Vrijspreker: U zit er aan te denken om het Dunning Kruger effect op te wekken in mensen. Waarom?
Opperdienaar: Om mensen in te enten tegen de ware theorieën die voortvloeien uit waarnemingen die van alle kanten op onderdanen af komt via hun zintuigen. Die waarnemingen moeten altijd consistent zijn met het idee dat de onderdaan over de onderliggende realiteit heeft.
Als de onderdaan bijvoorbeeld het idee heeft dat zijn partner hem trouw is, maar hij vind haar in bed met de tuinman, dan moet hij (om consistent te blijven)
Vrijspreker: Wat voor alternatieve theorie kun je verzinnen die de pijn verzacht?
Opperdienaar: Daar komt bijna geen einde aan. Onderdanen gaan heel ver in het verzinnen van theorieën die hun waarnemingen minder angstaanjagend maken.
Vrijspreker: Ik kan me voorstellen dat je als heerscher graag ziet dat onderdanen zichzelf voor de gek houden over hun trieste lot. Maar hoe kan je dat in de hand werken? Hoe zorg je dat ze hun rationele vermogens aan de kant zetten?
Opperdienaar: Ik denk dat dit verband houdt met het eerder besproken Dunning Kruger effect. Hierbij hebben onderdanen misplaatst vertrouwen in onjuiste theorieën. Ze verdedigen deze pijnverzachtende theorieën zelfs met een agressieve passie tegen ieder die de balon door wil prikken.
Vrijspreker: Maar valt het Dunning Kruger effect op te wekken?
Opperdienaar: Ik denk het wel. Het gaat in feite over het uitschakelen van de neocortex en overname door lagere breinfuncties die agressie regelen. Daar zit bij mensen een bekend mechanisme voor ingebouwd.
De hersenen zijn opgebouwd rond een oud gedeelte (hersenstam, amygdala) dat hele basale dingen regelt als agressie, angst, sex en honger. Daarboven zit een schil met het limbisch systeem dat emoties, motivatie en genot regelt. Daar omheen zit pas de neocortex die rationele dingen doet. De neocortex is, zoals de naam zegt, vrij nieuw. De natuur is heel wantrouwend wat betreft innovaties en nieuwlichterij. De oudere gedeeltes hebben dan ook een schakelaar om de nieuwe gedeeltes uit te zetten in geval van nood. Dit is om te voorkomen dat je zo in je wiskundeboeken verdiept bent, dat je vergeet te eten, weg te rennen voor gevaar of agressie te tonen naar een indringer. De oudere gedeeltes zijn ook een fractie sneller, omdat ze dichter bij de spieren en pijnsensoren zitten, met minder knooppunten er tussen. Een pijnreflex is dan ook snel en niet weg te beredeneren. Je trekt ‘automatisch’ je hand van een hete kookplaat.
Vrijspreker: Heerschers gebruiken die schakelaar om de neocortex uit te zetten waarschijnlijk om de onderdaan in Dunning-Kruger te krijgen?
Opperdienaar: Precies. We weten dat die schakelaar bediend wordt door angst en pijn. Hermann Göring, nazi grondlegger verwoordde het als volgt:
De mensen kunnen altijd onder controle gebracht worden van de leiders. Dat is eenvoudig. Alles wat je moet doen is zeggen dat ze aangevallen worden en de pacifisten veroordelen voor gebrek aan patriotisme en het blootstellen van het land aan gevaar. Het werkt hetzelfde in elk land.
Vermoeidheid zorgt ook dat het oudere instinctieve deel van de hersenen het wint van het nieuwe rationele deel. Hitler hield zijn toespraken dan ook vaak ’s avonds als de onderdanen moe waren van het harde werken.
Onderzoek door Shiv en Alexander Fedorikhin wees uit dat je de schakelaar van het rationele gedeelte ook kunt beïnvloeden door de neocortex moeilijke taken te geven. Ze lieten onderdanen kiezen tussen een fruitsalade of een chocoladetaart. De neocortex kiest voor de gezonde fruitsalade, de lagere hersengedeeltes graaien naar de calorieën van de chocoladetaart. Als ze de neocortex vroegen om een getal te onthouden van 7 nummers en deze daarmee afgeleid was, pakte de amygdala snel de chocoladetaart. Meer algemeen: het opvoeren van de belasting van de neocortex met iets dat ‘cognitieve belasting’ wordt genoemd, kun je de beslissingen van de onderdaan primitiever laten uitpakken.
Vrijspreker: Ik las onlangs dat alleen al de instructie voor het invullen van het amerikaanse 1040 belastingformulier 178096 worden telt. De US belastingwetgeving is zo enorm dat het laten uitprinten door de government printing office 1028$ kost.
Opperdienaar: Dat is vanuit meerder oogpunten geniaal. De cognitieve belasting, maakt de onderdaan primitiever en agressiever en ontvankelijker voor korte termijn voordeeltjes zonder de lange termijn nadelen te zien. Het biedt ook talloze mogelijkheden voor fraude.
Vrijspreker: Zitten er ook nadelen aan?
Opperdienaar: Ja, je bevolking wordt dik en dom, omdat je continu hun neocortex uitschakelt en ze richting de chocoladetaart stuurt. Met dat soort onderdanen valt de internationale concurrentiestrijd moeilijk te winnen.
