…en geef capabele mensen de juiste incentives om leerkracht te worden.

Dat het zo slecht gesteld is met de algemene kennis van onze leerkrachten in ons onderwijssysteem verbaast me hoegenaamd niet. Het onderzoek van Jan Swerts en Kurt Monten is heel nuttig om het nodige shockeffect te bekomen, maar eigenlijk konden reeds vele jongeren die vandaag aan de hogescholen en universiteiten studeren u dit voorspellen.

Ik geef de onderzoekers gelijk wanneer zij stellen dat de wortel van de problematiek zich in het secundair onderwijs situeert. Eerst en vooral is de slinger tussen kennis en vaardigheden op een zo dramatische wijze doorgeslagen dat het precies niet belangrijk meer lijkt dat ook kennis moet verworven worden binnen het onderwijs. Bovendien is er geen transparantie over hoe leerkrachten secundair onderwijs denken de onderwijsdoelstellingen te kunnen behalen.

In sommige schoolculturen komt de nadruk soms zo vaak op groepswerken en opdrachtjes te liggen dat het absurd wordt. Zo herinner ik me gedurende mijn gehele 2de graad humaniora geen enkele toets economie te hebben gemaakt. Echter zijn we misschien wel erg goed in groepswerken (sic) geworden. Of sommigen onder ons misschien…

Ook in de 3de graad Frans waren grammatica- en vocabulariumtoetsen ver-van-ons-bedshows, maar gelukkig kunnen we nu wel abstracte Franse gedichten schrijven, gebruikmakend van de nodige dichterlijke vrijheden natuurlijk.

Kortom vrees ik dat het debat omtrent wat we van leerkrachten en het onderwijs in het algemeen verwachten eens grondig moet gevoerd worden. Wanneer we hier duidelijke antwoorden op formuleren moeten we ook de juiste mechanismen invoeren om die doelen te kunnen bereiken. De nodige controle op leerkrachten, van welke leeftijden ook, is noodzakelijk om de kwaliteit van ons onderwijs jaar na jaar te kunnen blijven garanderen.

Verder moet men ook focussen op de kant van de selectie; in tegenstelling tot wat Pascal Smet misschien mag denken over de huidige generatie jongeren, ik kan u garanderen dat we geen apathische meute zijn die enkel nog naar soaps kijken in hun vrije tijd. Er schort echter wel iets met de incentives voor het leerkrachtenberoep wanneer onderzoek uitwijst dat 50% van de kandidaten de actualiteit niet zou volgen. Mieke Van Hecke beaamde in de Ochtend dat er een groot verschil is tussen studenten die ‘nieuwsfreaks’ en ‘nieuwsleken’ worden genoemd.

Nu vind ik niet dat alle leerkrachten nieuwsfreaks moeten zijn echter wel dat geen enkele leerkracht een nieuwsleek mag zijn. Van Hecke zei in De Ochtend dat er moet nagedacht worden hoe men leerlingen meer kan interesseren in de actualiteit. Ze ziet een grote rol weggelegd voor het gezin hierin. Echter lijkt dit mij geen optimale redenering; we moeten juist de incentives voor het leerkrachtenberoep aanpassen dusdanig mensen die reeds nieuwsfreaks zijn en reeds weten wat een index is aangetrokken worden tot dat eervolle en uiterst belangrijke beroep.

In dat opzicht moeten we durven de verloning en vaak lineaire loopbaan van leerkrachten in vraag te stellen opdat ook de capabelsten (blijvend) aangetrokken zouden worden om de toekomstige generaties intellectueel uit te dagen met kennis en hun te vormen tot kritische en geïnteresseerde burgers.

Mattias De Vuyst
Politiek Secretaris LVSV Gent (in eigen naam).

18 REACTIES

  1. Ik merk in dit artikel geen ENKELE vraag op, of het misschien allemaal wel eens zou kunnen liggen aan de overheid, het “publieke” onderwijs, en daarmee een gebrek aan prestatie-eisen zoals die wel zouden gelden in de vrije markt.

    Ook merk ik geen vraag op, of de overheid überhaupt wel een reden ziet om te zorgen dat leerlingen zeer goed onderwezen zijn, in plaats van makkelijk te bedonderen.

    Het is allang gesteld door meerdere onderzoekers dat het openbare onderwijs historisch gezien het doel had, niet om mensen “slimmer” te maken, maar om ze gehoorzaam te maken aan de heersende macht, te laten geloven in de heersende politieke doctrines, en aan te leren zo weinig mogelijk onafhankelijk te denken.

    Zolang het onderwijs gekoppeld is aan de staat, is kwaliteit niet te garanderen. Het is als vragen aan de wolf of hij wil garanderen dat zijn jongen het schaap niet opeten.

    In licht van dit alles, wil ik dan ook weigeren om het onderwijs, “ONS” onderwijs te noemen. In dat woordje “ons” ligt het hele probleem opgesloten.

    damoN [2] reageerde op deze reactie.

  2. @Logic [1]:

    Uitstekende reactie. Het schijnt dat de keizers het jammer vonden dat soldaten uit Pruissen niet bereid waren om te sterven voor hun heerschers. Dus naar analogie van de ‘ get them while they are young’ strategie van de kerk, vonden ze de Schule uit. De resultaten zijn bekend.

    Logic [3] reageerde op deze reactie.

  3. @damoN [2]:

    Hoe meer ik het artikel lees, hoe meer ik het begin te zien als een soort “advocaat van de duivel” artikel.

    Het heeft werkelijk helemaal niets met het libertarisme te maken.

    Zo wordt er vanuit gegaan dat kennis van de “actualiteit” belangrijk is, zonder dit te onderbouwen. Ikzelf houd me helemaal niet zo bezig met de “actualiteit” als de meeste mensen en het bespaart me heel veel hoofdpijn. Waarom moeten mensen op de hoogte blijven van alle manieren waarop de staat hen probeert te vernachelen, zolang er geen fatsoenlijk middel is om hiertegen te strijden?

    Ook schrijft de auteur dat we zouden moeten nadenken over de “verloning” van leraren, alsof het clienten zijn die de beloning regelen. Dit is geen “verloning” maar afgeperst geld, voor diensten waar niet specifiek om gevraagd is, en waar de client geen keuze heeft de falende dienstverlener de wacht aan te zeggen. Een beloning of “verloning” behoor je pas te krijgen na bewezen diensten. Maar wat leraren leveren is noch een dienst, noch bewezen.

    arvr [6] reageerde op deze reactie.

  4. Een opmerking, onderwijzers moet hun plaats in de maatschappij waarmaken en gezag uitstralen. De leerlingen moeten respect voor een leerkracht hebben. Dit heeft niets met het libertarisme te maken. Maar soms is wel een mening!!!

    Logic [8] reageerde op deze reactie.

  5. @arvr [6]:

    Van de EU, geloof ik?

    Guy was toch die man die ondanks zijn zogenaamde “liberalisme” heel graag de staat als bemoeial ziet?

  6. @reiny [4]:

    Een opmerking, onderwijzers moet hun plaats in de maatschappij waarmaken en gezag uitstralen.

    Alleen door hun kennis en professionaliteit.

    De leerlingen moeten respect voor een leerkracht hebben.

    Serieuze vraag: Waarom?
    Er staat doorgaans iemand voor de klas die zijn salaris krijgt via gestolen poet.
    Zou een leraar daadwerkelijk goed zijn in zijn vak en ook de juiste morele waarden aan kinderen doorgeven, dan verdient men respect. Tot die tijd zijn het gewoon mensen die onderdeel uitmaken van de parasitaire klasse. En die verdienen net zo veel respect als iemand die betaald wordt door de maffia.

  7. Het zou beter zijn als kinderen op school dingen leren waar ze echt iets aan hebben.

    Wat meer tijd voor de taalvakken als Nederlands, Engels en Duits en exacte vakken als wiskunde en natuur- scheikunde en wat minder tijd voor hersenspoelvakken als maatschappijleer zou niet verkeerd zijn.

    Logic [11] reageerde op deze reactie.

  8. @arvr [6]:
    In de vroege jaren van het Nedr-Belgisch libertarisme deed Guy alsof (?) hij libertarier was en door de libertarische ideeën wist hij in de politiek op te klimmen.
    Hoe dichter hij bij de top kwam (premier België) hoe socialistischer hij werd.
    Het is mij een raadsel hoe iemand die de feiten gezien (?) heeft, socialist kan worden.
    Mogelijk is het puur bedrog gebruikt om macht te krijgen.

    Logic [12] reageerde op deze reactie.
    arvr [13] reageerde op deze reactie.

  9. @Primitieveling [9]:

    Helemaal mee eens. Precies mijn idee.

    Alleen die vakken behoren onderwezen te worden waar een leraar zijn ideologie niet in de hersenen van kinderen kunnen pompen.

  10. @Hub Jongen [10]:

    “Power corrupts, and absolute power corrupts absolutely,” Lord Acton.

    Precies waarom libertariers die politieke ambities hebben altijd met argusogen dienen te worden bekeken. Macht is verslavend.

  11. @Hub Jongen [10]:
    Qoute:
    “Het is mij een raadsel hoe iemand die de feiten gezien (?) heeft, socialist kan worden.”

    Tsja, de sirenen van het collectivisme zingen een erg verleidelijk lied.

  12. “Wie het roer in handen heeft bepaalt de koers”.
    In het NL onderwijs overheersen al tientallen jaren de pedagoog en de manager. De pedagoog, omdat de overheid middels onderwijs gelijkheid wil afdwingen en pedagogen dat beloven. Managers omdat die overheid voor een dubbeltje op de eerste rang wil zitten en managers dat beloven.
    Gevolg is dat de vakinhoud ondersneeuwt. Laat ik van dat laatste een paar voorbeelden geven in het VWO (de toekomstige wetenschappelijk elite) voor wiskunde waar aan het eind van klas 3
    – een leerling nog geen eenvoudig stelseltje lineaire
    vergelijkingen kan oplossen
    – nog niet weet wat een logaritme is
    – wel de begrippen sin,cos,tan kent, maar geen enkele formule
    daarmee
    -nauwelijks algebraïsche vaardigheden bezit.
    Voeg daar nog bij, dat de begrippen definitie, stelling en bewijs geheel uit de leerboekjes zijn verdenen.

    Wat doet de leraar? Simpel, een leraar trekt de leerlingen door de leerboekjes heen. Zijn rol is door de pedagogen gereduceerd tot behulpzame bijstaander. Leerlingen dienen zelfstandig te werken en ontvangen aan het begin van elke lesperiode een lijst met te maken opgaven. Als gevolg van dit totaal rigide systeem kan de leraar niet van het uitgezette pad afwijken, bv iets vertellen over maatschappelijke toepassingen van de leerstof. Leerlingen lopen vaak al op hun tenen (door onvoldoende selectie en ouderlijke opwaartse druk) en elke afwijking van de basisstof in het boek is een te grote belasting.
    Wie iets wil doen aan het peil van het onderwijs dient trouwens
    wel aan te geven welk type onderwijs er wordt bedoeld. Zo is het VMBO juist te theoretisch.
    Voor het VWO dient allereerst de vakkennis weer op peil te worden gebracht, vooral in de onderbouw. Ook dient in die onderbouw vanaf klas 1 het vak vlakke meetkunde weer te worden ingevoerd. Dit vak verschaft namelijk een simpele context voor redeneren en rekenen. Al het gepraat over her- en bijscholing van docenten heeft geen zin zolang het bovenstaande niet is aangepakt.
    (ex leraar wiskunde)

    arvr [15] reageerde op deze reactie.

  13. @arvr
    [Hoeveel uur wiskunde krijgen de leerlingen per week?]

    3 uur.
    Vroeger (HBS) waren er aparte uren voor algebra, meetkunde, goniometrie, analytische meetkunde, stereometrie.

  14. aanvulling:
    Uit mijn vorige posts kan het idee ontstaan dat de leerstof niets (meer) voorstelt. Dat is niet helemaal waar. De didactiek schrijft voor, dat sommen in contexten (wegen, dakbalken, konijnenhokken…) worden aangeboden, dwz met een erg laag abstractieniveau. Die contexten maken het moeilijk, want vragen meer leeswerk. Ga maar na: de belastingaangifte stelt wiskundig niets voor maar is wegens de context voor velen lastig.
    Ik geef een voorbeeld van een lastig vraagstuk:
    Pietertje wordt elke dag door zijn moeder van school gehaald. Precies als de school uitgaat komt moeder aanrijden, Pietertje stapt dan in en ze rijden naar huis.
    Op een dag gaat de school 50 minuten eerder uit. Pietertje loopt zijn moeder tegemoet en zodoende zijn ze 18 minuten eerder thuis dan gewoonlijk.
    Vraag: hoelang heeft Pietertje gelopen.
    Toelichting: rekenkundig stelt dit probleempje niets voor. Knap als een leerling dit oplost maar het geeft geen enkele garantie dat een ander probleem ook wordt opgelost.
    Maar stel, dat de leerling leert om een stelsel vergelijkingen op te lossen. Dan is er plotseseling een duidelijk herkenbare categorie problemen die met vertrouwen kan worden aangepakt.
    En dat is mijn bezwaar tegen het huidige wiskundeonderwijs: het hangt als los zand aan elkaar, het abstractieniveau is te laag wat overzicht belemmert en aanleren van nieuwe leerstof bemoeilijkt.

    arvr [18] reageerde op deze reactie.

  15. @David [17]:
    Overigens is dit sommetje alleen te maken als de school minder dan 18 minuten rijden van het huis is… Anders heb ik afstand en snelheden nodig. En dan wordt het pas een (eenvoudige) vergelijking.

    U zegt drie uur maar? Ik zat op de vijf/zes voor alleen het vak wiskunde en het was vergelijkingen, vergelijkingen en vergelijkingen. Wiskunde was de theorie, natuurkunde de toepassing.

Comments are closed.