Zou het misschien kunnen om niet in het links rechts denken te vervallen? Links staat voor sociale vrijheid: recht op abortus, subsidie aan de cultuur, enz. Het staat ook voor economische regulering: vakbonden, veel regulering met betrekking tot ondernemen. Subsidie om de economie/ samenleving te sturen: de maakbare samenleving. Het staat ook voor een staat die sterk ingrijpt in de samenleving.
Rechts is min of meer hetzelfde, maar dan omgekeerd: meer vrijheid in de economie en meer sturing in de sociale omgeving. Zeker als er een christelijke signatuur aanwezig is, kan dit diep ingrijpen: verbod op abortus, geen huwelijk voor homoseksuelen, kinderbijslag voor grote gezinnen, zondagsrust, om maar een paar dingen te noemen.
“sociaal” en “economisch” staan niet los van elkaar. Integendeel, ze zijn volledig met elkaar verweven. En daar begint de verwarring. Wanneer is dan en beslissing of actie links? En wanneer “rechts”?
Wanneer we spreken over extreem links of extreem rechts dan wordt het helemaal pijnlijk; want wat is het verschil – in de praktijk – tussen een “rechtse junta” b.v. Chili, Argentinië, nazi-Duitsland of een linkse dictatuur als Rusland of China of Cuba?
Het is maar net hoe we het noemen: voelen we ons meer thuis bij links dan is de vijand rechts en voelen we ons meer thuis bij rechts dan is de vijand links. Zo denken we (geloven we) dat wij iets te kiezen hebben. Het is een spel dat heel geschikt is voor de mensen die welbespraakt (NEWSPEAK) zijn of een grote bek hebben maar ieder geval uit zijn op macht.
Twee andere begrippen: vrijheid en dwang kunnen deze gordiaanse knoop doorhakken: Vrijheid definieer ik “negatief”: Als afwezigheid van dwang. Om het visueel te maken: Trek een horizontale lijn en zet links het begrip vrijheid en rechts het begrip dwang. Dan hebben wij een meetlat waarop wij kunnen kijken hoe vrij wij nog zijn in de samenleving of hoeveel dwang er is.
Vrijheid in extreme vorm is Anarchie (letterlijk: An-archijn = zonder regering) Een samenleving waar geen dwang/ regulering aanwezig is. Of dit nu het wenselijk is of niet, het is wel een uitgangspunt om helderheid te krijgen over dit begrip.
Aan de andere kant staat een samenleving met volledige dwang. Een dictatuur. (Noord-Korea als ultiem voorbeeld nu). Voor sommige mensen een romantisch ideaal: de maakbaarheid van de samenleving!
De discussie zou moeten gaan over waar wij op deze lijn, met onze samenleving willen zitten. Hoeveel zeggenschap over ons leven geven wij uit handen en laten een ander bepalen wat goed voor ons is.
P.S. Het woord “Solidariteit” woord weer regelmatig gebruikt: Door links om te verhullen dat er meer dwang komt. : Bij vrije keuze kunnen we laten zien of wij onze medemens willen helpen of ondersteunen, dat is de wezenlijke betekenis van solidair zijn.
Ingezonden door Paul R.
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
Cowardice asks the question - is it safe? Expediency asks the question - is it politic? Vanity asks the question - is it popular? But conscience asks the question - is it right?
And there comes a time when one must take a position that is neither safe, nor politic, nor popular: but one must take it because it is right
Martin Luther King, jr
