Op de website van de SP is weer hun gebruikelijke retoriek over de zorg te lezen. Een aantal zinsneden trokken mijn aandacht…

De zorg wordt te duur en mensen moeten meer zelf gaan betalen. Dat horen we telkens, deze week weer van de Sociaal-Economische Raad en van verschillende zorgkoepels.


Tsja, als zorg duurder wordt ontkom je er niet aan dat mensen meer moeten gaan betalen… Bij het verhogen van belastingen gebeurt overigens precies hetzelfde, maar dat is de SP zelden een doorn in het oog. Wie moet het trouwens anders betalen als ‘de mensen zelf’ het niet hoeven te betalen? Via de zorgverzekeringen zijn de zorgkosten feitelijk al collectief omgeslagen, maar het voordeel is in elk geval dat je zelf mag bepalen welke verzekeraar je neemt en in hoeverre je jezelf aanvullend wil laten verzekeren. Dat komt al een heel eind in de buurt van een goede oplossing. Verzekeraars zullen in elk geval trachten zo goed mogelijke zorg tegen een zo laag mogelijke prijs te leveren, want je kan zo overstappen naar een concurrent. Deze opwaartse druk bestaat niet bij een collectief zorgstelsel. In zo’n stelsel moet je de zorg verbeteren door op de juiste politieke partij te stemmen en dan maar te hopen dat die stem zorgt voor een extra kamerzetel die cruciaal is bij de coalitievorming zodat deze partij daadwerkelijk zeggenschap krijgt en dan blijft het probleem dat mooie beloften zelden worden nagekomen. Het is werkelijk zo absurd als het klinkt, maar het is wel de realiteit.

Maar als van zieken een hogere bijdrage wordt gevraagd, wordt de zorg dan beter? Nee.

Kan ik hieruit opmaken dat de SP niet wil dat er meer geld naar de zorg gaat? Een paradepaardje dat ze hier zelf de benen bijeenbinden.

Worden de bureaucratie en verspilling in de zorg aangepakt? Nee.

De overheid is zelf de veroorzaker van bureaucratie en verspilling in de zorg. Een private zorgverlener zal wensen dat zijn kostbare personeel zoveel mogelijk zorg levert en zo min mogelijk achter de laptop formulieren invult. Verspilling leidt tot hogere kosten en die leiden ertoe dat ze zichzelf de markt uitprijzen. Bij een collectief zorgstelsel betekent het eerder dat er meer geld naar de zorg gaat of – bij strakke budgettering – terugkerende wachtlijsten en ondermaatse zorg. Ik betwijfel of ik de zorg beter kan maken door een miljard over te maken aan het Ministerie van Volksgezondheid. Daarvan zal weinig direct bij de zorg terechtkomen.

Wordt tekort schietende zorg (sic) aangepakt? Nee.

Als tekortschietende zorg het resultaat is van geldgebrek zou dat het geval kunnen zijn. De vraag is of regelrecht geldgebrek de oorzaak is, dus ik zal de SP hier het voordeel van de twijfel geven.

En wie wil en kan er straks nog in de zorg werken? Ook die vraag blijft onbeantwoord.

De relevantie hiervan ontgaat me. Wat heeft een bijdrage van zieken aan de zorg te maken met de vraag of iemand in de zorg wil werken? Dat is afhankelijk van talloze factoren zoals salariering, werkdruk, arbeidsomstandigheden en alle factoren die ook buiten de zorg van toepassing zijn. Toenemende bureaucratisering van de zorg zoals de diagnosebehandelcombinatie is zeker een negatieve factor.

De AWBZ zou moeten worden uitgevoerd door zorgverzekeraars, is het advies. Verzekeraars vinden het natuurlijk prima om een bedrag van ongeveer 25 miljard te gaan verdelen. Wat de gevolgen zijn, vermelden ze er niet bij. Het zal leiden tot méérkosten van 500 miljoen, zo heeft het CPB berekend. Het zal leiden tot nog meer bureaucratie, want in plaats van verantwoording naar één zorginkoper, moet dat straks naar een groot aantal verschillende verzekeraars.

Dat de AWBZ (o.a. verpleeghuiszorg) enorm veel geld kost is een feit en wat mij betreft ook niet controversieel. Het gaat om intense en vaak langdurige zorg en dat heeft eenvoudigweg een fors prijskaartje. Waarom dat betekent dat er geen verzekeraars tussen patient en zorginstelling mogen staan is mij niet duidelijk. Zoals al is aangegeven, verzekeraars zullen trachten zo goed mogelijke zorg tegen een zo laag mogelijke prijs te leveren en ze kunnen dus een verwoestend effect hebben op de bureaucratie mits de overheid dat toestaat. Aan wettelijke regelingen zullen ze tenslotte wel moeten voldoen. Hoeveel denkt u dat er aan de strijkstok blijft hangen als de staat het fenomenale bedrag van 25 miljard euro mag besteden? Als een zorginstelling gewoon bikkelharde prijzen vraagt valt het met de bureaucratie door de verschillende zorgverzekeraars ook nog wel mee. Verzekeraars kunnen natuurlijk ook trachten een korting te bedingen als ze voldoende patienten aanleveren. Als het goedkoper is mensen langer thuis te laten wonen met bijbehorende zorg of in ondersteunde woongroepen gaan wonen is het een kwestie van tijd voordat een verzekeraar dit plan zal lanceren om de concurrentie te vlug af te zijn. Aangezien de staat zelf geen enkel direct belang heeft bij goede zorg is het onder hun leiding maar te hopen dat een verlichte geest met dezelfde plannen komt. Zo niet, dan is iedereen de sigaar! Een analogie met desastreuze onderwijsvernieuwingen zoals de Basisvorming dringt zich hier eenvoudig op.

Het roer moet en kan om. We kunnen de zorg kleinschaliger en menselijker maken.

Of kleinschalige zorg beter is dan grootschalige zal de tijd leren. Een bedrijf als Microsoft is bijzonder grootschalig maar weet wel onvoorstelbaar veel klanten te bedienen. Die kunnen besluiten een ander besturingssysteem dan Windows te draaien door bijvoorbeeld een Apple aan te schaffen of Linux te installeren. Dat is immers Ă©Ă©n van de weinige dingen naast zonneschijn die daadwerkelijk gratis is. Met de kritiek van de SP dat er teveel bureaucratie in de zorg is ben ik het volkomen eens maar of de oplossing zonder meer kleinschaligheid is? Mijn zorgverzekeraar CZ is juist weer heel grootschalig maar ik kan zo hun kantoor binnenlopen om zaken te regelen.

Met teams van wijkverpleegkundigen, die ook kleinschalige wooneenheden in de buurt bemannen, kunnen mensen langer thuis blijven wonen. Buren en familieleden doen natuurlijk wat ze kunnen, en mogen daarnaast vertrouwen op professionals die snel beschikbaar zijn als dat nodig is.

Klinkt goed! Het zou Ă©Ă©n van de eerste zaken zijn die verzekeraars zullen aanbieden tenzij er geen vraag naar is.

We stoppen met de concurrentie tussen zorginstellingen. Ze moeten juist samenwerken om er voor te zorgen dat expertise overal beschikbaar is.

Samenwerken is ook voor bedrijven de normaalste zaak van de wereld. Een voorbeeld dat ik hier als IT’er kan noemen is de samenwerking tussen Microsoft en Nokia. Nokia wil weer smartphones verkopen maar komt er in het huidige Androidgeweld niet meer tussen. Microsoft wil dat hun besturingssysteem Windows Phone gaat doorbreken en heeft lieden nodig die telefoons conform hun specificaties bouwen. Een samenwerking was snel geboren en zodra mijn contract met mijn telecomprovider afloopt zal ik een telefoon van Nokia aanschaffen om van het veelbelovende Windows Phone te kunnen genieten.

Ik vraag me trouwens af hoe de SP zou reageren als ‘samenwerkende’ bedrijven dezelfde prijzen zouden hanteren, want de SP heeft ongetwijfeld een broertje dood aan prijsafspraken… Het zelf dicteren van prijzen is natuurlijk weer prima.

Zorgwerkers werken onder fatsoenlijke arbeidsomstandigheden, waardoor de zorg een aantrekkelijk beroep blijft. Oudere zorgprofessionals krijgen meer tijd om jongere professionals te begeleiden en op te leiden. En bovenal, er komt weer tijd voor aandacht voor de mensen die zorg nodig hebben. Geen blik op klok en stopwatch, maar oog en tijd voor behoeften van bewoners. Dat is de maat.

Als er een tekort aan werknemers in de markt ontstaat geeft de markt antwoord. Defensie probeert al technici te lokken door ze een premie van €10.000 in het vooruitzicht te stellen. Sowieso zijn salarissen van technici aan de hoge kant om – tadaa – werken in de techniek aantrekkelijker te maken. Het aantrekken van zorgverleners uit het buitenland zou een oplossing kunnen zijn, het gaat hier tenslotte om een tijdelijk tekort omdat de babyboomers aan het vergrijzen zijn. Als die piek weer voorbij is zitten we straks misschien met teveel zorgmedewerkers waar geen vraag naar is. De SP zal niet snel verder kijken dan vier jaar omdat ze anders afgestraft kunnen worden.

Als de SP het allemaal zo goed kan, waarom niet twee verschillende systemen naast elkaar hanteren? De staat regelt zorg op collectieve wijze met de ideeën van de SP of andere collectivisten. Burgers moeten dan wel kunnen besluiten om daarvan geen gebruik te maken en een belastingkorting te ontvangen omdat de staat immers geen zorg meer voor ze hoeft te financieren. Deze burgers kunnen dan hun zorg op de markt inkopen. Dan zal blijken of de SP het allemaal echt zoveel beter weet en zo niet, dan is er geen man overboord. Burgers zullen stomweg massaal de markt op gaan. Maar dat gebeurt toch niet, meneer Roemer? Uw ideeën zijn tenslotte veel beter.

Het zal er wel niet van komen, geen enkele marionetspeler snijdt graag de touwtjes door want dan heeft hij weinig meer om mee te spelen…

2 REACTIES

  1. Probleem met zorg is dat het verzekeren verplicht is en er een minimum aan basis premie wordt vastgesteld door de overheid. Het wordt pas goedkoper als er een optie is om je niet te verzekeren of een ander systeem te kiezen dan dat de overheid voorschrijft. De verzekeraars kunnen dan niet ongestoord zoals nu de premie en verplichte eigen risico elk jaar met 5-10% verhogen en elk jaar dat wat vergoed wordt verminderen, want dan zullen steeds meer mensen zich niet meer verzekeren en een ander oplossing zoeken of gewoon uit eigen zak betalen omdat ze dat nu toch steeds meer verplicht worden te doen.

  2. Naast al die argumenten die de SP ideeën kan ook nog het immorele van die dwang genoemd worden. Bij dezen!

Comments are closed.