Spreken is zilver, zwijgen is goud. Met zwijgen kruist men de duivel. Hoor zie en wil zwijgen zo zult gij vrede krijgen. Zwijgen en denken zal niemand krenken. Deze spreekwoorden dragen uit dat het soms beter is om niets te zeggen. Het dilemma wat hierdoor ontstaat is: wanneer kunt u dan beter wel uw mond open doen? Het antwoord op deze vraag verschilt per individu. In enkele situaties is het, naar mijn mening, echter altijd van belang dat men spreekt. Met alle gevolgen van dien.

In de stad ziet u een moeder die haar zoontje een klap geeft. Een van uw collega’s wordt buitengesloten van alle bedrijfsuitjes. De allochtone klasgenootjes van uw kinderen worden niet toe gelaten tot de lokale voetbalclub.

Zwijgen is hierbij een vorm van instemming of desinteresse, want u maakt er immers geen bezwaar tegen. De moeder zal haar kind blijven slaan, uw collega wordt nog steeds niet uitgenodigd voor bedrijfsuitjes en de lokale voetbalclub laat nog steeds geen allochtone leden toe.

Met zwijgen zegt u dus letterlijk niets, maar figuurlijk maakt u veel duidelijk. U stemt in met datgene waar u niet tegen protesteert. Besluit men echter om in deze situaties te spreken, dan zullen de betrokkenen in ieder geval gaan nadenken over de vraag of het gene wat zij wel verantwoord is. En misschien maakt uw eventuele andere omstanders bewust van de desbetreffende situaties.

Iedereen heeft het recht om op zijn eigen manier te leven. Wanneer deze levenswijze echter het leven van anderen belemmert, heeft u als omstander het recht om hier wat van te zeggen. Doet u dit niet, dan kan dit worden beschouwd als instemming of onverschilligheid. De volgende vraag hierbij luidt: waar ligt de grens? Wanneer mag iemand ingrijpen in de levenswijze van een ander? Iedereen heeft andere normen en waarden, en dus ook een andere opvatting over goed en fout.
Wat bepaalt wanneer er ingegrepen mag worden door omstanders?

Ingezonden door Nikki

21 REACTIES

  1. Wanneer deze levenswijze echter het leven van anderen belemmert, heeft u als omstander het recht om hier wat van te zeggen.

    Er is niemand die je verbiedt iets te zeggen. Je hebt echter ook geen enkele plicht in te grijpen, anders dan een morele zelfdwang die je voelt. Als iemand je zou verplichten ben je immers niet vrij. Als iemand je verbiedt in te grijpen idem dito. Je bepaalt het lekker zelf. Besef wel dat je nooit verantwoordelijk bent voor de daden van derden. Door geen geld te geven aan 555 ben je niet verantwoordelijk voor de stervende Somaliers. Door niet in te grijpen als een kind klappen krijgt ben je niet verantwoordelijk, jij bent niet de dader.

    Iedereen heeft andere normen en waarden, en dus ook een andere opvatting over goed en fout. De ene universele grens die er is is het non agressie principe. Verder is men vrij zijn leven in te richten zoals men wenst. Als jouw normen en waarden ten koste gaan van iemand anders dan mag je je niet op je eigen normen beroepen als rechtvaardiging van de agressie tegen deze andere persoon. Jouw normen en waarden zijn dan niet heilig.

  2. Je mond open doen is pas hetzelfde als ingrijpen als je woorden effect sorteren.

    @Ratio, ik pijnig mezelf hier al een tijdje mee: waarom is het non-agressie principe een universele grens? Stel nou dat er een groep mensen het ‘normaal’ vindt dat de sterkere (met zoveel geweld als nodig) mag stelen van de zwakkere, zoals zoveel andere diersoorten, wie ben ik dan om daar filosofie tegen in te brengen?
    Wie zegt dat alleen het feit DAT we na kunnen denken over ons handelen ons verplicht om ‘juist’ te handelen?
    Ook in een vrije maatschappij zouden dergelijke ‘universele rechten/grenzen/principes’ toch linksom of rechtsom een dictaat van de meerderheid zijn, of niet?

    Ratio [13] reageerde op deze reactie.

  3. Er is een delicate balans, die te maken heeft met de identiteit van een samenleving. In veel culturen was en is het bijvoorbeeld normaal homosexualiteit niet te tolereren. Zo iemand werd dus verstoten, opgehangen, gestenigd, in het moeras verzopen of iets dergelijks. Wat je hier ook van vindt, het is in ieder geval duidelijk waar de samenleving voor staat. Omgekeerd, zien we nu dat homo’s zich provocatief gedragen en hun levensstijl met alle mogelijke middelen willen laten goedkeuren door een passieve meerderheid die niet spreekt. Wat is beter?

    De moeder die haar kind slaat: Wij hebben zelf de opvoedkundige tik (iets anders dan mishandeling) vermeden, maar toch ook ingezet wanneer dat incidenteel nodig was. Tegenwoordig verbiedt de overheid ie opvoedkundige tik. Het gevolg: Kinderen die geen grens meer kennen en hun verdere leven tot (over)last zijn van hun omgeving. Is dat dan gewenst in onze samenleving?

    De kern van mijn betoog: In een gezonde samenleving worden grenzen aangegeven. Door te spreken en te handelen. Zodat er duidelijkheid en een bepaalde vorm van rechtvaardigheid is. Wie dat niet bevalt, emigreert. Dat is overigens wat wij hebben gedaan, omdat de Nederlandse samenleving ons inziens onderweg is naar haar eigen ondergang. Op volle kracht. Want noodzakelijke grenzen worden niet gesteld, terwijl overbodige en schadelijke grenzen juist wel worden gesteld.

    Eddie Willers [5] reageerde op deze reactie.

  4. Eigenlijk gaat het hier om het uitdragen van het libertarische gedachtengoed, het NAP.

    Zolang we niet onze eigen principes hierbij verlogenen kan een ieder hierbij zo ver gaan als hij/zij dit voor zichzelf nodig vind.

    Een universele regel heb ik hiervoor (nog?) niet gevonden.

    Overigens zou ik nog willen toevoegen dat een opvoedkundige tik niet betstaat. Zo’n tik heeft geen ‘leer’ waarde anders dan “ik wil dat je dat niet doet”. En is daarmee absolut niet vereenigbaar met het NAP.
    Er zijn wel situaties waarin een fysieke restrictie nodig is, maar om dan een tik uit te delen is niet efficient en zal waarschijnlijk averechts werken. Zelfs als naderhand wordt uitgelegd waarom de tik gegeven werd.

    Vilseledd [6] reageerde op deze reactie.
    Nico [7] reageerde op deze reactie.
    Armin [12] reageerde op deze reactie.

  5. @Eddie Willers [5]: Naar centraal Europa. Een land waar hetzelfde afbraakproces gaande is, maar in langzamer tempo. Ook zitten we nu in de zgn. witte strook van Eurabia 🙂
    http://en.wikipedia.org/wiki/Eurabia

    @Rien [4]: Het is leuk om een geweldloze samenleving te willen, maar bedreigingen van binnenuit (zoals verkrachters, straatterroristen, overvallers, etc.) kun je alleen met geweld afstoppen. Daarom is het bijvoorbeeld noodzakelijk dat burgers zich kunnen en mogen verdedigen en de overheid doet wat nodig is om ervoor te zorgen dat dat wij veilig zijn voor gespuis. Dat kan alleen met de dreiging en feitelijk gebruik van geweld.

    Waar ik nu woon, wordt de wapenstok en het vuurwapen door de politie veel minder terughoudendheid gebruikt, en is er een grotere mate van veiligheid. En wanneer ik mezelf wil verdedigen, mag ik gewoon pepperspray en vuurwapen meenemen. Het gebruik moet ik achteraf kunnen verantwoorden, maar zo machteloos als in Nederland zijn we niet meer. Een fijn gevoel.

    Eddie Willers [9] reageerde op deze reactie.
    Rien [14] reageerde op deze reactie.

  6. Het probleem vind zijn oorzaak in het denken. Het denken is een zintuig zoals alle anderen. Helaas hebben we het denken tot de onbegrensde god gemaakt. We zijn de beperktheid van het denken uit het oog verloren. Het is begrensd en bestaat alleen dankzij de gratie van vergelijking. immers geen grens, geen gedachte. Waarden en normen zijn bedacht. Net zoals naties en religies. Het denken wil voortbestaan. Het kan zich dus alleen bezighouden met begrensde -ideologische -zaken of concreet met constructieve tastbare zaken. Jezelf uitspreken voor of tegen een norm of handeling is het voortzetten , energie stoppen in die handeling. De discussie duurt voort!! Bewust worden van dit geheel, maakt dat het denken de kans krijgt te zien wat het doet en waar het wel en niet geschikt voor is. Met zwijgen wordt dan eerder bedoelt niet denken, oordelen over wat er gebeurt. Wanneer je ZIET, leer je direct. Deze levende ervaring (les) maakt dat je geen energie stopt in de handeling waar je getuige van was. Zo sterft de handeling af. Wanneer niemand meer een kogel afvuurt zal de wapenhandel stilvallen. Het denken weet echter altijd wel een rede te verzinnen, Allicht, het is voor het denken van LEVENSBELANG. :-))

    Rien [15] reageerde op deze reactie.

  7. @Eddie Willers [9]: Voor de duidelijkheid; ik ben geen fan van wapens. Maar het kwaad kan alleen zijn gang gaan, wanneer goede mensen het geen halt toeroepen.

    Het recht tot zelfverdediging, desnoods met dodelijke gevolgen voor de aanvaller, acht ik een fundamenteel mensenrecht. Vreemd genoeg heeft de Nederlandse bevolking dat niet door.

    Persoonlijk vind ik het krankzinnig dat een vrouw geacht wordt zich zonder verzet te laten verkrachten, om er daarna achter te komen dat de politie te weinig voor haar doet. En dat is dan vriendelijk uitgedrukt. Verweert de vrouw zich daarentegen met bijv. pepperspray, dan wordt het de omgekeerde wereld en gaat de vrouw het beklaagdenbankje in en wordt de verkrachter in spé het slachtoffer die een aanklacht indient, schadevergoeding eist en zo meer. Dat noem ik dan een schokkend gebrek aan maatschappelijke gerechtigheid.

    Mopperen kunnen we met z’n allen goed. Ik ben benieuwd wanneer mensen erachter gaan komen dat een systeem alleen werkt voor zolang mensen er hun medewerking aan verlenen.

    Het systeem is niet meer geloofwaardig, dus waarom dan nog medewerking verlenen? Het is tijd voor revolutie! 🙂

    Oh nee, dat mag ik niet zeggen, want dan rui ik mensen op tegen de staat. En dan gaat de staat mij met geweld dreigen en zo. Laat de revolutie dan maar fluweel zijn of zo 😉

    Rien [16] reageerde op deze reactie.

  8. Natuurlijk cyclisch proces tussen 2 of meerdere individuen in het sociaal denkkader. Het uber-ich.
    1/ Concurrentie
    2/ Succes en populariteit
    3/ Winstvoordeel
    Voeg aan het bovenstaande lijstje toe, “dwangmatig en impulsief” en je herkent het raakvlak van criminelen en sociaal gestoorden.
    Libertariërs zijn van een andere slag en onderdrukken één of meerdere drijfveren.
    De keuze bestaat hierin
    1/ Respect en ego-streling kan je afdwingen
    of
    2/ diversiteitsbeginsel met wederzijds respect op een objectieve basis
    De mate van vrijheid hangt veelal af van perceptie en omgevingsvariabelen.

  9. @Rien [4]: Zelfs als naderhand wordt uitgelegd waarom de tik gegeven werd.

    Doorgaans is helemaal geen uitleg nodig.

    De tik is juist handig bij situaties waar het kind heel goed weet dat het niet mag, maar het toch deed.

    De tik is dan overigens ook niet hetzelfde als ‘slaan’ zoals sommige teenstanders graag willen vergelijken. Vaak is de tik net zoiets als tikkertje spelen. Net als kelien kinderen die vallen. Staan op, wacht een paar seconde en dan opeens gaat men huilen. Niet vanwege de pijn want die was er niet eens, maar de schrik.

    Zo werkt ook de opvoedende tik.

    Niets mis mee, maar wel strafbaar gemaakt door linkse reutels.

    Rien [14] reageerde op deze reactie.

  10. @Tim [2]: Eenieder zal begrijpen, ook degene die een cultuur heeft die niet conform het NAP is, dat je je eigen bezit en leven mag verdedigen, dat recht is volgens mij echt universeel.

    Mensen die het NAP aanhangen zullen gewoon geen anderen aanvallen. Mensen die het NAP aanhangen zullen nooit iemand hun mening opdringen. Er zal geen dictaat van de meerderheid zijn. Het is natuurlijk mogelijk dat als er een 100 procent libertarische gemeenschap wordt gesticht slechts aanhangers van het NAP welkom zijn op hun grondgebied. Mogen discrimineren is een gevolg van het eigendomsrecht.

    Stel dus dat er mensen zijn die het tegengestelde van NAP aanhangen, die stellen dat het recht van de sterkste geldt. Prima, die mogen er zijn. Maar iemand die wel het NAP onderschrijft kan dus nooit agressie beginnen tegen deze persoon. (behalve wellicht in uitzonderlijke situaties waar niet gewacht hoeft te worden tot je de eerste klap krijgt). Er is geen dictatuur van de meerderheid mogelijk om andersdenkenden van het nut van het NAP te overtuigen.

    Er is niets dat je verplicht om juist te handelen.

    Twijfel echter niet aan de morele superioriteit van het NAP. Een maatschappij gebaseerd op arbeidsverdeling is gebaseerd op ruiltransacties. Die op basis van vrijwilligheid dienen te geschieden. En waar eigendomsrecht gerespecteerd dient te worden. Anders is er sprake van inconsistentie. Pas als eigendom gerespecteerd wordt heeft verregaande arbeidsverdeling zin. Zonder arbeidsverdeling geen ruil en welvaart. Introduceer dwang en geweld (overheid) en je holt je eigen fundament uit.

  11. @Armin [12]:
    @Vilseledd [6]:

    Als een kind “weet” dat iets niet mag, ben je al in een situatie waar jij iets verboden hebt. Je bent al in een machtsverhouding waarbij jij het kind dicteert wat deze wel en niet mag doen. De “tik” maakt dit alleen maar erger.

    Het is de kunst van het geweldloos opvoeden dat je het kind in staat steld om zelf te beslissen wat er wel en niet kan. En ook om daarvan zelf de gevolgen te dragen.

    Let wel: ik zeg niet dat een kind alles moet kunnen doen. Er zijn dingen waarbij de ouders er voor moeten zorgen dat deze niet kunnen gebeuren (een kind van 2 laat je geen aardappels schillen, je laat hem niet de open haard aanmaken etc). Maar dat hoeft nooit gepaard te gaan met een “tik”.

    @Nico [7]:

    Ik had het niet over een geweldloze samenleving. Zelfverdediging is een goede, zelfs verplichte!, zaak. Maar een kind heeft IMO geen “opvoedkundige” tikken nodig.

    ===============

    Molyneux geeft hier wel een goede leidraad: Vervang gewoon het woord “kind” door iets anders. Bv “vrouw” of “neger”.
    Je gaat toch zeker ook een vrouw geen opvoedkundige tikken geven?

    Een kind leert van een “opvoedkundige tik” enkel dat het OK is om geweld te gebruiken als je de sterkste bent.

    Nico [17] reageerde op deze reactie.

  12. @Nico [10]:
    “Het recht tot zelfverdediging, desnoods met dodelijke gevolgen voor de aanvaller, acht ik een fundamenteel mensenrecht.”

    Ik zou nog een stap verder gaan: Zelfverdediging is een morele plicht.
    Voor mensen die in altruisme geloven is het zelfs de ultime altruistische actie.

    Nico [18] reageerde op deze reactie.

  13. @Rien [14]: Nou, mijn vrouw geeft mij ook weleens een opvoedkundige tik 🙂 Ik zie het probleem er niet van in. Het is gewoon een signaal dat iemand echt te ver is gegaan, en bedoeld om een schrikreactie op te roepen.

    Dat is iets heel anders dan geweld gebruiken (zoals iemand in elkaar rammen) of mishandeling.

    Voor een kind ligt het nog iets anders. Een kind is niet autonoom, maar zolang niet meerderjarig zo ongeveer eigendom van de ouders. Niets of niemand heeft het recht in te grjipen in de relatie tussen kind en ouders, tenzij in extreme gevallen. En extreem is niet een stevige pets op de billen of zo. Het wordt m.i. pas extreem wanneer ouders dat NIET doen. Want wanneer een kind niet opgevoegd wordt, geen grenzen leert kennen, dan hebben de ouders op die manier een absolute liefdeloosheid en kilheid getoond, door het kind feitelijk maar aan z’n lot over te laten. Op die manier groeien kinderen op voor het spreekwoordelijke galg en rad.

    Wie liefde toont voor zijn kinderen, disciplineert zijn kinderen. Met woorden, en als het nodig is met een opvoedkundige tik, en als dat niet helpt (maar kindjelief vindt het bijvoorbeeld nodig straatterrorist te worden) dan moet een kind desnoods maar alle hoeken van een kamer zien. Wanneer die grenzen er niet zijn, wordt het kind een maatschappelijke last. En precies dat zien we rondom ons gebeuren.

    Rien [19] reageerde op deze reactie.

  14. @Rien [16]: Ja, inderdaad, een morele plicht. Een plicht die samenhangt met onze rol in de samenleving. Wanneer wij het kwaad de gang laten gaan, keert dat zelfde kwaad zich straks tegen mijn buurman etc. Afstoppen dus, korte metten maken.

  15. @Nico [17]:

    Wie liefde toont voor zijn kinderen, disciplineert zijn kinderen. Met woorden, en als het nodig is met een opvoedkundige tik, en als dat niet helpt (maar kindjelief vindt het bijvoorbeeld nodig straatterrorist te worden) dan moet een kind desnoods maar alle hoeken van een kamer zien.

    Daar zullen we het niet over eens worden denk ik.

    (Een kind dat met respect en liefde wordt opgevoed wordt geen straatterrorist.
    Zelf heb ik 1 keer een “opvoedkundige tik” uitgedeeld. Ik heb er tot op de dag van vandaag spijt van. Overigens zijn mijn kinderen geen straatterroristen geworden ondanks de -bijna- afwezigheid van “tikken”.)
    Nico [20] reageerde op deze reactie.

  16. @Rien [19]: We hoeven het ook niet per se eens te zijn. Tot op zekere hoogte zijn we dat wel.

    Een kind wat met liefde (van ouders voor het kind) en respect (van het kind voor de ouder) wordt opgevoed, zal inderdaad geen straatterrorist worden.

    Maar, we hebben ook de omgeving. Wij hebben ooit een allochtone (Surinaamse) pleegzoon gehad. Het ging goed en hij veranderde in positieve zin. Tot hij contact kreeg met andere allochtone jongeren, die hem aanmoedigden bepaalde dingen te gaan doen. Daardoor ging hij over de grenzen heen van wat wij acceptabel achtten. Dat heeft gevolgen gekregen, die voor hem niet leuk waren. Want onder ons dak gelden onze regels. Ofwel, als hij zich niet aan die regels wenste te houden, moest ‘ie een ander dak gaan zoeken. Heel verdrietig, dat door toedoen van omgevingsfactoren de opvoeding van een (pleeg)ouder verstoord kan worden.

    Dus waar bemoeit die omgeving zich mee?

    Te vaak heeft de bemoeienis van de omgeving een verstorend effect in het gezin.

    Te weinig signaleert de omgeving een disfunctioneel gezin met zware mishandeling, incest etc. waardoor kinderen kapot gemaakt kunnen worden.

    Waar is de balans?

    Moeten we het eerst over alles eens gaan worden, voor een gezin met rust gelaten kan worden (inclusief de opvoedkundige tik of billenkoek) of juist kinderen gered kan worden van ouders met verslavingen en sexuele kronkels?

    Dat is het nare van democratie. Als 10 mensen 10 richtingen in trekken, is de resultante van alle krachten nul en gebeurt er per saldo niets. Tenzij de mensen met macht ingrijpen, en dat gaat dan weer bijna per definitie de verkerede richting in. Het wordt tijd als samenleving een meer eenduidige koers te kiezen.

    Maar daar gaan we het waarschijnlijk niet over eens worden 😛

  17. @Rien [15]: Dat is absoluut niet waar ik op doel. Deze theorie is weer een these, een concept. Het gaat erom dat je niet langer denkt over dingen die het denken feitelijk niet KAN overizen. Het is er niet het juiste instrument voor. Het onkenbare blijft altijd verborgen voor het denken. De onvolledigheidsstellingen van Gödel heeft dit al bewezen. Onze denkbeelden zijn zoo achterhaald en onvolledig. Gebruik het instrument – in dit geval het denken- waarvoor het geschikt is. Anders gebeuren er ongelukken. Kijk maar om je heen :-))

Comments are closed.