Een paar maanden geleden las ik in de Quest een recensie over het boek 23 dingen die ze je niet vertellen over het kapitalisme door ene Ha-Joon Chang; een econoom. Ik werd zo misselijk alleen al de samenvatting, dat ik het boek kocht om het te de-bunken. Dat viel en valt nog niet mee…
Allereerst omdat ik veel minder tijd had dan ik hoopte, maar ook omdat er een paar uitspraken tussen zitten die best een kern van waarheid bevatten, of zelfs in zijn geheel waar zijn.
Neem bijvoorbeeld de eerste stelling: de vrije markt bestaat helemaal niet. De conclusie van de schrijver is dat de overheid zoveel gereguleerd heeft, dat er niet iets bestaat als een vrije markt. Nou, dat is natuurlijk een waarheid als een koe.
De schrijver wijst dan op de noodzakelijkheid van die regulering (gaap), maar daar zullen we het maar niet over hebben.
Wat interessanter is, komt in hoofdstuk 2 aan bod. Hier stelt de schrijver dat de uitvinding “beperkte aansprakelijkheid” het stomste idee ter wereld is geweest. Weliswaar heeft dit voor een enorme toename van het productieve vermogen van de mens gezorgd door mogelijk te maken dat er reusachtige bedragen aan kapitaal werden vergaard, juist omdat het aandeelhouders een makkelijke uitweg bood (wat het risico dat elke investering met zich meebrengt kleiner maakt). Maar tegelijkertijd is die makkelijke uitweg precies wat de aandeelhouders onbetrouwbaar maakt als bewaker van de toekomst van het bedrijf op de lange termijn.
Het gaat hierbij natuurlijk vooral om beursgenoteerde bedrijven, maar eerder wees de schrijver op het feit dat ondernemen met beperkte aansprakelijkheid niet echt ondernemen is, omdat de ondernemer geen of nauwelijks risico loopt.
Kort door de bocht komt het er op neer dat ondernemen in een BV niet gelijk is aan ondernemen in een eenmanszaak of VOF, omdat door die beperkte aansprakelijkheid grotere risico’s genomen kunnen en zullen worden. Heeft men verkeerd gegokt, dan is men slechts de storting van de BV kwijt, daar waar de uitbater van een eenmanszaak zijn hele hebben en houden kwijt is.
Afschaffen die BV’s dan maar?
Voor je een antwoord geeft, realiseer je dan dat die beperkte aansprakelijkheid is ontstaan door overheidsingrijpen: vroeger was dat eenvoudigweg niet mogelijk, tot de overheid zich realiseerde dat bepaalde projecten dan domweg niet gerealiseerd zouden kunnen worden wegens gebrek aan kapitaal. Om de VOC op te kunnen richten werd daarom beperkte aansprakelijkheid als privilege geschonken door de Nederlandse overheid.
Naarmate de tijd verstreek werd dat privilege vaker verstrekt, tot het uiteindelijk vrij werd gegeven. Je kunt dus stellen dat de BV een Nederlandse uitvinding is geweest. Een overheidsuitvinding.
Als rechtgeaard libertariër ben ik geneigd te zeggen: afschaffen die beperkte aansprakelijkheid. Wat jullie?
Overigens: ik zit nog maar in hoofdstuk 2. Waarschijnlijk zullen jullie dit boek dus vaker voorbij zien komen.
BV kan best gehandhaaft worden alleen zal de gedeelde aansprakelijkheid een soort van verzekering kunnen zijn.
een BV kost niet voor niets als ik me niet vergis 38.000 euro om te beginnen. Je houdt hem wel zelf maar je moet ze eerst eens hebben.
(ja ik weet dat veel beginners het eerst lenen en daarmee het BV opstarten)
ik denk dat je honderden constructies kan verzinnen, maar iemand moet het betalen.
Een Bv is oke, maar dan is het een verzekering die tussen verschillende partijen moeten worden afgesloten. en de burger en niet participerende partij moet daar buiten gehouden worden.
Peter de Jong [4] reageerde op deze reactie.
Paul Martens [20] reageerde op deze reactie.
Op dit moment wordt de BV-bestuurder veel te zwaar beschermd door onze overheid, met als gevolg dat misbruik gemaakt wordt van deze constructie.
Mijn eigen ervaring: wanprestatie door een aannemer. Duizenden euro’s schade, onafhankelijk vastgesteld en dus te verhalen op de aannemer. Helaas gaat deze aannemer failliet en kan ik fluiten naar mijn geld.
Nog voor het faillissement is uitgesproken herstart de aannemer onder dezelfde naam (geen BV, maar ltd), met hetzelfde personeel, hetzelfde pand en dezelfde materialen.
De belazerde klant zit met de kosten en de besodemieterende ondernemer kan zijn volgende slachtoffers maken.
IIS [11] reageerde op deze reactie.
BV’s zijn er ook om de schade en effecten van toenemende overheidsregels te beperken. Regelmatig wordt de bedrijfsvoering volledig onmogelijk gemaakt door nieuwe overheidsregels.
@Hoc Voluerunt [1]:
Het startkapitaal van een BV wordt idd meestal geleend en korte tijd na de oprichting weer terugbetaald aan de bank. Bij faillissement is een BV meestal leeg.
Faillissementsfraude is een gigantisch probleem in NL. Zembla heeft er een tijd terug een interessante reportage over gemaakt.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Faillissementsfraude
Er bestaat overigens wel bestuurdersaansprakelijkheid:
http://www.blenheim.nl/bestuurdersaansprakelijkheid.html
Paul Martens [20] reageerde op deze reactie.
Wat is er in een vrije markt mis als een BV, beperkt aansprakelijk is voor haar vermogen en niet dat van de aandeelhouders? Zou u dan nog investeren in aandelen Shell, met de kans een claim van de Ogoni’s te krijgen?
En de klant van BV of prive persoon, kan ook checken hoe groot de kans is dat die BV/persoon fout levert. Er zijn, bijv bij aannemers, zelfs verzekeringen voor (geleid door BV’s).
ik had verwacht dat het artikel ook ging over de beperking van aansprakelijkheid van de overheid. DNB en AFM zijn sinds deze week nauwelijks meer aan te spreken voor hun fouten. Dus na 3 jaar en veel geld toont u aan dat de overheid een foutje heeft gemaakt, u failliet, de ambtenaar die het zelf ook niks kostte om u in de vernieling te helpen, krijgt gewoon zijn periodiekjes.
Een B.V. moet zich niet voor niets B.V. noemen. Je weet, althans zou kunnen weten hoe het zit met de aansprakelijkheid, het vermogen, de kasstromen etc.
Volledig eens, weg met de BV en elke andere vorm van niet-hoofdelijke aanspraakelijkheid.
Kapitalisme zonder hoofdelijke aanspraakelijkheid is niet mogelijk vanwege de asymetrie tussen mogelijke voordelen en mogelijke nadelen.
Ik ben gestart met een eenmanszaak. Het commentaar van sommige klanten was dat dit weinig professioneel overkomt.
Ik legde dan uit, dat mocht er ooit een probleem zijn dat men mij persoonlijk aansprakelijk kan stellen en voordeel kan halen uit mijn privé bezittingen.
Je hoorde de munt meestal vallen.
Inmiddels werk ik wel vanuit een BV. Bij mij is de munt ook gevallen.
BV, NV, VOF, eenmanszaak, zijn dat niet allemaal uitwassen van een verkankerde maatschappij met te veel overheidsbemoeienissen? Het is niet mijn materie en kan er daarom niet een echte mening over hebben. Maar waren deze rechtsvormen nodig geweest als de overheid zich van meet af aan niet had bemoeit met de vrije markt?
@Corné [2]:
Nog voor het faillissement is uitgesproken herstart de aannemer onder dezelfde naam (geen BV, maar ltd), met hetzelfde personeel, hetzelfde pand en dezelfde materialen.
De belazerde klant zit met de kosten en de besodemieterende ondernemer kan zijn volgende slachtoffers maken.
Is dat niet de schuld van de klant zelf? Ik kocht een tijd terug een nieuwe auto en wilde contant afrekenen, maar opeens bedacht ik dat een zo voor het oog gezond bedrijf ook wel eens failliet zou kunnen gaan, dus besloot ik niet eerder af te rekenen totdat de auto rijklaar was. Een paar maanden later was het bedrijf plotseling failliet, zelfs voor het personeel kwam het faillissement als donderslag bij heldere hemel en konden klanten fluiten naar hun aanbetalingen.
Natuurlijk worden mensen besodemieterd als het bedrijf, dat reeds op de hoogte is van de op handen zijnde faillissement, toch gewoon geld aanneemt van zijn klanten en ze niets verteld en daarna geen goederen of diensten levert, zoiets is niet kosher, maar gebeurd wel gewoon.
Daarom moeten bedrijven en consumenten min of meer eisen om boter bij de vis te doen. Niet vertrouwen op de blauwe ogen van de directeur, maar gewoon op safe spelen en duidelijke afspraken maken.
Peter de Jong [12] reageerde op deze reactie.
Peter de Jong [13] reageerde op deze reactie.
Corné [15] reageerde op deze reactie.
@IIS [11]: “Daarom moeten bedrijven en consumenten min of meer eisen om boter bij de vis te doen.”
Dat kan wel bij voorraadproducten of dozenschuivende internetwinkels (eventueel via een trusted party account) maar niet bij zaken die in opdracht moeten worden uitgevoerd (denk bijv aan een nieuwe keuken of een nieuw te bouwen zeiljacht of een vakantieboeking).
Die moeten altijd worden vooruitbetaald. Gaat de leverancier failliet dan ben je het geld kwijt.
Eventueel biedt de branche een verzekering (zoals het garantiefonds bij reizen) maar die kost ook geld.
@IIS [11]: “Ik kocht een tijd terug een nieuwe auto en wilde contant afrekenen, maar opeens bedacht ik dat een zo voor het oog gezond bedrijf ook wel eens failliet zou kunnen gaan”
Er kan nog veel meer gebeuren met een nieuwe auto:
http://www.bekkers-autoschade.nl/html/pagina/video3.htm
http://www.telegraaf.nl/binnenland/9411375/__Boze_vrouw_rijdt_in_op_echtgenoot__.html?p=7,2
“Het gaat hierbij natuurlijk vooral om beursgenoteerde bedrijven, maar eerder wees de schrijver op het feit dat ondernemen met beperkte aansprakelijkheid niet echt ondernemen is, omdat de ondernemer geen of nauwelijks risico loopt.”
Het zijn de spotjes van KPN omstreeks het jaar 2000. Een heel levensverhaal, hoe ze zich door de Fahrstuhlgesellschaft heen geworsteld hebben, de wijsheid, dat “ondernemen ze altijd in het bloed gezeten heeft.” Saillant detail: al die topbestuurders zijn WERKnemer in plaats van ONDERnemer. En vevolgens eindigend met: “Ik ben blablabla, ik ben KPN.”
Beperkte aansprakelijkheid en algemener, rechtspersonen, zijn de kanker van de huidige maatschappij.
“Je kunt dus stellen dat de BV een Nederlandse uitvinding is geweest. Een overheidsuitvinding.”
De VOC was echter een NV.
“Als rechtgeaard libertariër ben ik geneigd te zeggen: afschaffen die beperkte aansprakelijkheid. Wat jullie?”
Je schulden geheel terugbetalen lijkt me een goed libertarisch principe en schulden worden gehad door mensen en niet door een gebouw, een oprichtingsakte of een postbus. In het geval iemand zijn schuld niet kan betalen, moet hij alles inzetten, tot en met de spaarrekening van zijn kinderen, totdat de schuldeiser afbetaald is, zoals als dat voor alle mensen geldt.
“Ik ben gestart met een eenmanszaak. Het commentaar van sommige klanten was dat dit weinig professioneel overkomt.”
Ik zou niet weten, wat dat met professionaliteit te maken zou hebben. Omdat je dan “b.v.” op je busje mag zetten, waarvan de meeste mensen denken, dat het “bijvoorbeeld” betekent, bij wijze van reclamespreuk? Professionaliteit zit ‘m in de wijze waarop je je werk uitvoert.
Ron Arends [16] reageerde op deze reactie.
@IIS [11]:
“Is dat niet de schuld van de klant zelf?”
Nee, ervan uitgaande dat de klant zich behoorlijk geïnformeerd heeft.
Het gaat hier om bescherming van zich misdragende ondernemers door de wet. Als de BV-bestuurder niet beschermd zou worden door de wet en gewoon hoofdelijk aansprakelijk gesteld kan worden voor schade, is er geen enkel probleem. Het geboefte moet dan gewoon betalen.
Ook hier is de overheidsbemoeienis dus niet gewenst.
@Vilseledd [14]:
De VOC was inderdaad een NV, maar het gaat er om dat het het allereerste bedrijf ter wereld was met beperkte aansprakelijkheid, een privilege verstrekt door de overheid. Die beperkte aansprakelijkheid is nu gemeengoed bij BV’s, dus vandaar mijn uitspraak.
Ik denk dat het verruilen van die beperkte aaansprakelijkheid tegen hoofdelijke aansprakelijkheid een goede stap zou kunnen zijn die veel problemen oplost. Een bank bestuurder die miljoenen aan bonussen krijgt, maar opeens wel het risico loopt dat ie zijn nieren moet verkopen als het fout gaat wekt meer ontzag op dan een bestuurder die “gestraft” wordt met een gouden handdruk van een paar miljoen.
Tot de VOC konden ondernemers zelfs in het gevang worden gezet door hun schuldeisers. Ik vind dat een goede zaak. Daarnaast is het een garantie dat geen enkel bedrijf zo groot kan worden dat het een monopolist wordt.
Tot slot is die beperkte aansprakelijkheid dus overheidsingrijpen geweest in een vrije markt, DUS zou iedere libertarier tegen moeten zijn 😀
Een goede leus zou zijn:
Zaken doe je met mensen, niet met gebouwen.
Ik vind het niet meer dan normaal dat een aandeelhouder die bereid is geld ter beschiking te stellen (en dat kan verliezen) aan een bedrijf o.b.v. hun plannen geen onbeperkte aansprakelijkheid wenst. Anders zouden er inderdaad maar weinige mensen nog bereid zijn aandelen Shell te kopen. Een aandeelhouder is tenslotten -in de hoedanigheid van aandeelhouder- niet degene die de dagelijkse beslissingen neemt en moet ook maar vertrouwen op de de blauwe ogen van het management. Die kunnen wel de laan worden uitgestuurd maar doorgaans pas als de ellende aan het licht kwam en het al te laat is.
Maar om kwalijk gedrag te vermijden lijkt bestuurdersaansprakelijkheid me afdoende. Niet noodzakelijkerwijze hoe het nu geregeld is, maar stel dat een bestuurder van een NV net zo aansprakelijk zou zijn als een eigenaar van een eenmanszaak, nou dan zou ie zich wel netjes gedragen.
Ik stel dus voor om de aandeehouder (mits ie zelfs geen bestuurder is) beperkte aansprakelijkheid te geven maar de bestuurder onbeperkte aansprakelijkheid, net zo onbeperkt als bij een eenmanszaak.
“Ik vind het niet meer dan normaal dat een aandeelhouder die bereid is geld ter beschiking te stellen (en dat kan verliezen) aan een bedrijf o.b.v. hun plannen geen onbeperkte aansprakelijkheid wenst.”
Voor een geldschieter, wat een aandeelhouder eigenlijk is, klopt dat. Maar binnen een B.V. voert de eigenaar ook het dagelijks bestuur, althans wordt geacht dat te moeten doen. Als hij alleen zijn inleg kwijt is, dan zet dat de deur open voor wanbeleid of zelfs voor het misbruik van B.V.’s voor dubieuze en louche zaken.
Paul Martens [20] reageerde op deze reactie.
@Hoc Voluerunt [1]: @Peter de Jong [4]: @Vilseledd [19]:
@ Peter de Jong: Precies, dat wordt wel gedaan.
@ Hoc & Vilseledd: Het startkapitaal voor een BV is tegenwoordig ergens rond de 18.000 euro (2010, vroeger was dat rond de 40.000 gulden).
Je hoeft alleen maar aan te tonen, dat je aan dat geld kunt komen. En het dan ook daadwerkelijk (eventjes) hebben. Dat kan door lenen van bank of in de privé-sfeer (familie bijvoorbeeld). Dat startbedrag kun je meteen gebruiken, hetgeen het meeste gebeurt.
De starter van een BV kan aan het geld komen en gebruikt dit meteen om inventaris of goederen te kopen of de eerste maanden zijn salaris en afdrachten te reserveren.
Verder, zoals hierboven al min of meer genoemd is, kan de eigenaar van de BV alleen aangepakt worden als er wanbeleid (mismanagement) aangetoond kan worden, dan gaat hij ook voor gaas wat betreft persoonlijke aansprakelijkheid en riskeert hij zijn privé-eigendommen.
De beste structuur is de Holding: een BV starten en daaronder verschillende BV’s te openen. Alle kapitaalgoederen (gebouwen, machines en auto’s en daarnaast de belangrijkste functies zoals boekhouding) worden in de “bovenste” BV, in de holding, geplaatst. Het werk, de contracten (en daarmee de werkelijke risico’s) worden door de onderliggende BV’s uitgevoerd/afgesloten. Soms, bij malafide holdings, zit er in elke BV dan een zogenaamde “katvanger”, die bij malafide constructies op papier zo arm als een luis is of officieel al failliet is verklaard en privé dus niet aan te pakken is. Gaat er iets verkeerd, dan is zo’n onderliggende BV snel failliet. Niet erg, want die was toch leeg (ja, eigenlijk heel erg, dat weet ik). De holding blijft onaangetast en daarmee ook de kapitaalgoederen en de belangrijkste mensen.
Bijkomend voordeel van die constructie: de holding verhuurt de kapitaalgoederen en mensen voor veel geld aan de onderliggende BV’s. Gevolg: de holding en dus best beschermde BV maakt de dikke winsten, de onderliggende overleven nauwelijks en zijn bij problemen zo goed als leeg. Men plukt elk belastingvoordeel in elke onderliggende BV en betaalt alleen belasting over de winst in de holding. En nog een hoop boekhoudtrucs…
Een bonafide holding is gewoon een erg goede en gezonde constructie. Een malafide persoon kan zo’n constructie zeer goed in zijn voordeel gebruiken.
INFO Besloten Vennootschap (BV)
Het oprichten van een BV kost meer tijd en is tevens kostbaarder. De oprichtingsakte dient notarieel geregeld te worden, er dient een ‘verklaring van geen bezwaar’ afgegeven te worden door het Ministerie van Justitie en er dient tijdelijk een beginkapitaal ter waarde van € 18.000 (2010) te worden gestort (hiervoor is een bankverklaring vereist). Tot het moment dat de BV een feit is kan er gehandeld worden onder de naam BV i.o. (in oprichting) waarbij de directeur/ondernemer nog steeds persoonlijk aansprakelijk is. Is de BV een feit dan vervalt deze aansprakelijkheid voor zover er geen sprake is van een faillissement als gevolg van mismanagement.
Het inkomen van de directeur wordt belast in de inkomstenbelasting. In het geval er geen salaris wordt uitgekeerd (omdat er bijvoorbeeld te weinig verdiend is), wordt dit bedrag fictief vastgesteld op minimaal € 41.000 (2010) per grootaandeelhouder, over dit bedrag moet loonbelasting afgedragen worden. Indien u hier niet mee akkoord gaat, doet u er verstandig aan om vooraf met de belastingdienst een lager bedrag af te spreken (vanwege de economische crisis is er bij een omzetdaling in 2009 en 2010 een lager fictief loon toegestaan). Het ‘restant’ van de winst valt onder de vennootschapsbelasting (2009/2010: 20% over de eerste € 200.000 en 25,5% over het restant). Fiscaal gezien kan een BV voordeliger zijn dan een eenmanszaak, met name bij hoge winsten. Daarnaast is een BV veel makkelijker bij de bedrijfsoverdracht, u hoeft namelijk alleen maar de aandelen te verkopen. Er zit echter een groot aantal (fiscale) aspecten aan een BV (-structuur), u doet er daarom verstandig aan hiervoor uw accountant te raadplegen. Nadelen zijn onder andere de hogere kosten: accountant, notaris, het laten opmaken van jaarstukken en deze verplicht (gedeeltelijk) openbaar te maken bij het handelsregister.
Naar verwachting zal op 1-7-2011 de Wet flexibilisering van het BV-recht in werking treden. Hiermee verdwijnt de verplichte inbreng van het startkapitaal van EUR 18.000, evenals de aanvraag van Verklaring van geen vezwaar bij het ministerie van Veiligheid en Justitie. Tevens hoeft de directeur-grootaandeelhouder zichzelf niet meer minimaal EUR 40.000 toe te kennis als salaris. Daarnaast verschuift de aansprakelijkheid meer naar de aandeelhouders toe. http://www.antwoordvoorbedrijven.nl/wetswijziging/bvrecht-vereenvoudiging
Reden hiervan is dat er een toename is van het aantal ingeschreven Limited Liability Companies in Nederland (de Engelse variant van de B.V.). Hier is geen startkapitaal vereist en vindt er ook geen toetsing plaats bij het ministerie van V&J. De status van de LLC is echter wel slecht, wegens de grote mate van frauduleuze activiteiten.
PS. de inwerkingtreding van bovenstaande wet is al 3 keer uitgesteld, dus we wachten in spanning af…
Comments are closed.