Vervolg van deel II: “Rousseau’s Ravage”

Immanuel Kant (1724-1804) wordt vaak verkeerd geclassificeerd als behorend tot de Verlichting. Maar zijn geest is op essentiele punten in tegenspraak met de waarden van die beweging. Bovendien heeft hij niet de mentaliteit van een wetenschapper, maar van een gelovige.

Kant, die aanbeden wordt door vriend en vijand, is ook een tikkelje intellectueel onoprecht. Zijn ’trucje’ was de ratio op een onredelijke manier op te rekken en de uitkomst te gebruiken om de rede te ontkrachten: dat culmineerde in zijn kritiek op ‘Pure Rede‘. Postmodernisten hebben het kunstje omarmd en passen het toe in allerhande debatten.

In de Tweede Inleiding van zijn Eerste Kritiek schrijft Kant dat hij …

“het noodzakelijk achtte kennis te ontkennen om ruimte te scheppen voor het geloof.” …

Dat zijn niet bepaald de woorden van een wetenschapper. Kant was een vurig Luthers Pietist en een fervent aanhanger van Rousseau. Voor hem was het individu weinig meer dan een miserabele zondaar die een strenge meester nodig heeft; de mens is slechts bruikbaar als kanonnenvoer, zodat die verschrikkelijke ervaring wellicht leidt tot een loutering van de ziel.

Het Einde der Tijden
Kant voorziet een geleidelijke progressie naar het einde der tijden waarin strijd, oorlog en conflict de boventoon voeren. Dit brengt de mens als soort naar een steeds hogere morele orde. Dit proces zal uiteindelijk leiden tot een wereldregering en een internationale, cosmopolitische statenfederatie, die uiteindelijk in vrede wacht op de Dag des Oordeels. Volgens Kant is dat het Geheime Plan van de Natuur.

Wel was hij zo eerlijk toe te geven, dat die Utopie ook wel eens zou kunnen leiden tot de ergst denkbare tirannie.  Zou je denken?! (progressivisme en de nieuwe wereldorde … iemand?).

Terwijl de Verlichters werkten aan de scheiding van kerk en staat, bedachten de filosofen in de traditie van Rousseau, Kant en Hegel – ja, zelfs hun atheistische volgingen – iets anders. Als proto-linksisten verwarden ze ‘zoals het is’, met ‘zoals het zou moeten zijn’ (de Wet van Hume) en begonnen te streven naar paradijzen op aarde, nu vaak synoniem met de ons zo bekende totalitaire distopieen.

De waarden van de Verlichting werden afgeschud en vervangen door filosofische principes die thuishoren in theologie: realisme werd idee-alisme, individualisme werd collectivisme, en intuitie en openbaring namen de plaats in van rede en empirische ervaring als bronnen van kennis en wijsheid; sociale en sociologische theorieen gingen klassiek-liberale filosofie vervangen.

De Gekluisterde Geest
Hoewel postmodernisten tegenwoordig meestal virulent atheistisch zijn, zijn het waardige volgelingen van Rousseau, Kant en Hegel (deel VI), in dat ze de meest irrationele beweringen moeiteloos onderschrijven. Het dualisme van Plato dat indachtig hemel en aarde voorziet in een scheiding van lichaam en geest, macro-en microkosmos, mannelijk versus vrouwelijk, het sacrale versus het aardse, yin en ying, heeft de neiging de geest met de ziel te verwarren. Dat leidt ertoe dat de geest als onstoffelijk wordt gezien, gescheiden van de lichamelijke organen en hersenen. In plaats van die te zien als werktuigen van kennis, worden ze juist beschouwd als obstakels tot kennis. Ze zijn een barriere tussen de geest en de externe werkelijkheid.

Bovendien worden menselijke onvolkomenheden (bijvoorbeeld kleurenblindheid) door Kant opgevoerd als bewijs van de ondeugdelijkheid en verradelijkheid van onze zintuigen als geheel. Om het standpunt van Kant ten aanzien van de scheiding van geest en externe werkelijkheid aan te geven, heeft de Objectivistische filosoof Stephen Hicks in “Explaining Postmodernism” de volgende feministische vergelijking getrokken: als je Kant volgt, zeg je eigenlijk dat de vrouw volledig zelfstandig en vrij is, maar wel alleen in de keuken; Kant heeft de geest opgesloten in de schedel, en die afgesloten van de externe wereld.

Amoralisme
Het is ironisch te noemen dat de contra-Verlichters, die juist een goddeloze, onspirituele en amorele toekomst als gevolg van rede en individualisme wilden voorkomen, uitgerekend Kants subjectivisme en de kluistering van de geest hebben voortgebracht.

Hicks: “Once reason is in principle severed from reality, one enters a different philosophical universe altogether.” Volgens de postmodernisten bestaat er niet zoiets als ‘de’ waarheid in zichzelf (volgens Kant). Het is juist deze bewering, waardoor de kennis van het verschil tussen goed en kwaad – de moraliteit – het eerste slachtoffer is geworden.

Gedachte maakt realiteit
Kant beweerde tevens dat externe werkelijk zich voegt naar de rede, en niet andersom. Als bij toverslag is nu de geest de bron geworden voor de externe realiteit, in plaats dat die andersom, informatie geeft aan de geest. Dit is de beruchte verschuiving van objectiviteit naar subjectiviteit die de basis vormt voor het narcistische syndroom, “Meester van het Universum” (ieder mens creert zijn eigen persoonlijke versie van de realiteit, een zogenaamd ‘narratief’).

N.B. Volgens deze waarheid is wat wij wetenschap noemen, slechts een ‘groot’, Westers narratief!

Het roept de vraag op, als ik vannacht overlijd, gaat morgen de zon dan wel op? Einstein heeft een subjectivist eens gevraagd: denkt u werkelijk dat het universum niet bestaat als u er niet naar kijkt?

In “Science before Science: a Guide to Thinking in the 21st Century” klaagt Anthony Rizzi over Kants geinstitutionaleerde idee-alisme,  …

” … the default declared position in academia and in nearly all other environments. Kant’s success is partly explained by his tying his philosphical system to Newtonian physics [which he wanted to] have a certainty that it did not have. However, Kant thought that one could not know the thing itself

(…) Kant and Kantians múst say, “Kant doesn’t know anything about anything.” Such is always the end of the matter when one forgets that all knowledge in man comes through the senses. We non-Kantians can be simultaneously more accurate and kinder; we can say, “The foundational principles of Kant’s philosophical system were wrong, but still he knew a lot of other things.”

Dit enthousiasme moet meteen naar beneden bijgesteld worden in een voetnoot:

“Many attribute to Kant a developed skill in physics. Physisist and renowned philosopher and historian of science, Fr. Stanley Jaki has shown that Kant’s knowledge and ability in physics was minimal (though Kant considered himself another Newton) (…) the book [Universal Natural History] is a storehouse of inaccuracies, contradictions and amateurism and plain fancy.”

Wat voor narigheid treffen we zoal nog meer aan in het subjectivisme?

In de volgende aflevering uit Hegel Gehoond: “Hegels thema was de staat. Vrijheid is niet door God gegeven, zoals de aanhangers van de Verlichting beweren, maar wordt verleend door de staat“.

Gerelateerde dossiers

– “Postmodern Ravages

– “The Dialectics
– “Pomo Lingo
Eerder in deze serie, “Ideologische Archeologie”:
– “Rousseau’s Ravages” (II)

(TEKST EINDIGT)

Tags: contra-Verlichting, Immanuel Kant, objectivisme, postmodernisme, Rousseau, Stephen Hicks, subjectivisme

– “De contra-Verlichting” (I)

34 REACTIES

  1. Cassandra.

    Dank voor deze serie artikelen. Ons geliefde staatsonderwijs behandelt dit soort zaken niet of niet voldoende. Ik denk dat het belangrijk is dat artikelen als deze geschreven worden.

  2. Kant, waar ging dat ook alweer over? Het is twaalf jaar geleden dat ik die grijze brei heb doorgewerkt, ten dele in ieder geval.

    Ik ben net begonnen in ‘De wereld als wil en voorstelling’ van Arthur Schopenhauer, ook een grijze brei, maar wel heel interessant. Schopenhauer geeft kritiek op het werk van Kant en bouwt erop verder.

    Kant leefde eind 18e eeuw en ging nog met een zwaard over straat, dat kon toen nog. Hij sprak niet met mensen op straat want hij dacht dat hij daar ziek van kon worden. Op straat ademde hij altijd door zijn neus. In de joods-christelijke god geloven en daarover filosoferen was toen nog heel gewoon – kritiek op het geloof was heel gevaarlijk. Rousseau was zo’n beetje zijn hele leven op de vlucht omdat christenen hem wilden vervolgen.

    Wat beweerde Kant ook alweer? Wat bij mij is blijven hangen is het volgende: ‘zover de waarneming komt zover komt ons weten’. Voor de waarneming zijn we afhankelijk van onze zintuigen. Wat we waarnemen geeft slechts een beperkt beeld van dat object. Het komt in onze hersenen terecht en daar bevind zich onze voorstellingswereld.

    Er bestaat een verschil tussen de voorstellingswereld in ons hoofd en wat er echt is. En het lijkt me logisch dat als het ‘subject’, dus degene die waarneemt ophoudt te bestaan, ook zijn voorstellingswereld ophoudt te bestaan. Typisch iets voor een Jood als Einstein om dat aan te grijpen om de verworven kennis belachelijk te maken.

    Niemand is verplicht om die grijze brei door te werken. Vaak bestaat het werk van een filosoof uit kritiek op een van zijn collega’s of voorgangers. Om het goed te begrijpen moet je dus ook op de hoogte zijn van dat werk. Slechts zeer weinigen zijn dat.

    Er zijn nogal wat mensen die niet de moeite nemen om al die boeken, met daarin heel veel grijze stof door te lezen. Maar ze staan wel klaar om een uitspraak die uit zijn verband is getrokken belachelijk te maken en daar heel hard om te lachen. Het staat zo dom als je om iets lacht dat je niet begrijpt als die ander het wel begrijpt.

    ‘Ach, wat maakt het uit wat de rest er van vindt? De rest, dat is de mensheid maar. Daar moet je boven staan’. (Nietzsche, vrij vertaald)

    Peter de Jong [3] reageerde op deze reactie.
    Cassandra Troy [4] reageerde op deze reactie.

  3. @Cassandra Troy [4]:

    “dump die zooi!”

    Mag een mens het vergif dat hem door scholen, kerken, media en opvoeding is opgedrongen uitkotsen? Ik meen van wel.

    De denkwereld van Kant is inderdaad door het joods-christelijke denken aangetast. Rousseau, Schopenhauer en Nietzsche kunnen uitstekend helpen om de Joods-christelijke manier van denken uit je hoofd te krijgen.

    Als ik iets moet dumpen dan is het het joods-christelijke gedachtegoed. Verwacht van mij geen applaus voor nieuwe Joodse profeten.

    Ik zou me graag wat sterker uitdrukken maar ik hou me in. Joden hebben al zeker 2.000 jaar een traditie om iedereen die kritiek op hen heeft voor de rechter te slepen. Vandaar.

  4. Ach, die Randians met hun Kant-bashing…(Rand heeft zelf nooit iets van Kant gelezen, maar benoemde hem wel tot “the most evil man in history”, wat uiteraard volkomen kolder is). Natuurlijk zat Kant er in veel opzichten naast, maar hij leefde ook in de 18e eeuw, dus dat is niet zo vreemd. Ook de grote Newton had naast zijn grote ontdekkingen een hoop kolderieke ideeën. En zo’n slechte wetenschapper was Kant nou ook weer niet. Zijn theorie over het ontstaan van het zonnestelsel was in grote trekken correct. Hij voorspelde correct dat de wrijvingskrachten van de getijdenwerking op den duur de omwentelingssnelheid van de aarde zouden verminderen. Ook stelde hij dat de melkweg en vele “nevels” bestonden uit grote hoeveelheden sterren.

    Cassandra Troy [8] reageerde op deze reactie.

  5. @Wim [7]: Volgens mij bent u commentaar gegeven, zonder het stuk gelezen of begrepen te hebben. Het kwalijke van Kant zit hem in de doelbewuste, fundamentele, intellectuele oneerlijkheid om d.m.v. de rede, de rede te willen delegitimeren.
    Bovendien is Kant over een drempel in de denken over het denken heengestapt, die tal van andere kwaadaardige ideeen mogelijk heeft gemaakt. De mens is ineens geen rationeel wezen meer, maar een zielige idioot.
    Zonder Kant was een groepssubjectiviteit als ethnisch nationalisme of socialisme niet eens mogelijk geweest. Een andere nalatenschap is zijn corrumperende ethiek van de deontologie: een altruistische daad is alleen maar echt edel als de gever er zelf geen baat bij heeft: pas nu dringt het tot de geesten in Den Haag door, dat je voor ontwikkelingsgeld best een tegenprestatie mag verlangen.
    Kant, met zijn intellectuele balletje-balletje verdient slechts hoon en minachting. Rand had groot gelijk.

    Nico de Geit [19] reageerde op deze reactie.

  6. Ach schei toch uit met die onzinideeën over Kant. Ik herken hierin alle flauwekul die Rand en Peikoff over Kant te berde hebben gebracht, dat is voor mij niets nieuws; ik heb dat al zo vaak gelezen en gehoord in discussies met echte “Randroids”. Daarbij moet ik zeggen dat er gelukkig toch ook nog Objectivisten zijn die heel wat genuanceerder over Kant denken, ook omdat ze daar gewoon veel meer verstand van hebben, zoals bijvoorbeeld prof. Fred Seddon, die in vele boeken en artikelen heeft aangetoond dat Rands en Peikoffs ideeën over Kant kant noch wal raken. Een van hun gillers is dat de moderne fysica “corrupt” is, dankzij Kant. Wat Peikoff voornamelijk doet is “cherry picking” en “selective quoting” om zijn eigen bizarre ideeën te ondersteunen, dat heeft weinig met filosofie of wetenschap te maken. Verder blijkt uit hun stukken dat ze bijvoorbeeld gewoon niet begrepen hebben wat Kant met zijn noumenale en fenomenale wereld heeft bedoeld, maar hier hun eigen malle interpretatie aan hebben gegeven.

    Def [11] reageerde op deze reactie.

  7. @Wim [10]:
    Ah kijk, daar hebben we Wim. Meent alles van Rand te weten en gelezen te hebben, jaaaaaren in objectivisme fora te hebben rondgezworven, maar wanneer hem gevraagd wordt inhoudelijke argumenten/kritiek te geven geeft hij nooit thuis of kletst hij eromheen. Het enige wat ik uit je reactie heb kunnen halen is “Fred Seddon”.

  8. Anthony Rizzi en Stanley Jaki kun je toch moeilijk in verband brengen met Rand, maar ze laten weinig over van Kant. Iedere orthodoxe denker moet rebelleren tegen Kants uitgangspunt waar hij nooit een geheim van heeft gemaakt: het geloof moest gered, dus de rationaliteit moest onderuit. Feiten zijn wat ze zijn. Dit is geen kwestie van ‘opinie’. A=A.

  9. En wat krijgen we hier dan als argumenten te horen? Een triviale tautologie als A=A, daar komen Objectivisten altijd als een soort mantra mee aanzetten, alsof je daar iets mee zou kunnen bewijzen. Of citaten van Rizzi en Jaki, allebei heel christelijke personen. Als je de link naar Jaki volgt, zie je dat die verwijst naar het boek The Savior of Science, en die Savior is niemand anders dan Jezus.

    Uit de omschrijving: “In the second part of the book Jaki argues that Christian monotheism alone provides the intellectual safeguards for a valid cosmological argument, restores the sense of purpose destroyed by theories of evolution, and secures firm ethical guidelines against fearful abuses of scientific know-how.

    Een van de commentatoren schrijft “Jaki blames Darwin for the fact of evolution and spends endless wordes demonizing Darwin. The fact of evolution would be with us, even if Darwin never existed. Jaki knows everything except how to think.” En zo iemand zouden we dan als een betrouwbare bron over Kant moeten beschouwen?

    Dan heb ik toch meer vertrouwen in Seddon (met wie ik overigens ook wel eens de degens heb gekruist, ik ben het ook niet altijd met hem eens geweest, maar op het gebied van Kant is hij een echte autoriteit, wat ik niet ben, laat staan de deelnemers aan dit forum). Bovendien is hij ook nog Objectivist, zij het een die zelfstandiger kan denken dan de meeste Objectivisten.

  10. Sorry, er is iets misgegaan met de cursivering maar het editen van mijn comment lukt niet.

  11. Seddon, een Christelijke socialist is Objectivist en een autoriteit op het terrein van Kant. Het moet niet gekker worden. Het kan allemaal tegelijkertijd bij Alice in Wonderland. Kijk uit voor de paradoxymoron daar achter die boom! LOL 😉

  12. Argumentum ad Verecundiam: (authority) the fallacy of appealing to the testimony of an authority outside his special field.

  13. @Cassandra Troy [8]:

    “De mens is ineens geen rationeel wezen meer, maar een zielige idioot.”

    Is er een (niet-Joodse) wijze die anders beweert? Hoe bedoel je ‘ineens’?

    Wisten jullie dat Kant waarschijnlijk nooit seks heeft gehad? Bij een feestje bij hem thuis had hij het wel zo geregeld dat hij uitzicht had op vrouwelijk schoon, maar het kwam waarschijnlijk nooit tot een seksuele daad. Het staat wel heel potent, met een zwaard over straat, maar daar hield het ook mee op.

    Nooit gedacht dat mensen zich druk zouden maken over de ideeën van Kant. De meeste mensen zijn helemaal niet in staat die ideeën in hun hoofd te plaatsen.

    Rousseau, Kant, Schopenhauer en Nietzsche doorwerken, alles bij elkaar twee tot vier jaar werk? En dan nog liggen veel puzzelstukjes niet op hun plek. Darwin daarna, en Desmond Morris met zijn ‘Naakte Aap’ en andere werken vind ik ook een interessante visie op de mens hebben.

    Bij insecten is alles, zo niet heel veel gedrag aangeboren. Hoe een spin een web moet bouwen of een wesp een wespennest, leren ze niet van soortgenoten, maar is voorgeprogrammeerd. Bij reptielen, zoogdieren en mensen is (meer) hersenweefsel aanwezig, en zij kunnen dus iets leren. Ik ken geen hoogwaardig talent die hier over geschreven heeft en aantoont dat veel menselijk gedrag niet is aangeleerd, maar aangeboren.

    Twaalf jaar terug las ik ‘Also sprach Zarathustra’, ik snapte er toen heel weinig van. Ik keek het boek van de week even in en vond het prachtig. Voor sommige dingen moet eerst ruimte zijn in je bovenkamer.

    Cassandra Troy [21] reageerde op deze reactie.

  14. Iemand die ook maar enigszins thuis is in de wereld van het Objectivisme weet dat Lindsay Perigo een halve gare randroid is, die nooit met enige argument komt maar alleen iedereen die het niet met hem eens is, uitscheldt voor pomowanker, saddamite, cockroach, limp-dick, new-ager, fascist, looter, christian, scumbag, low-level creep, shit, en nog tientallen andere soortgelijke benamingen, die je toch echt niet serieus kunt nemen. Dat weerhoudt Seddon er overigens niet van om af en toe op Perigo’s site stukjes te schrijven, waar Perigo echter geen kritiek meer op durft te leveren, omdat hij weet dat hij geen schijn van kans zou maken in een discussie met Seddon.

  15. @Nico de Geit [19]: Is er een (niet-Joodse) wijze die anders beweert? Hoe bedoel je ‘ineens’?

    Zowel de vroege Joods-Christelijke cultuur, als de Renaissance en de Verlichting zien de mens als rationeel wezen. De contra-Verlichting, te beginnen bij Rousseau, heeft de anti-rede centraal gesteld. Dat moest ook wel, anders valt die anti-realistische larie niet verkopen. Geen wonder dat het ’t door en door corrupte postmodernisme heeft voortgebracht waar we momenteel kapot aan gaan.

    Ik kan niet zeggen dat het me verbaasd, dat Kant het leven is doorgegaan als maagd. Typisch iets dat aan zijn perverse brein is ontsproten.

    Nico de Geit [22] reageerde op deze reactie.

  16. @Cassandra Troy [21]:

    “Zowel de vroege Joods-Christelijke cultuur, als de Renaissance en de Verlichting zien de mens als rationeel wezen.”

    Waarschijnlijk hebben wij heel andere boeken gelezen, want bij een mens als verstandig wezen kan ik me weinig voorstellen. Een mens die zich door zijn verstand laat leiden – voor zover dat mogelijk is – is een uitzondering. Misschien zou je Schopenhauer eens moeten lezen, dan ontdek je dat ‘de wil’ de echte baas is. Het verstand is slechts een werktuig in handen van de wil. De wil is de drijvende kracht achter alles dat leeft, het intellect slechts een werktuig om te krijgen wat je wilt.

    Een plant kan niet anders dan doen wat hij wil: omhoog groeien, naar het licht toe. Een mens kan nadenken over wat hij wil en de wil negeren of in de ijskast zetten. Slechts weinigen zijn daartoe werkelijk in staat. Nietzsche vraagt zich af ‘of alleen het intellect heilig is en de passies heidenen?’.

    Peter de Jong [23] reageerde op deze reactie.

  17. @Nico de Geit [22]: “Een mens kan nadenken over wat hij wil en de wil negeren of in de ijskast zetten. Slechts weinigen zijn daartoe werkelijk in staat.”

    Dit klopt niet. We hebben het hier over een andere gelaagdheid.

    De biologische wil (het gevoel) is een gevolg van miljoenen jaren evolutie. Hij laat de mens onder natuurlijke omstandigheden overleven. Je wordt automatisch aangezet te eten en te ademen. Als je je daartegen verzet ga je dood.

    De rationele wil daarentegen is een gevolg van enkele decennia evolutie. Hij laat de mens overleven in de moderne door mensen gefabriceerde maatschappij. Zo zal de biologische wil geen onderscheid maken tussen een groepje jonge Marokkanen en een groepje oudere Noren. In beide gevallen zal hij deze vreemden met gepaste voorzichtigheid tegemoet treden. De rationele wil daarentegen zal de jonge Marokkanen als dodelijk gevaarlijk inschatten en de oudere Noren als ongevaarlijk.

    Rationele mensen mijden de jonge Marokkanen volledig, gevoelige mensen geven ze het voordeel van de twijfel. Statistisch is dit ongunstig. Mensen die hun rationele wil negeren en uitsluitend op hun gevoel afgaan leven niet lang. Wet van Darwin. 😉

    Nico de Geit [24] reageerde op deze reactie.

  18. @Peter de Jong [23]:

    “De biologische wil”

    Ik heb over de wil zoals bedoeld door Schopenhauer. In dergelijke materie moet je thuis zijn anders kun je er niet over meepraten.

    Wat Schopenhauer met ‘wil’ bedoelt wijkt ook af van wat mijn eigen ideeën, maar er zijn ook veel raakpunten.

    Om mee te kunnen praten zou je eerst ALLES door moeten lezen, en daarna nog een keer. Alles bij elkaar zeker tien jaar werk, eerder 20 jaar. En als je dan ook nog goed in kaart wilt brengen wat anderen erover gezegd hebben is je leven te kort.

    Peter de Jong [25] reageerde op deze reactie.

  19. @Peter de Jong [25]:

    “Er is slechts een wil zoals ons wordt opgelegd door het autonome zenuwstelsel en een wil zoals we zelf controleren via ons bewustzijn. Een andere wil bestaat er niet.”

    De wil controleert ons verstand, niet andersom. Word maar eens een keer verliefd en kijk eens wat een krachten er vrij komen. Je verstand is dan nog slechts een werktuig ondergeschikt aan de wil. Het enige nut van het verstand is te krijgen wat je wilt, niet andersom.

    Waar die wil precies zetelt is niet helemaal duidelijk, en nog minder waar hij vandaan komt. De wil is het leven zelf, maar als je doet wat je wilt wordt je leven – en dat van anderen – al snel een puinhoop. Iedereen wil van alles tegen elkaar in. Slechts weinigen zijn zich daarvan bewust, zeker in de materialistische westerse wereld.

    Het is beter jezelf (je eigen wil) te overwinnen dan de wereld.

    Peter de Jong [30] reageerde op deze reactie.

  20. @Nico de Geit [28]: “De wil controleert ons verstand, niet andersom”

    Dat is wat ik je in #23 probeerde duidelijk te maken. Dit gaat alleen op voor de functies die we in de loop van de evolutie essentieel zijn gebleken (eten, ademen, enz).

    Onze zelfgefabriceerde maatschappij heeft daar echter heel andere zaken aan toegevoegd die nog lang niet niet in onze biologische wil zijn opgenomen. En wss ook nooit zullen worden opgenomen. Daar is de verandering van onze samenleving veel te snel voor. Ons lichaam krijgt eenvoudig niet de tijd zich aan te passen.

    We lossen het op door onze lichamelijke tekortkomingen te compenseren met technische hulpmiddelen. En met onze ratio. Dit is het fundament van het transhumanisme.

    ===
    http://en.wikipedia.org/wiki/Transhumanism

Comments are closed.