Science set free / the science delusion is het nieuwste boek van Rupert Sheldrake. Hij ziet wetenschap als een methode van onderzoek en ontdekkingstocht. Maar niet als het dogmatische geloofssysteem dat het nu is. In zijn boek trekt hij tien aannames uit de huidige wetenschap in twijfel. Deze sympathieke Engelse wetenschapper is één van de weinigen die hardop het fundament onder de huidige wetenschap kritisch beschouwen.
30 jaar geleden waren er maar weinig wetenschappers dapper genoeg om te twijfelen aan hun eigen geloofssysteem . Zelfs het benoemen van wetenschap als een geloofssysteem klonk al gevaarlijk – religie is een zaak van geloof, wetenschap van de feiten. Rupert Sheldrake was als gevierd Cambridge biochemicus een man van het establishment maar leefde pas op toen hij decennia geleden een kritisch en onafhankelijk denker, schrijver en wetenschapper werd.
Sheldrake’s essentiële punt is dat wetenschap zichzelf moet bevrijden van tien dogma’s. Deze dogma’s omhelzen een waar geloofssysteem als het katholicisme of ieder ander geloof. Achter de dagelijkse activiteiten als gegevens verzamelen, gaat de wetenschap uit van allerlei aannames op het gebied van realiteit die – volgens Sheldrake – onhoudbaar zijn.
Het eerste dogma gaat er vanuit dat het universum mechanisch is. Als dat zo is, dan is alles in het universum mechanisch, inclusief mensen. Om alles te weten van mensen hoef je dus – vanuit het perspectief van de wetenschapper – alleen maar onderzoek te doen naar DNA en het brein totdat er geen geheimen meer zijn. Maar een mechanisme biedt geen ruimte voor een ziel en het ‘ik’. ‘Ik’ is dan een hallucinatie gevormd door het complexe neurocircuit. Mensen zijn niet meer dan robots of zombies.
Het tweede dogma is dat materie onbewust is. Het hele universum is gevuld met atomen en moleculen die geen verbinding hebben met intelligentie, creativiteit of zingeving. Het probleem hier is dat niemand kan uitleggen hoe atomen en moleculen geleerd hebben om te denken. Hoe intensief je ook water, glucose en electrolyse zouten in het menselijk brein onderzoekt, je kan niet het moment vinden waarop deze moleculen bewust worden.
Derde dogma is dat de wetten van de natuur vast liggen en niet veranderd zijn sinds de Big Bang. Vierde dogma is dat de hoeveelheid materie en energie in de kosmos altijd hetzelfde is. Verklaar daar ons uitbreidende Melkwegstelsel maar eens mee. En zo gaat de lijst verder naar een schokkende conclusie: de wetenschap verklaart een luchtspiegeling en noemt het de realiteit.
Rupert Sheldrake spreekt niet als een mysticus of een vijand van de wetenschap – verre van dat. Hij is goed op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in natuurkunde en biologie. In deze doorbraken zijn enkele verrassende ontdekkingen voor wat starre dogma’s betreft:
= het universum werkt meer als een levend organisme dan een machine
= doelgerichte evolutie verklaart het leven beter dan de lukrake mutatie van klassiek Darwinisme
= genen zijn veel meer vloeiend interactief in plaats van gefixeerd en vastgesteld
= het bestaan van donkere materie en energie (dark matter, dark energy) gooit de instandhouding van materie en energie omver. Omdat de ‘donkere’ dimensie buiten het zichtbare universum werkt, zijn de vastgestelde natuurwetten ook niet meer van toepassing.
Als de wetenschap geen dogmatisch geloofssysteem zou zijn dan zouden er rationele reacties op Sheldrake’s uitdagingen komen. In plaats van hoon en ontkenning. Echter de zaak is aan het kenteren. Na dertig jaar volhouden lijkt er nu beweging te komen. Zijn boek krijgt goede recenties uit de wetenschapswereld en een nieuwe generatie van jonge wetenschappers is geïntrigeerd door een universum dat doordrongen is van bewustzijn, intelligentie en betekenis.
Sheldrake is genadeloos als het om dogma’s gaat die als waarheid worden gebracht. Maar hij heeft een rustige vriendelijkheid die boven controversie en scheldpartijen uitgaat. ‘Wetenschap is vrijer, leuker en interessanter als we dogma’s veranderen in vragen’, zegt hij. Het mooiste deel van Science set free is het Aha ! moment dat onverwachts komt. Ieder van ons leeft met dogma’s die we accepteren als waarheden. Als deze omvallen, volgt er verbazing en daarna vrolijkheid. Het gaat om vrijheid van mensen want wij zijn veel belangrijker dan welke valse god dan ook die er gecreeërd is.
Voor diegenen die liever luisteren dan lezen: Rupert Sheldrake 2013
Inderdaad, een deel van de dogma’s blijkt incorrect te zijn. Wetenschappers die dit aantonen worden in het begin helaas vaak weggehoond en later pas gewaardeerd. Bijv. Einstein die de Newtoniaanse mechanica ontkrachtte. Galilei die het heliocentrische zonnestelsel ondersteunde.
Het is in de wetenschap altijd belangrijk om sceptisch te zijn. Zowel dogma’s als tegenargumenten dienen streng doorlicht te worden. Helaas gebeurt dit in de politiek niet!
“doelgerichte evolutie verklaart het leven beter dan de lukrake mutatie van klassiek Darwinisme”
Dit klinkt als intelligent design?
“dat materie onbewust is.”
Eén enkel neuron heeft geen bewustzijn, net zoals een enkel wiel geen auto kan voortbewegen. Een volledig systeem is soms meer dan de som van de componenten, omdat deze interactie met elkaar aan gaan. Je zou als je neuronen uitpluist bijv. tot de conclusie kunnen komen (hypothese, ik zeg niet dat het zo is) dat ze logische poorten vormen en schakelingen, vergelijkbaar met de processor van een computer. Hierdoor zou het brein correct de input evalueren en een adequate output genereren, om het individu te handhaven in het milieu. Bij simpele reflexen is dit eenvoudig aantoonbaar, waarbij men precies weet welke neurotransmitters bij synaptische signaaloverdracht betrokken zijn etc., bij het voorspellen van het gedrag van een brein, bestaande uit honderdmiljard neuronen is dat iets ingewikkelder.
Echter, ongeacht of het brein al of niet mechanisch en deterministisch is, ik vind sommige neurologische ontwikkelingen in dat vlak ENG, moet je voorstellen wat een politiestaat zou kunnen met apparaten om gedachten te lezen of te besturen!
Ik heb al meerdere theorieën gehoord dat inderdaad de natuurwetten veranderen in de loop der tijd, of zelfs afhankelijk van locatie in het universum. Zou op zich niet vreemd zijn, net zoals klassieke mechanica de relativistische mechanica benadert als de snelheid nadert tot nul, zouden de huidige vaste, onveranderlijke natuurwetten een benadering kunnen zijn voor de wetten die op dit moment in ons deel van het heelal gelden.
“De wetenschap verklaart een luchtspiegeling en noemt het realiteit.” Het is belangrijk om te realiseren dat in de wetenschap dingen ontkracht kunnen worden, maar niet noodzakelijkerwijs bewezen. Men dient dus inderdaad altijd kritisch te zijn.
arvr [2] reageerde op deze reactie.
@Willem [1]:
Quote:
““doelgerichte evolutie verklaart het leven beter dan de lukrake mutatie van klassiek Darwinisme”
Dit klinkt als intelligent design?”
Zelfde alarmbelletje bij mij. We gaan eerst even op de wikis kijken:
nl.wikipedia.org/wiki/Rupert_Sheldrake
Klik vooral even door naar de Engelse versie meer info.
Quote uit artikel:
“Derde dogma is dat de wetten van de natuur vast liggen en niet veranderd zijn sinds de Big Bang.”
Kleine verdraaiing van de werkelijkheid. Natuurwetten zoals wij ze hanteren zijn in werkelijkheid stukken complexer zoals wij die op school leren. Alleen omdat wij slechts op een oneindig klein deel van de totale ruimte zitten kunnen wij een hoop complexiteit als constante beschouwen.
Denk maar aan de wet van zwaartekracht. Iedereen weet dat de versnelling op de aarde rond de 9.8 m/s2 ligt. Dus de berekening is eenvoudig. Feitelijk is die 9.8 m/s2 helemaal geen constante, en afhankelijk van veel meer variabelen. Bijvoorbeeld op de maan is hij al anders.
Daar is niets geheimzinnigs of zweverigs aan. Sterker nog, de wetenschap is zich er wel degelijk van bewust dat mathematische voorstellingen beperkt zijn.
Wat deze man in feite doet is dit en de nog onbekende/onontdekte wetenschap (die er altijd zal zijn omdat beschikbare kennis een zeer klein deel is van de totale mogelijke kennis) op te vullen met een stukje “eigen theorie”.
En zichzelf presenteert als een strijder tegen de “Dogma’s van de wetenschap”. Jaja, underdog positie aannemen wekt empathie op.
Overigens, als je wil spreken over dogma’s in de wetenschap, begin dan eens over dat broeikasgeloof. 😉
Willem [5] reageerde op deze reactie.
Wetenschap is een sjiek woord voor onkunde.
Dogma’s zitten bij de mensen, niet in de wetenschap. Sterker nog “de wetenschap” bestaat niet eens.
Voor mij heeft Sheldrake dan ook iets van Don Quixote.
@arvr [2]:
Inderdaad, dat probeerde ik te zeggen maar jij formuleert het mooier: veel complexiteit vervangen wij door constanten zolang de afwijking maar klein genoeg is. g = 9,81 ms^-2 wordt berekent uit g = G*M*R^-2, waarin M en R variabelen zijn en we ervan uitgaan dat G een constante is, echter, die ‘constante’ G zou ergens anders in het heelal ook een andere waarde kunnen hebben!
Wat global warming betreft, ook daar moet inderdaad kritisch naar gekeken worden. Volgens mij is het redelijk zeker dat de aarde opwarmt, maar de vraag is (1) of dat door ons veroorzaakt is, (2) of dat erg is, (3) of we er iets aan kunnen doen.
Ach, in ieder geval wordt elke laatste druppel olie uit de grond gezogen. De mensheid heeft ook ijstijden overleefd, dit zal ook wel lukken 😉
Maar global warming of niet, duizenden mensen per jaar gaan dood door het opwekken van energie uit kolen. Kolencentrales stoten ook meer radioactive stoffen uit dan kerncentrales. Laten we Europa volbouwen met kerncentrales! Tegenwoordig (Fukushima was ouder dan Chernobyl) zijn die dingen zo veilig dat ik er in durf te wonen.
Dat niet alle wetenschappers zich met de vragen bezighouden waar hij zich mee bezighoudt, heet ook wel specialisatie. Ieder z’n vakgebied. Als niet iedereen precies dezelfde vragen stelt als hij, dan betekent dat dus niet dat dé wetenschap als geheel op een andere manier denkt. Hij of zijn uitleggers vullen dat maar even voor een ander in zonder het iedereen gevraagd te hebben. Leggen ze als het ware woorden en gedachten in de mond. Verder kent wetenschap ook geen dogma’s, maar beweringen, aannames, hypotheses en met als hardste feiten de theorie. Dogma is een ander soort (on)begrip wat amper met wetenschap te maken heeft.
Met die beweringen van Sh. schiet je niets op. Het opent geen nieuwe kist met technologie die ons vooruithelpt. Hooguit relativeert het een beetje. En inderdaad, we weten niet wat materie is en waar het vandaan komt. We beseffen dat er mogelijk dimensies zijn die we niet kunnen waarnemen. Ook is een feit dat waarneming afhankelijk is van het standpunt van de waarnemer. En ons standpunt is noodgedwongen een punt in 3 dimensies.
Het universum intelligent noemen is ook zo’n vrijblijvende kreet. Of er sprake is van evolutie dan wel creationisme? Het antwoord is oninteressant, want zelfs een verkoudheid voorkom je er niet mee.
Onlangs heb ik een zelflerend bordspelletje geschreven en op het web gezet. Het programma is zeer dom en kan alleen maar zien of er is gewonnen of verloren. Echter: bij verlies onthoudt de computer de situatie om niet opnieuw in de fout te gaan. Ook wordt deze informatie door de computer gebruikt om zelf te winnen. Nu komt het opmerkelijke: eerst dacht ik dat de computer dus nooit slimmer kan worden dan de speler. Dat is onjuist, de computer wordt veel slimmer. Zelfs als de speler volstrekt willekeurig speelt zal hij af en toe toevallig winnen, wat de computer weer wat slimmer maakt. kortom: intelligentie kan eenvoudig ontstaan uit willekeurige akties + beoordeling + opslag van gegevens. Er komt geen hogere macht aan te pas.
Het spelletje met een beschrijving van het algoritme staat hier http://www.davdata.nl/match5.html
Willem [9] reageerde op deze reactie.
Willem [10] reageerde op deze reactie.
Tja als je iets 10 keer een dogmatisch geloof noemt, dan wordt het dat natuurlijk ook. Ik denk dan eerder aan Joseph Goebbels:genoeg herhalen en mensen geloven alles. Iets wat waarschijnlijk ook bij de auteur gebeurd is.
Wat een onzin bij elkaar verder. Als je van mening bent dat:
-theorien met tegenstrijdigheden niet waar kunnen zijn.
-theorien die niet overeenstemmen met de waarnemingen niet waar kunnen zijn.
dan geloof je in de wetenschappelijke methode zoals vastgelegd door Francis Bacon. Als je een tegenvoorbeeld hebt van een methode met een logische tegenstrijdigheid er in, die toch waar is, of een theorie die niet klopt met de waarnemingen, maar die toch waar is, laat het me even weten. Of doe er voor eeuwig het zwijgen toe.
Wat ook triest is dat iemand die bezwaar heeft tegen dogma’s vervolgens met 4 dogma’s op de proppen komt.
Dit is natuurlijk ook diep triest is:
“Het eerste dogma gaat er vanuit dat het universum mechanisch is. Als dat zo is, dan is alles in het universum mechanisch, inclusief mensen. Om alles te weten van mensen hoef je dus – vanuit het perspectief van de wetenschapper – alleen maar onderzoek te doen naar DNA en het brein totdat er geen geheimen meer zijn.”
Blijkt dat de auteur van logisch nadenken geen kaas gegeten heeft, maar van false dichotomies duidelijk wel. Het is natuuurlijk niet zo dat als het universum deterministisch is, dat DNA dan alles verklaart. Alsof opvoeding, milieu, vrienden, voedsel, samenleving geen deterministische invloed uitoefenen.
pfff.
Willem [9] reageerde op deze reactie.
@David [7]:
Ik heb het even gespeeld, wat geniaal! Terwijl het algoritme betrekkelijk simpel is, is het resultaat overweldigend.
Eigenlijk is het een soort operante conditionering, trial and error. Verschil tussen computer en mens is dat een computer geen fouten maakt in het herkennen van dezelfde situatie en geen enkel patroon vergeet.
Een vriend van mij die kunstmatige intelligentie studeert moet neurale netwerken simuleren waarbij één ‘neuron’ een signaal door kan geven dan wel overdracht remmen. Door de uitkomst te evalueren met de correcte uitkomst en aan de hand hiervan de overdrachtsparameters bij te stellen ‘leert’ zo’n netwerk na een paar honderd iteraties de gewenste uitkomst te genereren.
Ben benieuwd eigenlijk naar de uitkomst van het Blue Brain Project.
Als inderdaad een simulatie van een brein informatie op dezelfde manier verwerkt als een brein, brengt dat verregaande consequenties met zich mee. Dit zou zeer pleiten voor een deterministisch wereldbeeld. Heeft een gesimuleerd brein, dat net zo reageert als een echt brein, bewustzijn? Geldt er dan ethiek voor zulke simulaties? Hebben gesimuleerde mensen rechten?
Per definitie kan een gesimuleerd wezen in een gesloten systeem niets waarnemen van buiten de simulatie en dus niet bewijzen dat hij in een simulatie ‘leeft’. Dat wil zeggen dat als de vergelijking stand houdt, wij in feite niet kunnen bewijzen of ons heelal echt bestaat, of slechts een wiskundige simulatie is op de computer van God, bij wijze van spreken :P. Volgens dezelfde logica is dat onderscheid per definitie niet te maken en daarom valt het buiten het domein van fysica.
Zoals David zegt, in principe is dit allemaal irrelevant, het verandert niets aan onze situatie, en bovendien zéér hypothetisch, maar ik vind het grappig om over na te denken.
@pcrs [8]:
Goed punt. Zelf denk ik dat het heelal deterministisch en mechanisch is. In tegenstelling tot veel mensen denk ik niet alleen dat determinisme compatibel is met vrije wil, maar dat determinisme noodzakelijk is voor vrije wil.
Namelijk, als je een keuze maakt, bijvoorbeeld op welke vacature je in gaat, maak je een vergelijking van voor- en nadelen. De uitkomst zou logisch moeten volgen uit de eigenschappen van de vacatures, de toestand om je heen en de toestand in je hersenen (alleen omdat zoveel variabelen betrokken zijn onmogelijk om daadwerkelijk te voorspellen). Je kiest wat het beste voor je is, zo zijn je hersenen gemaakt. Zou je keuze echter willekeurig zijn is er geen sprake van vrije wil.
pcrs [11] reageerde op deze reactie.
@David [7]:
Is het trouwens niet zo dat als je dit programma een uur tegen zichzelf zou laten spelen het bijna absoluut onverslaanbaar is? Zou je dit algoritme kunnen toepassen in schaakcomputers?
David [16] reageerde op deze reactie.
@Willem [9]: Vrije wil is oha gedefinieerd als dat je keuzes maakt die helemaal vrij van alles zijn. Dat is nogal vreemd, in jouw voorbeeld betekent het dat je keuze voor een vacature onafhankelijk is van de vacatures.
Er zitten een aantal logische problemen in vrije wil. Bijvoorbeeld:het heeft geen zin voor mensen die in vrije wil geloven om te discussieren met mensen die daar niet in geloven. Want volgens hun is de wil van degene waar ze mee discussieren geheel vrij, dus ook vrij van hun argumenten die ze er in willen stoppen.
Willem [12] reageerde op deze reactie.
@pcrs [11]:
De vraag is hoe je het definieert. Mensen die zeggen dat een keuze ‘vrij van alles’ moet zijn om vrij te zijn suggereren eigenlijk dat iemand die ‘vrije wil’ heeft dus willekeurige dingen doet, hetgeen zou betekenen dat alleen politici vrije wil hebben ;).
Als de definitie luidt: ‘het vermogen om rationele keuzes te maken’, bestaat vrije wil degelijk en is het volgens mij juist deterministisch.
Zie ook dit artikel.
pcrs [13] reageerde op deze reactie.
@Willem [12]: Alles ligt in de definitie idd. Als je vrij wil definieert als ‘een wil vrij van dwang’ dan zijn alleen mensen vrij in een samenleving waarin iedereen heeft afgesproken geen geweld te initieeren en zich daar aan houdt.
Meestal wordt gebruikt:vrij van de materialistische/mechanische natuurwetten.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Vrije_wil
Het veronderstelt daarmee iets metafysisch, iets dat niet zichtbaar, waarneembaar, hoorbaar,ruikbaar of op wat voor wijze dan ook detecteerbaar is, wat toch invloed heeft op de atomen in onze hersenen. Maw het veronderstelt iets bovennatuurlijks.
Zoiets is noodzakelijkerwijs nog nooit waargenomen, want als dat zo zou zijn, zoek je de principes uit, schrijf je ze op en dan valt het onder de natuurwetten. Vrije wil is een onzichtbare hand vanuit het bovennatuurlijke, deze mystieke kracht heeft alleen invloed op atomen en moleculen in je hoofd. Als je overigens een neuron in je hoofd bestudeert en kijkt wanneer hij afgaat en wanneer niet, dan is nog nooit iets vreemds gezien (een neuron die spontaan afvuurt zonder dat er iets op zijn ingang gebeurt. Dit zou ook onmogelijk zijn zonder de wet van behoud van energie te overtreden, iets wat nog nooit is waargenomen)
Willem [14] reageerde op deze reactie.
@pcrs [13]:
Goed verwoord. Metafysische vraagstukken zijn onmogelijk wetenschappelijk te beantwoorden en als ze dat wel zijn het het fysica.
In rechtspraak, betreffende toerekeningsvatbaarheid, heeft dit interessante gevolgen. Als bijvoorbeeld een psychiatrische aandoening tot strafvermindering leidt omdat de dader niet uit ‘vrije wil’ de fout in ging, waar houdt het dan op?
pcrs [20] reageerde op deze reactie.
*heet het fysica.
@Willem [10]:
[Is het trouwens niet zo dat als je dit programma een uur tegen zichzelf zou laten spelen het bijna absoluut onverslaanbaar is? ]
Ja , dat moet wel kunnen. Maar een uur is denk ik wat kort, als de computer volstrekt willekeurig zet.
Merk op de overeenkomst tussen de kennistabel in match5 en ons dna.
David [17] reageerde op deze reactie.
@David [16]:
toevoeging: als de computer willekeurig speelt, dan wordt enorm veel “junc” knowledge gegenereerd. match5 heeft een methode om die weer te verwijderen door nieuwe- met oude foutpatronen te vergelijken. Evolutie bedient zich in dit opzicht van geslachtelijke voortplanting om troep uit dna te verwijderen.
Sheldrake noemt wetenschap een geloofssysteem, wat mi niet klopt. Immers, de gelovige roept dat God bestaat en laat het aan de ongelovige om het tegendeel te bewijzen. Dat is absurd, want de claim van de gelovige is al onbewijsbaar.
Geloofssysteem is daarom een fout uitgangspunt, wel is sprake van zelfopgelegde beperkingen die voortkomen uit onze ervaringswereld en waar je dus moeilijk van loskomt. zo heeft het even geduurd voor men de zwaartekracht onderkende en niet meer bang was van de gekromde aarde af te vallen. En voor het besef doordrong dat de aarde niet het middelpunt is van het universum. Mi is een verschuiving in het denken van deze orde nodig om het universum beter te begrijpen. Ik fantaseer nu: fysici zijn op zoek naar deeltjes, of het universele deeltje. Maar wat zijn deeltjes, misschien niet meer dan een plaatselijke conditie van de ruimte. Dan ben je voor universeel begrip niet op zoek naar deeltjes, maar naar eigenschappen van de ruimte. Die ruimte is dan continue, geen deeltje. De plaatselijke energie bestaat uit trillende ruimte, bepaalde trillingen combineren zich en dat zijn atomen etc. Wanneer we bewegen delen we onze trillingen mee aan een ander deel van de ruimte. Materie verplaatst zich dus principieël anders dan we ooit aannamen. En is het niet logisch dat waar niets is er ook niets kan zijn? Als licht zich in de ruimte voorplandt, als satellieten er rondjes kunnen draaien, dan is die ruimte niet leeg.
Als magneten krachten op elkaar uitoefenen, dan kan de ruimte ertussen niet leeg zijn. Nu is er in de natuurkunde ook de schijnbare tegenstelling tussen golf en deeltje. Betere inzichten elimineren deze tegenstelling.
Willem [21] reageerde op deze reactie.
Sheldrake heeft een rijke fantasie, de wetenschap doet niet aan luk-raak, de beweringen uit het artikel lopen allen mank.
En dat is een feit!
@Willem [14]:
Ik zie geen reden tot strafvermindering als een verklaring gevonden is.
Net zo als je iets waarschijnlijk nog steeds koopt, ook als je erachter bent waarom je het wilt hebben.
Willem [21] reageerde op deze reactie.
@pcrs [20]:
Precies, plus dat ongeacht of iemand ’toerekeningsvatbaar’ is, als de kans op herhaling groot is door wat voor reden dan ook, kun je hem niet op straat laten lopen i.v.m. veiligheid.
@David [18]:
De paradox tussen golven en deeltjes brokkelt steeds verder af. Er valt nog zoveel te ontdekken, maar ik vraag me ook af: hoeveel kunnen we fundamenteel niet ontdekken? Tachyonen
zijn bijv. alleen logisch consistent met algemene relativiteit als ze geen interactie aangaan met “normale” materie. Theoretisch zouden ze dus kunnen bestaan, maar we zouden ze nooit kunnen aantonen.
David [22] reageerde op deze reactie.
@Willem [21]:
Onze zintuigelijke waarneming legt ons onbedoelde beperkingen op. Een vreemd feit is bv dat de lichtsnelheid in alle richtingen constant is. We zouden dus kunnen denken dat juist de materie beweegt en het licht stilstaat. Dan meet je in alle richtingen namelijk dezelfde snelheid. Ook is dan duidelijk dat je niet sneller dan het licht kunt bewegen, immers, je gaat nooit sneller dan jezelf. We denken in deeltjes in analogie met balken en stenen. Een deeltje kan dus maar op één plaats zijn. Maar als materie een projectie is of een snijpunt van dimensies dan kan één deeltje op meerdere plaatsen tegelijk zijn en zich ook gelijktijdig in verschillende richtingen bewegen. Het standpunt van de waarnemer bepaalt wat wordt waargenomen.
arvr [23] reageerde op deze reactie.
@David [22]:
Dank je David voor de inleiding in de Quantum Physics. Het is een mooie inleiding in de relativiteit en abstractie.
Ik denk wel dat er minder nodig is om Occams Razor toe te kunnen passen op Rupert Sheldrake.
Comments are closed.