Er worden tegenwoordig heel veel soorten sla aangeboden, zo zijn er de ijsbergsla, de botersla, de krulsla, de eikenbladsla, de frisee en de lollo rosso om maar eens wat soorten te noemen, al klinkt de laatste meer als een bordeel dan als groente.
De klassieke Hollandsche soort sla is ongetwijfeld de kropsla, naar de vorm die lijkt op een krop, zijnde een compacte, bolvormige vergroeiing met naden.
“Doe mij maar vijf kilo aardappelen en een kropsla alsjeblieft, groenteman” ging het vroeger maar in de loop der jaren is het “doe mij een krop sla” geworden waar “krop” de aanduiding van eenheid is zodat tegenwoordig “doe mij maar twee kroppen sla” heel normaal klinkt terwijl het toch “twee kropsla” zou moeten zijn.
De eenheid “krop” wordt ook al voor andere bladgroente gebruikt, “twee kroppen andijvie, graag”.
Dit kan natuurlijk niet, we gebruiken “ijsberg” van ijsbergsla toch ook niet als een eenheidsmaat, “doe mij maar twee ijsbergen krulsla” (of “twee krullen ijsbergsla”) kan helemaal niet, waarom “krop” dan wel ?
¨de kropsla, naar de vorm die lijkt op een krop¨
U geeft dus aan wat een krop is.
Het is dus zeer logisch te vragen om 2 kroppen sla.
Vgl. ¨Doe mij maar 2 bolletjes vanille en 1 bolletje pistache¨.
Verder zie ik de link met libertarisme niet goed.
Maar wellicht kan u n.a.v. mijn voorbeeld een artikel schrijven over dat pistache uit 2 woorden zou moeten bestaan. Dat klopt nl. ook (alleen betekent het dan iets heel anders) 😉
Wladimir van Kiel [3] reageerde op deze reactie.
Misschien heeft het iets te maken met het engels woord “crop” wat vertaald naar “gewas”, zo zijn er wel meer namen ontstaan. Daarmee zo de “krop/crop” van oorsprong al een brede aanduiding zijn voor gewassen wat in de nederlandse taal verbasterd is tot groentes met een bepaalde worm zoals sla en andijvi.
Ik weet het niet zo maar een idee;)
@Scrutinizer [1]: libertariers kopen ook sla…
¨Doe mij maar 2 bolletjes vanille en 1 bolletje pistache¨ zou kloppen als het product bolletjesvanille of bolletjespistache zou heten maar het is vanilleijs en pistacheijs zodat de maat van eenheid hier pistache en vanille zou moeten zijn en niet bolletje, dus “doe mij twee vanilles (of pistaches) softijs” en dat is net zo fout als een krop ijsbergsla.
Scrutinizer [6] reageerde op deze reactie.
Is de ‘komkommer’-tijd aangebroken op de Vrijspreker???
vergeet de ruco(s)la niet
@Wladimir van Kiel [3]: Tuurlijk niet: de maat is bolletje en het type is vanilleijs (waarbij vanille in het samengestelde woord dus iets zegt over de soort ijs) maar gezien het uit de context duidelijk is dat het om ijs gaat kan je dit woord weglaten. Dit kan zowel in samengestelde woorden (zoals vanilleijs) als bij niet samengestelde woorden, zoals bv. wijn (cq. huiswijn) zoals ¨2 glazen rode en 1 glas witte¨.
Enfin, Saartje heeft gelijk. Dus laat ik het hier maar bij.
Is dit een vrijspreker site of een taalsite? Beetje onnozel, dit artikel.
Igor [8] reageerde op deze reactie.
Wladimir van Kiel [9] reageerde op deze reactie.
@Dijk [7]:
Misschien gaat er een geheime boodschap schuil achter dit artikel!
Wladimir van Kiel [9] reageerde op deze reactie.
@Dijk [7]: @Igor [8]:
het hoeft toch niet altijd zo zwaar op de hand te zijn, af en toe iets luchtigs voor de afwisseling is ook wel weer leuk, vandaar dit artikeltje.
Ik denk dat de groenteboer heel lullig kijkt als je bij hem 2 krop pistacheijs besteld… Zeker als je geen lege flessen bij je hebt.
Geachte heer Van Kiel,
Juist het aantonen middels dit voorbeeld van de desinteresse in taal en definities is zeer op zijn plaats. Op Vrijspreker ben ik al vaker artikelen tegengekomen waarin reacties over taalgebruik gaan.
Een voorbeeld van de laatste weken: autofabrikant Opel heeft een radioreclame waarin de koper, en ik citeer, claimt: “u ontvangt €1000,- cash, op uw rekening”.
Ik heb Opel aangeschreven en hen (veel schrijven “hun” op deze plaats, ook zo’n lelijke knoepert van een taalfout) duidelijk gemaakt dat er een princieel en wezenlijk verschil is tussen geregistreerd en controleerbaar geld op een rekening en de anonieme manier om geld te bezitten, namelijk cash (ofwel contant). In mijn e-mail heb ik hen ook verzocht de reclame te verwijderen of wijzigen, omdat zij het publiek hiermee misleiden. Ik heb hen gevraagd of zij in navolging van politici dit onderscheid in typen geld probeert te verzachten, daar de doelstelling van de politiek is om contant geld te weren en controleerbaar en geregistreerd geld te promoten.
Opel vindt in haar retour e-mail naar mij, dat zij geen fout maakt en ze het zo duidelijker vindt om mensen te laten weten dat het om een werkelijk geldbedrag gaat i.p.v. een tegoed of korting op accessoires. Opel heeft schijnbaar de macht of het recht om zelf interpretaties te wijzigen van vaststaande definities? Ik heb de makers van deze Lada’s (want als we allemaal definities van woorden mogen verzinnen, waarom ik dan niet?) laten weten dat ik hier verdere actie op zal nemen.
Inmiddels heb ik mijn klacht bij de Reclame Code Commissie neergelegd en ben benieuwd wat hiermee gedaan wordt.
Waarom doe ik zo lullig tegen die Opel-fabrikant? Omdat het om een principe gaat. En omdat principes steeds verder verdwijnen in onze maatschappij en dit een van de redenen is van communicatiestoornissen, onbegrip en onduidelijkheid.
Taalgebruik is een van die verdwijnende principes. Zonder heldere principes zal de weg naar onafhankelijkheid alleen maar langer zijn, want zonder principes en helderheid zullen mensen veel eerder slaafs achter de leiders en rest van de meute aanlopen. Men vraagt zich dan niet meer af wat er nu werkelijk aan de hand is of gezegd wordt.
Een tikfout is snel gemaakt, kan iedereen gebeuren. Maar consequent lelijke en domme fouten maken zoals d-t-dt fouten, “hun” waar het “hen” moet zijn (“hun” is een bezittelijk voornaamwoord, “hen” is aanwijzend, dus “het is HUN probleem” en “het probleem is van HEN”), van “beseffen” opeens een wederkerend werkwoord maken (foeilelijke fouten als “zij beseffen ZICH” of “ik besef ME”) en wat wij hier vaak meemaken: begrippen als “kapitalisme” zomaar gebruiken, terwijl dit onerecht is, dat zijn allemaal fouten die voortkomen uit desinteresse, luiheid om even een tekst te herlezen alvorens te plaatsen en zelfs domheid.
Het artikel is mijns inziens dus zeer op zijn plaats, VOORAL op een libertarisch blog. Zonder het correct toepassen van taal en definities en dus zomaar wat lullen is juist een deel van de groeiende desinteresse van mensen, waardoor zij niet eens meer weten waar het eigenlijk om gaat. Zonder die kritische blik op taalgebruik toetst men ook niet meer wat de MSM uitkotsen, laat staan wat politici brallen.
Dat vind ik er tenmiste van…
wlad [12] reageerde op deze reactie.
Dijk [14] reageerde op deze reactie.
Igor [24] reageerde op deze reactie.
@Offthegrid [11]: dankjewel !
Bij de LIDL hier in het Hoekstuk staat buiten een bord met daarop de mededeling dat de andijvie nu 29 cent per krop is terwijl andijvie helemaal geen kropvorm heeft. Wellicht een taak voor de overheid of liever de EU om zulks te verbieden.
Wat mij ook irriteert is het klakkeloos overnemen van Engelse woorden met hun Engelse betekenis terwijl die woorden al in het Nederlands bestaan en een andere betekenis hebben.
Ik kijk nu bijvoorbeeld naar een voetbalwedstrijd en de commentator heeft het over het toucheren van de bal door een speler, aanraken dus maar toucheren in het Nederlands betekent geld ontvangen, “mag ik even toucheren ?”of “hij toucheerde honderd gulden”.
Offthegrid [13] reageerde op deze reactie.
@wlad [12]: Hoewel ik uw mening over vreemde woorden deel, vind ik voor toucheren:
tou – che – ren [toe` sjeer ` (n)] (toucheerde, h. getoucheerd) («Frans«Latijn) 1 aanraken, vooral bij het schermen; 2 roeren; treffen; raken, beledigen; 3 geneeskunde met een bijtend middel aanrakend behandelen; inwendig met de vinger onderzoeken: anaal, vaginaal toucheren ; 4 in ontvangst nemen …
Ik irriteer me eerder aan half-half taalgebruik: “even de KIDS ophalen…”, bijvoorbeeld. Zeg het dan óf helemaal in het Engels, óf zeg gewoon “kinderen”, een Nederlands woord dat al geruime tijd prima dienst doet en waar niemand vragen over heeft.
En idiote, niet-bestaande begrippen. Zoals tegenwoordig “iets afstarten”, zoals een “project afstarten”.
“Starten” is al voldoende, “opstarten” is al dubbel maar wellicht nog acceptabel en begrijpelijk… maar “AFstarten”? Wat is dit voor een idioot begrip, het is niet eens Nederlands?
Net als Windows, waar je vóór Windows 7 om af te sluiten op de START-knop moest drukken?
“Afstarten” betekent voor mij eerder: “iets stoppen”. Komt natuurlijk van een domme managersvertaling van het Engelse “to start off”, maar dan debiel vertaald/overgenomen.
Wanneer je in een grote organisatie werkt en eentje begint met zoiets debiels, gebruikt binnen enkele weken de halve firma dat non-begrip.
Dat krijg je met een makke meute die niet meer denkt over wat ze hoort of zegt. Gemak, desinteresse en luiheid veroorzaken domheid.
Michiel [16] reageerde op deze reactie.
@Offthegrid [11]:
Ik zie het verbant tussen het onbegrip van termen zoals “kapitalisme” dat invloed heefd op het lot van de samenleving en zoiets arbitrairs als sla niet. Mierenneukerij is ook een kunst.
offthegrid [15] reageerde op deze reactie.
@Dijk [14]:
Ah, u wordt persoonlijk? Bewust onbegrip of “niet WILLEN begrijpen” is ook een kunst.
Mierenneukerij zou zijn, dat ik u nu zou gaan vertellen, dat “verbant” met een “d” geschreven moet worden, dus “verband”, maar dat ga ik niet doen, natuurlijk. Ook niet dat “heefd” een gruwel is en altijd met een “t” geschreven dient te worden. Ik wil niet dat u zou denken, dat het alleen maar mierenneukerij is en het u daardoor zou belemmeren om er eens écht goed over na te gaan denken. Ik wil ook niet, dat u de indruk zou krijgen dat ik precies díe luiheid bedoel van het niet even nalezen van een stukje tekst alvorens het te plaatsen. En zeker niet dat u zou denken dat ik u dom vind, omdat dergelijke taalfouten iets zouden zeggen van het niveau van de schrijver. Over principes zullen we dan maar helemaal niet praten, lijkt mij.
Want u hebt dit natuurlijk met opzet gedaan. De “d” en de “t” zitten niet naast elkaar op het toetsenbord, dus tikfouten kunnen het niet zijn. Het moet haast wel met opzet gedaan zijn… toch?
Misschien dat stukje over middelmatigheid nog eens lezen?
http://www.vrijspreker.nl/wp/2011/08/de-mentaliteit-van-middelmatigheid/
Zodat we allemaal weten dat we nergens in uit hoeven blinken? En een beetje aanrotzooien wel genoeg is?
@Offthegrid [13]:
“Ik irriteer me eerder aan”
Ik erger me aan mensen die zich ergens aan irriteren.
offthegrid [18] reageerde op deze reactie.
maak je je druk over van Kiel ?
offthegrid [18] reageerde op deze reactie.
@Michiel [16]: Mag ik raden: u bent zo’n gebruiker van het woordje “kids”? En u voelt zich nu aangesproken? Dus u ergert zich aan mensen die binnen úw comfortzone komen? Wees realistisch, man. Denk na. Wordt eens volwassen.
@Anno Zijlstra [17]: Nee hoor, dat is niet eens nodig. Voor zover ik dhr. Van Kiel ken, kan hij zich uitstekend redden en heeft hij een stel libertarisch geörienteerde hersenen waar velen hier nog een voorbeeld aan kunnen nemen. Wie de schoen past, trekke hem aan.
Michiel [20] reageerde op deze reactie.
ik denk echt dat je je wel ergens anders druk over kunt maken dan over een krop sla , maar ik zeg niet dat het niet mag of zo begrijp me goed, veel plezier bij de groentenman !
@offthegrid [18]:
“Wordt eens volwassen.”
Leer vervoegen.
Paul Martens [21] reageerde op deze reactie.
@Michiel [20]: 😀 Daar heeft u dan weer gelijk in. Ik was het woordje “u” in die zin vergeten (“wordt u eens volwassen”).
Dan is het namelijk wél “stam + t”. Net als in een situatie waar de gebiedende wijs meervoud is, maar dat was hier niet het geval.
Dus mea culpa, omdat ik wél hecht aan principes en goed taalgebruik. Anderen worden alleen pissig, als ze terechtgewezen worden. Alleen pissig, zónder argumenten.
gaat over niets hier, lachertje allemaal, ik schrijf zoals ik het leuk vind,kropla welja
@Offthegrid [11]:
Het artikel is mijns inziens dus zeer op zijn plaats, VOORAL op een libertarisch blog. Zonder het correct toepassen van taal en definities en dus zomaar wat lullen is juist een deel van de groeiende desinteresse van mensen, waardoor zij niet eens meer weten waar het eigenlijk om gaat.
Wat is correct? Als ik besluit Engelse woorden te gebruiken is dat mijn keus en verantwoordelijkheid. Als ik vervolgens bij een solicitatie wordt afgewezen omdat de tegen partij geen moer van mn taalgebruik begrijpt is dat ook mijn eigen fout.
Het artikel komt in mijn ogen meer voort uit irritatie van een individu omdat een ander niet met hem meebeweegt.
Neem me niet verkeerd, ik zie je probleemstelling maar een taal met een monopolie positie is geen (libertarische) oplossing. Iedereen kan door MSM heen kijken als ze maar de juiste gedachtegang hebben. Taal is niet relevant. Een oorlog, war, vredesmissies- hoe je het ook wilt noemen, het is altijd slecht.
@Offthegrid [11]:
Relax, think outside the box!
Dat klinkt toch een stuk beter als: Ontspan, denk buiten de doos
Sorry, maar dit artikel is onzin. Een krop sla is al een heel oude uitdrukking, je kocht vroeger geen kropsla bij de groenteman, maar een krop sla of twee kroppen sla, andere had je in die tijd nauwelijks. Net zoals je een struikje andijvie en een bos wortelen kocht – of een bolletje ijs. Tegenwoordig wordt die kropsla overigens meestal botersla genoemd. Tenslotte maakt ijsbergsla nog veel mooiere kroppen dan deze botersla.
ik vind de discussie op mijn Facebook over de meest recente tweed van Wilders leuker dan over een krop sla
Ik heb hier een exemplaar van “Het nieuwe kookboek” van A. Koopmans-Gorter en G.A.M. De Boer-De Jonge, uit 1909. Daarin staan een aantal sla-recepten met o.a. “4 kroppen sla” (voor 4 personen) en zelfs “12 groote kroppen sla” (gestoofde sla voor 4 personen), waaruit blijkt dat de aanduiding van “krop” als teleenheid voor sla beslist niet iets nieuws is. Je vraagt je overigens wel af of de kroppen toen zo klein waren, of dat de mensen toen enorme hoeveelheden sla aten. Ik zie tegenwoordig toch zelden iemand bij de groenteman om 12 grote kroppen sla vragen (“we eten vanavond stoofsla”).
Comments are closed.