Hoppe eens. Als ik zijn werk lees dan zeg ik geestdriftig ‘yes-yes-yes’.
Tony [31] reageerde op deze reactie.
@Tony [318]:
“We zijn het er dus over eens dat de vrije markt altijd werkt.
Blijft dus nog steeds over waarom de markt niet “zaligmakend” is.”
De markt kan alle problemen oplossen. Vraag alleen niet hoe. Kijk naar Rusland hoe het socialisme daar deels plaats maakte voor de markt. Het kostte jaren voordat de markt enigszins stabiel werd. De markt ruimt alles op dat geen bestaansrecht heeft, en dat zorgt voor een hoop ellende. Dat bedoel ik met ‘niet zaligmakend’.
Jim Rogers legt uit dat marktwerking pijnlijk kan zijn: http://www.youtube.com/watch?v=2bI5nqkTRd8
Tony [28] reageerde op deze reactie.
@Tony [317]:
“De wereld heeft ook straatvegers nodig.”
Ze komen hier af en toe met zo’n super-veeg-en zuig-voertuig voorbij. De bestuurder moet geen UPC-kastjes omver rijden of andere schade veroorzaken. Het is een misvatting dat die mensen heel weinig verdienen.
Hetzelfde geldt voor het ophalen van vuilnis – daar gaan miljarden in om.
De prijs wordt uiteindelijk bepaald door vraag en aanbod.
Als iedereen de vruchten van zijn arbeid vrijwel geheel zelf mag houden heeft hij of zij al snel genoeg verdiend om van te leven. Dat kan schaarste aan werkenden veroorzaken.
Tony [29] reageerde op deze reactie.
Tony [30] reageerde op deze reactie.
@Nico de Geit [326]:
Laat me even zien of ik je goed begrijp…
Je neemt 1 van de meest onderdrukkende, onvrije, communistische landen (de USSR) waar in 1 klap een beetje vrijheid is toegelaten, ZONDER dat het onder fatsoenlijke, gezonde toestanden is (want de overheid aldaar is nog steeds al die tijd crimineel en corrupt geweest, met bijvoorbeeld een ex-KGB man als Poetin aan het bewind).
En de problemen die dit oplevert schrijf je toe aan de vrije markt?
Wat had je precies gedacht, Nico? Dat een overgang van totalitair communisme naar iets (wat overigens niet eens een vrije markt is) van economische vrijheid vlekkeloos zou verlopen?
We hadden het hier over een land waar mensen helemaal niets anders kenden dan communisme en plotseling veel meer vrijheid kregen. Natuurlijk gaat dat niet vlekkeloos.
Het probleem hier is niet de vrije markt (die er dus niet eens is in Rusland), maar het Sovjet-communisme.
Je zou net zo goed kunnen zeggen dat vrijheid voor negers in Amerika ook niet zaligmakend was vlak na het afschaffen van de slavernij, omdat ze opeens helemaal zelf voor hun eten moesten zorgen.
Je kunt eventuele problemen van gewenning aan een overgang van slavernij en afhankelijkheid naar vrijheid natuurlijk niet toeschrijven aan vrijheid.
Nico de Geit [32] reageerde op deze reactie.
@Nico de Geit [327]:
Ik gebruikte het als voorbeeld. Je kunt er invullen wat je wil.
Wat ik er mee wilde zeggen is dat er voor ELK denk of handel-niveau wel werk te vinden is.
Mensen die te slim zijn voor het plukken van groenten of bloemen schuiven omhoog en maken plaats voor mensen die niet slim genoeg zijn.
Wasknijpers samenstellen; kleerhangers sorteren; lopende band werk.
Papier prikken op privé-gebied (in plaats van bijvoorbeeld publiek “domein” dat niet meer zou bestaan in een echt vrije markt).
En om in te haken op een discussie in een ander draadje: als je ziet dat er toch een einde is aan de hoeveelheid banen is er een goede tip: niet zoveel nieuwe kinderen op de Aarde zetten.
Die vaart zal het niet lopen. Hoe meer men verdient, hoe luxer de levensstijl. Misschien wil men wel schoonmaaksters inhuren om het huishouden te doen als er geld genoeg is. Men consumeert meer en duurder, waarvoor dus nieuwe werkenden nodig zijn. Aangezien iemand die meer en duurder consumeert sneller door zijn geld heen is, zal de noodzaak tot werken in tact blijven.
En voor zover men niet meer en duurder consumeert en dus niet hoeft te werken, is er geen probleem. De vrije markt is er voor welvaart en geluk. Iemand die niet meer hoeft te werken lijkt mij vrij welvarend en gelukkig.
Nico de Geit [32] reageerde op deze reactie.
@Nico de Geit [327]:
Overigens kunnen ze ook mensen aan het werk zetten om een voertuig uit te vinden die niet zo’n pokkenherrie maakt en die het niet noodzakelijk maakt om vijf keer heen en weer te rijden door de straat.
Comments are closed.