In zijn magnus opus, Human Action, gaat Ludwig von Mises in op de diepste natuur van de mens. De theorie die hij in dit boek presenteert, de zogenaamde praxeologie, biedt een antwoord op de vraag waarom wij als rationele actoren zijn gekomen tot irrationele uitkomsten, namelijk allesoverheersende overheden.
De praxeologie stelt dat bewuste handelingen erop gericht zijn het welzijn van het individu dat die handeling uitvoert te verbeteren door middel van het verwijderen van een ontevredenheid. De mens handelt dus om zijn eigen welzijn te verbeteren. Ook Dawkins komt in zijn beroemde boek “The Selfish Gene” tot de conclusie dat menselijk handelen gericht is op het welzijn van het individu. Ayn Rand onderstreept dit ook en dit leidt bij haar zelfs tot de verwerping van het bestaan van altruïsme (maar dat is een ander debat).
Echter, dit betekent niet dat de mens zich alleen kan redden. Von Mises stelt dat: ”Man appeared on the scene of earthly events as a social being. The isolated asocial man is a fictitious construction. Seen from the point of view of the individual, society is the great means for the attainment of all his ends.” (Human Action, p. 189). Daarnaast stelt hij dat dankzij de hogere productiviteit die mogelijk wordt gemaakt door sociale coöperatie, de mens zich heeft ontwikkeld tot ver voorbij de mogelijkheden die de natuurlijke condities ons bieden zonder deze coöperatie. De samenwerking met anderen binnen de samenleving is dus puur gebaseerd op rationeel eigenbelang. De mens gebruikt de samenleving ter verbetering van zijn eigen welzijn.
Samenwerking en handel met andere individuen binnen de samenleving kan echter niet tot bloei komen in een anarchistische wereld. Een dergelijke wereld kent geen wetten ter beheersing van criminaliteit en ter bescherming van eigendomsrecht, waardoor er geen rem is op plunderingen en immoreel gedrag. Wantrouwen is het gevolg, wat op haar beurt weer leidt tot een sterke vermindering van samenwerking. Daarnaast vormt het eigendomsrecht een van de fundamenten van welvaart: waarom zou men immers arbeid leveren als men weet dat men toch niet van de vruchten van zijn arbeid kan genieten?
De natuurlijke staat waarin de mens verkeert, zal dus ook gauw tegenreacties oproepen: De behoefte aan wetten, aan bescherming van eigendomsrecht, en dus aan een overheid (zoals bijvoorbeeld ook Hobbes in Leviathan stelde). Het ontstaan van overheden vindt dus haar basis in rationeel eigenbelang. Maar ter handhaving van de openbare orde en veiligheid en ter bescherming van haar burgers heeft de overheid financiering nodig. Er ontstond belastingheffing. De toestemming van rationele individuen om een deel van hun vrijheid in te leveren en de macht over een bepaalde bevolking op een bepaald grondgebied over te dragen aan een soevereine overheid, biedt, wanneer deze overheid niet wordt getemd door een grondwet, op zich al een gevaarlijke mogelijkheid tot het ontstaan van dictatuur. Echter, in het zich immer moreel superieur wanende Europa dacht men deze mogelijkheid uit te sluiten door het volk vertegenwoordigers te laten kiezen die het land besturen: de democratie.
Inmiddels heeft deze machtsoverdracht in Europa geleid tot een belastingdruk van 39,3% van alles wat jaarlijks in Europa bruto wordt verdiend (2008). Daarnaast worden over het bruto-inkomen ook nog allerlei belasting geheven waardoor meer dan de helft van wat er wordt verdiend rechtstreeks naar de overheden gaat. Toch weten diezelfde overheden nog steeds hun begrotingen niet op orde te krijgen en variëren de staatsschulden in Europa van zo’n 60% tot meer dan 100% van wat er jaarlijks per land wordt verdiend. Voor veel menselijke handelingen zijn inmiddels vergunningen nodig en na verlening hiervan wordt de handeling naar hartenlust belast en aan allerlei strikte reguleringen onderworpen. Voor uw eigen bestwil en ter bescherming van de samenleving, uiteraard.
De dictatuur die democratie hoopte te voorkomen is dus ontstaan met behulp van diezelfde democratie. De verklaring hiervoor is het recht van het volk vertegenwoordigers te kiezen die vervolgens het recht en de plicht hadden te doen wat nodig is om op te komen voor de belangen van hun achterban. De stem van iemand die jaarlijks een ton aan belasting betaalt en de stem van iemand die werkloos is, de stem van een hooggeleerde en die van een arbeider: elke stem telde even zwaar. De vertegenwoordiger van elke groep mensen probeerde zoveel mogelijk geld binnen te halen voor zijn eigen achterban op kosten van andere groepen mensen. Zoals Frederic Bastiat het zo mooi wist te verwoorden: ‘’Government is the great fiction, through which everybody endeavors to live at the expense of everybody else.’’
De overheid, die als middel diende ter bescherming van individuen, blijkt een ongetemd roofdier te zijn geweest dat zich heeft gekeerd tegen diezelfde individuen. Onze grootste bedreiging is niet langer onze kwaadwillende medemens, maar de overheid die ons tegen diezelfde medemens diende te beschermen. Deze fictie heeft geresulteerd in een herverdeling, een belastingdruk en vrijheidsbeperkingen van ongekende proporties.
De tentoonstelling van de ondergang van dit immorele systeem biedt ruimte voor het op de kaart zetten van een moreel alternatief. Een libertarisch ingerichte samenleving voldoet aan de door Von Mises genoemde menselijke behoefte tot openbare orde en veiligheid en biedt bescherming van eigendomsrecht. De geavanceerde herverdelingsmachine dient te worden vervangen door een simpel papiertje: een grondwet waarin staat dat niemand het recht heeft te leven op andermans kosten. In plaats van te stemmen op volksvertegenwoordigers die andere groepen beroven uit naam van de eigen groep, kan men in een libertarische samenleving stemmen op de beste ondernemers door middel van het wel of niet kopen van hun producten of diensten.
Ingezonden door RH
En hier gratis te lezen.
http://mises.org/resources/3250
“De natuurlijke staat waarin de mens verkeert, zal dus ook gauw tegenreacties oproepen: De behoefte aan wetten, aan bescherming van eigendomsrecht, en dus aan een overheid….”
Overheid is hier geen logisch gevolg. Er zijn ook mogelijkheden voor private rechtbanken en private bescherming.
Zie ook Private Law Society (Hans Hermann-Hoppe):
– http://youtu.be/7DN_tqy9MdY
– http://youtu.be/C6V0XzJfm8U
RH [4] reageerde op deze reactie.
Dijk [6] reageerde op deze reactie.
goed verwoord!
en juist nu ‘men’ begint in te zien dat al die (verkiezings) beloften van de overheid niet waargemaakt worden, is bovenstaand alternatief actueel.
@JanC [2]:
Die mogelijkheden zijn er inderdaad en je ziet ook dat private beveiliging booming is. Sterker nog, ik hoop er zelf op een dag mijn geld mee te verdienen. Maar het gaat mij vooral om de afweging die bijv. Bastiat maakt tussen een offensieve en defensieve staat: zolang deze puur bestaat ter bescherming van individuele rechten heb ik daar geen problemen mee. Of zoals hij het zo mooi zegt: ”De Wet is de collectieve organisatie van het individuele recht op zelfverdediging”.
Amen.
Goed stuk, met ook een paar mooie oneliners die ik zeker ga gebruiken op nujij.nl 😀
@JanC [2]:
Ligt een beetje aan je definitie van overheid. Helaas hanteren verschillende mensen verschillende definities. Persoonlijk vind ik het het makkelijkste om “overheid” en “staat” te definiëren zoals die nu overal bestaat: als een organisatie die zich een geweldsmonopolie over een arbitrair groot grondgebied heeft toegeëigend. “Arbitrair” is hier belangrijk, want hiermee bedoel ik; niet verkregen volgens het homesteading principe of vrijwillige transacties. Anarchisme beschouw ik dan als de afwezigheid van het legitiem beschouwen van inbreuk op de zelfbeschikking van onschuldige mensen (dus ook niet door een overheid).
Je zou het ook kunnen definiëren als die organisatie die macht heeft over een bepaald gebied, los ervan of dat gebied wel of niet legitiem verkregen is. Volgens mij hanteert RH deze meer letterlijke definitie van “overheid”. Met die definitie zou je echter ook alle private beschermingsorganisaties en private rechtbanken op een bepaald grondgebied bij elkaar, of zelfs gewoon een enkel individu die alleen zijn huis als bezit heeft, “overheid” kunnen noemen. Die definitie wordt echter meestal niet bedoeld.
Rothbard (anarchist) en mises (minarchist) maakten beiden een onderscheid tussen private organisaties en de staat.
@RH:
“De geavanceerde herverdelingsmachine dient te worden vervangen door een simpel papiertje: een grondwet waarin staat dat niemand het recht heeft te leven op andermans kosten.”
Is al eens geprobeerd. Waar dat op uitgelopen is weten we allemaal.
Emanuel [8] reageerde op deze reactie.
grappig anarchie werkt niet en dan op het eind ineens weer wel?
waarom? omdat zijn laatste voorstel een privaat systeem behelst.
hoe? een overheid kan geen inkomsten verwerven zonder belastingheffing. dus ook geen handhaving verrichtten van het genoemde ‘papiertje’ waarop staat dat je geen belasting mag heffen.
dus is het een vrijwillige overeenkomst gebaseert op gekochte diensten? dus hij bedoeld anarchie werkt wel?
raar en vaag het zal wel aan mij liggen……..
@Dijk [6]:
juist ja jij weet het beter uit te leggen dan ik. dat is precies wat ik ook las.
Comments are closed.