De 7 regels van bureaucratie

Volgens Javier Pascual Salcedo is ‘Bureaucratie de kunst het mogelijke onmogelijk te maken.’ In Nederland is de overheid op alle gebieden waar zij zich inmengt druk doende om het vast te laten lopen in red tape. Bijvoorbeeld zorg, onderwijs en infrastructuur om maar wat te noemen. Dit allemaal met de beste bedoelingen uiteraard. Op de onvolprezen Amerikaanse libertarische website Von Mises verschenen onlangs de 7 regels van bureaucratie. Hier een verkorte vertaling van deze plaag die ons allen treft.

Regel 1: Handhaaf het probleem op alle mogelijke manieren ! Het probleem is de basis van macht, privileges, inkomsten en veiligheid.

Problemen zijn de basis van bureaucratische macht. In de politiek geldt: hoe moeilijker het probleem lijkt,  des te meer aandacht, geld en mankracht er naar toe gaat. Politieke carrieres zijn gemaakt door bureaucraten die beloven om ‘problemen op te lossen’. Het oplossen loopt meestal uit op een eeuwigdurende kostbare worsteling zonder enig uitzicht op verlossing. Enkele voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld ’the war on drugs’, ’the war on terrorism’ en ’the war on poverty’. In Nederland doen we het o.a. met duurzaamheid  & de dreigende waterspiegelstijging en het redden van de economie c.q. euro.

Regel 2: Gebruik en zie een crisis als een manier om je macht en controle te vergroten

Of het nu gaat om terrorisme, een aardbeving, brandstichting of een prijsstijging; iedere mogelijkheid wordt aangegrepen om de overheidsmacht uit te breiden. En eenmaal genomen ‘maatregelen’ (kwartje van Kok, flesje water in het vliegtuig) worden zelden tot nooit meer opgeheven. Daarbij hoort: forceer de beslissing op het laatste moment, doe of er geen andere opties zijn en beperk de mogelijkheid van de oppositie tot kritiek en herziening.

Regel 3. Als er niet genoeg crisissen zijn, maak ze dan zelf of haal ze uit de natuur (waar ze in feite niet bestaan)

Bureaucraten staan altijd op de uitkijk voor een passende crisis. Maar soms moet je het lot een handje helpen. Bijvoorbeeld het starten van een oorlog via de zgn. massavernietigingswapens van Saddam Hoessein. Of de opwarming van de aarde waar een kunstzinnig vervaardigde hockeystick grafiek volop ruimte gaf om eens lekker bureaucratisch los te gaan op een ideaal onderwerp als het finetunen van de gemiddelde aardetemperatuur.

Regel 4: Controleer de informatiestroom terwijl je openheid veinst

De overheid houdt graag het beeld van zichzelf hoog dat zij in haar communicatie ‘open, transparant en onpartijdig’ is. Dit in tegenstelling tot het bedrijfsleven dat via public relations en reclame werkt. Maar de overheid beïnvloedt het publiek net zo grootscheeps alleen houdt ze dat liever geheim. Dat gaat dan via de media en wetenschap om bijvoorbeeld een vaccin aan de man of kind te brengen. Verder is liegen, ontkennen, spinnen en draaien routinematig gedrag.

Regel 5: Verzin een verhaal dat aanslaat bij de universele wens om mensen te helpen

Populistische retoriek gebaseerd op naasten/dieren/natuurliefde is erg populair bij bureaucraten om zo hun agenda uit te voeren. Bijna elke overheidsprogramma – maakt niet uit wat het kost qua belastinggeld of persoonlijke vrijheden – kan verkocht worden via de media als het ‘goed’ is voor de kinderen, het milieu, de ouderen, de armen, de daklozen, de nationale veiligheid of de zieken.

Regel 6: Creeër hulptroepen door gericht speciale rechten en middelen uit te delen

Verdeel en heers door lobbygroepen en maatschappelijke organisaties te pamperen zodat ze jouw beleid ondersteunen. Het dreigen met afnemen van subsidie is daarnaast een effectief wapen om er maatregelen door te krijgen. In Nederland is de publieke omroep een aardig voorbeeld van de wurggreep van de overheid op de (staatsgekleurde) nieuwsvoorziening.

Regel 7: Demoniseer de waarheidvertellers

Of het nu om fiatgeld, oorlogvoeren, vernietigen van vrijheden of incompetente bestuurders gaat: eerst doodzwijgen en als dat niet langer kan dan het demoniseren van diegenen die met feiten en waarheden op de proppen komen. Beschuldig de waarheidvertellers van criminaliteit, wangedrag, het in gevaar brengen van het nobele doel, onverantwoordelijkheid en allerlei ander soort onheil.