Ook al zijn de perverse effecten van een monopolistische geld producent en een fractional reserve banking systeem normaal in de Westerse wereld, het invoeren van de euro behelst een derde en unieke laag van externe effecten. Het systeem van de EMU laat toe dat overheden de ECB kunnen gebruiken om hun tekorten te financieren.
Een centrale bank kan de tekorten van 1 overheid financieren door overheidsobligaties op te kopen of deze te accepteren als onderpand voor nieuwe leningen aan het bank systeem. Nu worden we geconfronteerd met een situatie waarin verschillende overheden zich zelf kunnen financieren via 1 centrale bank: de ECB.

Wanneer overheden in de EMU tekorten hebben, geven ze obligaties uit. Een groot deel van deze obligaties worden gekocht door het bank systeem. Het bank systeem koopt deze graag op omdat ze worden geaccepteerd als onderpand bij het aangaan van leningen bij de ECB. Dit betekent dat het essentieel is en profijtelijk voor banken om overheidsobligaties te bezitten. Door de obligaties als onderpand te gebruiken kunnen ze nieuw geld krijgen van de ECB.

Dit werkt als volgt: banken creëren nieuw geld door krediet verlening. Dat geld ruilen ze tegen overheidsobligaties en die gebruiken ze om te herfinancieren bij de ECB. Het eindresultaat is dat de overheden hun tekorten financieren met nieuw geld gecreëerd door de banken en de banken krijgen nieuw geld van de ECB door de obligaties te gebruiken als onderpand.

De motivatie is helder: herverdeling. De eerste gebruikers van het nieuwe geld profiteren. Overheden en banken hebben meer geld ter beschikking en ze kunnen daarmee kopen tegen prijzen die nog niet gestegen zijn. Als ze het geld gaan uitgeven gaan de prijzen omhoog. Hoe hoger de tekorten en hoe meer obligaties de overheid uitgeeft, des te meer zullen prijzen stijgen. Daarna gaat het nieuwe geld naar het buitenland waar het effect op de prijzen nog niet is doorgedrongen. Goederen worden geïmporteerd uit de andere EMU landen en het nieuwe geld verspreidt zich door de hele monetaire unie.

Dus de minder zuinige landen die het nieuwe geld als eerste gebruiken winnen. Natuurlijk zijn er ook verliezers. De latere verkrijgers van het nieuwe geld, meestal de landen die minder hoge begrotingstekorten hebben. De inwoners van die landen zien hun inkomen pas stijgen nadat alle prijzen omhoog zijn gegaan. Hun reële inkomen /koopkracht daalt. Niet alleen gaat de koopkracht van de euro omlaag door hoge overheidstekorten, maar ook de rente zal omhoog tenderen. Derhalve zullen de wat zuinigere landen meer rente moeten betalen op hun leningen door de verkwisting van anderen. De consequentie hiervan is een ‘ tragedy of the commons’. Elke overheid kan door tekorten op te laten lopen profiteren van de zuinigheid van andere overheden.

Stel bijvoorbeeld dat verschillende mensen een drukpers hebben voor een bepaalde geldeenheid. Die mensen hebben een incentive om geld te printen en uit te geven, waardoor de prijzen omhoog gaan. De voordelen van een hoger inkomen gaan naar de eigenaars van de drukpers en de nadelen van een lagere koopkracht van het geld worden gedragen door alle gebruikers van die geldeenheid.

Een bijkomend effect is dat men zo snel mogelijk geld zal willen drukken. Als 1 van de eigenaren van de pers niet meedoet, ziet hij toch de prijzen stijgen. De eigenaar die het snelste kan drukken profiteert ten koste van de eigenaren die trager zijn. Dit is een klassiek verschijnsel dat economen ‘ the tragedy of the commons’ (TOTC) noemen. Net zoals in het klassieke voorbeeld is er geen limiet op de exploitatie van het (publieke) goed waardoor overexploitatie zorgt voor een teloorgang van het goed. In dit geval zal de geldeenheid eindigen in hyperinflatie en waardeloos worden.

Dit voorbeeld van de drukpers helpt met het visualiseren van de situatie, maar het is niet exact toepasbaar op de EMU. Het grootste verschil is dat de landen met tekorten hun euro’s niet zelf kunnen drukken, ze kunnen alleen obligaties uitgeven. Er is geen garantie dat banken deze opkopen en gebruiken als onderpand voor nieuwe leningen van de ECB.

Er zijn verschillende redenen:

1.  banken zouden geen obligaties kunnen kopen als het rendement te laag is. De rente die ze krijgen op de obligaties is mogelijk te laag in relatie tot de rente die ze moeten betalen voor de lening van de ECB. Overheden zullen dus hogere rentes moeten bieden om de banken mee te krijgen.

2. Het risico op een default zou banken kunnen weerhouden. In het begin van de EMU werd dit risico gereduceerd door impliciete bail-out garanties. Er wordt gedacht dat als een land eenmaal de euro heeft geïntroduceerd dat ze de EMU nooit zou verlaten. De euro wordt gezien als een politiek project en een volgende stap in de richting van politieke integratie.

Een default van een EMU land en een exit zou niet alleen worden gezien als een falen van         de euro maar ook als een falen van de socialistische versie van de EU. Politiek gezien is een            default ondenkbaar. Een meerderheid gelooft dat in het ergste geval de sterkere staten de zwakkere zullen ondersteunen.

Impliciete garanties zijn thans expliciet geworden. Griekenland kreeg een reddingspakket           van 110 miljard Euro en 750 miljard zijn toegezegd voor bail-outs van andere overheden.

3. De ECB zou sommige overheidsobligaties kunnen weigeren als onderpand. Voor de crisis van 2008 lag de minimum rating op A-. Gedurende de crisis is dit verlaagd to BBB-. Dit zou in eerste instantie maar 1 jaar duren, maar toen duidelijk werd dat Griekenland geen A- status meer zou halen is het verlengd. Uiteindelijk – in strijd met haar eigen principes dat er geen speciale regels gelden voor bepaalde landen – heeft de ECB verklaard dat ze zelfs Griekse obligaties zou accepteren als deze een junk rating hadden.

4. Een liquiditeitsrisico zou banken kunnen weerhouden. Obligaties hebben meestal een veel langere looptijd dan de leningen van de ECB. Dus bestaat er een risico dat de rating daalt tijdens de looptijd van de obligatie en dat de ECB stopt met het accepteren als onderpand, waardoor het moeilijk wordt om te herfinancieren.

Dit risico is vrij laag. De ratings worden ondersteund door de impliciete bail-out garanties         en de politieke wil om het euro project te redden. Er is ook een risico dat de rente die de     ECB voor nieuwe leningen vraagt hoger ligt dan de rente op de staatsobligaties. Dit risico     reduceert men door voldoen ‘ spread’ aan te houden tussen de twee rentes.

5. Haircuts door de ECB zorgen er voor dat er niet 100% geherfinancierd kan worden. Met een miljoen euro aan staatsobligaties kan er minder dan een miljoen euro geleend worden van de ECB. De korting hangt af van het type onderpand, maar de haircut voor staatsobligaties zijn het kleinst waarmee de ECB deze ‘subsidieert’ ten opzichte van andere instrumenten.

6. De ECB zou niet alle aanvragen voor nieuwe leningen toe kunnen staan. Om politieke redenen echter (de wil om het euro project te redden) is te verwachten dat de ECB dit niet zal doen, zeker als er een overheid in problemen is. Sterker, de ECB bood ongelimiteerde liquiditeit gedurende de crisis. Elke vraag om een lening werd gehonoreerd, mits er onderpand was.

 

Ook al hebben we nog geen pure TOTC gezien in het eurosysteem, we zaten er dichtbij. In de huidige crisis komen we dichterbij het direct kopen van staatsobligaties door de ECB.

In mei 2010 kondigde de ECB dit aan om het euro project te redden. Hiermee worden de meeste van de bovenstaande risico’s voor banken (en dus restricties) weggenomen.

De tragedie van de euro is de incentive om hoge tekorten te creëren, obligaties uit te geven en de hele euro groep de lasten laten dragen door een lagere koopkracht van de euro. Waarom betalen voor meer uitgaven door onpopulaire hogere belastingen? Waarom niet de kosten van overheidsuitgaven externaliseren?

Dit wordt nog eens versterkt door de typische kortzichtigheid ingebakken in het democratische systeem. Politici kijken naar de volgende verkiezing ipv de lange termijn effecten van hun handelen. Ze gebruiken publieke uitgaven om de volgende verkiezing te winnen. Oplopende tekorten verplaatsen de problemen naar de toekomst en nu dus ook naar het buitenland. EMU leiders weten dus hoe ze de kosten van hun uitgaven kunnen externaliseren:  geografisch en naar de toekomst.

Deze weeffouten  in het systeem waren bij aanvang al bekend.  De ECB zou onafhankelijk worden. Dit is dus mislukt.  Verder was er het Stabiliteitspact met limieten op de tekorten en de staatsschuld.  Dit was een totale mislukking omdat er geen (automatische) sancties zijn. In 2010 is er waarschijnlijk maar 1 land dat de 3% limiet op tekorten gaat halen en de totale Europese staatschuld is 88% van het BNP ipv onder de afgesproken 60%.

Griekenland

Toen Griekenland (frauduleus – PD) toetrad tot de EMU waren er 3 factoren die bijdroegen tot het oplopen van de tekorten.

Ten eerste kwam Griekenland er in tegen een heel hoge wisselkoers.  Hierdoor werd arbeid te duur.  Om dit probleem op te lossen kon de overheid a) de lonen verlagen b) uitgaven verhogen om werkloosheid te subsidiëren (uitkeringen en VUT regelingen) of c)  de te dure arbeiders zelf in dienst nemen.  Dankzij sterke vakbonden werd er gekozen voor de twee laatste alternatieven met als gevolg hogere tekorten.

Ten tweede,  doordat de Griekse overheid nu de impliciete bail-out garantie had vielen de rentes op haar obligaties tot bijna Duitse niveaus.  Dus de kosten van lenen werden (kunstmatig)  lager.

Ten derde kwam de TOTC om de hoek kijken. De effecten van roekeloos uitgeven konden nu geëxternaliseerd worden. Europese banken kochten Griekse obligaties (met een premie boven Duitse staatsobligaties) en gebruikten deze om een lening te krijgen van de ECB tegen lagere rente (thans op 1 % dus bijzonder profijtelijk).

 

De kosten van de Griekse tekorten werden dus gedeeltelijk verschoven naar de andere EMU landen.  De ECB schiep nieuwe euro’s en accepteerde Griekse staatsobligaties als onderpand.  De Griekse overheid gaf het geld uit dat ze kreeg met de verkoop van obligaties om stemmen te winnen.  Toen de prijzen in eigen land omhoog gingen vloog het geld naar de rest van de EMU waar mensen hun kosten harder zagen stijgen dan hun inkomen.  Dit mechanisme kwam neer op een herverdeling van koopkracht  in het voordeel van Griekenland.

Dit is een gedeeltelijke vertaling door Peter Dijkstra.

Het originele artikel:  http://mises.org/daily/5331/The-EMU-as-a-SelfDestroying-System

7 REACTIES

  1. STEKKER ERUIT PER DIRECT! Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Wie redt ons van het euro gezwel dat onze welvaart opvreet. Is er dan niemand die een anti partij wil oprichten? ik hou me aanbevolen, want ik heb NOOIT in de euro geloofd en wilde nooit meer brusselse invloed. Het is een clubje van 170.000 cleptocraten die elke minimaal 10.000 euro + 3000 euro, netto belastingvrij per maand staat te harken.
    Pervers en daarbij gaat door de euro subsidies (50% van het budget) de Afrikaanse boeren kapot omdat die niet kunnen concureren, wederom pervers. STEKKER ERUIT Please…..

    Hub Jongen [2] reageerde op deze reactie.

  2. @Victor Burgers [1]:

    “Is er dan niemand die een anti partij wil oprichten?”

    Waarschijnlijk zijn er wel meer mensen die dat willen. Maar kennelijk DOET niemand het.

    ALS jij denkt dat dit de goede weg is, dan is de manier dat je er zelf mee begint!
    Bij voorbeeld door een artikel met voorstellen te maken. Opsturen naar info@vrijspreker.nl en zien welke reacties je krijgt.
    En vandaar uit verder bouwen.

    En ondertussen werken om meer lezers naar de Vrijspreker te krijgen.

    Pteranodon [4] reageerde op deze reactie.

  3. Wat ik me nou al een tijdje afvraag en waar ik niet achter kom is het volgende.
    Wie drukt nou eigenlijk die Euro’s in opdracht van wie?

    Is er sprake van net zo’n frauduleus systeem van dat van de FED in de VS?
    De FED is een private onderneming en zodra er dollars worden gedrukt gaat de staat rente betalen.
    Terwijl een staat dat natuurlijk veel beter zelf kan doen, scheelt een hoop rente.

    Verder zijn er zogeheten ‘rating agencies’ die de kredietwaardigheid van bedrijven en landen bepalen.
    Die MOETEN toch geweten hebben, bij toetreding van bv Griekenland, dat de boel werd opgelicht?
    Waarom heeft helemaal niemand het daarover?

    pcrs [6] reageerde op deze reactie.
    Leonardo Pisano [7] reageerde op deze reactie.

  4. @Hub Jongen [2]:
    Er is een Libertarische Partij in Nederland (www.lp.nl). Deze lijkt alleen (nog) wat onbekend. Het is dus nu nog een kwestie van naamsbekendheid of “marketing”.

  5. Het mooie van een luchtbel voor collectivisten is dat je hem groter kunt maken als je voorzichtig blaast, het mooie voor individualisten is dat wij weten dat zij altijd te hard blazen, die luchtbel een keer gaat barsten, en wij ons dan allang hebben voorbereid.

  6. @BRon [3]: “Terwijl een staat dat natuurlijk veel beter zelf kan doen, scheelt een hoop rente.”
    ten eerste zijn zowel FED als ECB gewoon staatsinstellingen. De FED is op papier misschien prive, maar mijn het enige dat uitmaakt in de praktijk van hoe iets uitwerkt is: heeft het de karakteristieken van een staatsinstellling. Dat betekent:is het een met geweld verdedigd monopolie?
    Dat is het in beide gevallen en daarmee pakt het precies hetzelfde uit.
    De geveinsde onafhankelijkheid van centrale banken dient alleen om de markt nog enig vertrouwen te geven. Politici geven namelijk geld uit als dronken zeemannen op verlof. Als die direct het geld in hun bankrekening konden typen zou niemand er enig vertrouwen in hebben.
    Je bent ook geen haar beter af of de rente van het drukpers geld nu naar A of naar B gaat. Zolang het niet naar jou gaat (en dat gaat het niet), ben je de sigaar. Het is een misvatting te denken dat als iets van de mensen is die zeggen namens de staat te handelen, je beter af bent. Ze gooien een extra bom op Libie en weg is het.

    Leonardo Pisano [7] reageerde op deze reactie.

  7. @pcrs [6]:
    “Ze gooien een extra bom op Libie en weg is het.”

    Je bent grappig, pcrs!

    @BRon [3]:

    De ECB werkt in essentie gelijk aan de Fed. Hierover zijn wel wat boeken geschreven, zoals The Creature from Jekyll Island (Griffin). Wellicht is het ook de moeite om de volgende pdf te lezen (gratis download):

    http://www.paradigmlife.net/wp-content/uploads/2011/03/HowPrivatizedBankingReallyWorks.pdf

    Voor degenen die korte fictieverhalen leuk vinden, rond het them cventral banken heb ik geschreven:
    The World Central Blood Bank (http://www.leonardopisano.com/?p=9) en The Empire’s new money (http://www.leonardopisano.com/?p=216). Sorry, vrijspreker, voor deze schaamteloze promotie!

Comments are closed.