800px-Iraqi_Police_gun-carriageHet doodschieten van een 18-jarige knul met een mes door de politie van Toronto heeft tot grote publieke verontwaardiging geleid. Is de politie inderdaad overdreven gewelddadig, of is het vasthouden van een mes inderdaad een reden om te schieten? En is het juist om verdachten dood te schieten, of zou het anders kunnen?

De met een mes gewapende 18-jarige Sammy Yatin werd doodgeschoten nadat hij de herhaaldelijk gegeven instructie van de politie om het mes te laten vallen, negeerde. De politie vuurde maar liefst negen kogels af, in eerste instantie drie, daarna nog eens zes. Vervolgens werd de jongen nog getaserd (een taser is een stroomstootwapen).

Excessief geweld? Het lijkt er wel op. Toch handelden de agenten in kwestie volgens hun instructie en opleiding. De National Post heeft daar een instructief artikel over, lees hier.

De richtlijn van 21 feet (6 à 7 meter) is niet overdreven. Wie de video bekijkt van de aanval van moordenaars van soldaat Lee Rigby op de politie – toen die arriveerde – kan zelf constateren hoe snel een atletisch persoon met een goede conditie een dergelijke afstand kan overbruggen. De agenten in die zaak moesten heel snel zijn met hun wapen om de moordenaars van Lee Rigby uit te schakelen: kijk hier, vanaf 1:30. Kortom, de richtlijnen van de politie zijn geen onzin.

Meer nu even terug naar de schietpartij in Toronto. In een ander artikel in de National Post staat een grafische weergave van wat agenten in hun opleiding leren. Deze afbeelding:
extreme force

Duidelijk is dat de politiepraktijk gebaseerd is op het principe dat de veiligheid van de agent voorop staat. Liever geweld dat ten koste van de verdachte gaat, dan het risico lopen dat een agent gewond raakt, of erger.

Er valt echter wel een kanttekening te plaatsen bij de training van de agenten. Als je de tekst helemaal doorneemt, dan valt je op dat het gebruik van het vuurwapen onder lethal force valt. Dat komt omdat de agenten in Canada tijdens hun opleiding maar op één manier leren schieten: door te mikken op de vitale organen. Een verdachte uitschakelen door hem in de ledematen te schieten leert de agent niet. Schieten door de politie is in Noord-Amerika (Canada en de VS verschillen in dit opzicht niet) dus per definitie doodschieten. Je kunt je afvragen of dat niet anders zou kunnen. In de zaak van Sammy Yatin komt daar nog bij dat de knul in feite een sitting duck was, zoals hij daar zat in een tramwagon omsingeld door agenten. Schieten in zo’n situatie lijkt nog het meest op prijsschieten op de kermis. Dat maakt de publieke verontwaardiging over deze zaak verklaarbaar en ook begrijpelijk.

Dergelijk geweld is in Noord-Amerika vrij ‘normaal’, helaas. Met name houdt de politie zelden of nooit rekening met de mogelijkheid dat een verdachte geestesziek is, overspannen of gewoon in de war. Zulke mensen – vaak daklozen – lopen een relatief grote kans het slachtoffer te worden van dodelijk politiegeweld. De agenten komen er in de meeste gevallen mee weg. De rechterlijke macht vindt het dus ook wel prima dat het zo gaat.

Noord-Amerikaanse politieagenten zijn killer cops, wil ik maar zeggen.

Paul Verhaegh

7 REACTIES

  1. Hedde gij da gezeet gehad ja minde da werkelik woar hoe doede ge da hoe doede ge da hoe hedde gij da gedoan

    Weer een duidelijk voorbeeld dat je niet te veel macht aan politie moet geven. Ze gaan er zeker misbruik van maken. Wedden dat als jij een wapen legaal bezit en iemand anders 9 keer schiet en hij gaat dood dat je daar gevangenis in moet.

    Oh en het is altijd grappig dat het hele debat van pro-gun en gun control gaat over de burgers. Er wordt niks gezegd over de politie en/of leger om daarop die beperkingen toe te passen. Zorg ervoor dat de burgers geen wapens meer hebben en de politie kan alles doen wat ze willen. Lijkt nogal veel op de NAZI tijdperk.

    Trouwens hier een weetje voor jullie. In de 20ste eeuw werden 150 miljoen mensen vermoord door de overheid. Denk hierbij aan NAZI, USSR, CHINA etc. Niet door de oorlog, maar door eigen overheid. Zet je wel aan het denken of niet.

  2. Wat mij opvalt (en dat is hier niet anders) is dat een de politie de instructies heeft op te escaleren van verbaal naar fysiek.

    Dus niet alleen in het geval;
    Politie: Leg uw wapen neer!
    Verdachte: Nee!

    Maar ook gewoon;
    Politie: Geef uw legitimatie!
    Verdachte: Nee!

    In beide gevallen gaat de politie over tot geweld.

    Bij ieder contact met de politie is er dus een duidelijke dreiging richting de burger, de burger die ieder moment kan worden bestempelt als “verdachte” en op dat moment vogelvrij is.

    Niet zo vreemd dat geweld tegen politie toeneemt, ook geweldloos verzet is niet toegestaan dus als je verzet wenst te plegen kan je het maar beter zelf opschalen, dat verwachten ze niet.

    .M [6] reageerde op deze reactie.

  3. @Prepperoni [2]:

    Dat zou niemand durven. Hoe leg je het uit?
    99,9 % van de burgers is bang voor niet-ambtenaren met wapens.

    Aan de lopende band is er ophef in Amerika over excessief geweld door de politie.
    De politie is er ook meer gemilitariseerd, met pantserwagens en groot kaliber wapens.
    De burger wordt steeds meer de vijand van de eigen regering.
    Sommigen hebben dit al langer voorspeld.

  4. Iedere crimineel die een ander geweld aan doet, door beroving, bedreiging of met fysiek geweld dient te worden vervolgd. Door de politie of een private beveiliger, is nu even niet de discussie. Ik maak me wel zorgen over de overmacht die de politie nu heeft, ook in situaties waarbij helemaal geen sprake is van “crimineel” gedrag, maar lichte “overtredingen” waarbij je niet direct iemand anders geweld aan doet. Denk aan rijden zonder licht, niet aanvragen van een bouwvergunning, weigeren om je te identificeren. Ook bij dergelijke onschuldige delicten kan jouw “nee” uiteindelijk leiden tot een geweldsspiraal:

    jij: weigering meedewerking >
    politie: dreiging met boete >
    jij: weigering identificatie >
    politie: dreiging met hechtenis >
    jij: poging tot vluchten >
    politie: handgemeen >
    jij: verdediging >
    politie: pepperspray, schieten, hechtenis

    Het gaat mij om deze lichte overtredingen, die in mijn ogen geen reden voor gewelddadige handhaving mogen zijn. Volgens mij ben je dan al te laat als ze je in het vizier hebben.

    Daarom niet opvallen, bij kleine verdenkingen die jou niet sterk benadelen (bijv. reguliere ID-controle) gewoon meewerken. Overal een principekwestie van maken leidt misschien wel tot een spannend leven, maar ook tot veel gewelddadige confrontaties + ongewilde aandacht. Zodra een arrestatieteam je op staat te wachten trek je – ook al ben je gewapend – aan het kortste eind.

  5. @Igor [3]: Je moet dan ook nooit tekstueel neen zeggen.
    Vraag vriendelijk waar je van verdacht wordt etc.
    Vraag vriendelijk op basis waarvan je daarvan verdacht wordt.
    Vraag vriendelijk waar/hoe hij aan die informatie is gekomen.
    Vraag vriendelijk of hij die informatie wel volgens alle procedures heeft verkregen…

    Eerlijk toegegeven: met politie heb ik hier geen ervaring mee.
    Maar ik cq. mensen in mijn entourage hebben wel ervaring met talloze administratieve instanties waar deze techniek leuk werkt om quasi oeverloos tijd te rekken en ondertussen jarenlang nooit te doen wat je gevraagd werd maar dat nooit formeel te weigeren.

  6. Ik geef de politie mijn visitekaartje Mr (mister) J.Nijhoff juridisch adviseur + n.a.w. gegevens werkt prima.

    Jhon

Comments are closed.